Türkiye’de Merkezi Yönetim İle Belediyeler Arasındaki Mali İlişki: Şanlıurfa Örneği

Bu çalışmanın konusu, üniter yapılı bir ülke olan Türkiye’de yerel yönetim birimi olarak belediyelerin mali yapısı ile merkezi yönetim arasındaki ilişkinin araştırılmasıdır. Araştırmanın amacı, belediyelerin kaynak yapısı içerisinde merkezi yönetim transferlerinin genelde belediyeler ve özelde Şanlıurfa Belediyesi örneğinde oransal olarak ortaya konulmasıdır.Çalışma, Türkiye’de belediyelerin kaynak yapısının yaklaşık oranda yarısını merkezi yönetim transferlerinin oluşturduğunu göstermiştir. Bu durum, Şanlıurfa Belediyesi ölçeğinde de geçerli olmakla birlikte, çalışma ile; belediyelere ayrılan toplam transfer miktarı içinde Şanlıurfa Belediyesi’ne ayrılan payın 2006-2013 döneminde yaklaşık binde dört gibi toplam içinde oldukça küçük bir orana sahip olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Belediye, Merkezi Yönetim, İdarelerarası Mali Transferler

THE FISCAL RELATIONSHIP BETWEEN THE LOCAL (MUNICIPAL) AND THE CENTRAL GOVERNMENTS IN TURKEY: THE CASE OF ŞANLIURFA

This study examines the fiscal relation between the local Municipal and the central governments in Turkey which is a unitary state. It aims to find out the amount of the central revenue transfers to the municipal administrations, especially, the Municipality of Sanlıurfa.The research has indicated that the half of the fiscal resources of the municipal administrations comes from the transfers of the central governments. It has been underlined that although Şanlıurfa municipality received half of its revenue from the central government, it equals only to 0.4% out of total between 2006-2013, which is significantly lower than the other municipalities.

Keywords:

Municipality, Central Government, Intergovernmental Fiscal Transfers,

PDF

___

ÇETİNKAYA, Özhan ve Tolga DEMİRBAŞ; (2010), “Belediye Gelirlerinin
Analizi ve Mali Özerklik Açısından Değerlendirilmesi”, İstanbul Üni- versitesi İktisat Fakültesi Maliye Araştırma Merkezi Konferansları Seri, ss. 2-18. EMİL, M. Ferhat ve H. Hakan YILMAZ; (2012), “Yerel Yönetim Sisteminde
Reform Tartışmaları Işığında Yerel Yönetimlerin Mali Yapısı Üzerine Bazı Saptamalar”, Mali İzleme Raporu - İstikrar Enstitüsü, Ankara: Tepav/Mir, ss. 1-21. ERSOY, Melih; (1989), “Tarihsel Perspektif İçinde Türkiye’de Merkezi Yöne- tim-Yerel Yönetim İlişkileri”, ODTÜ MFD, 9(1), ss. 45-66.
Kalkınma Bakanlığı; (2013), 2014 Yılı Programı, Ankara: Kalkınma Bakanlı- ğı Yayınları.
KESİK, Ahmet; (2005), “Yönetimlerarası Mali İlişkiler ve Türkiye Uygulama- sı”, Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 10, ss. 74-103.
Maliye Bakanlığı; (2014), Muhasebat Genel Müdürlüğü, “Mahalli İdareler
Bütçe İstatistikleri”, İnternet Adresi: https://www.muhasebat.gov.tr/ mgmportal/ faces/khbDetay_yeni?birimDizini=Mahalli+%C4%B0 dare- ler+B%C3%BCt%C3%A7e+%C4%B0statistikleri&_afrLoop=6289536 175741074&tur=B%C3%BCt%C3%A7e+%C4%B0statistikleri&donus
Sayfa=index&_afrWindowMode=0&_adf.ctrl-state=v6jq8b5j1_63, Eri- şim Tarihi: 1-30.11.2014.
NADAROĞLU, Halil ve Ruşen KELEŞ; (1991), “Merkezi İdare ile Mahalli
İdareler Arasındaki Mali İlişkilerin Dünü ve Bugünü (Türkiye Örneği)”, VII. Türkiye Maliye Sempozyumu, 23-25 Mayıs, Marmaris: Marmara Üniversitesi, ss. 24-52, Internet Adresi: http://www.maliye sempozyu- mu.sakarya.edu.tr/sites/maliyesempozyumu/file/1372372594-7-turkiye- maliye-sempozyumu-pdf.pdf, Erişim Tarihi: 27.11.2014.
SEYİDOĞLU, Halil; (2009), Bilimsel Araştırma ve Yazma El Kitabı, Gelişti- rilmiş Onuncu Baskı, İstanbul: Güzem Can Yayınları.
SİVEREKLİ, Esra; (2009), “Yerel Yönetimler Yerelleş(m)iyor mu? Mali Yapı
Üzerine Bir Değerlendirme”, Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 16, ss. 339-367. Şanlıurfa Belediyesi; (2009), Şanlıurfa Belediyesi Stratejik Planı (2010- 2014), Şanlıurfa.
Şanlıurfa Belediyesi; (2010, 2011, 2012, 2013), Belediye Bütçe Gelir Kesin Hesap Cetvelleri.
Şanlıurfa Belediyesi; (2014), Alnımızın Akıyla 10 Hizmet Yılı: 2004-2014,
Şanlıurfa: Şanlıurfa Belediyesi Yayınları. TÜRKOĞLU, İrfan; (2009), Yerel Yönetimlerde Mali Reform Arayışları:
Türkiye’de Belediyelerde Mali Özerklik ve Belediye Başkanlarının Mali Özerklik Algılaması, Ankara: T.C. Maliye Bakanlığı Strateji Ge- liştirme Başkanlığı Yayın No: 2009/389.
ULUSOY, Ahmet ve Tekin AKDEMİR; (2009), “Yerel Yönetimler ve Mali
Özerklik: Türkiye ve OECD Ülkelerinin Karşılaştırmalı Analizi”, Balı- kesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(21), ss. 259- 2
ULUSOY, Ahmet ve Tekin AKDEMİR; (2013), Mahalli İdareler, Ankara: Seçkin Yayıncılık.