CEM BEHAR’IN AŞK OLMAYINCA MEŞK OLMAZ ESERİ ÜZERİNE GENEL BİR DEĞERLENDİRME

Cem Behar, Aşk Olmayınca Meşk Olmaz Geleneksel Osmanlı/ Türk Müziğinde Öğretim ve İntikal adlı kitabı ile meşk ve öğretim temasını izleyerek geleneksel Osmanlı Türk Musikisini yani Osmanlı kültür dünyasının karanlıkta kalmış, unutulmuş hatta değiştirilerek geleneğin özünden sapmış olan yanlarını açığa çıkarmaya çalışmaktadır. Behar bu eseriyle, kabaca 16.yüzyılın ikinci yarısında ortaya çıkmış ve yaklaşık olarak dört buçuk asır boyunca devam etmiş bu geleneğin sabit kalmadığının, kalmayacağının ve evrilerek varlığını devam ettirdiğinin farkındadır ve bu farkındalıkla eserini kaleme almıştır. Bu bağlamda özellikle 19. yüzyılın son dönemlerinden itibaren Osmanlı/ Türk Musikisine yansıyan bu değişimi modernleşme bağlamında ele almak doğru olacaktır. Burada dikkat edilmesi gereken en temel unsur, ifade edilen değişimi “batılılaşma” değil de “modernleşme” yaklaşımıyla ele almanın gerekliliğidir. Batılılaşma, bir yerli müzik sisteminin bilinçli olarak Batılı müzik kültürünün bir parçası haline gelme çabası olarak ifade edilirken modernleşme, esas itibariyle yerli müzik sisteminin bütünlüğünü koruyarak Batı müzik sistemiyle rekabet oluşturmayı amaçlar ve bunun için de kendi bünyesini bozmayacağını düşündüğü tekniklerden ve yeniliklerden faydalanır (Signell, 1976, s. 88’den aktaran Ayas, 2019, s. 275). Dolayısıyla Osmanlı/ Türk Musikisinin özellikle nota kullanmama noktasındaki katı kurallarının zamanla esnek bir hal alması geleneğin tamamen ortadan kaldırılarak Batı müziğinin bir parçası haline gelmesi anlamını taşımaz. Aksine bu durum batı nota sisteminin bir müzik geleneğine adapte etmesi anlamına gelmektedir. Ancak zaman ilerledikçe geleneksel Osmanlı/ Türk Musikisinin nota sistemine tamamen geçtiği ve meşk geleneğinin yasaklanarak Batı müziğine uygun bir eğitimin verilmesi için çalışıldığı bilinmektedir.

A General Review on Cem Behar’s Aşk Olmayınca Meşk Olmaz

Cem Behar tries to reveal traditional Ottoman Turkish Music, that is, the parts of the Ottoman cultural world that have remained in the dark, forgotten or even changed and deviated from the essence of the tradition by following the theme of practice and teaching with his book, Teaching and Initiation in Traditional Ottoman / Turkish Music. With this work, Behar is aware that this tradition, which emerged roughly in the second half of the 16th century and lasted for approximately four and a half centuries, was not fixed, it did not remain and evolved and continued its existence, and with this awareness he wrote his work. In this context, it would be correct to consider this change, which has been reflected in Ottoman / Turkish Music since the late 19th century, in the context of modernization. The most basic element to be considered here is the necessity of addressing the expressed change with an approach of "modernization" rather than "westernization". While westernization is expressed as an effort to consciously become a part of the Western music culture of a local music system, modernization aims to create competition with the Western music system by preserving the integrity of the domestic music system and for this, it uses techniques and innovations that it thinks will not disrupt its structure (Signell, 1976 , p.88 as cited in Ayas, 2019, p.275). Therefore, the fact that the strict rules of Ottoman / Turkish Music, especially at the point of not using notes, became flexible over time does not mean that the tradition was completely eliminated and became a part of Western music. On the contrary, this situation means adapting the western notation system to a musical tradition. However, as time progressed, it is known that traditional Ottoman / Turkish Music passed to the musical notation system completely and that the mesk tradition was banned and an education suitable for Western music was studied.

___

  • Acar, M., & Bilir, H. (2014). Gerçek bir âlim, mümtaz bir şahsiyet: Sabri Fehmi Ülgener. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 16(26):114-122.
  • Ayas, G. (2015). “Alaeddin Yavaşça ve Meşk Ahlâkı: Yaşayan Bir Geleneğin Sosyolojik Analizi”. Sosyologca, 9, 81-96.
  • Ayas, G.(2019). Müzik Sosyolojisi Kuramsal Bir Giriş. İthaki Yayınları.
  • Behar, C. (2019). Aşk Olmayınca Meşk Olmaz: Geleneksel Osmanlı/Türk Müziğinde Öğretim ve İntikal. Yapı Kredi Yayınları.
  • Behar, C. (2005). Musikiden Müziğe Osmanlı/Türk Müziği: Gelenek ve Modernlik. İstanbul: YKY.
  • Öner, L. (2017) .“Osmanlı Dönemi Türk Müziğinden Miras Kalmış Felsefi Temelli Bir Eğitim Geleneğini Yeniden Canlandırmak: Çağdaş Meşk Uygulamaları.”. Journal of Human Sciences, 294-307.