SEÇMENİN SİYASAL REKLAMLARA YAKLAŞIMI: ŞÜPHECİLİK BAKIMINDAN KUŞAKLAR ARASI BİR İNCELEME

Siyasal reklamcılık, siyasal parti veya adayın seçmen tarafından bilinirliliğin arttırılması, seçmenin oy verme davranışına yöneltilmesi, verilmek istenilen mesajların kamuoyuna aktarılması, siyasi konularda bilgilendirilmesi için oldukça önemli bir kavramdır. Siyasal reklamlarda adayın veya partinin vaatlerine, politikalarına ve parti programlarına yer verilmekte, seçmen parti lehine ikna edilmeye çalışmaktadır. Şüphe ise; iknanın önündeki en büyük engellerden bir tanesidir. Seçmenlerin şüphe duyma sebepleri tespit edilebilirse seçmeni ikna edecek alternatifler de ortaya çıkarılabilir. Siyasal reklamlarda tanıtılan siyasal parti/adayın ne kadar gerçekçi olduğu sorunu ve bunun sonucunda da bir güvensizliğin oluşup oluşmadığı durumu önemli bir problemdir.    Bu çalışma, seçmenin siyasal reklamlara karşı şüpheci yaklaşımını incelemek ve kuşaklar arası farklılıkları ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Çalışmanın evrenini Isparta il merkezinde yaşayan Baby Boomers, X ve Y kuşaklarındaki seçmenler oluşturmaktadır. 481 seçmenle yüz yüze görüşülerek nicel bir araştırma gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda; eğitim durumu bağlamında siyasal reklamlara karşı şüpheci yaklaşım ile inanç ve güvensizlik faktörleri arasında anlamlı bir farklılık olduğu tespit edilmiştir. Siyasal reklamlar ile parti tercihlerindeki değişkenlik durumu karşılaştırmalı olarak analiz edildiğinde, Baby Boom’ların X ve Y kuşağında yer alan seçmenlere göre daha kararlı oldukları ve seçimden uzun bir süre önce parti tercihlerini belirledikleri, ayrıca Baby Boomers kuşağının diğer kuşaklara göre siyasal reklamlardan daha az etkilendiği sonucuna varılmıştır.

___

  • Avcı, K.(2015), Siyasal Seçim Kampanyalarında Halkla İlişkiler: Kampanyalar, Yöntemler ve Araçlar Üzerine Bir İnceleme, Konya: Literatürk Academia.
  • Aziz, A. (2007), Siyasal İletişim. Ankara, Nobel Yayın Dağıtım.
  • Balcı, Ş.(2007), “Türkiye’de Negatif Siyasal Reklamlar: 1995, 1999 ve 2002 Genel Seçimleri Üzerine Bir Analiz”. Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi. 4 (4), s. 122-142.
  • Bekiroğlu, O., Bal, E. (2014), Siyasal Reklamcılık, İstanbul, Literatürk Acedemia.
  • Bektaş, A. (2000), İletişim Ve Demokrasi, İstanbul, Bağlam Yayıncılık.
  • Bongrand, M. (1992), Politikada Pazarlama, İstanbul, İletişim Yayınları.
  • Calfee, John E. ve Ringold, Debra Jones (1988), “Consumer Skepticism and Advertising Regulation: What Do the Polls Show?”, Advances in Consumer Research, Vol.15, pp.244-248.
  • Çağlar, N.(2011), “2007 Genel Seçimlerinde Yerel Medyada Kadın Adayın Temsili: Antalya ve Isparta Örneği”, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Doktora Tezi, Isparta.
  • Çağlar, N. ve Asığbulmuş, H. (2017), X ve Y Kuşaklarının Siyasal Davranışında Sosyal Medyanın Etkisi: Gaziosmanpaşa İlçesinde Bir Araştırma, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, c.4, s.29, ss: 85-113.
  • Çağlar, N. ve Köklü P.(2017), “Yeni Medyanın Siyasal İletişim Aracı Olarak Kullanımı: Siyasal Partilerin Resmi Web Sitelerine Yönelik Bir Araştırma”, Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, c.5, s.7, ss:148-173.
  • Çildan, C., Vd.(2012), “Sosyal Medyanın Politik Katılım ve Hareketlerdeki Rolü”, Akademik Bilişim Konferansı.
  • Doğan, A. ve Göker, G.(2010), “Yerel Seçimlerde Seçmen Tercihi ( 29 Mart Yerel Seçimleri Elazığ Seçmani Örneği)”, Eskişehir Osman Gazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 5(2) ss.159-187.
  • Erdoğan, İ.(2005), İletişimi Anlamak, 2. Baskı, Ankara, Erk Yayınları.
  • Forehand, Mark R. and Grier, S. (2003), “When Is Honesty the Best Policy? The Effect of Stated Company Intent on Consumer Skepticism”, Journal of Consumer Psychology, Vol.13, No.3, pp.349-356.
  • Ford, G. T., Darlene B. S. and Swasy, John L. (1988), “An Empirical Test of the Search, Experience and Credence Attributes Framework”, Advances in Consumer Research, Vol.15, pp.239-244.
  • Ford, G.T., Darlene B.S. and Sways, John L.(1990), Consumer Skepticism of Advertising Claims: Testing Hypotheses from Economics of Information, Journal of Consumer Research.16: 433-441.
  • Forehand, M. and Sonya G.(1985), Paying Attention to Intention: Inoculating the Firm against Consumer Skepticism, Research Paper Series. Standford University.
  • Güllüpınar, H.(2010), “Seçmen Tercihi Bakımından Aday İmajı: Konya 2009 Yerel Seçimleri”, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Kadıoğlu, E.(2013), “Siyasal Reklamcılıkta Yeni Medya Stratejileri: Amerika Ve Türkiye Karşılaştırılması”, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
  • Kaid, L.(2004), Handbook Of Political Communication Research, New Jersey, Political Advertising, Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
  • Kalaycı, Ş. (2014), SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Ankara, Asil Yayınları
  • Kıymalıoğlu, A.(2014), “Reklama Yönelik Şüphenin Tüketici Tutumlarına Etkisi”, Doktora Tezi, Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
  • Köklü, T.E. (2016), “Seçmenler Üzerine Bir Profil Araştırması: Isparta İl Merkezi Örneği”, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
  • Mangleburg, T.F. and Terry, B.(1998), Socialization and Adolescents’ Skepticism Toward Advertising, Journal of Advertising, 27 (3) Fall, 11-21.
  • Niray, N. vd.(2007), “Haber Çerçevelerinde Kurumsal ve Ampirik Yaklaşımlar: Hürriyet, Cumhuriyet ve Zaman Gazeteleri Örneğinde 2007 Türkiye Genel Seçimlerine Yönelik Haber Çerçevelerinin Değerlendirilmesi”, İnternational Symposium On Media and Politics Medya ve Siyaset , Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi, c.II, ss. 867-876.
  • Obermiller, C. and Spangenberg, E. R. (1998), “Development of a Scale to Measure Sceptisicm Toward Advertising”, Journal of Consumer Psychology, Vol.7, No.2, pp.159-186.
  • Obermiller, C. and Spangenderg E. R. (2000), On The Origin And Distinctness Of Skepticism Toward Advertising, Marketing Letters, c.11, c.4, ss.311-322.
  • Obermiller, C., Spangenberg, E. and MacLachlan, D. L. (2005), “Ad Skepticism The Consequences of Disbelief”, Journal of Advertising, Vol.34, No.3, pp.7-17.
  • Oktay, M.(2002), Politikada Halkla İlişkiler, İstanbul, Derin Yayınları.
  • Özer, Ö.(1999), “Siyasal Reklamların Çözümlenmesi”, Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, S. 3, 91-112.
  • Ritchie, R.J.B. and Peter R.D.(2000), In the Shadow of Doubt: Advertiser Deception and the Defensive Consumer, Poster Session Presented at the Association for Consumer Research Conference, Salt Lake City, UT.
  • Tatlı, E.(2012), “Benlik Saygısı Ve Şüphe Durumları Yönünden Gençlerin Siyasal Reklamlara Yaklaşımı”, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi, İstanbul.
  • Tokgöz, O.(2010), Seçimler Siyasal Reklamlar ve Siyasal İletişim, Ankara: İmge Kitabevi.
  • Uztuğ, F.(2004), Siyasal İletişim Yönetimi, İstanbul, Mediacat Kitapları.
  • Yılmaz, A.(1996), “Siyasal Reklamcılık Ve Kamuoyu”, Yeni Türkiye Dergisi Türk Siyaseti Özel Sayısı, s. 9, ss. 185-204.
  • https://www.surveysystem.com/sscalc.htm:16.01.2018 (Erişim:16.01.2018)
  • http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.5b6ea01ab9b302.62576447 (Erişim: 1.09.2018)