MUHASEBE MEVZUATI VE STANDARTLARINDA KİRALAMA İŞLEMLERİ: Muhasebeleştirme, Ölçüm, Sunum ve Açıklamalar

Ülkemizde kiralama işlemleri, Vergi Usul Kanunu ve ilgili Tebliğler, Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu düzenlemeleri ile TFRS 16 Kiralamalar standardı ve Büyük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler için Finansal Raporlama Standardı kapsamında düzenlenmiştir. Kiralama işlemleri finansal kiralama ve faaliyet kiralaması şeklinde yapılabilir. Belirtilen mevzuatın tamamında finansal kiralama hükümleri yer almaktadır. Ancak faaliyet kiralaması konusunda Standartlar dışında düzenleme yoktur. Finansal kiralama işlemine kiraya veren olarak sadece Finansal Kiralama, Faktöring ve Finansman Şirketleri Kanunu ile yetkilendirilmiş şirketler katılabilirler. Kiracılar açısından BOBİ FRS’de devam eden finansal kiralama ve faaliyet kiralaması ayrımı, TFRS 16 Kiralamalar standardında ortadan kaldırılmıştır. Bu düzenlemenin kiracıların finansal tablo ve finansal oranlarında önemli değişiklere neden olacağı düşünülmektedir. Çalışmamızda kiraya veren ve kiracı açısından kiralama işlemleri, muhasebeleştirilme, ölçüm, sunum ve açıklamaları ilgili mevzuat doğrultusunda incelenmiştir. Ayrıca kiracı ve kiraya verenin muhasebe kayıtları her bir düzenleme doğrultusunda örneklerle açıklanmıştır.

LEASING TRANSACTIONS IN ACCOUNTING LEGISLATION AND STANDARDS: Booking, Valuation, Presentation and Disclosures

The purpose of this study is to examine the leasing transactions comparatively in accordance with the provisions of the General Communiques on Accounting System Application (GCASP), TFRS 16 Leases Standard, and Financial Reporting Standard for Large and Medium sized Entities (FRS LME). In this study, booking, accounting, measurement, presentation and explanations of leasing transactions for the lessor and lessee are examined in accordance with the relevant legislations. In terms of leasing, similar provisions exist in all three arrangements for lessor and lessee. There is no provision about leasing in GCASP. In accordance with IFRS 16, the lessor will decrease the assets leased, and increase their long-term debts and income for the future periods. Lessor will increase rental income in the relevant period In line with GCASP and FRS LME. The leasing and operating lease distinction, which is in effect at the FRS LME for the lessees, is eliminated in the IFRS 16 Leases standard. Accordingly, the lessor will book rental expenses in the relevant periods in line with FRS LME and GCASP. However, the lessee will make a lease and a long-term debt record in accordance with IFRS 16. It is believed that this regulation will cause significant changes in the financial statements and financial ratios of lessees. There will be an increase in the assets and liabilities and a decrease in their equity presented in the financial statements.

___

  • Acar, M., Temiz, H., ve Aktaş, R., (2017), UMS 17 Kiralama İşlemleri Standardından UFRS 16’ya Geçişin Finansal Tablolar Üzerinde Etkisi: Borsa İstanbul Örneği, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 19(3); 592-623, http://dergipark.gov.tr/download/article-file/360696 Aktaş, R., Karğın, S. Ve Arıcı, N. D. (2017). Yeni Kiralamalar Standardı UFRS 16’nın Getirdiği Yenilikler ve İşletmelerin Finansal Tablolarına ve Finansal Oranlarına Olası Etkilerinin Değerlendirilmesi, İşletme Araştırmaları Dergisi, 9/4, 858-881,https://isarder.org/2017/vol.9_issue.4_article45_full_text.pdf
  • Bakanlar Kurulu. (2012). 6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu.
  • Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu. (2013). Finansal Kiralama, Faktoring Ve Finansman Şirketlerinin Muhasebe Uygulamaları, Düzenleyecekleri Finansal Tabloları, Hesap Planı ve İzahnamesi.
  • Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu. (2017). Bankaların Kullanacakları Tekdüzen Hesap Planı ve İzahnamesi.
  • Cengiz, S. (2017). Finansal Kiralama İşlemlerinin Mevzuat Boyutu Ve Muhasebe Uygulamaları: TMS 17 Ve VUK Kapsamında İncelenmesi, Küresel İktisat ve İşletme Çalışmaları Dergisi, 6(11), 43-56, http://dergipark.gov.tr/download/article-file/325234
  • Gelir İdaresi Başkanlığı. (1961). 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu.
  • Gelir İdaresi Başkanlığı. (1992). 1 No’lu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği.
  • Gelir İdaresi Başkanlığı. (2003). 11 No’lu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği.
  • Gelir İdaresi Başkanlığı. (2003). 319 Sayılı VUK Genel Tebliği.
  • Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu. (2018). TMS 36 Varlıklarda Değer Düşüklüğü.
  • Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu. (2018). TMS 38 Maddi Olmaya Duran Varlıklar.
  • Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu. (2018). TFRS 16 Kiralamalar
  • Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu. (2017). Büyük ve Orta Boy İşletmeler İçin Finansal Raporlama Standardı.
  • Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu. (2018). TMS 16 Maddi Duran Varlıklar.
  • Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu. (2017). TFRS 5 Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler.
  • Serçemeli, M. ve ÖZTÜRK, M. (2016). Yeni Finansal Raporlama Standardı IFRS16 Kiralama İşlemleri”nin Getirdiği Düzenlemeler Üzerine Bir Değerlendirme. Mali Çözüm, Mayıs-Haziran, 31-48, https://issuu.com/istanbulsmmmodasi/docs/malicozum135?e=25078185/58370305
Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi-Cover
  • ISSN: 1304-0278
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 2002
  • Yayıncı: Cahit AYDEMİR
Sayıdaki Diğer Makaleler

KENTLEŞME-BÜYÜME İLİŞKİSİ: BRICS-T İÇİN BİR ANALİZ

Yusuf BAYRAKTUTAN, Erdal ALANCIOĞLU

TÜRKÇE ÖĞRETMENİ ADAYLARININ MOBİL İLETİŞİM ALIŞKANLIKLARI: WHATSAPP ÖRNEĞİ

Aslı MADEN

BANKACILIK REKLAMLARININ NİTEL VİDEO ANALİZİ İLE İNCELENMESİ: NVivo 10 ÖRNEĞİ

Kasım Can IŞIK, Yalçın KARAGÖZ

TÜRKİYE VE AMERİKA’DA DRAMATİK YAZARLIK EĞİTİM PROGRAMLARININ KARŞILAŞTIRMALI OLARAK İNCELENMESİ

Özlem BELKIS, Yunus Emre GÜMÜŞ, Hatice ŞAŞMAZ, Ezgi Deniz ALPAN

METAFİZİK ÂLEMDEN CİNLERLE İRTİBATIN İMKANI/ İMKANSIZLIĞI: ETİMOLOJİK VE EPİSTEMOLOJİK BİR ANALİZ

İbrahim Halil ERDOĞAN

ÖZEL EĞİTİM ÖĞRETMENİ ADAYLARININ MÜZİK ÖĞRETİMİNE YÖNELİK ÖZYETERLİK İNANÇLARININ FARKLI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Bilgehan EREN, Doruk ENGÜR

BİLGİSAYAR OYUNLARI TUTUM ÖLÇEĞİ: EBEVEYN FORMU’NUN PSİKOMETRİK ÖZELLİKLERİ

Ferahim YEŞİLYURT, Nur DEMİRBAŞ ÇELİK

İLKOKUL İNGİLİZCE ÖĞRETMENLERİNİN İLKOKUL İNGİLİZCE DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI UYGULAMALARINA İLİŞKİN YETERLİK ALGILARININ İNCELENMESİ

Sedef SÜER, Mehmet DEMİRKOL, Behçet ORAL

SLOW FOOD KONSEPTİNE UYGUN RESTORANLARDA, ALGILANAN HİZMET KALİTESİNİN, MARKAYA YÖNELİK İMAJ, GÜVEN VE SADAKATE ETKİSİ: KÖYCEĞİZ İLÇESİNİ ZİYARET EDEN YABANCI TURİSTLER ÜZERİNDE BİR ARAŞTIRMA

Abdullah USLU, Ali Naci KARABULUT

OKUL MÜDÜRLERİNİN DÖNÜŞÜMCÜ LİDERLİK ÖZELLİKLERİ İLE ÖĞRETMENLERİN MESLEKİ BENLİK SAYGILARI ARASINDAKİ İLİŞKİYE YÖNELİK ÖĞRETMEN ALGILARI

Bayram KİRİŞ, Hüseyin ASLAN