Abdulkerim DAŞTAN, Uğur BELLİKLİ

10653

Kurumsal Sosyal Sorumluluk ve Muhasebe Etkileşimi: Türkiye’de Kurumsal Yönetim Endeksine Dâhil İşletmelerde Bir Araştırma

Bu çalışmanın amacı, kurumsal sosyal sorumluluk ve muhasebe etkileşimini, muhasebe bilgi sistemi, muhasebe eğitimi ve muhasebe mesleği eşliğinde ele almak ve Türkiye’de Borsa İstanbul Kurumsal Yönetim Endeksi XKURY ’ndeki işletmelerin verileri üzerinde sözkonusu etkileşimi, istatistiki ve ekonometrik analiz yöntemlerinin yardımıyla incelemektir. Araştırmada Borsa İstanbul Kurumsal Yönetim Endeksi XKURY ’ne dâhil 48 işletmenin verileri kullanılmıştır. İşletmelerin faaliyet raporları, mali tabloları ve internet sitelerindeki bilgilerden yararlanılarak elde edilen verilerle regresyon ve korelasyon analizleri gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda işletmelerin kurumsal sosyal sorumluluk göstergelerinin muhasebe temelli finansal performans göstergelerinden piyasa değeri/defter değeri ile pozitif yönde ilişkili olduğu, ayrıca muhasebenin işletmelerin ekonomik, yasal, ahlaki ve gönüllü sorumluluklarına katkıda bulunduğu tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler:

Kurumsal Sosyal Sorumluluk, Hayırseverlik, Muhasebe Bilgi Sistemi, Muhasebe Mesleği, Muhasebe Eğitimi.

The Interaction Between Corporate Social Responsibility and Accounting: A Survey on Listed Companies in Corporate Governance Index in Turkey

The aim of this study is to examine the interaction between the corporate social responsibility and accounting through accounting information system, accounting education and accounting as a profession and the data of the companies obtained the study analyzes this interaction by using data from BIST Corporate Governance Index XKURY . In order to conduct the study, the data of the companies registered in the BIST Corporate Governance Index XKURY database are analayzed through statistical and econometric analyses. The corporate social responsibility index values of these companies were computed, the corporate governance rating reports were examined, and the regression and correlation analyses were performed. Resuls showed that the corporate social responsibility indicators of the companies were related in a positive way with the market value/book value rates. Moreover, the study found that accounting contributed to the economic, legal, ethical and voluntary responsibilities of companies.
Keywords:

Corporate Social Responsibility, Philanthropy, Accounting Information System, Accounting Profession, Accounting Education.,

___

  • Ackerman, R. W., & Bauer, R. A. (1976). Corporate Social Responsiveness: The Modern Dilemma. Virginia, ABD Virgin Adaları: Boston Publishing Company.
  • Alakavuklar, O. N., Kılıçaslan, S., Öztürk, E. B. (2009). Türkiye'de hayırseverlikten kurumsal sosyal sorumluluğa geçiş: Bir kurumsal değişim öyküsü, Yöneylem
  • Araştırmaları Dergisi, 9(2), 103-143. Alparslan, A. (2012), Kurumsal Sosyal Sorumluluk ve Firma Performansı Arasındaki
  • İlişki: Türk Sermaye Piyasası Üzerine Bir İnceleme, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi ˗ Sosyal Bilimler Enstitüsü. Alparslan, A. ve Aygün, M. (2013), “Kurumsal Sosyal Sorumluluk ve Firma
  • Performansı”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(1), 435 - 448. Arx, U. ve Ziegler, A. (2009), “The Effect of Corporate Social Responsibility on Stock http://www.cer.ethz.ch/research/wp_08_85.pdf (25.05.2014). New Evidence for the USA and Europe”
  • Arsoy, A. P. vd. (2012), “Corporate Social Responsibility And Financial
  • Performance Relationship: The Case Of Turkey”, Muhasebe ˗ Finansman Dergisi, , 159 ˗ 176. Aysan, M. (1979), “Türkiye’de Muhasebe Eğitimi Nasıl Yapılmalıdır?”, Türkiye I.
  • Muhasebe Eğitimi Sempozyumu, 20-21 Nisan, 250 ˗ 284. Bengü, H., & Can, A. V. (2009). Çevre Muhasebesinin Muhasebenin Temel
  • Kavramlarından ‘Sosyal Sorumluluk Kavramı’ Bağlamında Temellendirilmesi Celal Bayar Üniversitesi ˗ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 155-160. Bowie, N. (1991). New Directions in Corporate Social Responsibility. Business Horizons, 34(4), 56-65.
  • Brine, M. vd. (2007), “Corporate Social Responsibility and Financial Performance in the Australian Context”, Economic Round-up, Autumn, 47 ˗ 58. Capital http://www.capital.com.tr/sosyal-sorumlulukta-turkiyenin-liderleri- haberler/19509.aspx (03.03.2014). Sorumlulukta Türkiye’nin Liderleri”
  • Carroll, A. B. (1979). A Three-Dimensional Conceptual Model of Corporate
  • Performance. The Academy of Management Review, 4(4), 497-505. Carroll, A. B. (1991). The Pyramid of Corporate Social Responsibility: Toward the Moral Management of Organizational Stakeholders. Business Horizons, 34(4), 39
  • Choi, J. vd. (2010), “Corporate Social Responsibility and Corporate Financial
  • Performance: Evidence from Korea”, http://mpra.ub.uni-muenchen.de/22159/ (25.05.2014).
  • Cochran, P. L. (2007). The Evolution of Corporate Social Responsibility. Business Horizons, 50, 449-454.
  • Collins, M. (1994). Global Corporate Philanthropy and Relationship Marketing.
  • European Management Journal, 12(2), 226-233. Crowther, D., & Aras, G. (2008). Corporate Social Responsibility Virginia, ABD
  • Virgin Adaları: Ventus Publishing. D’arcimoles, C. H. ve Trebucq, S. (2002), “The Corporate Social Performance and Financial Performance Link: Evidence From France”, University of Bordeaux
  • Department of Int'l Acc'tg, Working Paper Nr: 02-01, 1 ˗ 20. Daştan, A. (2001), Meslek Ahlakı Kuralları ve Muhasebe Mesleğindeki Yeri
  • Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi ˗ Sosyal Bilimler Enstitüsü. Daştan, A. (2010). Kurumsal Yönetim İlkeleri ve Kurumsal Muhasebe Etkileşimi
  • Bankacılar Dergisi, 72, 3-18. Davis, K. (1971). The Case for and Against Business Assumption of Social
  • Responsibilities. Academy of Management Journal, 16, 312-322. Demir, B. (2005). Üniversitelerde Kazanılan İletişim Becerilerinin Muhasebe
  • Mesleğindeki Önemi Muhasebe ve Finansman Dergisi, 27, 117-124. Demir, B. (2013). Kurumsal Sosyal Sorumluluk ve Muhasebe Eğitim ve Öğretim
  • Araştırmaları Dergisi, 2(3), 225-233. Dinç, E., & Abdioğlu, H. (2009). İşletmelerde Kurumsal Yönetim Anlayışı ve Muhasebe Bilgi Sistemi İlişkisi: İMKB-100 Şirketleri Üzerine Ampirik Bir Araştırma
  • Balıkesir Üniversitesi ˗ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(21), 157-184. Eren, E. (2000). İşletmelerde Stratejik Yönetim ve İşletme Politikası İstanbul
  • Türkiye: Beta Basım Yayım ve Dağıtım. Ersöz, H. Y. (2007). Türkiye’de Kurumsal Sosyal Sorumluluk Anlayışının Gelişiminde
  • Meslek ve Sivil Toplum Kuruluşları İstanbul, Türkiye: İstanbul Ticaret Odası Yayınları. Frederick, W. C. (1987). Theories of Corporate Social Performance. New York
  • Amerika Birleşik Devletleri: Lexington Books.In Sethi, S. P., & Flabe, M. (Eds.), Business and Society: Dimensions of Conflict and Cooperation (p. 142-161). Frooman, J. (1997), “Socially Irresponsible and Illegal Behavior and Shareholder
  • Wealth”, Business and Society 36(3), 221 ˗ 249. Hallin, A., & Gustavsson, T. K. (2009). Managing Death ˗ Corporate Social
  • Responsibility and Tragedy. Corporate Social Responsibility and Environmental Management, 16, 206-216. Hopkins, M. (2004, May 08). Corporate Social Responsibility: An Issues Paper.
  • Policy Integration Department World Commission on the Social Dimension of Globalization International Labour Office, 27, 1-31. Karacaer, S., & İbrahimoğlu, N. (2003). İşletme Yönetiminde Muhasebe Bilgi
  • Sistemi, İç Kontrol, Verimlilik İlişkisi ve Önemi, Hacettepe Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimle Fakültesi Dergisi, 1, 211-228. Kotler, P., & Lee, N. (2006). Kurumsal Sosyal Sorumluluk, İstanbul, Türkiye: MediaCat Yayınları.
  • KSS Türkiye Endeksi Kılavuzu (2013), Türkiye Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneği, http://kssd.org/dl/KSS_Tukiye_Endeksi.pdf (25.05.2014).
  • Makni, R. vd. (2009), “Causality Between Corporate Social Performance and Financial Performance: Evidence from Canadian Firms”, Journal of Business Ethics, , 409 ˗ 422.
  • Mcgee, J. (1998). Commentary on Corporate Strategies and Environmental
  • Regulations: An Organizing Framework. Strategic Management Journal, 19(4), 387. Mcguire, J. B. (1988). Corporate Social Responsibility and Firm Financial
  • Performance. Academy of Management Journal, 31(4), 854-872. Mcwilliams, A. (2006). Corporate Social Responsibility: Strategic Implications.
  • Journal of Management Studies, 43(1), 1-18. Mcwilliams, A., & Siegel, D. (2001). Corporate Social Responsibility: A Theory of
  • The Firm Perspective. Academy of Management Review, 26(1), 117-127. Özkol, E., Çelik, M., Gönen, S. (2005). Kurumsal Sosyal Sorumluluk ve Muhasebenin Sosyal Sorumluluğu Muhasebe ve Finansman Dergisi, 27, 134-145.
  • Öztürk, M. C. (2013). Kurumsal Sosyal Sorumluluk [Corporate Social
  • Responsibility]. Eskişehir, Türkiye: Anadolu Üniversitesi Web Ofset Tesisleri, Öztürk, M. C. (Ed.). Öztürk, Ö. N. (2009), Kurumsal Sosyal Sorumluluğun Gelişimi ve Türkiye’de
  • Uygulanması, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Özüpek, M. N. (2005). Kurum İmajı ve Sosyal Sorumluluk, Konya, Türkiye: Tablet Kitabevi.
  • Pinkston, T. S., & Carroll, A. B. (1996). A Retrospective Examination of CSR
  • Orientations: Have They Changed?. Journal of Business Ethics, 15(2), 199-207. Raiborn, C. vd. (2003), “Corporate Philanthropy: When Is Giving Effective?”, The Journal of Corporate Accounting & Finance, Nov/Dec. 47 ˗ 54.
  • Ricks, J. M. (2005). An Assessment of Strategic Corporate Philanthropy on
  • Perceptions of Brand Equity Variebles. The Journal of Consumer Marketing, 22(3), 134. Shrivastava, P. (1995). Industrial/Environmental Crises and Corporate Social
  • Responsibility. The Journal of Socio-Economics, 24(1), 211-227. SPK (2005), “Kurumsal Yönetim İlkeleri”, http://www.spk.gov.tr (05.04.2014).
  • Stanwick, P. A., & Stanwick, S. D. (1998). The Relationship Between Corporate
  • Social Performance, and Organizational Size, Financial Performance, and Environmental Performance: An Empricial Examination. Journal of Business Ethics, , 195-204. Stone, C. D. (1975). Where The Law Ends. New York, Amerika Birleşik Devletleri
  • Harper and Row Publishers. Sürmeli, F. (2007). Muhasebe Bilgi Sistemi, Eskişehir, Türkiye: Anadolu Üniversitesi
  • Yayınları içinde Sürmeli, F. (Ed.), Muhasebe Bilgi Sistemi Nedir? (p. 41-53). Sürmen, Y. (2013). Muhasebe – 1, Trabzon, Türkiye: Celepler Matbaacılık.
  • Tak, B. (2009). İşletmelerin Sosyal Sorumlulukları ve Paydaş Grupları İle İlişkilerin
  • Yönetimi İstanbul, Türkiye: Beta Basım A.Ş. Taşlıyan, M. (2012). Kurumsal Sosyal Sorumluluk: Modern İş Dünyasının Vicdanı
  • Gereği Ankara Sanayi Odası Yayın Organı, 1, 23-42. URL, http://borsaistanbul.com/data/Genelge/gn2013424.pdf (23.05.2014).
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi-Cover
  • ISSN: 1306-6730
  • Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
  • Başlangıç: 2006
  • Yayıncı: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

Enflasyon Hedeflemesi Sürecinde Para Talebi İstikrarının ARDL Modeli Yaklaşımı İle Analizi: Türkiye ve Endonezya Örneği

Musa ATGÜR, N Oğuzhan ALTAY

Çevreye Duyarlı Satın Alma Davranışını Belirleyen Etkenler Üzerine Karşılaştırmalı Bir Araştırma

Mehmet Ali PAYLAN, İnci VARİNLİ

Türk Yönetim ve Organizasyon Yazınında Mobbing: Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildirileri ve Lisasüstü Tezler Üzerine Bir İnceleme

Osman EROĞLU

Yönetici Endeksi D-INDEX ’nın Firma Performansı Üzerıne Etkisi: Bist 100 Şirketleri Üzerıne Bir Araştırma

Nida ABDIOGLU, Recep KILIC

Çevre Bilinçli Tüketicilerin Firmaları Ödüllendirme ve Cezalandırma İsteklilikleri: Kadın ve Erkek Tüketiciler Arasındaki Farklılıklar

Sertaç ÇİFCİ, Bilge Kağan ŞAKACI

Küreselleşme Farklı Gelir Grubundaki Ülkelerde Ekonomik Büyümeyi Nasıl Etkilemektedir?

Pınar HAYALOĞLU, Cemalettin KALAYCI, Seyfettin ARTAN

Girişimciler İçin Alternatif Bir Finansman Yöntemi: Kitlesel Fonlama (Crowdfunding)

Eda ERDOĞAN ORUÇ, Nuray ATSAN

Ekonomi Okuryazarlığı ve Kredi Kartı Tutumunun Rasyonel Kredi Kartı Kullanımına Etkisi: Dumlupınar Üniversitesi Tavşanlı MYO Örneği

Seyfettin ÜNAL, Yavuz Selim DÜĞER, Cevat SÖYLEMEZ

Bir Tüketici Davranışı Olarak Bireysel Bağış: Gönüllü Hizmet Sağlayanlar Üzerinde Bir Odak Grup Çalışması

Muhammet Ali TİLTAY, Ömer TORLAK

Türkiye’de Reel Döviz Kuru Belirsizliği ve Yurtiçi Yatırımlar

Gülten DURSUN