METAFİZİK ÂLEMDEN CİNLERLE İRTİBATIN İMKANI/ İMKANSIZLIĞI: ETİMOLOJİK VE EPİSTEMOLOJİK BİR ANALİZ

Metafizik varlıklara karşı insanoğlunun ilgisi yaratılışından gelen karakteristik bir özelliktir. Gizemli oluşlarından dolayı ilgi duyulan bu varlıkların başında cinleri zikretmek mümkündür. Bulunduğumuz asırda bazı kimselerin cin ve ruh çağırma seansları, cincilik, büyücülük gibi hakikati tam olarak bilinmeyen faaliyetler içinde olduğu görülmektedir. Bu kimseler gaipten haber verdiği, çalınanların yerini bildiği, kişinin gelecekteki yaşamı ile ilgili hayati önem taşıyan durumlardan haberdar oldukları iddiayla, eskiden olduğu gibi toplumun dikkatini çekmeye devam etmektedir. Bu faaliyetlerin bazen dini istismar boyutuna vararak, İslam’ın tevhid tasavvuruna aykırı sapkın boyutlara ulaştığı bir realitedir. Bunların büyük çoğunluğu, bu faaliyetlerini cinlerle iletişim kurarak yaptığını iddia etmektedirler. Kelâmî eserlerde cinlere iman edilmesinin gerekli olduğunun yanı sıra onların özellikleri de net olarak ortaya konulmuştur. Tarihin her döneminde olduğu gibi günümüzde de cinlerle iletişim kurularak bir takım gaybî haberlerin alındığı, onların istihdam edildiği gibi iddialar bu batıl inancın mütemadiyen gündemde kalmasını sağlamıştır. Bu anlamda ruhani bir varlık olan cinlerin maddeye etkilerinin olup olmadığı, insanlarla diyaloga geçip geçemeyecekleri ve fiziki bir cisme teşekkül edip edemeyecekleri gibi konular ayrı ayrı incelenmeye ve ortaya somut bilgilerin konulmasına muhtaçtır. Cin ve şeytanın varlığına olan inancın, bir takım kötü niyetli kimseler tarafından istismar edilmesi meselenin vuzuha kavuşturulması açısından büyük önem arz etmektedir. 
Anahtar Kelimeler:

Kelam, Cinler, Şeytan, İblis, Vesvese

___

  • Askerî, E. H. (1997). Mu’cemu’l-Furûki’l-Luğaviyye. Thk. Muhammed İbrâhîm Selîm. Beyrut: Dârü’l-İlmi ve’s-Sekâfe.Aşkar, Ö. S. (1983). Âlemü’l-Cinni ve’ş-Şeyâtîn, Beyrut: Mektebetü’l-Felâh.Aydın, H. (2017), “Dinî Kaynaklar ve Kültür Bağlamında Cinleri Anlamak”. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi. 21 (3): 1623-1670.Coşkun, İ. (2016). “Şeytanın Allah’ın Af ve Merhamet İsimleriyle Gençleri Aldatması”. Gençliğin Gelişimi ve Problemleri Karşısında Din Görevlileri (7. Uluslararası Din Görevlileri Sempozyumu. Sakarya: 303-316.Çağrıcı, M. (2013). “Vesvese”, T.D.V. İslam Ansiklopedisi. İstanbul: T.D.V. Yayınları. 43: 70-72. Çelebi, İ. (2009). “Sihir”. T.D.V. İslam Ansiklopedisi. İstanbul: T.D.V. Yayınları. 37:170-172.Endelüsî, İ. H. (1352). el-Muhallâ bi’l-Âsâr Şerhu’l-Mücellâ bi’l-İhtisâr. Mısır: Matabatu’n-Nahda.Ensârî, İ. H. (1920). es-Sîyretü’n-Nebeviyye. Thk. Mustafa es-Sekkâ, İbrâhim el-Ebyârî, Kahire: el-Matabaatü’l-Hayriyye.Erkut, A. (2015). “el-Enfâl Suresinin 48. ve 30. Ayetlerinin Tefsiri Çerçevesinde Şeytanın Temessülü ile İlgili İbn Abbâs’dan Nakledilen Rivayetler”. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 56.2: 103-132.Fîrûzâbâdî, M. (2005). el-Kâmûsu’l-Muhît. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle.Gazzâlî, E. H. (2004): İhyâu Ulûmi’d-Dîn. Beyrut: Dâru’l-Ma’rife.İbn Manzûr, C. (t.y.) Lisânu’l-Arab. Beyrut: Dâru Sâdır. İsfahânî, R. (1961). el-Müfredât fî Garîbî’l-Kur’ân. Thk. Muhammed Seyyid Keylânî. Kahire: Mustafa el-Bâbî el-Halebî.İyâz, K. (1988). eş-Şifâ bi Ta’rîfi Hukûki’l-Mustafa. (Beyrut: Dârü’l-Fikr.Kastalânî, A, M. (1323). İrşâdu’s-Sârî li Şerhi Sahîhi’l-Buhârî. Mısır: el-Mektebetü’l-Kübra’l-Emîriyye.Kılavuz, A. S. (1993) “Cin”, T.D.V. İslam Ansiklopedisi. İstanbul: T.D.V. Yayınları. 8:8-10.Köse, S. (2010). Cinlerle Evlilik Konusunda Hanefî Fâkihi Hâmid el-İmâdî’nin (11 03-1171/1692-1758) Teka’ku’u’ş-Şenn fî Nikâhi’l-Cinn adlı risalesi”, İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi, sy.15: 453-464.Kurtubî M. A. (2003). el-Câmi’ li Ahkâmi’l-Kur’ân. Thk. Hişâm Semîr el-Buhârî. Beyrut: Âlemü’l-Kütüb. Mâtürîdî, E. M. (2005). Te’vîlâtü Ehl-i’s-Sünne. Thk. Mecdî Bâsellûm, Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye.Nesefî, E. B. (2000). el-Umde İslam İnancının Ana Temelleri. Çev. Temel Yeşilyurt. Malatya: Kubbelatı Yayıncılık. Nevevî, M. (1392). el-Minhâc Şerhi Sahîhi Müslim İbni’l-Haccâc. Beyrut: Dârü İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî.Râzî, F. (2000). Mefâtîhu’l-Ğayb. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye. Şâfiî, M. İ. (1994). Ahkâmu’l-Kur’ân. Thk. Muhammed Zâhit el-Kevserî. Kahire: Mektebü’l-Hancî.Şahin, M. S. (1993). “Cin”. T.D.V. İslam Ansiklopedisi. İstanbul: T.D.V. Yayınları. 8:5-8.Taberî, İ. C. (2001). Câmiu’l-Beyân an Te’vîlî Âyi’l-Kur’ân. Thk. Abdullah et-Türkî. Beyrut: Dârü Hecr.Tahâvî, E. C. (2001). el-Akîdetü’t-Tahâviyye. Beyrut: Dârü’l-Beyârik. Tarhan, N. (2009). İnanç Psikolojisi. İstanbul: Timaş Yayınları.Uludağ, S. (1991). “Azâim”. T.D.V. İslam Ansiklopedisi, İstanbul: T.D.V. Yayınları. 4:299-300.Yazıcı. M. (2018). “Hz. Peygamber’in Cinlerle Görüşmesine Dair İhtilaflı Rivayetlerin Değerlendirilmesi”. Tekirdağ İlahiyat Dergisi. Aralık 2018, c. 4, s.2: 784-825.Yeşilyurt, T. (2017). Çağdaş İnanç Problemleri. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.Yeşilyurt, T. (2018). “Kur’an’da Cin, Melek, Şeytan”. Kastamonu Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2/1: 9-21.Zemahşerî, C. (1407). el-Keşşâf an Hakâiki ğavamidi’t-Tenzîl. Beyrut: Dâru’l-Kitâbi’l-Arabî.