202180

Covid 19 Pandemi Sürecinin Birinci Yılında, Türkiye'de Akademisyenlerin İş Yaşam Kaliteleri Üzerine Bir Değerlendirme

Akademisyenlerin iş ortamında karşı karşıya kaldığı maddi ve manevi etkileşim süreci onların kişisel ve kurumsal başarılarını belirleyen önemli bir etkendir. Bu etkileşim süreci, kişisel ve örgütsel başarı yanında akademisyenlerin özel yaşamlarına dahi ulaşan geniş bir etki alanına sahiptir. Üniversitelerin akademisyenlerden öncelikli beklentisi, örgütsel başarılarının üst düzeyde gerçekleşmesidir. Bu başarının sağlanması akademik çalışanların kişisel başarısıyla doğru orantılıdır. Bu başarının maksimum seviyeye ulaşması, akademisyenlerin kaliteli bir iş yaşamına sahip olmasını gerekli kılmaktadır. Buda ancak akademisyenlerin sağlıklı bir yaşam kalitesine sahip olmasıyla mümkün olacaktır. Ancak 2020 mart ayından itibaren Türkiye’de de görülmeye başlayan Covid19 sorunu akademisyenlerin sağlıklı yaşam göstergelerini etkilediği gibi, iş yaşam kalitelerini de derinden sarsmıştır. Bu dönem zarfında, uzaktan eğitim kapsamında devam eden eğitim süreci ve uzaktan yürütülmeye çalışılan akademik faaliyetler, alınan tedbirler eşliğinde akademisyenler tarafından yürütülmeye çalışılmıştır. Üzerinden bir yıl geçen pandemi sürecinde alınan tedbirler, geliştirilen aşı çalışmaları ve aşılama programıyla önemli bir yol kat edilmiştir. Bu doğrultuda hazırlanan çalışmada amaç, bu bir yıllık süre içinde, akademik personelin iş yaşam kalitesini etkileyen sağlıklı yaşam faktörlerinin pandemi süreciyle akademisyenlerin örgütsel ve bireysel başarıları üzerindeki etkisini ortaya koymaktır. Bu amaç doğrultusunda Türkiye’nin farklı üniversitelerinde görev yapan akademisyenlerle gerçekleştirilen mülakatlarla, konu derinlemesine ele alınarak, analiz edilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

iş yaşam kalitesi, akademik personel, örgütsel başarı, covid 19

An Assessment Of The Quality Of Work Life Of Academics In Turkey In The First Year Of The Covid 19 Pandemic Process

The material and spiritual interaction process faced by academicians in the business environment is an important factor that determines their personal and institutional success. This interaction process has a wide sphere of influence that reaches even the private lives of academics as well as personal and organizational success. The primary expectation of universities from academics is that their organizational success will be realized at a high level. The achievement of this success is directly proportional to the personal success of academic staff. Achieving the maximum level of this success requires academicians to have a quality business life. This will only be possible if academics have a healthy quality of life. However, since March 2020 as it begins to affect the wellness indicator of academics Covid19 problem seen in Turkey has deeply affected the quality of life in their business. During this period, the ongoing education process within the scope of distance education and academic activities tried to be carried out remotely were tried to be carried out by academicians in line with the measures taken. A significant progress has been made with the measures taken during the pandemic process, developed vaccination studies and vaccination program during the pandemic process that has passed over a year. The aim of this study, prepared in this direction, is to reveal the effects of healthy life factors affecting the quality of work life of academic staff on the organizational and individual success of academicians through the pandemic process in this one-year period. For this purpose, in Turkey by considering the issues in depth interviews conducted with academics working in different universities, it has tried to be analyzed.

Keywords:

Quality of Work Life, Academic Staff, Organizational Success, Covid 19,

PDF

___

Avcı, K. ve Pala, K. (2004). Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesinde Çalışan Araştırma Görevlisi ve Uzman Doktorların Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi, Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 30 (2) ss. 81-85.
Ayaz, S. ve Beydağ, K. D. (2014). Hemşirelerin İş Yaşamı Kalitesini Etkileyen Etmenler: Balıkesir Örneği. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, Sayı: 2 Cilt: 1, ss. 60-69.
Aydın, Z. D. (2006). Toplum ve Birey İçin Sağlıklı Yaşlanma: Yaşam Biçiminin Rolü, Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 13(4), ss.43-48.
Balcı, A. (1995). Örgütsel Gelişme. Ankara: Pegem Yay. Ankara.
Baygül, B. ve İnam, Ö. (2006) Kurum İçi İletişim: Çalışanların Sağlıklı İş Yaşamı Beklentilerinin Betimlenmesine Yönelik Bir Çalışma. 2. Ulusal Halkla İlişkiler Sempozyumu, 27-28 Nisan 2006, 92-100.
Bingöl, B. (2020). COVİD-19 Sürecinde Peyzaj Mimarlığı Öğrencilerinin Acil Uzaktan Öğretim Sistemi Üzerine Görüşleri: Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Örneği. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, (20), ss. 890-897.
Çetin, H. Zetter, S. A., Taş, S. ve Çaylak, M. (2013). İş Doyumu ve Çalışanların Demografik Özellikleri Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesi: Antalya Atatürk Devlet Hastanesi Örneği, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi (26), ss.145-163.
Demir, M. (2011). İş görenlerin Çalışma Yaşamı Kalitesi Algılamalarının İşte Kalma Niyeti ve İşe Devamsızlık ile İlişkisi. Ege Akademik Bakış Dergisi, 11(3), ss.451-462.
Demirel, Y. (2008). Örgütsel Güvenin Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkisi: Tekstil Sektörü Çalışanlarına Yönelik Bir Araştırma, Yönetim ve Ekonomi, Cilt:15 Sayı: 2, ss. 179-194.
Engelland, C. (2020). Phenomenology. Cambridge, MA: MIT Press.
Erat, Ş., Korkmaz, M., Çimen, V. ve Yahyaoğlu, G. (2011). Uluslararası Hakemli Akademik Spor Sağlık ve Tıp Bilimler Dergisi, Sayı: 1, Cilt: 1.
Erdem, M. (2010). Öğretmen Algılarına Göre Liselerde İş Yaşamı Kalitesi ve Örgütsel Bağlılıkla İlişkisi, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 16(4), ss. 511-536.
Eren, E. (2001) Yönetim ve Organizasyon, Beta Yayınları, İstanbul.
Erickson, R. A. (2007). Here Today But What About Tomorrow? Reducing The Attrition Of Downsizing Survivors By increasing Their Organizational Commitment (Doctoral Dissertation, Northwestern University).
Gamsızkan, Z. (2020). "Sağlık Hizmeti, Yönetsel ve Akademik Boyutuyla Pandemi Süreci". Konuralp Medical Journal 12: ss. 347-349.
Genç, E. ve Kaya, E. (2021). Covid-19 Pandemi Sürecindeki Gümrük Mevzuatı Değişikliklerinin Lojistik Faaliyetlerine ve Çalışanların İş Motivasyonuna Etkisi. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 8 (1), 161-175.
Gortner, H., Mahler, J. ve Nicholson. J.(1987). Organizational Theory: A Public Perspective.
Güler, B. K. ve Emeç, H. (2006). Yaşam Memnuniyeti ve Akademik Başarıda İyimserlik Etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(2). ss129-149.
Gümüştekin, G. E. ve Öztemiz, A. B. (2005). Örgütlerde Stresin Verimlilik ve Performansla Etkileşimi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt :14, Sayı:1, ss.271-288.
Günsoy, G. (2012). İnsani Gelişme Kavramı ve Sağlıklı Yaşam Hakkı. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 1(2), ss.35-52.
Güven, A. (2014). Kamu Yönetiminde Geleceğin İnşasında Stratejik Bakış. Marmara Üniversitesi Siyasal Bilimler Dergisi, 2(2), ss.63-80.
Hsieh, H. F. and Shannon, S. E. (2005). Three Approaches To Qualitative Content Analysis. Qualitative Health Research, 15(9), pp.1277-1288.
Husserl, E. (1970). Thecrisis of European sciences and transcendent alphenomenology: An introduction to phenomenological philosophy. Evanston, 3: Northwestern University Press
Karcioğlu, F., ve Çelik, Ü. H. (2012) Mobbing (Yıldırma) ve Örgütsel Bağlılığa Etkisi, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 26, Sayı: 1, ss.59-75.
Keser, A. (2005). İş Doyumu ve Yaşam Doyumu İlişkisi: Otomotiv Sektöründe Bir Uygulama. Çalışma ve Toplum, 4 (7), ss.77-95.
Kılıç, R. ve Keklik, B. (2012.) Sağlık Çalışanlarında İş Yaşam Kalitesi ve Motivasyona Etkisi Üzerine Bir Araştırma, Afyon Kocatepe Üniversitesi, İİBF Dergisi, Cilt:14, Sayı:2, ss.147-160.
Küçükali, A. ve Çınar, O. (2020). Akademisyenlerin Kovid-19 Algısı. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24 (4), ss.1633-1654.
Luthans, F. (1992). Organizational Behaviour, 6th Ed. Mcgraw Hill.
Martel, J. P., and Dupuis, G. (2006). Quality of Work Life: Theoretical And Methodological Problems, And Presentation of A New Model And Measuring Instrument, Social Indicators Research, 77(2), pp.333-368.
Meyer, J. P. and Allen, N. J. (1991) A Three-Component Conceptualization of Organizational Commitment, Human Resource Management Review, 1(1), pp. 61-89.
Newstrom, J. W. and Davis, K. A. (1997). Organizational Behavior: Human Behavior At Work (10th Ed.). New York: Mcgraw-Hill.
Özdemir, S. ve Muradova, T. (2008). Örgütlerde Motivasyon ve Verimlilik İlişkisi, Journal of Qafqaz University, 24, ss.146-153.
Özdevecioğlu, M. ve Aktaş, A. (2007). Kariyer Bağlılığı, Mesleki Bağlılık ve Örgütsel Bağlılığın Yaşam Tatmini Üzerindeki Etkisi: İş-Aile Çatışmasının Rolü. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı: 28, ss. 1-20.
Özkalp, E. ve Kırel, Ç. (2001). Örgütsel Davranış, Anadolu Üniversitesi Eğitim Sağlık ve Bilimsel Araştırma Çalışmaları Vakfı Yay. Eskişehir.
Öztürk, H. (2021). Meslek Yüksekokulu Öğretim Elemanlarının Uzaktan Eğitim Sürecinde Uyumlarının İncelenmesi: Nitel Bir Araştırma. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (57), ss.74-97.
Soylu, Ö. B. (2020). Türkiye Ekonomisinde COVID-19’un Sektörel Etkileri. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(6), ss.169-185.
Taşdan, M. ve Erdem, M. (2010). İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin İş Yaşamı Kalitesi ile Örgütsel Değer Algıları Arasındaki İlişki Düzeyi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2). ss. 92-113.
Tuncer, M., ve Yeşiltaş, M. (2013). Çalışma Yaşam Kalitesinin Otel İşletmesi Çalışanları Üzerindeki Etkileri. İşletme Araştırmaları Dergisi, (5) -1, ss.57-78.
TÜBA (2020). 6.Versiyon: Covid-19 Pandemi Değerlendirme Raporu. http://www.tuba.gov.tr/tr/yayinlar/suresiz-yayinlar/raporlar/6.versiyon-tuba-covid19-kuresel-salgin-degerlendirme-raporu, (ET: 16.01.2021).
Tütüncü, Ö. (2008). Sa 8000 Sosyal Sorumluluk Standardı ile İş Yasamı Kalitesi Arasındaki İlişki, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Cilt:10, Sayı:2.ss.169-199.
Veenhoven, R. (1996). “The Study of Life Satisfaction” (Ed.: W. E. Sarıs, R. Veenhoven, A. C. Scherpenzeel And B. A Buntıng), Comparative Study Of Satisfaction With Life in Europ.
Yüksel, İ. (2004). Çalışma Yaşamı Kalitesinin Tipik ve A Tipik İstihdam Açısından İncelenmesi, Doğuş Üniversitesi Dergisi, (5)1, ss. 47-58.