Orkide BAKALIM, Canan YÖRÜK, Gözde ŞENSOY

PSİKODRAMA GRUBUNUN PSİKOLOJİK DANIŞMA VE REHBERLİK ÖĞRENCİLERİNİN ÖZ-DUYARLIK DÜZEYLERİNE ETKİSİ

Bu araştırmanın amacı psikodrama grup yaşantısının Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık lisans 4. Sınıf öğrencilerinin öz-duyarlık düzeylerine etkisini ve bu yaşantıya ilişkin öğrenci kazanımlarını belirlemektir. Araştırma, 2016-2017 öğretim yılı bahar döneminde bir devlet üniversitesinde, Rehberlik ve Psikolojik Danışma lisans programında seçmeli ders olarak yer alan “Psikodrama” dersi kapsamında yürütülmüştür. Psikodrama grup yaşantısı her hafta üç ders saati olarak toplam 8 hafta sürmüştür. Kontrol grubuna ise herhangi bir işlem uygulanmamıştır. Bu araştırma, nitel ve nicel yöntemlerin birlikte kullanıldığı karma desen ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya ait nicel ve nitel veriler ayrı ayrı değerlendirmeye alınmıştır. Deney ve kontrol grubundan öz-duyarlık ölçeği ile toplanan nicel veriler non-parametrik testlerden Mann-Whitney-U Testi ile Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi ile değerlendirilmiştir. Araştırmanın nitel verileri ise, deney grubundaki öğrencilerin teslim ettiği değerlendirme raporlarından elde edilmiş ve içerik analizi ile incelenmiştir. Nicel bulgular incelendiğinde, psikodrama grup yaşantısının öğrencilerin toplam öz-duyarlık düzeylerini ve özduyarlığın pozitif alt boyutları olan özsevecenlik, paylaşımların bilincinde olma, bilinçlilik düzeylerini anlamlı olarak arttırdığı ve öz-duyarlığın negatif alt boyutları olan özyargılama, izolasyon ve aşırı özdeşleşme düzeylerini anlamlı olarak azalttığı görülmektedir. Nitel bulgular incelendiğinde ise, öğrencilerin psikodrama sürecinden hem kişisel hem de mesleki kazanımlar edindikleri görülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Psikodrama, grupla psikolojik danışma

PDF

___

Akın, A. (2009). Akılcı Duygusal Davranışçı Terapi Odaklı Grupla Psikolojik Danışmanın Psikolojik İyi Olma ve Öz-Duyarlık Üzerindeki Etkisi (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
Akın, Ü., Akın, A., & Abacı, R. (2007). Öz-duyarlık Ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(33).
Altınay, D (2000). Psikodrama Grup Terapisi El Kitabı. Sistem Yayıncılık: İstanbul.
Bakalım, O., & Karçkay, A. T. (2017). Effect of group counseling on happiness, life satisfaction and positive-negative affect: A mixed method study. Journal of Human Sciences, 14(1), 624-632.
Bishop, S. R., Lau, M., Shapiro, S., Carlson, L., Anderson, N. D., ve Carmody, J. (2004). Mindfulness: A proposed operational definition. Clinical Psychology: Science and Practice, 11, 191-206.
Blatner A. (2002). Psikodramanın Temelleri. Ankara: Sistem Yayıncılık.
Boellinghaus, I., Jones, F. W., & Hutton, J. (2013). Cultivating self-care and compassion in psychological therapists in training: The experience of practicing loving-kindness meditation. Training and Education in Professional Psychology, 7(4), 267.
Boellinghaus, I., Jones, F. W., & Hutton, J. (2014). The role of mindfulness and loving-kindness meditation in cultivating self-compassion and other-focused concern in health care professionals. Mindfulness, 5(2), 129-138.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. Ve Demirel, F. (2016). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (21. Baskı). Pegem Akademi: Ankara
Çıplak, E. (2016). Psychological counselors’ opinions about poetry therapy workshop: A qualitative study Psikolojik danışmanların şiir terapi atölyesine yönelik görüşleri: Nitel bir çalışma. Journal of Human Sciences, 13(2), 2972-2986.
Dogan, T. (2010). The effects of psychodrama on young adults’ attachment styles. The arts in psychotherapy, 37(2), 112-119.
Dökmen Ü. (2005). Sosyometri ve Psikodrama. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
Durmuş, E. (2008). The Impact Of Group Counseling Intergrated With Creative Drama On The Level Of Shyness. Ankara University, Journal of Faculty of Educational Sciences, 41(1), 93-114.
Freeman, G. D., Sullivan, K., & Fulton, C. R. (2003). Effects of creative drama on self-concept, social skills, and problem behavior. The Journal of Educational Research, 96(3), 131-138.
Gimenez Hinkle, M. (2008). Psychodrama: A creative approach for addressing parallel process in group supervision. Journal of Creativity in Mental Health, 3(4), 401-415. Doi: 10.1080/15401380802527464
Gündogdu, R. (2012). Effect of the Creative Drama-Based Assertiveness Program on the Assertiveness Skill of Psychological Counsellor Candidates. Educational Sciences: Theory and Practice, 12(2), 687-693.
İren-Akbıyık, D., Soygür, H. & Karabulut, E. (2012). Psiko-onkoloji ve aile hekimliğinde ruh sağlığını güçlendirme: Sosyal destek algısı ve psikodrama grup terapisi uygulamaları. Anatolian Journal of Psychiatry/Anadolu Psikiyatri Dergisi, 13(3), 205-209.
Johnson, R. B., & Onwuegbuzie, A. J. (2004). Mixed methods research: A research paradigm whose time has come. Educational Researcher, 33(7), 14-26.
Kaner, S. (1990). Psikodrama Kuram: Teknik ve Araçlar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 23(2), 457-480. Doi: 10.1501/Egifak_0000000790
Karataş, Z. (2014). Psikodrama Uygulamasının Üniversite Öğrencilerinin Öznel İyi Oluş ve Umutsuzlukları Üzerindeki Etkisi. Eğitim ve Bilim, 39(173), 117-128.
Kellerman, P. F. (1992). Focus on psychodrama. The Therapeutic Aspects of Psychodrama. Jessica Kingsley Publishers, L. and Philadelphia.
Konopik, D. A., & Cheung, M. (2013). Psychodrama as a social work modality. Social work, 58(1), 9-20. DOI: 10.1093/sw/sws054
Lawrence, C. (2015). The Caring Observer: Creating Self-Compassion through Psychodrama. The Journal of Psychodrama, Sociometry, and Group Psychotherapy, 63(1), 65-72.
Leary, M. R., Tate, E. B., Adams, C. E., Allen, A. B., & Hancock, J. (2007). Self-compassion and reactions to unpleasant self-relevant events: The implications of treating oneself kindly. Journal of Personality and Social Psychology, 92, 887- 904.
MacBeth, A., & Gumley, A. (2012). Exploring compassion: A meta-analysis of the association between self-compassion and psychopathology. Clinical Psychology Review, 32, 545- 552.
Mete Otlu, B., İkiz, F. E., & Asıcı, E. (2016). Duyguları Fark Etme ve İfade Etme Psiko-Eğitim Programının Psikolojik Danısman Adaylarının Öz-Duyarlık Düzeyine Etkisi. Electronic Journal of Social Sciences, 15(56), 273-283.
Moreno, J. L. (1955). Theory of spontaneity-creativity. Sociometry, 18(4), 105-118.
Nazik, E., & Arslan, S. (2011). Hemşirelik Öğrencilerinin Empatik Becerileri İle Öz Duyarlıkları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Journal of Anatolia Nursing and Health Sciences, 14(4), 69-75.
Neff, K. D. (2003a). Self-compassion: an alternative conceptualization of a healthy attitude toward oneself. Self and Identity, 2 (2), 85-101.
Neff, K. D. (2003b). The development and validation of a scale to measure self-compassion. Self and Identity, 2 (3), 223-250.
Neff, K. D., & Beretvas, S. N. (2012). The role of self-compassion in romantic relationships. Self and Identity. 12(1), 78-98. Doi:10.1080/15298868.2011.639548
Neff, K. D., & Pommier, E. (2012). The relationship between self-compassion and other-focused concern among college undergraduates, community adults, and practicing meditators. Self and Identity. Doi:10.1080/15298868.2011.649546
Neff, K. D., Kirkpatrick, K. L. ve Rude, S. S. (2007). Self-compassion and adaptive psychological functioning. Journal of Research in Personality, 41 (1), 139-154.
Neff, K. D., Pisitsungkagarn, K., & Hseih, Y. (2008). Self-compassion and self-construal in the United States, Thailand, and Taiwan. Journal of Cross-Cultural Psychology, 39, 267-285.
Neff, K. D., Rude, S. S. ve Kirkpatrick, K. L. (2007). An examination of self-compassion in relation to positive psychological functioning and personality traits. Journal of Research in Personality, 41 (4), 908-916.
Otrar, M., Büyükköse-Tezcan, H. (2015). Rehberlik ve Psikolojik Danışma Öğrencilerinin Öz Duyarlıkları İle Mükemmeliyetçilikleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi Journal of Research in Education and Teaching, 4(3), 163-172
Özbek, A., & Leutz, G. (1987). Psikodrama: Grup psikoterapisinde sahnesel etkileşim. Ankara: Grup Psikoterapileri Derneği.
Patsiopoulos, A. T. (2009). Becoming a self-compassionate counsellor: a narrative inquiry (Yayınlanmamış Doktora Tezi). University of British Columbia, Britanya Kolumbiyası.
Patsiopoulos, A. T., & Buchanan, M. J. (2011). The practice of self-compassion in counseling: A narrative inquiry. Professional Psychology: Research and Practice, 42(4), 301.
Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. (M. Bütün & S. B. Demir, Ed. Çev.) Ankara: Pegem Akademi.
Schützenberger-Ancelin, A. (1995). Psikodrama: Yöntemlerin Bir Özet Sunumu. (A. Özbek, Çev.), Ankara: Grup Pskoterapileri Derneği Yayını No:4. (1979).
Tanrıseven, I, ve Aykaç, M. (2013). Üniversite öğrencilerinin yaratıcı dramanın kişisel ve mesleki yaşantılarına katkısına ilişkin görüşleri. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (15) 329-348.
Ulupınar, S. (2014). Psikodrama uygulamasının hemşirelik öğrencilerinin sorun çözme becerisine etkisi. Psychiatry, 15, 55-62.
Yarnell, L. M., & Neff, K. D. (2013). Self-compassion, interpersonal conflict resolutions, and well-being. Self and Identity, 12(2), 146-159.