Ondokuzuncu yüzyılın düşünce dünyasına olduğu kadar edebiyat ve psikiyatri dünyasına etki etmiş iki önemli isim olarak F. Nietzsche ve F. M. Dostoyevsky anılabilir. Bir filozof olarak Nietzsche’nin vicdanın oluşturulan bir şey olduğuna ilişkin görüşleri halen etkili bir yaklaşım olarak varlığını sürdürmektedir. Dostoyevsky ise, yirminci yüzyılın ilk yarısında özellikle edebiyat alanında etkili bir romancıdır. Suç ve Ceza başta olmak üzere çeşitli romanlarında insanın içsel hallerinin, duygu, arzu ve düşüncelerinin vicdan ile olan ilişkilerini ele almıştır. Lev Şestov, bu ikilinin çalışmaları üzerinden vicdan konusunda ondokuzuncu yüzyıla kadar varlığını sürdüren geleneksel hatta meydana gelen kırılmaya değinir. Bu kırılma, vicdanın yalnızca iyi ve güvenli olana değil zarar verici ve riskli olana da yönlendirebileceği anlayışının gelişmesiyle ilgilidir.