Elif KOCAGÖZ, Çağrı Selman İĞDE, Gözde ÇETİNDAĞ

Elektrikli ve akıllı, yerli ve milli: Türkiye’nin Otomobili Girişim Grubu’nun tanıttığı araçlara yönelik tüketicilerin ilk değerlendirmeleri

Ulaşımda dijital dönüşümle birlikte ortaya çıkan akıllı ulaşım ekosisteminde güçlü bir aktör olarak yer edinebilmek adına küresel stratejik iş birlikleri yoluyla kurulan girişimler artmaya başlamış; Türkiye’de de 2018 yılında altı ortakla, TOGG olarak bilinen Türkiye’nin Otomobili Girişim Grubu kurulmuştur. TOGG’un geliştirdiği elektrikli araçlarının tanıtımı ise 2019 yılı sonunda yapılmıştır. Bu çalışmanın amacı, tüketicilerin söz konusu araçlarla ilgili ilk izlenim ve değerlendirmelerini ortaya koymaktır. Çalışmada, nitel araştırma yöntemlerinden mülakat yöntemi kullanılmıştır. Keşfedici özelliğe sahip bu araştırmada katılımcıların tanıtılan araçlarla ilgili ilk reaksiyonları, değerlendirmelerinde araçların hangi özelliklerini vurguladıkları, fiyat tahminleri/beklentileri, satın alma niyetleri, marka ismi önerileri gibi çeşitli konular incelenmiştir. Çalışmanın sınırlı olduğu gözlemlenen ilgili Türkçe literatüre katkıda bulunacağı düşünülmektedir.

Electric and smart, domestic and national: First evaluations of consumers on electric vehicles promoted by Turkey’s Automobile Joint Venture Group

In order to take place in the smart mobility ecosystem, a result of the digital transformation of mobility sector, the number of global initiatives established through strategic collaborations have started to increase worldwide. In Turkey, Turkey’s Automobile Joint Venture Group, known as TOGG, was found in 2018. The electric vehicles were promoted by TOGG at the end of 2019. The purpose of this study is to reveal the first impressions and evaluations of consumers about these vehicles. A qualitative research technique, interview method, was used in the study. In this exploratory research, various topics such as participants' first reactions about the vehicles, features of the vehicles participants emphasized in their evaluations, their price estimations/expectations, purchasing intentions, and brand name suggestions were examined. It is expected that the study contributes to the related Turkish literature which seems to be limited.

Keywords:

Smart Mobility, Turkey’s Automobile Joint Venture Group (TOGG) Electric Car, Domestic Car, Consumer Behavior,

PDF

___

Aktan, M. (2013). Kamuoyunun yerli otomobil projesini algısı. Öneri Dergisi, 10(39), 1-9.

Ambrose, J. (2020, Eylül 21). UK plans to bring forward ban on fossil fuel vehicles to 2030.Guardian. https://www.theguardian.com/environment/2020/sep/21/uk-plans-to-bring-forward-ban-on-fossil-fuel-vehicles-to-2030 (Erişim Tarihi: 02.10.2020).

Avcı, İ. (2020). Yerli markalı otomobil satın alma niyetinde etnosentrizm, ülke imajı ve yenilikçiliğin etkisi: Türkiye’nin otomobili (TOGG) bağlamında bir araştırma. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20, 439-466.

Bilgiç, T. (2019, Aralık 26). Turkey presents prototypes in $3.7 billion car project, Bloomberg business. https://www.bloomberg.com/news/articles/2019-12-27/turkey-unveils-details-of-3-7-billion-domestic-car-project (Erişim Tarihi:17.02.2020)

Can, C. (2019). Consumer acceptance of autonomous vehicles: a proposition to extend thetechnology acceptance model [Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi]. http://dspace.marmara.edu.tr/handle/11424/55642

Carley, S., Krause, R. M., Lane, B. W., & Graham, J. D. (2013). Intent to purchase a plug-inelectric vehicle: a survey of early impressions in large US cites. TransportationResearch Part D, 18, 39-45.

Cecere, G., Nicoletta, C., & Guerzon, M. (2018). Price or performance? a probabilistic choiceanalysis of the intention to buy electric vehicles in european countries. Energy Policy, 118, 19-32.

CNNTürk. (2020, Ekim 21). TOGG'dan yerli otomobilin fabrikasının inşaatıyla ilgili paylaşım. https://www.cnnturk.com/turkiye/toggdan-yerli-otomobilin-fabrikasinin-insaatiyla-ilgili-paylasim?page=1 (Erişim Tarihi: 02.11.2020)

Çavdaroğlu, G. (2017). Trafik yoğunluk harita görüntülerinin görüntü işleme yöntemleriyle işlenmesi. Akademik Platform Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi, 5(2), 22-28.

Demir, A. (2020). Türkiye’nin Otomobili’nin gzft analizi. ESAM Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1(1), 24-46.

DeutscheWelle. (2019, Aralık 20). Turkey unveils its first domestic car prototypes. https://www.dw.com/en/turkey-unveils-its-first-domestic-car-prototypes/a-51813487 (Erişim Tarihi: 16.02.2020)

Devrimarabasi.com (t.y.). İlk yerli Türk otomobili “Devrim”. http://www.devrimarabasi.com/tarihce.html (Erişim Tarihi: 10.01.2020)

Erdal, H. (2018). Yapay zeka teknikleri ve uzman sistemlerin karasal akıllı ulaşım sistemlerinin denetiminde kullanımı. Akıllı Ulaşım Sistemleri ve Uygulamaları Dergisi, 1(1), 32-39.

Frankfurter Allgemeine Zeitung. (2019, Aralık 27). Erdogan präsentiert Türkisches Elektro Auto. https://www.faz.net/aktuell/wirtschaft/auto-verkehr/tuerkei-plant-eigenes-elektro-auto-erdogan-stellt-prototypen-vor-16555635.html (Erişim Tarihi: 16.02.2020)

Gökaşar, I., & Dündar, S. (2018). Sürücüsüz taşıtların trafik akım hızına etkisinin yapay sinir ağları ile incelenmesi. Akıllı Ulaşım Sistemleri ve Uygulamaları Dergisi, 1(2), 59-75.

Haustein, S., & Jensen, A. F. (2018). Factors of electric vehicle adoption: a comparison of conventional and electric car users based on an extended theory of planned behavior. International Journal of Sustainable Transportation, 12(7), 484-496.

He, X., Zhan, W., & Hu, Y. (2018). Consumer purchase intention of electric vehicles in china: the roles of perception and personality. Journal of Cleaner Production, 204, 1060-1069.

Huang, X., & Ge, J. (2019). Electric vehicle development in beijing: an analysis of consumer purchase intention. Journal of Cleaner Production, 216, 361-372.

Hürriyet. (2020a, Ocak 6). Son dakika... Bakan Varank'tan yerli otomobil açıklaması. https://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/son-dakika-bakan-varanktan-yerli-otomobil-aciklamasi-41413292 (Erişim Tarihi: 16.02.2020)

Hürriyet. (2020b, Ağustos 7). Yerli otomobil TOGG ismiyle devam edecek. https://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/yerli-otomobil-togg-ismiyle-devam-edecek-41582052 (Erişim Tarihi: 08.11.2020)

Intel. (2017, Ağustos 16). Fiat Chrysler automobiles to join BMW Group, Intel and Mobileye in developing autonomous driving platform. https://newsroom.intel.com/news-releases/fiat-chrysler-automobiles-join-bmw-group-intel-mobileye-autonomous-driving-platform/#gs.ws0pay (Erişim tarihi: 17.02.2020)

Intel. (2018, Ekim 29). Volkswagen, Mobileye and Champion Motors to invest in Israel and deploy first autonomous EV Ride-Hailing service. https://newsroom.intel.com/news-releases/volkswagen-mobileye-champion-motors- invest-israel-deploy-first-autonomous-ev-ride-hailing-service/#gs.ws0gpb (Erişim tarihi: 17.02.2020)

International Renewable Energy Agency. (2019). Innovation Outlook Smart Charging for Electric Vehicles. https://www.irena.org/-/media/Files/IRENA/Agency/Publication/2019/May/IRENA_Innovation_Outlook_EV_smart_charging_2019.pdf?la=en&hash=CC1035D2E5A36AE98BA860005233D3EF5A80E6E8 (Erişim Tarihi: 08.11.2020)

Jeekel, H. (2017). Social sustainability and smart mobility: Exploring the relationship. Transportation Research Procedia, 25, 4296–4310.

Kocagöz, E. (2019). Dijital dönüşüm: Kavramsal bir inceleme, birlikte ilerleme, ekosistemleşme ve anlamlar. Muazzez Babacan (Ed.). Dijital Dönüşüm Ekseninde İşletme Uygulamaları içinde (s. 3-42). Ankara: Detay Yayıncılık.

Kocagöz, E., & Kocagöz, O. (2019). Akıllı ulaşım. Ela Sibel Bayrak Meydanoğlu, Müge Klein & Dilek Kurt (Eds.). Dijital Dönüşüm Trendleri içinde (s. 199-230). İstanbul: Filiz Kitabevi.

Kocagöz, E., Çetindağ, G., & İğde, Ç. S. (2020). Türkiye’nin Otomobili Girişim Grubu’nun Tanıttığı Elektrikli Araçlara Yönelik Tüketicilerin İlk İzlenimleri: Nitel Bir Araştırma. 19. Uluslararası İşletmecilik Kongresi (UIK), içinde (ss. 1424-1436). Kayseri: Erciyes Üniversitesi. http://iibf.erciyes.edu.tr/belgeler/19.UIK_BILDIRI_KITABI.pdf

Lin, B., & Wu, W. (2018). Why people want to buy electric vehicle: an empirical study in first-tier cities of China. Energy Policy, 112, 233-241.

Mail Online. (2019, Aralık 27). Turkey unveils its electric car: President Erdogan presents TOGG prototype with a range of 300 miles that he hopes will challenge Tesla. https://www.dailymail.co.uk/news/article-7830541/President-Erdogan-unveils-cars-set-domestic-automobiles.html (Erişim Tarihi: 16.02.2020)

Moovel Group. (ty). BMW Group and Daimler AG agree to combine mobility services. https://media.daimler.com/marsMediaSite/en/instance/ko/BMW-Group-and-Daimler-AG-agree-to-combine-mobility-services.xhtml?oid=34636751 (Erişim tarihi:17.02.2020)

Nosi, C., Pucci, T., Silvestri, C., & Aquilani, B. (2017). Does value co-creation really matter? an investigation of Italian millennials intention to buy electric cars. Sustainability, 9(12), 1-21.

NTV. (2019, Aralık 27). TOGG CEO'su Yerli otomobili anlattı: Bataryası yerli, 30 dakika altında şarj. https://www.ntv.com.tr/galeri/turkiye/togg-ceosu-yerli-otomobili-anlatti- bataryasi-yerli-30-dakika-altinda-sarj, ZRRopc8qw06JzgSNAKyBlQ/4VQPbWxp0uMWqkdxpw1yg (Erişim Tarihi: 17.02.2020)

Otomotiv Distribütörleri Derneği. (2020, Kasım). Otomotiv Distribütörleri Derneği basın bülteni. http://www.odd.org.tr/folders/2837/categorial1docs/2797/ODD%20Bas%c4%b1n%20Bulteni%203%20Kas%c4%b1m%202020.pdf (Erişim Tarihi: 08.11.2020)

Otomotiv Sanayii Derneği. (2019). 2019 istatistikleri. http://osd.org.tr/osd-yayinlari/istatistikler/ (Erişim Tarihi: 15.02.2020)

Paşalıoğlu, H., & Cengiz, H. (2019). Tüketici yaşam tarzının elektrikli araçları satın alma niyeti üzerine etkisi: Tüketici yenilikçiliği, tüketici benzersizliği ve keşifsel davranışların aracılık etkisi. Proceedings of the International Congress on Business and Marketing. http://openaccess.maltepe.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.12415/4676/Halil%20Pa%c5%9fal%c4%b1o%c4%9flu%2c%20Hakan%20Cengiz%20ICBM%202019.pdf?sequence=1&isAllowed=y

Pişkin, S. (2017, Şubat 6). Türkiye otomotiv sanayii rekabet gücü ve talep dinamikleri perspektifinde 2020 iç pazar beklentileri, otomotiv sektör raporu. http://www.osd.org.tr/sites/1/upload/files/Otomotiv_Sektor_Raporu_TSKB-2208.pdf (Erişim Tarihi: 08.11.2020)

Sabah. (2020, Ocak 28). TOGG CEO'su açıkladı! Yerli otomobilin fiyatı ne kadar olacak?. https://www.sabah.com.tr/galeri/ekonomi/togg-ceosu-acikladi-yerli-otomobilin-fiyati-ne-kadar-olacak (Erişim Tarihi: 16.02.2020)

Sarıkavak, Y. (2018). Demiryolu endüstrisinde akıllı ulaştırma sistemleri ve Türkiye’deki uygulama örnekleri. Akıllı Ulaşım Sistemleri ve Uygulamaları Dergisi, 1(2), 22-32.

Simsekoglu, Ö., & Nayum, A. (2019). Predictors of intention to buy a battery electric vehicle among conventional car drivers. Transportation Research Part F, 60, 1-10.

Sonmez, M. (2020, Ocak 7). Economics or politics: What's driving Turkey’s electric car project?. Al-Monitor. https://www.al-monitor.com/pulse/originals/2020/01/turkey-domestic-car-project-economic-or-political-motives.html (Erişim Tarihi: 16.02.2020)

Sürer, S. (2017). Tüketici etnosentrizmi ve menşe ülke etkisinin tüketicilerin yerli marka otomobil satın alma niyeti üzerine etkisi [Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi]. http://acikerisim.gelisim.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/11363/281/458745.pdf?sequece=1&isAllowed=y

T24. (2019, Aralık 28). Yerli otomobil'in ismi 150 alternatif arasında seçilecek. https://t24.com.tr/haber/yerli-otomobil-in-ismi-150-alternatif-arasinda-secilecek,853904 (Erişim Tarihi: 16.02.2020)

Taç, Ş. (2018). Karayolu ulaşımında meydana gelen trafik kazalarının önlenmesinde akıllı ulaşım sistemlerinin etkisi. Akıllı Ulaşım Sistemleri ve Uygulamaları Dergisi, 1(2), 12-22.

Taşıt Araçları Tedarik Sanayicileri Derneği. (ty). Türk otomotiv sanayi ve Taysad'ın tarihçesi. https://www.taysad.org.tr/tr/sayfa/Turk-Otomotiv-Sanayi-ve-TAYSADin-tarihcesi (Erişim Tarihi: 09.01.2020)

Türkiye’nin Otomobili Girişim Grubu. (2020a). Türkiye’nin otomobili girişim grubu. https://togg.com.tr/content/kesfet (Erişim Tarihi: 12.01.2020)

Türkiye’nin Otomobili Girişim Grubu. (2020b). Mobilite çözümleri. https://togg.com.tr/content/mobilite-cozumler (Erişim Tarihi: 15.02.2020)

Yılmaz, A. (2020). Reklam mecrası Instagram: TOGG ve Günsel elektrikli otomobil markaları üzerine ampirik bir araştırma. Erciyes İletişim Dergisi, 7(2), 895-915.

Yılmaz, S., Taştan, K., Ecek, N., & Çınar, E. (2017). Otomotiv sektörünün dünyadaki ve Türkiye’deki değişimi. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 7(3), 685-695.