SERBEST BÖLGELER ÜZERİNE BİR ARŞTIRMA

Öz Serbest bölgeler ülke ekonomileri için oldukça büyük getiriler sağlamaktadırlar. Özellikle; yeni istihdam imkanları yaratması, ülkeye döviz geliri sağlaması, ihracatı ve ithalatı geliştirmesi, bulunduğu yöreyi hem ekonomik hem de kültürel yönden geliştirmesi serbest bölgelerin etkilerinden en önemlileridir. Fakat serbest bölgelerin değeri çok geç anlaşılmıştır. Ancak 1970'lerden sonra dünya, serbest bölgelerin önemini anlamaya başlamıştır. Bu gelişmelerde 1950'lerden sonra başlayan ihracata yönelik kalkınma çabaları önemli rol oynamıştır. Türkiye'de serbest bölge uygulamaları geçmişte de denenmiş ancak 1980'lere kadar başarı sağlanamamıştır. Bugün 21 serbest bölgeye sahip Türkiye, bölgelerin çoğunun tam kapasiteyle çalışmamasından dolayı gerekli ticari geliri elde edememektedir. Kıtalararası bir köprü konumunda olan Türkiye, sadece bu yönüyle bile serbest bölge uygulamalarından dünyanın en çok getiri elde eden ülkelerinden biri olmak zorundadır. Yeterli yatırımla güçlendirilmiş, yabancı sermaye için cazip hale getirilmiş ve iyi kontrol altına alınmış serbest bölgelerle, Türkiye'nin hak edilen kazancı sağlaması hiç de zor olmayacaktır. Gaziantep serbest bölgesi Türkiye'nin önemli serbest bölgelerinden biri olup, İl, bölge ve ülke ekonomisine katkıları oldukça çoktur. Anahtar Kelimeler: Serbest Bölge, Gaziantep, İthalat, İhracat, Ekonomi

A RESEARCH ON FREE TRADE ZONES: CASE OF GAZİANTEP

Abstract Free trade zones provide quite important incomes for country economies. Especially; creating new employment opportunities, providing foreign exchange income to the country, improving export and import, and improving the regions where they located both economically and culturally are the most important effects of free trade zone. But the value of free trade zone has been understood too late. Merely after 1970s, the world has begun to understand the importance of free trade zone. In these progresses, export oriented development efforts that have begun after 1950s, have an important role. In Turkey, free trade zone applications were also tried in the past; however, couldn't provide any success until 1980s. Today, Turkey, which has 21 free trade areas, can not gain the necessary commercial income owing to the fact that most of its areas don't work with full capacity. Turkey, in the location of an intercontinental bridge, even by this side, must be one of the most income providing countries in the world from free trade zone applications. With free trade zone, strengthened with necessary investment, made attractive via foreign capital, and brought under control well, it won't be a problem for Turkey to provide the deserved earnings at all. Free trade zone of Gaziantep is one of the important free trade zones in Turkey and it highly contributes to economies of the province, the region and Turkey Keywords: Free Trade Area, Gaziantep, Import, Export, Economy.
Keywords:

-,

___

  • Akça, Yüksel (1993). Soru ve Cevaplarla Türkiye’de Serbest Bölgeler, s.13, Ankara.
  • Akyüz, Ferhat, “Serbest Bölgeler”, Ankara Ticaret Odası Dış Ticaret Bülteni, Yıl 1, Sayı 5, Ankara, Eylül 1999.
  • Alpar, Cem, Dünyada ve Türkiye’de Serbest Bölgeler, Dost Kitabevi, Yayın No: 29, Ankara, 1985.
  • Bağrıaçık, Atilla ve Ç. İnanç, “Belgelerle Uygulamalı Serbest Bölgeler”, Bilim Teknik, 1997.
  • Demirel, Gürhan, Türkiye’de Serbest Bölgeler ve Uygulamaları, AB Uygulamaları İzmir Ticaret Odası Dış Ekonomik İlişkiler Müdürlüğü AB Masası Uzman Yardımcısı, Şubat 2009.
  • Erdem, Haluk, Serbest Bölgelerin Ekonomiye Etkileri Ve Türkiye’de Serbest Bölgeler Rejimi, Maliye Bakanlığı Hesap Uzmanları Kurulu Yeterlilik Etüdü, İstanbul, 1992.
  • Erdoğan, Engin ve Ener, Meliha, Serbest Bölgeler, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, 2005.
  • Güner, Sedat, Serbest Bölgeler, Anadolu Matbaacılık, İzmir, 1995.
  • Hava, H. Tamer, “Serbest Bölgeler Ve Ege Serbest Bölgesi: Bir Durum Değerlendirmesi”, Dokuz Eylül Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt: 14, Sayı: 1, İzmir, 1999.
  • Jacques, Pirene, Büyük Dünya Tarihi, Çeviren: Nihal Önal, Cilt:1.
  • Tekeli, İlhan ve İlkin, Selim, Dünya’da ve Türkiye’de Serbest Üretim Bölgelerinin Doğuşu ve Dönüşümü, Yurt Yayıncılık, Ankara, 1987.
  • www.dtm.gov.tr/dtmadmin/upload/SB/ABIliskilerDb/Genel_Bilgi.pdf, 25.05.2010.
  • www.dtm.gov.tr, 2010.
  • www.wikipedia.org/wiki/Serbest_b%C3%B6lge., 20.05.2010.