TÜRKİYE’DE ÜÇÜZ AÇIK HİPOTEZİNİN GEÇERLİLİĞİ: NEDENSELLİK ANALİZİ

Üçüz açıklar diğer gelişmekte olan ülkelerde olduğu gibi Türkiye’de de makroekonomik istikrar üzerindeki etkisi bakımından büyük bir öneme sahiptir. Bu çalışmada; cari işlem açıkları, bütçe açıkları ve tasarruf-yatırım açıkları arasındaki ilişkiyi ifade eden Üçüz Açık Hipotezi, 1960-2014 dönemi verileriyle, Johansen Eşbütünleşme analizi, kısa ve uzun dönem Granger Nedensellik testiyle incelenmiştir. Analiz sonucunda Türkiye örneğinde uzun dönemde üçüz açıklar hipotezinin geçerli olduğu bulgusu elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Üçüz Açık, Cari Açık, Bütçe Açıkları, Eşbütünleşme Analizi, Nedensellik Analizi

THE VALIDITY OF TRIPLET DEFICITS IN TURKEY: CAUSALITY ANALYSIS

Triple deficit hypothesis implies coexistence of budget deficit, savings-investment deficit and current account deficits. They have a great importance in terms of their impact on macroeconomic stability in Turkey as they have in other developing countries. Therefore, the purpose of the present study is to investigate whether triple deficits hypothesis is valid for Turkey over the period of 1960-2016 using the Johansen cointegration test and the Granger causality test based on error correction model. It is concluded from the obtained results of the cointegration test that there is a long-run relationship among the variables. The results of the causality test also show that there is causality relationship from the budget deficit and the savings-investment deficit to the current account deficit in the long run. Overall, these results indicate that the hypothesis of triplets deficits is valid for Turkey over the long run.

Keywords:

Triplet deficits, Current account deficit, Budget deficit, Cointegration, Causality analysis,

PDF

___

Akbaş, Y. E., Lebe, F., ve Zeren, F. (2014). Testing the Validity of the Triplet Deficit Hypothesis for Turkey: Asymmetric Causality Analysis, Journal of Business and Economics, 7(14), 137-154.
Akıncı, M. ve Yılmaz, Ö. (1997). Türkiye Ekonomisinde Üçüz Açık Hipotezinin Geçerliliği: Sınır Testi Yaklaşımı, İMKB Dergisi, 13(50), 1 -29.
Aksu, H. ve Başar, S. (2009). Türkiye İçin İkiz Açıklar Hipotezi’nin Tahmini: Bir Sınır Testi Yaklaşımı, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 64-4.s. 1-14.
Alkswani, M. A. (2000). The Twin Deficits Phenomenon in Petroleum Economy: Evidence from Saudi Arabia, In Seventh Annual Conference, Economic Research Forum (pp. 26-29).
Altıntaş, H. ve Taban, S. (2010). Türkiye’de İkiz Açık Sorunu ve Feldstein Horioka Hipotezi: ARDL Yaklaşımı ve Nedensellik Araştırması, Küresel Krizler ve Ekonomik Yönetişim, Turgut Özal Uluslararası Ekonomi ve Siyaset Kongresi-I, 15-16 Nisan 2010, Malatya: Bildiri Kitabı, 1704-1734.
Altunöz U. (2014). İkiz Açık Hipotezi’nin Geçerliliğinin Sınır Yöntemiyle Sınanması: Türkiye Örneği, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(17), 426-446.
Azgün, S. (2012). Twin Deficit Hypothesis: Evidence From The Turkish Economy, Dogus University Journal, 13(2), 189-196.
Bayrak M. ve Esen Ö. (2012). Bütçe Açıklarının Cari İşlemler Dengesi Üzerine Etkileri: İkiz Açıklar Hipotezinin Türkiye Açısından Değerlendirilmesi, Ekonomik Yaklaşım, Cilt: 23, Sayı: 82, ss. 23-49.
Bluedorn, J. ve Leigh, D. (2011). Revisiting The Twin Deficits Hypothesis: The Effect of Fiscal Consolidation on The Current Account, IMF Economic Review,59(4), 582-602.
Bolat S., Belke, M. ve Aras, O. (2011). Türkiye’de İkiz Açık Hipotezinin Geçerliliği: Sınır Testi Yaklaşımı, Maliye Dergisi, 161, s.347-364.
Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü (BUMKO), (2015), http://www.bumko.gov.tr
Dickey, D.A. ve Fuller, W.A .(1981). Likelihood Ration Statistics for Autoregressive Time Series with a Unit Root, Econometrica, 49, pp.1057-1072.
Dickey, D.A. ve Fuller, W.A. (1979). Distributions of the Estimators for Autoregressive Time Series with a Unit Root, Journal of the American Statistical Association, 74, pp.427-431.
Dünya Bankası, (2015), http://data.worldbank.org
Engle, R. F. ve C.W. Granger (1987), Co-integration and Error Correction: Representation, Estimation, and Testing, Econometrica, Volume:55, Issue:2, p. 251-276.
Erdinç, Z. (2008). İkiz Açıklar Hipotezinin Türkiye’de 1950-2005 Yılları Arasında Eşbütünleşme Analizi ve Granger Nedensellik Testi İle İncelenmesi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8, s. 209-222.
Gök, B. ve Altay, O. (2007). Türkiye’de İkiz Aç ıklar Hipotezi: 1989-2005, TİSK Akademi, 2007(1), 187-197.
Göktaş, Ö. (2005). Teorik ve Uygulamalı Zaman Serileri Analizi. İstanbul: Beşir Kitabevi.
Granger, C. W. J. (1969). Investigating Causal Relationships by Econometric Models and Cross Spectral Methods, Econometica:37, 424-438.
Granger, C. W. J. (1988). Some Recent Developments in a Concept of Causality, Journal of Econometrics, 39, s.199–211.
Gujarati, D, N. (1999). Basic Econometrics. Mc Graw Hill.3rd Edition. İstanbul: Literatür Yayıncılık.
İpek, E. ve Ayvaz Kızılgöl, Ö. (2016). Türkiye Ekonomisinde Üçüz Açık. Ege Academic Review, 16(3).
Johansen S. (1988). Statistical Analysis of Cointegration Vectors, Journal of Economic Dynamics and Control, 12, p. 231–54.
Johansen, S. ve Juselius, K. (1990). Maximum Likelihood Estimation and Inference on Cointegration With Application to the Demand for Money, Oxford Bulletin of Economic and Statistics, 52, s.169-210.
Johansen, S. ve Juselius, K. (1992). Testing Structural Hypotheses in a Multivariate Cointegration Analysis of the PPP and the UIP for UK. Journal of econometrics, 53(1-3), 211-244.
Karanfil, M. ve Kılıç, C. (2015). Türkiye Ekonomisinde Üçüz Açık Hipotezinin Geçerliliği: Zaman Serisi Analizi, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, Cilt 11, Sayı 24.
Mangır, F. (2012). Türkiye İçin İkiz Açıklar Hipotezi Testi (1980-2011), Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, C.5, S.2, 136-149.
Oktar, S., Tokucu, E. ve Kaya, Z.. (2013). Finansal Küreselleşme Sürecinde Merkez Bankacılığı ve Para Politikaları, 2. Basım, Nobel Yayınevi, İstanbul.
Parkin, M. (2000). Economics, Fifth Edition. Addison-Wesley Publishing Company, United States.
Pogány, A. (2014). Paper for The Panel Multiple Economic Crises in Historical Perspectives, ENIUGH Congress, Paris.
Sever, E. ve Demir, M. (2007). Türkiye’de Bütçe Açığı ile Cari Açık Arasındaki İlişkilerin VAR Analizi ile İncelenmesi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 2(1), 47-63.
Sevüktekin, M. ve Nargeleçekenler, M. (2010). Ekonometrik Zaman Serileri Analizi: Eviews Uygulamalı, Nobel Yayın Dağıtım.
Sürekçi, D. (2011). Türkiye’de Üçüz Açıklar Olgusunun Analizi: Dinamik Bir Yaklaşım, Yönetim ve Ekonomi, 18(1), 51-69.
Şahin, D. (2015). İkiz Açık Hipotezinin Geçerliliği: Türkiye Örneği (1995-2013). Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(1).
Şen, A., Şentürk, M., Sancar, C. ve Akbaş, Y. E. (2014). Empirical Findings on Triplet Deficits Hypothesis: The Case of Turkey, Journal of Economic Cooperation and Development, 35, 1, 81-102.
Tunçsiper, B. ve Sürekçi, D. (2011). Türkiye’de İkiz Açıklar Hipotezinin Geçerliliğinin Zaman Serisi Analizi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11 -3. s.103- 120.
Tülümce S. Y. (2013). Türkiye’de Üçüz Açığın Ampirik Analizi (1984-2010), Maliye Dergisi, Temmuz-Aralık 2013, 165, 97-114.
Türkay H. (2013). Türkiye’de Cari Açık, Bütçe Açığı ve Yatırım-Tasarruf Açığı İlişkisi, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 14, Sayı 2, 253-269.
Wooldridge, J. M. (2013), Ekonometriye Giriş Modern Yaklaşım, Çeviri Editörü: Ebru Çağlayan, Nobel Yayıncılık.
Yapraklı, S. (2010). Türkiye’de Esnek Döviz Kuru Rejimi Altında Dış Açıkların Belirleyicileri: Sınır Testi Yaklaşımı, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, C.65, S.4, 141 -163.