TEDARİK ZİNCİRİ UYGULAMALARININ OTEL İŞLETMELERİNİN PERFORMANSINA ETKİSİ: BURSA İLİ ÖRNEĞİ

Otel işletmelerinde müşteri istek ve beklentilerini tam zamanında karşılanabilmesi nadiren ön planda görülen tedarik zinciri yönetimi ve onun uygulamalarının başarısına kritik seviyede bağımlıdır. Öte yandan konaklama işletmelerinin hizmet ve emek yoğun odaklı çalışmaları, otel tedarik zincirlerini üretim odaklı kurulan yapılardan ayırarak hizmet odaklı bir yapıya yöneltmektedir. Bu tür yapılar ise müşterinin genel ihtiyaçları ile anlık ihtiyaçlarına yönelik tedarik uygulamalarının aynı anda sunulması esas almaktadır. Otel işletmelerinde tedarik zinciri uygulamaları ile işletme performansı arasında anlamlı bir ilişki olup olmadığının tespit edilmesini amaçlayan bu çalışmada Bursa ilinde bölgesinde faaliyet gösteren 23 otel işletmesindeki 453 çalışandan elde edilen veriler hipotezlerin analiz edilmesinde kullanılmıştır. Analiz sonuçları bilgi teknolojileri kullanımı, teslimat uygulamaları ve lojistik entegrasyon gibi tedarik zinciri uygulamalarının işletme performansının anlamlı bir yordayıcısı olduğu ve pozitif yönde etkilediğini ortaya koymuştur.

THE EFFECTS OF SUPPLY CHAIN PRACTICES ON THE PERFORMANCE OF HOTEL BUSINESSES: THE PROVINCE OF BURSA CASE

___

  • Agus, A., & Hassan, Z. F. (2008). The strategic supplier partnership in a supply chain management with quality and business performance. International Journal of Business and Management Science, 1(2), 129-145.
  • Aksarayli, M., & Özgen, I. (2010). Otel işletmelerinin internet tabanlı müşteri ilişkilerinde “E-posta yönetimi” ve Türkiye’deki otel işletmeleri üzerine bir araştırma. Ege Akademik Bakış Dergisi, 10(2), 727-744.
  • Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., & Yıldırım, E. (2012). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. 7. Baskı, İstanbul: Sakarya Kitabevi.
  • Alvarado, U. Y., & Kotzab, H. (2001). Supply chain management: The integration of logistics in marketing. Industrial Marketing Management, 30(2), 183-198.
  • Alvarez, D. (1994). Solving the puzzle of industry's Rubic cube: Effective supply-chain management. Logistics Focus, 2, 2-2.
  • Arabacı, H. (2018). Turizm sektörünün ekonomik büyümeye etkisi üzerine teorik bir inceleme. Balkan and Near Eastern Journal of Social Sciences, 04(03), 104-109.
  • Balsmeier, P. W., & Voisin, W. (1996). Supply chain management: A time based strategy. Industrial Management, 38(5), 24–27.
  • Buhalis, D. (2000). Relationships in the distribution channel of tourism: Conflicts between hoteliers and tour operators in the Mediterranean region. International Journal of Hospitality and Tourism Administration, 1 (1), 113-39.
  • Chen, I. J., & Paulraj, A. (2004). Towards a theory of supply chain management: the constructs and measurements. Journal of Operations Management, 22(2), 119-150.
  • Chopra, S., & Meindl, P. (2001). Supply chain management: Strategy, planning and operation. USA: Pearson.
  • Cooper, M. C., Lambert, D. M., & Pagh, J. D. (1997). Supply chain management: More than a new name for logistics. The international journal of logistics management, 8(1), 1-14.
  • Croxton, K. L., Garcia-Dastugue, S. J., Lambert, D. M., & Rogers, D. S. (2001). The supply chain management processes. The International Journal of Logistics Management, 12(2), 13-36.
  • Çetinkaya, A. Ş. (2007). Bilişim teknolojilerinin konaklama işletmeleri performansına etkileri: beş yıldızlı otellere yönelik bir araştırma (Yayınlanmamış doktora tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Çımat, A., & Bahar, O. (2003). Turizm sektörünün Türkiye ekonomisi içindeki yeri ve önemi üzerine bir değerlendirme. Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3 (6), 1-18.
  • Dyer, J. H., Cho, D. S., & Cgu, W. (1998). Strategic supplier segmentation: The next “best practice” in supply chain management. California Management Review, 40(2), 57-77.
  • Ercan İ., & Kan, İ., (2004). Ölçeklerde güvenilirlik ve geçerlilik. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 30 (3), 211-216.
  • Erdem, G. (2013). Tedarik zinciri yönetimi uygulamalarının benimsenmesinin, tedarik zinciri ve işletme performansına etkisi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Fawcett, S. E., & Magnan, G. M. (2002). The rhetoric and reality of supply chain integration. International Journal of Physical Distribution & Logistics Management, 32(5), 339-361.
  • Gunasekaran, A., Patel, C., & Tirtiroglu, E. (2001). Performance measures and metrics in a supply chain environment. International Journal of Operations & Production Management, 21(1-2), 71-87.
  • Gurau, C., Ranchhod, A., & Hackney, R. (2001). Internet transactions and physical logistics: conflict or complementarity?. Logistics Information Management, 14(1/2), 33-43.
  • Gurin, R. (2000). Online system to streamline Ford’s delivery process. Frontline Solutions, 1(4), 1–3.
  • Güçlü, C. (2010). Tedarik zinciri yönetiminin işletme performansı üzerindeki etkisi: Otel işletmelerine yönelik bir araştırma (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Güçlütürk, G., & Öter, Y. D. D. Z. (2011). Otel işletmelerinde dış kaynak kullanımı: Yiyecek-içecek bölümü üzerine bir inceleme. 12. Ulusal Turizm Kongresi, 30 Kasım – 4 Aralık 2011, Akçakoca, Düzce.
  • Hamşıoğlu, A. B. (2011). Pazar yönlülük, kalite yönlülük ve işletme performans ilişkisi: İlaç sektöründe yapılan bir çalışma. Ege Akademik Bakış Dergisi, 11(1), 91-101.
  • İraz, R., & Zerenler, M. (2008). Turizm işletmelerinde yönetim bilişim sistemleri kullanımının yönetsel kararlar üzerindeki etkisi. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 8(15), 375-391.
  • Kannan, V. R., & Tan, K. C. (2005). Just in time, total quality management, and supply chain management: Understanding their linkages and impact on business performance. Omega, 33(2), 153-162.
  • Kar, M., Zorkirişçi E., & Yıldırım, M. (2004). Turizmin ekonomiye katkısı üzerine ampirik bir değerlendirme, Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4 (8), 87-112.
  • Karasar N. (2000). Bilimsel araştırma yöntemleri. 10. Baskı. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Karaatlı, M., & Davras, G. (2014). Tedarikçi seçiminde analitik hiyerarşi prosesi ve hedef programlama yöntemlerinin kombinasyonu: Otel işletmelerinde bir uygulama. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 12(24), 182-196.
  • Khan K, A., Bakkappa, B., Metri, B. A., & Sahay, B. S. (2009). Impact of agile supply chains' delivery practices on firms' performance: cluster analysis and validation. Supply Chain Management: An International Journal, 14(1), 41-48.
  • Kızılgöl, Ö., & Erbaykal, E. (2008). Türkiye’de turizm gelirleri ile ekonomik büyüme ilişkisi: Bir nedensellik analizi, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(2), 351-360.
  • Krajewski, L.J., Ritzman, L.P., & Malhotra, M.K., (2013), Operations management - processes and Supply Chains. UK: Pearson Education Ltd, Edingburgh Gate.
  • Kumar, V., Chibuzo, E. N., Garza-Reyes, J. A., Kumari, A., Rocha-Lona, L., & Lopez-Torres, G. C. (2017). The impact of supply chain integration on performance: Evidence from the UK food sector. Procedia Manufacturing, 11, 814-821.
  • Lambert, D. M., Cooper, M. C., & Pagh, J. D. (1998). Supply chain management: implementation issues and research opportunities. The International Journal of Logistics Management, 9(2), 1-20.
  • Li, S., Rao, S. S., Ragu-Nathan, T. S., & Ragu-Nathan, B. (2005). Development and validation of a measurement instrument for studying supply chain management practices. Journal of Operations Management, 23(6), 618-641.
  • Li, S., Ragu-Nathan, B., Ragu-Nathan, T. S., & Rao, S. S. (2006). The impact of supply chain management practices on competitive advantage and organizational performance. Omega, 34(2), 107-124.
  • Loebbecke, C., & Powell, P. (1998). Competitive advantage from IT in logistics: The integrated transport tracking system. International Journal of Information Management, 18(1), 17-27.
  • Mentzer, J. T., Min, S., & Zacharia, Z. G. (2000). The nature of interfirm partnering in supply chain management. Journal of Retailing, 76(4), 549-568.
  • Min, S., & Mentzer, J.T. (2000). The role of marketing in supply chain management. International Journal of Physical Distribution & Logistics Management, 30(9), 765-787.
  • Monczka, R. M., Trent, R. J., & Callahan, T. J. (1993). Supply base strategies to maximize supplier performance. International Journal of Physical Distribution & Logistics Management, 23(4), 42-54.
  • Monczka, R. M., Petersen, K. J., Handfield, R. B., & Ragatz, G. L. (1998). Success factors in strategic supplier alliances: the buying company perspective. Decision Sciences, 29(3), 553-577.
  • Naslund, D., & Williamson, S. (2010). What is management in supply chain management?-a critical review of definitions, frameworks and terminology. Journal of Management Policy and Practice, 11(4), 11-28.
  • Natarajan, R.N. (1999). Logistics, strategy and supply chain: making the right connections in the information age. İçinde Muffatto, M. and Pawar, K.S. (Ed), Logistics in the Information Age, Proceedings of 4th International Symposium on Logistics, Florence, Italy, Servizi Grafici Editoriali, Padova, 203-210.
  • Noble, M. I. (1997). Myocardial supply and demand. Heart, 78(2), 105.
  • Novac, R.A., Langley, C.J., & Rinehart, L.M. (1998). Creating logistics value. Oak Brook, IL: Council of Logistics Management.
  • Nunnally, J. C. (1978). Psychometric theory. 2d Ed. USA: McGraw-Hill.
  • Odoom, C. K., (2012). Logistics and supply chain management in the hotel industry: Impact on hotel performance in service delivery (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), University of Nevada, Las Vegas, USA.
  • Olson, D. L. (2018). View of IJPR contributions to knowledge management in supply chains. International Journal of Production Research, 56(1-2), 733-742.
  • Özcan, B., & Erdoğan, S. (2017). Are Turkey's tourism markets converging? Evidence from the two-step LM and three-step RALS-LM unit root tests. Current Issues in Tourism, 20(4), 425–442.
  • Petersen, K. J. (2000). The effect of information quality on supply chain performance: An interorganizational information system perspective (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Michigan State University.
  • Prasad, S., & Tata, J. (2000). Information investment in supply chain management. Logistics Information Management, 13(1): 33-38.
  • Quesada, G., Rachamadugu, R., Gonzalez, M., & Martinez, J. L. (2008). Linking order winning and external supply chain integration strategies. Supply Chain Management: An International Journal, 13(4), 296-303.
  • Robinson, C., & Malhotra, M.K. (2005). Defining the concept of supply chain quality management and its relevance to academic and industrial practice. International Journal of Production Economics, 96(1), 315-337.
  • Rose, G. M., & Shoham, A. (2002). Export performance and market orientation: Establishing an empirical link. Journal of Business Research, 55(3), 217-225.
  • Salhieh, L. (2011). An exploratory study of the relationship between supply chain management practices and technical efficiency of Jordanian manufacturing companies. International Journal of Business and Management, 6(12), 126-134.
  • Samaranayake, P. (2005). A conceptual framework for supply chain management: a structural integration. Supply Chain Management: An International Journal, 10(1), 47-59.
  • Savaş, H., & Kılıç, İ. (2013). Yalın lojistik açısından konaklama işletmelerinin tedarik zinciri yapısı ve karşılaştırmalı bir maliyet analizi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1), 191-220.
  • Schoenherr, T., Griffith, D. A., & Chandra, A. (2014). Knowledge management in supply chains: The role of explicit and tacit knowledge. Journal of Business Logistics, 35(2), 121-135.
  • Shin, H., Collier, D. A., & Wilson, D. D. (2000). Supply management orientation and supplier/buyer performance. Journal of Operations Management, 18(3), 317-333.
  • Sila, I., Ebrahimpour, M., & Birkholz, C. (2006). Quality in supply chains: An empirical analysis. Supply Chain Management: An International Journal, 11(6), 491-502.
  • Stalk, G., Evans, P., & Shuman, L. (1992). Competing on capabilities: the new rules of corporate strategy. Harvard Business Review, 70 (2), 54–65.
  • Stank, T. P., Keller, S. B., & Closs, D. J. (2001). Performance benefits of supply chain logistical integration. Transportation Journal, 32-46.
  • Stanley, L.L., & Wisner, J.D. (2001). Service quality along the supply chain: Implications for purchazing. Journal of Operations Management, 19(3), 287-306.
  • Stein, T., & Sweat, J. (1998). Killer supply chains. Information Week, 708(9), 36-46.
  • Stuart, F. I. (1997). Supply‐chain strategy: organizational influence through supplier alliances. British Journal of Management, 8(3), 223-236.
  • Suhong, Li., Subba Rao, S., Ragu-Nathan, T.S., & Ragu-Nathan B. (2005). Development and validation of a management instrument for studying supply chain management practices. Journal of Operations Management, 23, 618-641.
  • Supply Chain Council (2000). Supply Chain Operations Reference Model Version 5.0.
  • Şimşek, A., Çatır, O., & Ömürbek, N. (2015). Topsis ve Moora yöntemleri ile tedarikçi seçimi: Turizm sektöründe bir uygulama. Balikesir University Journal of Social Sciences Institute, 18(33), 133-161.
  • Tavmergen, İ.P., (1998). Turizmin ekonomiye olumlu etkileri ve Türkiye örneği. Hazine Dergisi, 12, 53-66.
  • Terry, L. (2007) Hospitality logistics: Supply chains made to order. Erişim tarihi: 10.01.2020, http://www.inboundlogistics.com/cms/article/hospitality-logistics-supply-chains-madeto-order/
  • Tracey, M. (2004). Transportation effectiveness and manufacturing firm performance. International Journal of Logistics Management, 15(2), 31-50.
  • Trkman, P., Štemberger, M. I., Jaklič, J., & Groznik, A. (2007). Process approach to supply chain integration. Supply Chain Management: An International Journal, 12(2), 116-128
  • Unur, K. (2000) Turizmin Türkiye’nin ödemeler dengesine etkisinin analizi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2 (3), 1-17.
  • Vachon, S., & Klassen, R. D. (2007). Supply chain management and environmental technologies: The role of integration. International Journal of Production Research, 45(2), 401-423.
  • WTTC (2019) Economic impact. Erişim tarihi: 03.10.2019, https://www.wttc.org/economic-impact/
  • Yavuz, N. C. (2006). Türkiye’de turizm gelirlerinin ekonomik büyümeye etkisinin testi: yapısal kırılma ve nedensellik analizi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 7(2), 162-171.
  • Yoshino, M. Y., & Rangan, U. S. (1996). Strategic alliances: An entrepreneurial approach to globalization. Long Range Planning, 29(6), 909-910.
  • Yücekaya, P. (2017) Nepotizmin, örgütsel bağlılık ve örgütsel vatandaşlık davranışına etkisi: İşgörenlerin mülkiyet sahipliği yoluyla ve özel girişimlere devir şeklinde özelleştirilen işletmelerde bir araştırma (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Kastamonu Üniversitesi SBE.
  • Zhou, H. (2012). An empirical test of the information processing theory. In Zhou H. (Eds), Human Resources Management: Concepts, Methodologies, Tools, and Applications (pp. 1164-1178), New Hampshire, USA; IGI Global.
  • Zhou, H., & Benton Jr, W. C. (2007). Supply chain practice and information sharing. Journal of Operations Management, 25(6), 1348-1365.
Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi-Cover
  • ISSN: 1304-0278
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 2002
  • Yayıncı: Cahit AYDEMİR