Vergiye mükellef tepkileri ve vergi kaçakçılığında vergi cezalarının caydırıcılık etkisi: Tokat ili örneği

Ülkemizde önemli bir sorun haline gelen vergi kaçakçılığının önlenmesinde ver gi cezaların caydırıcılık etkisi yadsınamaz. Bu yüzden, vergi kaçakçılığında vergi cezalarının ne kadar caydırıcı olduğu, bu konuda cezaların dışında kaçakçılığın önlenmesinde başka neler yapıldığı ve bunlarin etkisi önemli hale gelmektedir. Bu çalışmada da vergi kaçakçılığında vergi cezaların önemi ve caydırıcılık etki sinden bahsedilmiştir. Bu konuda tam olarak bir etkinliğin sağlanamadığı ve daha verimli sonuçlar elde etmek için nelerin yapılabileceği konusunda önerilerde bulunulmuştur. Çalışmada, vergi mükelleflerinin vergi kaçakçılığında vergi cezalarının caydırıcılık etkisi üzerindeki düşüncelerini ortaya koymak üzere Tokat İli Merkezinde 400 vergi mükellefini kapsayan bir anket çalışması yapılmıştır.

Taxpayer responses to tax and effect of tax penalties deterrence in tax evasion: The case of Tokat province

In our country, which has become a major problem in the prevention of tax eva sion deterrence effect of the tax penalties can not be denied. Accordingly, to what extent tax penalties are deterrent on tax evasion and in this matter besides penalties,what else have been done to prevent smuggling and their effects beco me momentous/important.

___

  • AKDOĞAN, Abdurrahman; (2005), Kamu Maliyesi, Gazi Kitabevi, Ankara.
  • ALPTÜRK Ercan; (2005), “Vergi Kaçakçılığı ve Karapara Akla ma Faaliyetlerine Karşı Mücadelede İnterpol ve Europol”, Lebib Yalkın Mevzuat Dergisi, Sayı: 22, ss.160-165.
  • BAYRAKLI, H. Hüseyin (2006), Vergi Ceza Hukuku, Geliştirilmiş 3.Baskı, Külcüoğlu Yayınları, Afyonkarahisar.
  • BAYRAKLI, Hüseyin, Tolga SARUÇ, İsa SAĞBAŞ; (2004), “Vergi Kaçırmayı Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi ve Vergi Kaçaklarının Önlenmesi”, Türkiye’de Vergi Kayıp ve Kaçakları, Önlenmesi Yolları, 19. Maliye Sempozyumu, Antalya, 2004, ss.204-254.
  • BECCARİA, Marki; (1964), Suçlar Ve Cezalar Yahut Beşeriyetin Mecellesi, Çev. Muhiddin Göklü, 3. Baskı, İstanbul.
  • BİLİCİ, Nurettin; (2003), Vergi Hukuku Genel Kısım Türk Vergi Sistemi, Yaklaşım Yayınları, Ankara.
  • BİLİCİ, Nurettin; (2004), “Vergi Cennetleri İle Mücadele”, Türkiye’de Vergi Kayıp ve Kaçakları, Önlenmesi Yolları, 19. Türkiye Maliye Sempozyumu, Antalya, 10-14 Mayıs 2004, ss. 601-624.
  • CAPET Marcel- Francis; (1954), Vergi Kaçakçılığı, Çev: Celâl Erçoklu, Maliye Tetkik Kurulu Yayını, Ankara.
  • ÇİÇEK, Halit; (2006), Psikolojik ve Sosyal Yönden Yükümlülerin Vergiye Karşı Tutum ve Tepkileri (İstanbul İli Anket Çalışması), İSMMMO Yayınları, İstanbul.
  • ÇİÇEK Halit, KARAKAŞ Mehmet ve YILDIZ Abdunnur;(2008), Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Vergi Yükümlülerinin Ver giyi Algılama ve Tutum Analizi: Bir Alan Araştırması, Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı, Ankara.
  • ÇELİKKAYA Ali; (2011), ‘’Mükelleflerin Vergiye Gönüllü Uyu munu Etkileyen Faktörler’’, (Çevrimiçi) http:// www. e-akademi .org /makaleler/acelikkaya-1.htm, e.t. 06.04.2011.
  • ÇOMAKLI, Şafak E.; (2008), ”Mükellef Sosyo- Psikolojisi Açısından Vergi Ödemeyi Etkileyen Genel Faktörler”, Vergi Dünyası, Sayı: 322, ss.113-121.
  • DEMIR, Murat; (2010) “Vergi Kaçırmayı Etkileyen Fak törler’’, (Çevrimiçi) http://www.e-akademi.org/ince le.asp?konu=VERG%DD%20KA%C7IRMAYI %20 ETK%DDLEYEN%20FAKT%D6RLER&kimlik = - 406920229&url=makaleler/ mdemir-3.htm, e.t., 6.10.2010.
  • EROL, Ahmet; (2010), Vergi İncelemesi-Mükellef Hakları, İstanbul, İstanbul Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavirler Odası Yayını.
  • ESEN, Ahmet; (1994), “Vergi Ahlakı, Vergi Denetiminin Çarpıklığı”, Maliye Postası, Sayı:338, ss.10-15.
  • GERÇEK, Adnan ve Mehmet YÜCE; (1998), Mükellefle rin Vergiye Yaklaşımı Açısından Türk Vergi Sisteminin Değerlendirilmesi, Bursa Ticaret ve Sanayi Odası, Bursa.
  • GÖK, Abdülkerim; (2007), “Vergi Direncinin Gelişimi’’, Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt XXII, Sayı 1, ss.143-163.
  • GÜMÜŞ, Erhan; (2006), “Vergi Kaçakçılığı Suçunda Paraya Çevirme ve Erteleme”, Vergi Dünyası, Sayı:296, ss. 209-213.
  • HERBER, Bernard. P.; (1979), Modern Public Finance, Fourth Edition, Richard D. Irwin, Inc. Homewood.
  • HESAP UZMANLARI DERNEĞİ; (2004), Denetim İlke ve Esasları Güncellenmiş ve Genişletilmiş 3. Baskı, ( Birinci cilt), İstanbul.
  • KARAKOÇ, Yusuf; (2004), Hukuki Nedenlerden Kaynaklanan Vergi Kayıp ve Kaçakları, Yaklaşım Yayıncılık, Ankara.
  • KIZILOT, Şükrü ve Metin TAŞ; (2009), Vergi Hukuku ve Türk Vergi Sistemi, Yaklaşım Yayımcılık, 2009, Ankara.
  • KUMLUCA, İbrahim; (2003), ‘’Vergiye Gönüllü Uyumu Etkiley en Faktörler’’, Vergi Sorunları, Sayı:180, ss. 91-97.
  • NADAROĞLU, Halil; (2000), Kamu Maliyesi Teorisi, Gözden Geçirilmiş ve Düzeltilmiş 11. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul.
  • ÖNCEL, Mualla, Ahmet KUMRULU, Nami ÇAĞAN; (2009), Vergi Hukuku, Turhan Kitabevi, Ankara.
  • PEHLİVAN, Osman; (2010), Vergi Hukuku, Derya Kitabevi, Trabzon.
  • ŞENGÜL, Selami; (1997), Bir Hurafe: Kayıt Dışı Ekonomi (Ver gi Sistemi ve Vergi İdaresinin İç Yüzü), İmaj Yayınevi, Ankara.
  • ŞENYÜZ, Doğan; (1995), Vergilemede Yükümlü Psikolojisi, Bursa.
  • ŞİMŞEK, Efsun; (2007), “Türk Vergi Sisteminde Vergi kaçakçılığı Suçu” (Yayımlanmamış Y.Lisans Tezi), İstanbul.
  • TAZEGÜL, Alper; (2007),‘’Türkiye’de Vergi Kayıp ve Kaçakçılının Nedenleri ve Önlenmesine Yönelik Muhasebe Meslek Mensupların Görüşleri: Kars Örneği’’(Yayımlanmamış Y.Lisans Tezi), Kars.
  • TEKİR, Sabri; (1993), Vergi Teorisi, Anadolu Matbaacılık, İzmir.
  • TEZCAN, Keramettin; (2011), “Vergi Dairesi Mükellef İlişkisinde Vergi İdaresi Personelinin Sosyo ve Psikolojik Yapısı’’, (Çevr imiçi) http://www.sonbaski.com/ sayi6vergi.htm, 05.01.2011.
  • TÜRK, İsmail; (2002), Kamu Maliyesi, Turhan Kitapevi, Ankara.
  • TÜRKAY, İmdat; (2009), ‘’Kayıt Dışı Ekonomiyle Mücadeleye Vergi Ekseninden Bakış’’, Vergi Sorunları, Sayı:244, ss. 90-98.
  • YILMAZ Gülay Akgül; (2006), Kayıtdışı Ekonomi ve Çözüm Yolları, İSMMMO Yayınları, İstanbul.
  • YİĞİT, Uğur; (2002), Vergi Kaçakçılığı Suçları ve Diğer Hür riyeti Bağlayıcı Vergi Suç ve Cezaları, Beta Yayınları, Ankara.
  • 4721 SAYILI MEDENI KANUN, Resmi Gazete Tarihi, 8 Aralık 2001 Sayı: 24607
  • http://www.edirnevdb.gov.tr/pdf/ihbarlar.pdf, e.t. 15 Mayıs2011.
  • http://hurarsiv.hurriyet.com.tr/goster/haber. aspx?id=315084&yazarid=82, 15 Mayıs 2011.
  • http://www.alomaliye.com/2007/vahit_yasar_ihbar_sikayet. htm, e.t. 14 Mayıs 2011.