Türkiye’de Tarımsal İstihdamın Cinsiyete Dayalı Yapısı ve Sosyal Politika Önerileri

Tarımsal istihdam, Türkiye’deki istihdamın temel itici gücü olmasına rağmen, 2000 yılından itibaren istihdamın ağırlıklı olarak tarımdan hizmet sektörüne kaydığı görülmektedir. Ancak, tarım sektöründeki istihdamın Türkiye’nin toplam istihdamı içindeki payı (yaklaşık 5’te bir), tarımsal istihdamın hala önemini koruduğunu göstermektedir. Bu açıdan bu çalışma, Türkiye Hanehalkı İşgücü Anketi mikro verilerine kontenjans tablolama ve Ki-kare analiz yöntemini kullanarak, Türkiye’de tarımsal istihdam ile demografik ve istihdamla ilgili değişkenler arasındaki ilişkide, cinsiyet farklılıklarını incelemeyi ve elde edilen bulgular ışığında politika yapıcılar için bazı sosyal politika önerilerinde bulunmayı amaçlamaktadır. Çalışmanın sonuçları, tarımda istihdam edilen kadınların oranının erkeklerden daha yüksek olmasına rağmen, istihdam edilen kadınların ücretsiz aile işçiliği, kısmi süreli, geçici veya sınırlı süreli çalışma ve kayıt dışı istihdamı içeren güvencesiz istihdam biçimlerinden erkeklere kıyasla çok daha fazla etkilendiğini ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Tarımsal İstihdam, Sosyal Politika, Türkiye’de Tarım Sektörü

Gender-based Structure of Agricultural Employment in Turkey and Social Policy Proposals

Although agricultural employment is the main driver of employment in Turkey, since 2000, it has been seen that employment predominantly shifts from agriculture to the services sector. However, the proportion of employment in the agriculture sector to Turkey’s total employment (almost 1 in 5) displays that agricultural employment has still been of its importance. In this regard, this study aims to examine the gender differences in the relationship between agricultural employment and the demographic and work-related variables, by using contingency tabulation and Chi-square analysis method to the microdata from Turkish Labour Force Survey, and suggest some social policies for policy-makers in light on the findings obtained. The results of the paper reveal that although the proportion of women in agricultural employment is higher than that of men, women employed are far more affected by precarious employment forms including unpaid family worker, part-time, temporary or limited time working and informal employment, compared to men.

Keywords:

Agriculture Sector in Turkey, Agricultural Employment, Social Policy,

PDF

___

Alkan, Yaşar (2015), “Türkiye'de Tarımsal İşletmelerde Ücret İle İşgücüne Katılma İlişkisinin Ekonometrik Analizi”, Ardahan Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1 (2): 155-171.
Cinemre, Hüseyin Avni ve Kılıç, Osman 2011, Tarım Ekonomisi, 19 Mayıs Üniversitesi Yayınları, Samsun.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı (2017), Ulusal İstihdam Stratejisi, Tarım Sektörü, Ankara.
Daly, Patricia A. (1981), “Agricultural Employment: Has the Decline Ended?”, Montly Labor Review, 104: 11-17.
Demir, Müslim (2015), “Mevsimlik Tarım İşçilerinin Sosyal Güvenlik Haklarına İlişkin Değerlendirme/Öneriler”, Çalışma ve Toplum Dergisi, 2015/1: 177-194.
Demirgil, Hakan (2014), “Parametrik Olmayan (Non-Parametrik) Hipotez Testleri”, SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Ed. Kalaycı Ş., 6. Baskı, Ankara, Asil Yayın Dağıtım.
Diao, Xinshen; Hazell, Peter and Thurlow, James (2010), “The Role of Agriculture in African Development”, World Development, Vol. 38, No. 10: 1375–1383 doi:10.1016/j.worlddev.2009.06.011.
Doğan, Zeki, Arslan, Seçkin ve Berkman, Ayberk Nuri (2015), “Türkiye’de Tarım Sektörünün İktisadi Gelişi-mi ve Sorunları: Tarihsel Bir Bakış”, Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt-Sayı: 8 (1): 29-41.
Erkuş, Ahmet; Bülbül, Mehmet; Kıral, Taner; Açıl, Fethi ve Demirci, Rasih (2005), Tarım Ekonomisi, Ankara Üniversitesi Araştırma ve Geliştirme Vakfı Yayınları, Ankara.
Gülçubuk, Bülent; Şengül, Haydar; Aluftekin, Nilay; Kızılaslan, Nuray ve Kılıç, Mehmet (2005), “Tarımda İstihdam Sosyal Güvenlik Uygulamaları ve Kırsal Yoksulluk”. TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası VI. Teknik Kongresi, 3-7 Ocak 2005, S: 1173.
Gülçubuk, Bülent (2012), “Tarımda Çocuk Emeği Sömürüsü ve Toplumsal Duyarlılık”, Çalışma ve Toplum Dergisi, 2012/2: 75-93.
Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO), (2012), Statistical Yearbook 2012.
Fechter, Jürgen (2012), “Agriculture and employment”, KFW Position Paper.
Işın, Ferruh, Keskin, Gülşen, Kılıç, Mehmet, Türkekul, Berna ve Ateş, Hacer Çelik (2010), “Türkiye’de Tarımsal İşgücü Piyasası ve Sosyal Güvenlik Politikaları”, Ziraat Mühendisleri Odası VII. Teknik Kongre, Ankara: 1-22.
Karacan, Ali Rıza (1991), Tarım Kesiminde Geçici Tarım İşçilerinin Çalışma Koşulları, Ücret Sistemleri ve Çalışanların Sosyal Güvenlikleri Üzerine Bir Araştırma: Manisa Örneği, Friedrich Vakfı, İstanbul (http://www.fes-tuerkei.org/media/pdf/einzelpublikationen/Buch %20Ali%20Riza%20Karacan.pdf Erişim 18.07.2018).
Karagöz, Yalçın (2010), “Non-parametrik Tekniklerin Güç ve Etkinlikleri”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:9, Sayı:33: 18-40.
Kıral, Taner ve Akder, Halis (2000), “Makro Ekonomik Göstergelerle Tarım Sektörü”, Türkiye Ziraat Mühendisliği V. Teknik Kongresi, (2 cilt), Yayın No.38, Ankara: 1-19.
Makal, Ahmet (2001), “Türkiye’de 1950-1965 Döneminde Tarım Kesiminde İşgücü ve Ücretli Emeğe İlişkin Gelişmeler”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, Cilt: 56, Sayı: 3: 103-140.
Sapancalı, Faruk (2007), “Türkiye’de İşgücü Piyasası, Sorunlar ve Politikalar”, TÜHİS İş Hukuku ve İktisat Dergisi, Cilt: 21 Sayı: 2-3: 8-30.
Schwarcz, Pavol; Mura, Ladislav; Pätoprstý, Mário and Schwarczová, Loreta (2012), “The Impact of Employment in Agriculture on Overall Employment and Development: A Case Study of the District of Topol’čany, Slovakia”, SEER: Journal for Labour and Social Affairs in Eastern Europe, Vol. 15, No. 4, Labour Markets and Trade Unions: 483-492.
Sındır, Kamil Okyay (2008), “Kırsal Yoksulluk ve Tarımda İstihdam”, (http://www.zmo.org.tr/resimler/ekler/4351b79d9ea3d84_ek.pdf?tipi=38&turu=D&sube=0 Erişim 18.07.2018).
Tan, Sibel, Atak, Şermin, Şengül, Ümran and Tan, Sabri Sami (2015) “The Evaluation of the Changes in the Agricultural Sector with Common Economic Indicators in Turkey During the Last Decade”, Mediterranean Journal of Social Sciences, Vol.6, No.2: 588-595 Doi:10.5901/mjss.2015.v6n2s1p588.
Türkiye İstatistik Kurumu, Tanım ve Kavramlar, (http://www.tuik.gov.tr/MicroVeri/Hia_2011/turkce/metaveri /tanim/index.html Erişim:18.07.2018).
Türkiye İstatistik Kurumu, Hanehalkı İşgücü Anketi Sonuçları (www.tuik.gov.tr Erişim 18.07.2018).
Türkiye İstatistik Kurumu (2016), 2016 Hanehalkı İşgücü Anketi Mikro Veri Seti.
Yıldız, Doğan, Yıldız, Nuran Çakır, Ilgaz, Yavuz, Güneş, Mehmet Şamil ve Yıldız, Dursun (2017), Su Politikaları Derneği, Türkiye’deki Tarımsal İşgücünün Demografik ve Yapısal Dönüşümü Projesi Ön Raporu, Rapor No: 3, Ankara.

Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi-Cover

ISSN: 1306-6730
Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi