TÜRKİYE VE AMERİKA’DA DRAMATİK YAZARLIK EĞİTİM PROGRAMLARININ KARŞILAŞTIRMALI OLARAK İNCELENMESİ

Oyun yazarlığı 2500 yılık bir tarihe sahiptir, fakat ilgili akademik eğitimin tarihi ancak 100 yıllıktır. Lisans düzeyindeki ilk dramatik yazarlık dersleri 1905’te Harvard Üniversitesi’nde, 1925’te Yale Üniversitesi’nde verilmiştir. Ardından farklı üniversitelerde çeşitli kademelerde dramatik yazarlık eğitimi yaygınlaşmıştır. Türkiye’de ise ilk oyun yazarlığı eğitimi 1964’te Ankara Üniversitesi’nde, 1976’da Ege Üniversitesi’nde başlamış, bugün yedi üniversitede sürdürülmektedir. Türkiye’de dramatik yazarlık eğitimi programlarının değerlendirilmesi ve geliştirilmesi için öneriler üretilmesi bağlamında bir çalışma bulunmamaktadır. Bununla birlikte yurt içi ile yurt dışındaki eğitim programlarını karşılaştırılmalı olarak ele alan bir araştırmaya da alan yazın taraması sonucunda rastlanmamıştır. Bir bilim alanında yürütülen eğitim programlarının geliştirilebilmesi için farklı programların kapsamlarını incelemek, tartışmaya açmak önemli ve gereklidir. Bu yönüyle araştırmamızın alan yazına katkı sağlayacağına inanılmaktadır. Bu araştırmanın amacı, Türkiye’de ve ABD’de sürdürülen dramatik yazarlık/oyun yazarlığı eğitim programlarının karşılaştırılmalı olarak incelenmesidir. Araştırmanın kapsamını, Türkiye’de ve ABD’de dramatik yazarlık eğitimini aktif olarak sürdüren üniversitelerin 2018-2019 eğitim/öğretim yılı verileri oluşturmaktadır. ABD, dramatik yazarlık eğitiminin lisans düzeyinde verilmeye başlandığı ilk ülke olduğu için seçilmiştir. Bu çalışma bir profil çıkarma çalışmasıdır ve yöntem olarak karşılaştırmalı eğitim araştırmalarında kullanılan yatay yaklaşım benimsenmiş, nitel araştırma yöntemlerinden doküman inceleme uygulanmış, farklılıklar program seviyesi, kontenjanları, giriş ve mezuniyet koşulları, zorunlu ve seçmeli dersler bağlamında sunulmuştur

Anahtar Kelimeler:

dramatik yazarlık, dramatik yazarlık eğitimi, sahne sanatları, yaratıcı yazarlık

Comparative Analysis of Dramatic Writing Education in Turkey and the USA

Playwriting has a history of 2500 years while its academic education has only 100 years’ history. The first undergraduate level courses about dramatic writing began to be given in Harvard University in 1905 and at Yale University in 1925. Dramatic writing education then began to spread to different countries at various levels. In Turkey, the first playwriting courses began to be given at Ankara University in 1964 and Ege University in 1976. Today, dramatic writing education continues in seven different universities. There are no studies that evaluates dramatic writing education programs in Turkey, and that make suggestions to develop existing programs. Besides, review of available literature reveals that there is no research that compares the education programs in Turkey and in the rest of the world. In order to improve existing education programs in a discipline, it is very important and necessary to examine the scopes of different education programs and open them to discussion; hence this study will contribute to available literature in this respect. The aim of this study is to analyze dramatic writing/playwriting education programs in Turkey and the USA comparatively. The scope of this study is limited by 2018-2019 academic year data of active education programs in Turkey and the USA. The USA is chosen since it is the first country where dramatic writing undergraduate level education began. The study makes a profile using available data. In addition to preferring a horizontal approach as in most comparative education studies, the study uses qualitative research methods, mainly documentation analysis. Differences between program levels, student quotas, admission and graduation conditions, compulsory and elective courses are taken into account

Keywords:

dramatic writing, dramatic writing education, performing arts, creative writing,

PDF

___

And, M. (1972). Tanzimat ve İstibdat Döneminde Türk Tiyatrosu. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Ankara Üniversitesi Dil Tarih ve Coğrafya Fakültesi Tiyatro Bölümü. (2019). 2019 tarihinde Ankara Üniversitesi: http://www.dtcf.ankara.edu.tr/tiyatro-bolumu/ adresinden alındı
Arizona State University. (2019). 2019 tarihinde Arizona State University: https://www.asu.edu adresinden alındı
Atatürk Üniversitesi. (2019). 2019 tarihinde Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi: http://webarsiv.atauni.edu.tr/guzel-sanatlar-fakultesi adresinden alındı
Bıçakçı, H. (2017). Uydurmanın İncelikleri (1. Baskı b.). İstanbul: Hep Kitap.
Baker, G. (1919). Dramatic Technique (http://archive.org/details/deramatictechniqu::bakeuoft (erişim tarihi: 30.12.2017) b.). Boston, New York, Chicago, Dallas, San Francisco: Houghton: Mefflin Co.
Belkıs, Ö., Şaşmaz, H., Gümüş, Y., & Alpan, E. (2019). Türkiye'de Dramatik Yazarlık Eğitimi Programlarının Karşılaştırılması. UBEST, 1. Uluslararası Bilim, Eğitim, Sanat ve Teknoloji Sempozyumu. İzmir: http://ubest.deu.edu.tr/BEST2018/abstract/turkiyede-dramatik-yazarlik-egitimi-programlarinin-karsilasmali-olarak-incelenmesi.
Bradby, D., & Williams, D. (1988). Director's Theatre. Hong Kong: Macmillan.
Brown University. (2019). 2019 tarihinde Brown University: https://www.juilliard.edu adresinden alındı
Can, B. (2014). Oyunlarla Yazı Yazmak. İstanbul: Murat Kitabevi.
Demirel, Ö. (2015). Eğitimde Program Geliştirme Kuramdan Uygulamaya (24. Baskı b.). Ankara: Pegem Akademi.
Dokuz Eylül Üniversitesi. (2019). 2019 tarihinde Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Sahne Sanatları Bölümü: http://gsf.deu.edu.tr/tr/sahne-sanatlari/http://gsf.deu.edu.tr/tr/tarihcemiz/ adresinden alındı
Duras, M. (1999). Yazmak (2. Baskı b.). (A. Derman, Çev.) İstanbul: Can Yayınları.
Egri, L. (1982). Piyes Yazma Sanatı. (S. Taşer, Çev.) İstanbul: Yazko Yayınları.
Erdem, A. (2013). Bilgi Toplumunda Üniversitenin Değişen Rolleri ve Görevleri. Yükseköğretim Dergisi , 3 (2), 109-120.
Erdoğan, Ş. (Dü.). (2016). Yaratıcı Yazarlık Teknikleri. (D. Keçeli, Çev.) İstanbul.
Gülsoy, M. (2017). Büyübozumu: yaratıcı yazarlık (14. Baskı b.). 2004: Can Sanat Yayınları.
Gardiner, P. (2017). Playwriting and Flow: The Interconnection Between Creativity, Engagement and Skill Development. International Journal of Education & The Arts , 18 (6), 1-24.
Gardiner, P. (2016). Playwriting Pedagogy and the Myth of Intrinsic Creativity. RIDE: The Journal of Applied Theatre and Performance , 21 (2), 247-262.
Gardiner, P. (2014). Teaching Playwriting: Dramaturgy, Creativity, and Agency (PhD thesis). Sidney: The University of Sidney, .
Gardiner, P., & Anderson, M. (2017). Structured Creative Processes in Learning Playwriting: Invoking Imaginative Pedagogies. Cambridge Journal of Education , 1-21.
Gardiner, P., & Anderson, M. (2015). Why Playwriting? Dealing with the 'Big Issues' and Empowering Student Voies. Drama Australia Journal , 39 (2), 122-134.
Gooch, S. (1998). Oyun Yazmak. (F. Ofluoğlu, Çev.) İstanbul: MitosBOYUT Yayınları.
Greig, N. (2005). Playwriting, A Practical Guide. London and New York: Routledge.
Harvard University. (2019). 2019 tarihinde Harvard University: https://www.harvard.edu adresinden alındı
Henderson, M. (1996). Theater in America, 250 Years of Plays, Players and Productions (2.nd Edition b.). New York: Harry N. Abrams Inc.
Istanbul Üniversitesi. (2019). 2010 tarihinde İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Bölümü: http://edebiyat.istanbul.edu.tr/tiyatro/?p=6351 adresinden alındı
King, S. (2007). Yazma Sanatı. (P. Öcal, Çev.) İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
Kinne, W. (1954). George Pierce Baker and American Theatre. 2018 tarihinde Hardvard University: https://archive.org/stream/georgepiercebake030409mbp/georgepiercebake030409mbp_djvu.txt adresinden alındı
Kocaeli Üniversitesi . (2019). 2019 tarihinde Kocaeli Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi: (http://gsf.kocaeli.edu.tr/dramatikyazarlik.asp; http://gsf.kocaeli.edu.tr/duyuruayrinti.asp?id=46 adresinden alındı
Lamott, A. (2017). Bir Kuştan Öbürüne (1. Baskı b.). (D. Göl, Çev.) İstanbul: hep kitap.
Le Guin, U. (2017). Dümeni Yaratıcılığa Kırmak (1. Baskı b.). (D. Göl, Çev.) İstanbul: hep kitap.
McKee, R. (2011). Öykü - senaryo yazımının özü, yapısı, tarzı ve ilkeleri (1. Basım b.). (N. Yılmaz, E. Yılmaz, & F. Kınalı, Çev.) İstanbul: Plato Yayınları.
Neipris, J. (2005). To Be A Playwright. New York and London: Routledge.
New York University. (2019). 2019 tarihinde New York University: https://www.nyu.edu adresinden alındı
Nutku, Ö. (1983). Cumhuriyet Tiyatrosu. Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi (s. 2511-2530). içinde İstanbul: İletişim Yayınları.
Nutku, Ö. (1985). Dünya Tiyatrosu Tarihi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Nutku, H. (1999). Oyun Yazarlığı. İstanbul: MitosBoyut Yayınları.
Pamuk, O. (2011). Saf ve Düşünceli Romancı. İstanbul: İletişim Yayınları.
Purchase College. (2019). 2019 tarihinde Purchase College: https://www.purchase.edu adresinden alındı
Raphaelson, S. (1949). The Human Nature of Playwriting (1st edition b.). UK: Macmillan Co.
Renard, J. (2014). Yazmak Üzerine Notlar. (O. Türkay, Çev.) İstanbul: Sel Yayıncılık.
Özdemir, E., & Binyazar, A. (2016). Yazmak Sanatı. İstanbul: Fom Kitap.
Süleyman Demirel Üniversitesi. (2019). 2019 tarihinde Isparta Süleyman Demirel Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Sahne Sanatları Bölümü: http://gsf.sdu.edu.tr/sahne/tr/ adresinden alındı
Seker, H. (2014). Program Değerlendirme. H. Seker, İ. Görgen, İ. Tuncel, B. Alcı, Z. Kablan, K. Baykara, et al., & H. Seker (Dü.) içinde, Eğitimde Program Geliştirme, Kavramlar Yaklaşımlar (4. Baskı b., s. 183-216). Ankara: Anı Yayıncılık.
Sener, S. (1998). Cumhuriyetin 75. Yılında Türk Tiyatrosu. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Smiley, S. (2005). Playwriting – the Structure of Action. New Heaven and London: Yale University Press.
State University of New York. (2019). 2019 tarihinde State University of New York: https://www.suny.edu adresinden alındı
Tarihçe. (tarih yok). 2919 tarihinde Ankara Üniversitesi: https://www.ankara.edu.tr/kurumsal/tanitim/tarihce/ adresinden alındı
Tekşan, K. (2013). Yazma Eğitimi. İstanbul: Kriter Yayınları.
The Juilliard School. (2019). 2019 tarihinde The Juilliard School: https://www.juilliard.edu adresinden alındı
Tisch School of the Arts. (2019). 2019 tarihinde Tisch School of the Arts: https://tisch.nyu.edu adresinden alındı
Uludağ Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi. (2019). 2019 tarihinde Uludağ Üniversitesi: http://uludag.edu.tr/sahne/default/konu/5375 adresinden alındı
Waters, S. (2013). How to Describe an Apple: A Brief Survey of the Literature on Playwriting. Contemporary Treatre Review , 23 (2), 137-145.
Wood, J. (2010). Kurmaca Nasıl İşler. (E. Bodur, Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Yale University. (2019). 2019 tarihinde Yale University: https://www.yale.edu adresinden alındı
Zinsser, W. (2015). İyi Yazmak Üzerine (2. Baskı b.). İstanbul: Altıkırkbeş Yayın.