“Feminen” Alanlarda Erkek(Lik)Ler: Düşünceler, Önyargılar, Deneyimler

Toplumsal cinsiyet örüntüleri, günümüz toplumlarında kadına ve erkeğe özgü alanların yeniden inşa edilmesinde en önemli etkendir. Bu nedenle kadınların, erkeklerin tekelinde yer alan çalışma ve eğitim alanlarında olması, yadırganmaktadır. Buna karşın kadınlara özgü kabul edilen alanlarda yer alan erkeklerin erkekliği de sorgulanmaktadır. Kadın yoğunluklu olan alanlardan biri de çocuk gelişimi bölümüdür. Bu alanda az sayıda da olsa erkek öğrenci bulunmaktadır. Kadın yoğunluklu çocuk gelişimi bölümünde eğitim gören erkek öğrencilerin, eğitim alırken yaşadıkları deneyimleri, duygu ve düşüncelerini kristalize ederek feminen alanlarda erkeklerin kendilerini nasıl konumlandırdığı ve nasıl bir erkeklik inşa ettiklerini tartışmak bu araştırmanın amacını oluşturmaktadır. Bu doğrultuda, Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi, Çocuk Gelişimi Bölümü erkek öğrencileri ile derinlemesine görüşmeler yapılmış, elde edilen veriler betimsel analizle ortaya konmuştur. Söz konusu verilerden hareketle, neo-liberalizm ve muhafazakarlık ethosu ilişkiselliği ile inşa edilen hegemonik erkeklikler, madun erkekler ve olumlu-eşitlikçi erkekler şeklinde farklı ve çoklu erkeklik biçimlerinin varlığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Hegemonik Erkeklik, Feminen Meslekler, Çocuk Gelişimi

PDF

___

Anlıak, Şakire. “Okulöncesi Dönemde Çocuğun Yaşamında Baba ve Erkek Öğretmenin Rolü ve Önemi” Ege Eğitim Dergisi, n.5, (2004): 25-33
Bourdieu, Pierre. Eril Tahakküm. çev. Bediz Yılmaz, (İstanbul: Bağlam, 2014)
Bradley, Harriet. “Across the Great Divide”, Doing Women’s Work: Men in Non-Traditional Occupations ed. Christine L. Williams (London: Sage, 1993), 10-28.
Chanter, Tina. Toplumsal Cinsiyet-Akla Zarar Serisi (Ankara: Fol Kitap, 2019).
Christie, Alastair. “Negotiating the Uncomfortable Inter Sections Between Gender and Professional İdentities in Social Work” Critical Social Policy,26, no. 2 (2006): 390-411.
Connell, Raewyn. Toplumsal Cinsiyet ve İktidar çev. Cem Soydemir, (İstanbul: Ayrıntı, 1998)
Connell, Raewyn & Messerschmidt, W. James. “Hegemonic Masculinity: Rethinking the Concept” Gender & Society 19(6), (2005): 829-859.
Connell, Raewyn & Wood, Julian. “Globalization and Business Masculinities”, Men & Masculinities, 7(4), (2005): 347-364
Connell, Raewyn. Erkeklikler çev. Nagihan Konukçu (Ankara: Siyasal, 2019)
Dudak, Anna. “Teachers’ Perception of Men in the Feminised Occupations” Szkoła – Zawód – Praca, 17 (2019): 308-319.
Fine, Cordelia.Toplumsal Cinsiyet Yanılsaması (İstanbul: Sel Yayıncılık, 2011).
Gönç, Temmuz. “Kadın Yoğun Meslekleri Erilleştirmeye Yönelik Stratejiler: Türkiye’de Erkek Hemşireler Örneği”, SAD / JSR Sosyoloji Araştırmaları Dergisi cilt 19 Sayı 1, (2016a): 96-144
Gönç, Temmuz “Hemşireliğin Geleceği Mesleğin Cinsiyetsizleşmesini Vadediyor Mu? Erkek ve Kadın Hemşirelik Öğrencilerinin Meslek ve Toplumsal Cinsiyeti İlişkilendirme Eğilimlerinin Sosyolojik Analizi” Fe Dergi 8, no. 1 (2016b): 144-167 http://cins.ankara.edu.tr/15_11.pdf
Gönç, Temmuz. Erkek Hemşireler: Değişen Roller, Çatışan Kimlikler (Ankara: Siyasal Kitapevi, 2017a).
Gönç, Temmuz. “Türkiye’de Erkek Hemşire Olmak: Avantajlar ve Dezavantajlar” Ankara Üniversitesi SBF Dergisi 72, no.1 (2017b): 35-76.
Haskan Avcı, Özlem, Karababa, Alper & Zencir, Tolga “Toplumsal Cinsiyet Bağlamında Erkek Okul Öncesi Öğretmen Adayları: Algıladıkları Güçlükler ve Gelecek Kaygıları” Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(4), (2019): 1092-1106
hooks, bell. Değişme İsteği, Erkekler, Erkeklik ve Sevgi, çev. Zeynep Kutluata (İstanbul: bgts yayınları, 2018).
Hayes, Rader. “Men’s Decisions to Enter or Avoid Non-Traditional Occupations”. The Career Development Quarterly 35, no.2 (1986): 89–101.
Hultin, Mia. “Some Take the Glass Escalator, Some Hit the Glass Ceiling? Career Consequences of Occupational Sex Segregation”, Work and Occupations 30, no. 1 (2003): 30-61.
Hurd, Hope T. & Allred, Hilda F. “Interest in and Stereotyping of the Secretarial Position for Males” Vocational Guidance Quarterly 26, (1978): 255-259.
Isaacs, Dallas & Poole, Marilyn. “Being a Man and Becoming a Nurse: Three Men’s Stories” Journal of Gender Studies 5, no.1 (1996):39-47.
Kanter, M. Rosabeth. Men and Women of the Corporation (New York: Basic Books, 1977a).
Kanter, M. Rosabeth. “Some Effects of Proportions on Group Life: Skewed Sex Ratios and Responses to Token Women” American Journal of Sociology 82, no.5 (1977b): 965- 990.
Kauppinen-Toropainen, Kaisa & Lammi, Johanna. “Men in Female-Dominated Occupations: A Cross-Cultural Comparison” Doing Women’s Work: Men in Non-Traditional Occupations ed. Christine L. Williams (London: Sage, 1993), 91-113.
Kaya, Nurten, Turan, Nuray& Öztürk, Aylin. “Türkiye’de Erkek Hemşire İmgesi” Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi 8, no.1 (2011) Erişim: http://www.insanbilimleri.com
Kızıltaş, Emine, Halmatov, Medera& Sarıçam, Hakan. “Okul Öncesi Öğretmenliği Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları” Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12, no. 23 (2012): 173 - 189
Lupton, Ben “Maintaining Masculinity: Men who do Women’s Work”, British Journal of Management, 11(2000): 33-48.
Messerschmidt, W. James. Hegemonik Erkeklik: Formülasyon, Yeniden Formülasyon ve Genişleme çev. Eleştirel Erkeklik İncelemeleri İnisiyatifi (İstanbul: Özyeğin Üniversitesi Yayınları, 2019)
Özbay, Cenk. “Neoliberalizm ve Erkekligin Halleri”, Yeni Sol, Yeni Sağ, ed. Armağan Oztürk, (Ankara: Phoenix, 2010), 101-132
Reskin, Barbara F. & Hartmann, Heidi I. (Ed.) Women’s Work, Men’s Work: Sex Segregation on the Job (Washington: National Academy Press, 1994).
Roos, A. Patricia & Stevens, M. Lindsay. “Integrating Occupations: Changing Occupational Sex Segregation in the United States from 2000 to 2014” Demographic Research 38, no.5 (2018): 127-154.
Rudman, Laurie A. & Phelan, Julie E. “Backlash Effects for Disconfirming Gender Stereotypes in Organizations” Organizational Behavior 28, (2008): 61-79
Sak, Ramazan, Kızılkaya, Güven, Yılmaz, Yakup & Dereli, Muhammet. “Çocukların Bakış Açısıyla Erkek ve Kadın Okul Öncesi Öğretmenleri”, Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, (2015): 142-162
Sancar, Serpil. Erkeklik: İmkansız İktidar (İstanbul: Metis, 2009)
Scott, W. Joan. Toplumsal Cinsiyet / Faydalı Bir Tarihsel Analiz Kategorisi (İstanbul: Agora Kitaplığı, 2007).
Segal, Lynne. Ağır Çekim, Değişen Erkeklik, Erkekler çev. Volkan Ersoy (İstanbul: Ayrıntı, 1992)
Simpson, Ruth. “Masculinity at Work: The Experiences of Men in Female Dominated Occupations” Work, Employment and Society 18 no.2 (2004): 349–368
Simpson, Ruth. “Men in Non-Traditional Occupations: Career Entry, Career Orientation and Experience of Role Strain”, Gender Work and Organization 12, no.4 (2005): 363-380.
Simpson, Ruth. “A Reversal of the Gaze: Men’s Experiences of Visibility in Non-traditional Occupations”, Revealing and Concealing Gender ed. Patricia Lewis and Ruth Simpson (UK: Palgrave Macmillan Press, 2010), 219-232.
Terzioğlu, Füsun & Taşkın, Lale. “Kadının Toplumsal Cinsiyet Rolünün Liderlik Davranışlarına ve Hemşirelik Mesleğine Yansımaları” C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 12(2), (2008): 62-67
Türkoğlu, Beril. “Fay Hattında Erkeklikler: Çalışma ve İşsizlik Ekseninde Erkekliğe Bakış” Mülkiye Dergisi 37, no.4 (2013): 33-61
Ünsal, Ayla, Akalın, İbrahim& Yılmaz, Volkan. “Farklı Meslek Çalışanlarının Erkek Hemşirelere İlişkin Görüşleri” Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi 7, no.1 (2010). Erişim: http://www.insanbilimleri.com
Williams, Christine L. “The Glass Escalator: Hidden Advantages for Men in the Female Professions”, Social Problems 39, no.3 (1992): 253-267.
Williams, Christine L. (Der.) Doing “Women's Work”: Men in Nontraditional Occupations (London: Sage, 1993).
Williams, Christine L. “The Glass Escalator, Revisited: Gender Inequality in Neoliberal Times” Gender & Society, 27, no.5 (2013): 609-629.
www.yok.gov.tr (son erişim tarihi 03.08.2020) https://yokatlas.yok.gov.tr/lisans-bolum.php?b=10701
Yağbasan, Mustafa & Aksoy, Gonca Pervin. “ Erkek Anaokulu Öğretmenlerine Velilerin Bakış Açısı” Turkish Journal of Educational Studies, 3(3), (2016): 85-113.
Zencir, Gülbanu & Eşer, İsmet. “Hemşirelik Öğrencilerinin Hemşirelik Mesleğine Yönelik Tutumları İle Hemşirelik Tercihi Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği”. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi 9, no.2 (2016): 30-37. http://www.deuhyoedergi.org
Zimmer, Lynn. “Tokenism and Women in the Workplace: The Limits of Gender-Neutral Theory” Social Problems 35, no. 1 (1988): 64-77