KABAK KEMANE İÇİN POZİSYON DEĞİŞTİRME ÖNERİLERİ

Kabak kemane günümüzde daha çok birinci pozisyonda icra edilen bir çalgıdır ve çalgının ses genişliği en az iki buçuk oktava kadar çıkabiliyor olsa da, özellikle halk müziği örneklerinin icrasında en tiz perdenin oktav La perdesine kadar kullanıldığı görülmektedir. Bu perde, birinci pozisyonda kabak kemanenin birinci teli olan Re telinde 4 numaralı parmakla seslendirilmektedir. Si bemol perdesi oktav La perdesinin hemen altında yer aldığı için bu perdeyi, birinci pozisyonda 4 numaralı parmakla seslendirm ek mümkündür ve zaman zaman bu perdenin bu şekilde basıldığı görülmektedir. Fakat, Si natürel, Sib2, Do ve Re perdelerinin Sib perdesine nazaran daha uzak olmasından dolayı pozisyon değişikliği yapılmadan bu perdeleri basmak imkansızdır. Halk müziği örneklerinde, oktavda yer alan Sİ natürel, Sib2 ve Do perdelerinin yer aldığı eserler ise icracılar tarafından pest taraftan icra edilmektedir. Özellikle çalgısal ve sözlü eserlerde bu tiz perdeler ikinci tel olan La teli üzerinden çalınmaktadır. Bu durum çalgının daha etkin kullanımında bir sorun olarak karşımıza çıkmakta ve bu yüzden gerek icracılara gerekse de konservatuvar öğrencilerine kabak kemanede pozisyon değiştirme alışkanlığı kazandırılamamaktadır. Kabak kemanede farklı pozisyon denemeleri zaman zaman bazı icracılar tarafından yapılıyor olsa da, onlar da her hangi bir halk müziği topluluğu içinde icra yaparken bu perdeleri pest taraftan icra etmektedir. Diğer taraftan kabak kemanede pozisyon değişikliği ile ilgili egzersizlerin veya çalışmaların yer aldığı akademik çalışma bulunmamaktadır. Buradan hareketle bu makalemizde pozisyon değiştirerek, 1. pozisyondan 4. pozisyona geçiş yapılarak tiz tarafta yer alan natürel Si, Sib2, Do ve Re perdelerinin icra edilmesiyle ilgili 12 adet egzersiz önerilmiştir. Bu egzersizlerden sonra da pozisyon değişikliği yapılarak icra edilecek olan bir esere yer verilmiştir. Böylece kabak kemanenin icra seviyesine bir katkı sağlanmaya çalışılmıştır.

Position Changing Suggestions for Kabak Kemane

Today, kabak kemane is an instrument which is mostly performed in the first position. Although the range of the instrument can reach at least two and a half octaves, it is seen that the highest pitch is used up to the octave La (A) especially in the performance of folk music instances. This pitch is performed in the first position on Re string which is the first string of kabak kemane with finger 4. Since the Si flat (B flat) is located just below the octave La (A) pitch, it is possible to perform this pitch with finger 4 in the first position and it is seen that this pitch is pressed in this way from time to time. Yet, since Si (B), Sib2 (B flat 2), Do (C) and Re (D) pitches are more distant compared to Sib2 pitch, it is impossible to press these pitches without changing position. In the examples of folk music, the works containing Si, Sib2 and Do pitches in the octave are performed from the low pitches by the performers. Especially in instrumental and vocal works, these high pitches are played on La string which is the second string. This situation is a problem in the more effective use of the instrument and therefore neither performers nor conservatory students can get accustomed to this use. Although different position trials are made by some performers from time to time in kabak kemane, they perform these pitches from the low pitches while performing in any folk music ensemble, too. On the other hand, there are no academic studies involving exercises or studies about position changing on kabak kemane. Starting from this point of view, 12 exercises related to the performance of Si, Sib2, Do and Re pitches on the high pitches by changing position from the first to fourth position will be proposed in this article. After these exercises, a musical work that will be performed by changing position will be included, too. Thus, a contribution will be tried to make to the performance level of kabak kemane.

___

  • Çelik, Ö. (2017). “Kitle İletişim Araçları Sayesinde Yerelden Ulusala Taşınan Bir Çalgı: Kabak Kemane”, Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi 17/1 Yaz 2017, s. 155-166.
  • Çelik, Ö. (2018). Batı Anadolu’da Kabak Kemane ve İcra Geleneği. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Halk Bilimi Anabilim Dalı, İzmir.
  • Çelik, Ö. (2019). Kabak Kemane Metodu 1. İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi.
  • Sevcik, O. (1905). Changes of Position and Preparatory Scale Studies Op.8. New York: G. Schirmer.
  • Suzuki, S. (1978). Violin School Violin Part Volume 7. Japan: Summy-Birchard.