Ege Üniversitesi Gözlemevi’nin Gökyüzü Parlaklık Ölçümleri

Büyük şehirler sahip oldukları ışıkla geceleri ışıltılıdır ve muhteşem görünürler. Bu ışıltılı şehir ışıkları kamu alanlarındaki aydınlatmalar, sokak aydınlatmaları, reklam panoları, bina dış aydınlatmaları ve ticari aydınlatmalardan oluşmaktadır. Bu görkemli görüntü yapay ışıkların uygunsuz ve aşırı kullanılmasından kaynaklanmaktadır. Buna ışık kirliliği denir. Yıldızlardan gelen zayıf ışıkları gözleyebilmek için karanlık, nemsiz, ışık kirliliği ve hava kirliliği olmayan yerlere ihtiyacımız vardır. Gökcisimlerinden gelen bu zayıf ışığın incelenmesi sahip olduğumuz teknolojik kabiliyetlerin yanı sıra ışık kirliliği olmayan gözlemevlerine sahip olmamıza bağlıdır. Bu çalışmada Ege Üniversitesi Gözlemevi’nde gece gökyüzü parlaklık ölçümleri yapılmıştır. 2010 yılında, zenit açısı z < 60° için gökyüzü parlaklığı tüm azimut açılarında 19 kadir civarında ölçülmüştür. 2017 yılında zenit açısı 35° < z < 60° için, gökyüzü parlaklığında azimut açısı 240° < a < 270°,  270° < a < 360° ve 0° < a < 30° arasında, sırasıyla, 0.4, 0.8 ve 0.25 kadirlik bir artış olduğu tespit edilmiştir. Bu parlaklık artışı, gözlem süresinin yaklaşık 1.5 saat kısalmasına neden olmuştur. Bu ölçümler Ege Üniversitesi Gözlemevi’ndeki ışık kirliliğinin hızla arttığını ve astronomik gözlemlerin sınırlandığını göstermiştir.

Measurements of Sky Brightness of Ege University Observatory

The big cities are shining and appear magnificent in the nights with their lights. These bright city lights come from the lightining of the public arenas, streetlights, advertisings, outdoor lightings and commercial lightings. This magnificent view arises from the inappropriate and excessive use of artificial light.  This is called light pollution. We need grounds with darkness, moisture free, without light and air pollution to observe weak lights coming from stars. Surveying of this weak light which comes from celestial bodies depends on to have observatories without light pollution along with our technological capabilities.  In this work, the night sky brightness at the Ege University Observatory is measured. The sky brightness is measured as approximately 19 magnitude at all azimuth for zenith angle z < 60° in the year 2010. It is determined that the increment of the sky brightness becomes 0.4, 0.8 and 0.25 magnitudes at azimuth angle 240° < a < 270°, 270° < a < 360° and 0° < a < 30° , respectively, for zenith angle  35° < z < 60°, in the year 2017. This increment of the sky brightness causes the decrease of the observation period about 1.5 hours. The measurements point out that the light pollution increases rapidly at the Ege University Observatory and hence astronomical observations is restricted.

___

  • Aslan, Z. 1998. Işık Kirliliği, TÜBİTAK Bilim ve Teknik Dergisi, 362, 66-69.
  • Aslan, Z. 2001. Work for the Reduction of Light Pollution in Turkey, Preserving the Astronomical Sky IAU Symposium, 196, 151-152.
  • Aslan, Z., Gölbaşı, O., Koçer, D., Tunca, Z., Işık, E., Yelkenci, A.T., Bağdaş, D., Devlen, A. 2011. Türkiye’de Gece Gökyüzü Parlaklığının Ölçülmesi, 8. Ulusal Aydınlatma Kongresi, 14-15 Nisan, İstanbul, 69-75.
  • Aslan, Z., Isobe, S. 2000. Türkiye’den Uzaya Kaçan Şehir Işıkları, 3.Ulusal Aydınlanma Kongresi, 23-24 Kasım, İstanbul, 106-109.
  • Aslan, Z., Onaygil, S. 1999. Işık Kirliliği ve Enerjisi Tasarrufu, 18. Enerji Tasarrufu Haftası Ulusal Enerji Verimliliği Kongresi, 3-5 Şubat, Ankara, 54-60.
  • Cinzano, P. 2005. Night Sky Photometry with SkyQualityMeter, http://www.inquinamentoluminoso.it/download/sqmreport.pdf (Son Erişim Tarihi: 03.05.2018).
  • Cinzano, P., Falchi, F., Elvidge, C.D. 2001. The first World Atlas of the artificial night sky brightness, Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, 328, 689-707.
  • Çetegen, D., Batman, A. 2005. Işık Kirliliği, İKÜ Güncesi Fen ve Mühendislik Bilimleri, 3, 2, 29-34.
  • Dokuzcan, H. 2006. Işık Kirliliği Açısından Kent Aydınlatması ve Taksim Meydanı Örneği, Bahçeşehir Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 121s, İstanbul.
  • Efendi, M. 2001. Işık Kirliliği, Ankara Üniversitesi, Fen Fakültesi, Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü, Diploma Çalışması, 40s, Ankara.
  • Elvidge, C.D, Baugh, K.E., Dietz, J.B., Bland, T., Sutton, P.C., Kroehl, H.W. 1999. Radiance calibration of DMSP-OLS Low-Light Imaging Data of Human Settlements, Remote Sensing and Environment, 68, 77- 88, ISSN: 0034-4257.
  • Falchi, F., Cinzano, P., Duriscoe, D., Kyba, C.C.M., Elvidge, C.D., Baugh, K., Portnov, B.A., Rybnikova , N.A., Furgoni, R., 2016. The New World Atlas of Artificial Night Sky Brightness, Science Advances, 2,(6), 1-25, DOI: 10.1126/sciadv.1600377.
  • Fundacion Starlight, 2018. Yıldızışığı Vakfı (Fundación Starlight), Starlight Reserve Concept, http://www.fundacionstarlight.org/cmsAdmin/uploads/o_1bi3lj80lkvjqpqjdn8675rlb.pdf (Son Erişim Tarihi: 03.05.2018).
  • IDA. 2018. The International Dark-Sky Association (IDA), Sea Turtle Conservation, http://darksky.org/our-work/sea-turtle-conservation/ (Son Erişim Tarihi: 03.05.2018).
  • Isobe, S., Hamamura, S. 1998. Ejected City Light of Japan Observed by a Defence Meteorological Satellite Program, Astronomical Society of Pacific Conference Series, 139,191-199, ISBN: 1-886733-59-7.
  • Isobe, S., Hamamura, S., Elvidge, C. 1999. Educating the Public About Light Pollution, IAU Symposium 196, 12-16 Temmuz 1999, Viyana. ISBN 1-58381-078-1. Kollath, Z. 2001. Measuring and Modelling Light Pollution at the Zselic Starry Sky Park, Journal of Physics: Conference Series, 218, 1-6. doi: 10.1088/1742-6596/218/1/012001.
  • La Palma Declaration, 2018. Yıldızışığı Hakkı ve La Palma Deklerasyonu, http://www.ramsar.org/news/starlight-initiative-and-the-la-palma-declaration (Son Erişim Tarihi: 03.05.2018).
  • Light Pollution, 2018. Işık Kirliliği Ardındaki Yıldızışığı, 2016, http://www.astro-travels.com/La-Palma-Starlight-2016.html (Son Erişim Tarihi: 03.05.2018).
  • McColgan, M.W. 2007. Light Answers – LightPollution, http://www.lrc.rpi.edu/programs/nlpip/lightinganswers/lightpollution/lightPollution.asp (Son Erişim Tarihi: 03.05.2018).
  • McColgan, M.W. 2007. Light Pollution. Lighting Answers, National Lighting Product Information Program, 7(2), 1-20.
  • NOAA. 2018. National Oceanic and Atmospheric Administration-National Center for Environmental Information, https://maps.ngdc.noaa.gov/viewers/dmsp_gcv4/ (Son Erişim Tarihi: 03.05.2018).
  • Ribas, S.J., Paricio, S., Canal-Domingo, R., Gustems, L., Calvo, C.O. 2014. Monitoring Light Pollution on the Starlight Reserve of Montsec, Highlights of Spanish Astrophysics VIII, Proceedings of the XI Scientific Meeting of the Spanish Astronomical Society, 8-12 Eylül, Teruel, İspanya, 923-928.
  • Roman, A., Cinzano, P., Giacometti, G.M., Giulini, P. 2000. Light Pollution and Possible Effects on Higer Plants, Memorie della Societa Astronomica Italiana, 71,59-69, ISSN 0037-8720.
  • Sciezor, T. 2013. A New Astronomical Methode for Determining the Brightness of the Night Sky and Its Application to Study Long-term Changes in the Level of Light Pollution, Monthly Notices of the Royal Astronomical Society,435, 303-310. doi:10.1093/mnras/stt1297.
  • Sullivan, W.T. 1991. Earth at Night-an Image of the Nighttime Earth Based on Cloud-free Satellite Photographs, Astronomical Society of the Pacific Conference Series.17, 11-17. ISBN: 0-937707-36-8.
  • Sunguroğlu, O. 2001. Kentsel Aydınlatmada Işık Kirliliği, Mimar. İst, 1, 139-141.
  • Ülger, A. 2013. Karanlığın izinde, Box in a Box Idea-Tasarım, Sanat, Fikir, Yenilik, 5,14-17.
  • Welch, D., Tekatch, A. 2017. SQM-LU Operator’s Manual, http://unihedron.com/projects/darksky/cd/SQM-LU/SQM-LU_Users_manual.pdf (Son Erişim Tarihi: 03.05.2018).
  • Yıldız, N.D, Yılmaz, H. 2005. Işık Kirliliği, Ortaya Çıkardığı Sorunlar ve Çözüm Önerileri, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 36, 117-123, ISSN 1300-9036.