TÜRKİYE VE ORTA ASYA TÜRK CUMHURİYETLERİNDE FELDSTEIN-HORIOKA BULMACASININ ASİMETRİK ETKİLERİ: SAKLI EŞBÜTÜNLEŞME TESTİ

Yatırım-tasarruf ilişkisi önemli bir makroekonomik gösterge olup, yurtiçi yatırımların yurtiçi tasarruflarla karşılanamaması ekonomik büyüme ve kalkınma üzerinde olumsuz etki yaratmaktadır. Özellikle gelişen ekonomiler, sorun teşkil eden yurtiçi tasarruf açığını gidermek için yabancı yatırımlara ihtiyaç duymaktadırlar. Feldstein-Horioka ise yapmış oldukları çalışmada konuyu farklı bir boyuta taşımış ve Feldstein-Horioka bulmacası olarak tanımlanan bu durumu iktisat literatüründe tartışmaların odağı haline getirmişlerdir. Bu çalışmada 2002-2018 dönemine ait yıllık verilerle Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan ve Türkiye ekonomilerinde Feldstein-Horioka bulmacası saklı panel veri analiz yöntemiyle test edilmiştir. Parametre tahminlerinde Kırgızistan ve Tacikistan ekonomilerinde bulmacanın geçerli olmadığı sonucuna varılmıştır. Yurtiçi tasarrufların negatif bileşenlerinde yatırımın bileşenlerine doğru kısa dönemde nedensellik bulunmaktadır. Uzun dönemde ise yurtiçi tasarrufların hem ham hali hem de bileşenlerinden yatırımlara doğru nedensellik bulunmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Feldstein-Horioka Bulmacası, Saklı Eşbütünleşme, Türk Cumhuriyetleri

ASYMMETRIC EFFECT OF FELDSTEIN-HORIOKA PUZZLE IN TURKEY AND THE TURKISH REPUBLICS IN CENTRAL ASIA: HIDDEN COINTEGRATION TEST

PDF

___

Adıgüzel, U. (2017). Merkezi Planlamadan Serbest Piyasa Ekonomisine Geçiş Sürecinde Tasarruf Yatirim Ilişkisi. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 18(2), 323-336.
Çağlar, A. E., & Yavuz, E. (2018). Türkiye'de Yatirim-Tasarruf Ilişkisinin Feldstein-Horioka Paradoksu Çerçevesinde Analizi: Farkli Tipte Eşbütünleşme Yaklaşimlari. Pamukkale University Journal of Social Sciences Institute/Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (31).
Çifçi, İ., Özbek, R. İ., & Uzgören, E. (2018). Feldstein-Horioka Bulmacasının OECD Ülkeleri İçin Panel Veri Analiziyle Sınanması. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 25(2), 369-390.
Dickey, David And Wayne Fuller. 1979. Distribution Of The Estimators For Autoregressive Time Series With A Unit Root, Journal Of The American Statistical Association, 74, pp:427- 431.
Dickey, David And Wayne Fuller. (1981). “Likelihood Ratio Statistics For Autoregressive Time Series With A Unit Root” Econometrica, 49, pp:1057-72.
Dursun, G., & Abasız, T. (2014). Feldstein-Horioka Puzzle in Turkey.
Feldstein, M. & Horioka, C. (1980). Domestic Saving and International Capital Flows. Economic Journal. 90. 314-329.
Granger, C.W., Yoon, G., (2002). Hidden Cointegration. Department of Economics Working Paper. University of California. San Diego.
Hatemi-J, A. (2018). Hidden panel cointegration. Journal of King Saud University-Science. https://doi.org/10.1016/j.jksus.2018.07.011
Hatemi-J, A., & Irandoust, M. (2012). Asymmetric interaction between government spending and terms of trade volatility: New evidence from hidden cointegration technique. Journal of Economic Studies, 39(3), 368-378.
Im, K., Pesaran, M. Ve Shin, Y. (2003) “Testing for unit roots in heterogeneous panels”, Journal Of Econometrics, 115, Ss.53 74.
Kalkınma Bakanlığı, (2014). Onuncu Kalkınma Planı 2014-2018. Yurtiçi Tasarruflar Özel İhtisas Komisyonu Raporu 2014, Ankara.
Kao, C., & Chiang, M. (2000). On the inference of a cointegrating regression in panel data. Advances in econometrics, 15(1), 179-222.
Kızıltan, M., Golovko, A., & Yereli, A. B. (2019). Feldstein-Horioka Bulmacası: İkinci Nesil Panel Eşbütünleşme Analizi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 20(1), 61-79.
Levin, A., Lin, C. Ve Chu, C. (2002) “Unit roottests in panel data: Asymtoticand finite-sample properties”, Journal Of Econometrics, 108, Ss.1 24.
Mercan, M. (2014). Feldstein-Horioka Hipotezinin AB-15 ve Turkiye Ekonomisi icin Sinanmasi: Yatay Kesit Bagimliligi Altinda Yapisal Kirilmali Dinamik Panel Veri Analizi. Ege Academic Review, 14(2), 231-245.
Murphy, R. G. (1984). Capital mobility and the relationship between saving and investment rates in OECD countries. Journal of international Money and Finance, 3(3), 327-342.
Örnek, İ., & Baylan, M. (2014). Balkan Ülkelerinde Feldstein–Horioka Paradoksu: Bir Panel Eşbütünleşme Analizi The Feldstein–Horioka Puzzle in Balkan Countries: A Panel Co-integration Analysis.
Pedroni, P. (1996). Fully modified OLS for heterogeneous cointegrated panels and the case of purchasing power parity. Manuscript, Department of Economics, Indiana University, 1-45.
Pedroni, P. (2001). Fully modified OLS for heterogeneous cointegrated panels. In Nonstationary panels, panel cointegration, and dynamic panels (pp. 93-130). Emerald Group Publishing Limited.
Phillips, P. C., & Moon, H. R. (1999). Linear regression limit theory for nonstationary panel data. Econometrica, 67(5), 1057-1111.
Tanriseven, K., & Bicimveren, L. (2018). Feldstein-Horioka Puzzle For Bric Countries. Kapadokya Akademik Bakış, 2(1), 39-50.
Tunçsiper, B. (2016). Feldstein-Horioka Hipotezinin Görünürde Ilişkisiz Regresyon Yöntemiyle Analizi: Gelişen Ekonomiler (E7) Üzerine Bir Inceleme. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 16(32), 16-25.
Tüzün, Ş. K. R. E. O. (2018). Feldstein-Horioka Hipotezinin Türkiye’de Kamusal ve Özel Tasarruf-Yatırım Dengesi Açısından Analizi.