Hastanede Yatırılan Yaşlı Hastaların Kırılganlık ile Uyku Kalitesi Arasındaki İlişki

Amaç: Bu çalışma, hastanede yatarak tedavi gören yaşlılardaki kırılganlık ile uyku kalitesi arasındaki ilişkinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Kesitsel nitelikteki bu araştırma, 01 Temmuz-30 Aralık 2016 tarihleri arasında Aksaray Devlet Hastanesi’nin dahiliye ve cerrahi kliniklerinde yatarak tedavi gören 186 yaşlı hasta ile yürütülmüştür. Araştırmanın verileri, araştırmacılar tarafından literatür ışığında hazırlanan tanıtı-cı bilgiler formu ve Edmonton Kırılganlık Ölçeği (EKÖ) ve Görsel Kıyaslama Uyku Ölçeği (GKUÖ) kullanılarak toplanmıştır. Araştırmanın verileri tanımlayıcı istatistiksel yöntemlerin yanı sıra Pearson korelasyon testi kullanılarak değerlendirilmiştir. Bulgular: Araştırmaya katılan yaşlı bireylerin yaş ortalaması 72.02±6.72 ve %57.5’inin kadın olduğu belirlenmiştir. Yaşlı bireylerin %84.4’ünün hastanede yattığı süre içerisinde uyku sorunu yaşadığı belirlenmiştir. Araştırma kapsamındaki yaşlı bireylerin EKÖ puan ortalamasının 8.18±3.4 ve GKUÖ puan ortalamasının olduğu 529.03±206.05 olduğu ve bireylerin %27.4’ünün şiddetli kırılgan, %19.9’unun hafif kırılgan, %19.4’ünün orta kırılgan olduğu saptanmıştır. Yaşlı bireylerin kırılganlık ve uyku kalitesi arasındaki ilişki incelendiğinde, EKÖ puan ortalaması ile GKUÖ puan ortalamasını arasında pozitif yönde bir ilişki olduğu belirlenmiştir (p =0.034, r =0.155). Sonuç: Araştırmamızda yaşlı bireylerin uyku kalitesinin kötü olduğu ve kırılganlık arttıkça uyku kalitesinin düştüğü belirlenmiştir.

The Relationship Between Frailty and Sleep Quality in the Elderly Hospitalized Patients

Objective: This study was conducted to determine the relationship between sleep quality and the frailty in the elderly who are hospitalized. Material and Method: This descriptive and cross sectional study was conducted on 186 elderly patients who were hospitalized in the internal and surgical clinics of Aksaray State Hospital between 01 July-30 December 2016. The data of the study were collected using the identification informa-tion form prepared by the researchers and the Edmonton Fragility Scale (EFS) and the Visual Analog Sleep Scale (VAS Scale). The data of the study were evaluated using descriptive statistical methods and Pearson correlation test. Results: The mean ages of the elderly individuals participating in the study were 72.02 ± 6.72 years and 57.5% were female. It was determined that 84.4% of elderly persons had sleeping problem during their hospitalisation period. The EFS point average of the elderly individuals who have partici-pated in the study was 8.18±3.4 and VAS Scale point average was 529.03±206.05 b and 27.4% of them were found as severely fragile, while 19.9% were slightly fragile and 19.4% of them were found as medium fragile. When the relationship between the fragility and sleep quality of the elderly individuals were determined EFS and VAS Sacele point revealed average positive correlation (p =0.034, r =0.155). Conclusion: In our study, it was determined that elderly people had poor sleep quality and that the sleep quality decreases with increased fragility.

PDF

___

He W, Goodkind D, Kowal P. U.S. Census Bureau, International Population Reports. An Aging World: 2015. Washington, DC: Government Publishing Office 2016.
United Stated Census. http://www.census.gov/population/international/data/idb/region. php?N=%20Results%20&T=2&A=separate&RT=0&Y=2016&R=1&C=U. 12.09.2016.
Kinsella K, Wan H. U.S. Census Bureau: Internati-onal Population Reports. An Aging World: 2008. Washington, DC: Government Publishing Office 2009.
Avila-Funes JA, Helmer C, Amieva H, et al. Frailty among community-dwelling elderly people in Fran-ce: the three-city study. J Gerontol A Biol Sci Med Sci 2008; 63: 1089-96.
Aras S, Varlı M, Atlı T. Yaşlılıkta kırılganlığı an-lamak. Akademik Geriatri Dergisi 2011; 3: 130-7.
Espinoza S, Walston JD. Frailty in older adults: Insights and interventions. Cleve Clin J Med 2005; 72: 1105-12.
Collard RM, Boter H, Schoevers RA, Oude Vos-haar RC. Prevalence of frailty in community-dwelling older persons: a systematic review. J Am Geriatr Soc 2012; 60: 1487-92.
Levers MJ, Estabrooks CA, Ross Kerr JC. Factors contributing to frailty: literature review. J Adv Nurs 2006; 56: 282-91.
Dent E, Hoon E, Karnon J, Newbury J, Kitson A, Beilby J. Frailty and health service use in rural So-uth Australia. Arch Gerontol Geriatr 2016; 62: 53-8.
Önler E, Yılmaz A. Cerrahi birimlerde yatan hasta-larda uyku kalitesi. İstanbul Üniversitesi Florance Nightingale Hemşirelik Dergisi 2008; 16: 114-21.
Karagözoğlu Ş, Çabuk S, Tahta Y, Temel F. Hasta-nede yatan yetişkin hastaların uykusunu etkileyen bazı faktörler. Toraks Dergisi 2007; 8: 234-40.
Fadıloğlu Ç, İlkbay Y, Kuzeyli Yıldırım Y. Huzu-revinde kalan yaşlılarda uyku kalitesi. Turk J Geri-atr 2006; 9: 165-9.
Tranmer JE, Minard J, Fox LA, Rebelo L. The sleep experience of medical and surgical patients. Clin Nurs Res 2003; 12: 159-73.
Ulusoy Kaymak S, Peker S, Şahin Cankurtaran E, Soygür AH. Yaşlılarda uyku sorunları. Akademik Geriatri Dergisi 2010; 2: 61-70.
Bilgili N, Kitiş Y, Ayaz S. Yaşlılarda yalnızlık, uyku kalitesi ve etkileyen faktörlerin değerlendiril-mesi. Turk J Geriatr 2012; 15: 81-8.
Rolfson DB, Majumdar SR, Tsuyuki RT, Tahir A, Rockwood K. Validity and reliability of the Ed-monton Frail Scale. Age Ageing 2006; 35: 526-9.
Aygör H. Edmonton Kırılganlık Ölçeği’nin Türk toplumu için geçerlik ve güvenirliğinin incelenme-si. Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. İç Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı. Geriatri Hemşireliği Yüksek Lisans Programı. Yüksek Li-sans Tezi, 2013.
Snyder-Halpern R, Verran JA. Instrumentation to describe subjective sleep characteristics in healthy subjects. Res Nurs Health 1987; 10: 155-63.
Çetinkaya F, Karabulut N. Validity and reliability of the Turkish version of the Visual Analog Sleep Scale. Kontakt 2016; 8: 84-9.
Akkuş Y, Kapucu S. Yaşlı bireylerde uyku sorunla-rı. İç Hastalıkları Dergisi 2008; 15: 131-5.
Roepke SK, Ancoli-Israel S. Sleep disorders in the elderly. Indian J Med Res 2010; 131: 302-10.
Dağlar G, Ertekin Pınar Ş, Sabancıoğulları S, Kav S. Sleep quality in the elderly either living at home or in a nursing home. AJAN 2014; 31: 6-13.
Şenol V, Soyuer F, Nar Şenol P. Assessment of sleep quality with Pittsburgh, Epworth and mor-ningnes seveningness questionnaire scales in the el-derly at nursing home. Turk J Geriatr 2013; 161: 60-8
Lin JN. Gender differences in self-perceptions about aging and sleep among elderly Chinese resi-dents in Taiwan. J Nurs Res 2016; 24: 347-56.
Ensrud KE, Blackwell TL, Redline S, et al. the Osteoporotic Fractures in Men (MrOS) Study Group Sleep Disturbances and Frailty Status in Ol-der Community-Dwelling Men. J Am Geriatr Soc 2009; 57: 2085-93.
Ensrud KE, Blackwell TL, Ancoli-Israel S, et al. For the Osteoporotic Fractures in Men (MrOS) study group sleep disturbances and risk of frailty and mortality in older Men. Sleep Med 2012; 13: 1217-25.
Nóbrega PV, Maciel AC, de Almeida Holanda CM, Oliveira Guerra R, Araújo JF. Sleep and frailty syndrome in elderly residents of long-stay instituti-ons: a cross-sectional study. Geriatr Gerontol Int 2014; 14: 605-12.
Santos AA, Ceolim MF, Pavarini SC, Neri AL, Rampazo MK. Association between sleep disorders and frailty status among elderly. Acta Paul Enferm 2014; 27: 120-5.
Vaz Fragoso CA, Gahbauer EA, Van Ness PH, Gill TM. Sleep-wake disturbances and frailty in com-munity-living older persons. J Am Geriatr Soc 2009; 57: 2094-100.