MEDYANIN TOPLUMSAL CİNSİYET ROLLERİ ÜZERİNDE ETKİSİ

Bu çalışmada Türkiye’deki medya yayınlarının kültürel konularda cinsiyet rollerine yönelik nasıl bir toplumsal algı yarattığının ortaya çıkartılması ve sonuçların geleneksel cinsiyet rollerine yönelik tutumlar ile karşılaştırılması amaçlanmıştır. Araştırma kapsamında farklı sosyoekonomik seviyelerden seçilen 32 kişi ile 4 farklı grupta odak grup tartışması gerçekleştirilmiştir. Araştırma bulgularına göre medyanın (özellikle dizi, film ve reklamlarda) cinsiyet eşitliğinin güçlendirilmesine yönelik desteklerde negatif bir rol oynadığı sonucuna ulaşılmıştır. Medyada temsil edilen cinsiyet rolleri bireysel özelliklere ve toplumda oluşan geleneksel ve sosyal değerler üzerine kurulmuştur. Katılımcılar medya yayınlarında eğitim ve sosyal sınıfı ne olursa olsun iş bölümünün ve mesleki rollerin cinsiyete göre belirlendiğini belirtmiştir. Katılımcılar tarafından, her ne kadar mevcut durumda olumsuz etkileri olsa da medyanın cinsiyet rollerine ilişkin farkındalığı arttırmada önemli bir katkısının olabileceği belirtilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Medya, Cinsiyet Ayrımcılığı, Cinsiyet Eşitsizliği, Cinsiyet Rolleri

EFFECT OF MEDIA ON GENDER ROLES

This study aims to reveal the social perception created by gender roles in the media and to compare the results with traditional attitudes towards gender roles, including the cultural issues in Turkey. Within the scope of the research, focus group interviews were conducted with 32 people selected from different socioeconomic levels in 4 different groups. According to the research findings, it was concluded that the media (especially in TV series, movies and advertisements) plays a negative role in ensuring gender equality. Gender roles represented in the media are based on individual characteristics, traditional and social values formed in society. Participants, regardless of their education and social classes, stated that the division of business and professional roles in media broadcasts are determined by gender. They also claimed that although the media has negative effects in the current situation, it can significantly contribute to raise awareness about gender roles.

Keywords:

Media, Gender Discrimination, Gender Inequality, Gender Roles,

PDF

___

Bem, S. L. (1981). Gender schema theory: A cognitive account of sex typing. Psychological Review, 88, 354-364.
Bond, B. J. & Drogos, K. L. (2014). Sex on the shore: Wishful Identification and parasocial relationships as mediators in the relationship between Jersey Shore exposure and emerging adults‘ sexual attitudes and behaviors. Media Psychology, 17(1), 102-126.
Cinoğlu, H. (2013). Kitle psikolojisi: Organizasyon güvenliği ve toplumsal olaylar. (Editörler; İbrahim Cerrah ve Murat Gözübenli), Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi, Politam ders kitabı.
Çelebi, E. & Çalışoğlu, S. (2014). Televizyon yayıncılığında toplumsal rol ve etik sorunu. 1. Ulusal Meslek Yüksekokulları Sosyal ve Teknik Bilimler Kongresi Bildiriler Kitabı, Zonguldak, 150-157.
Çelebi, E. (2014a). Televizyon reklamlarının çocukların davranışsal tutumları ve obezite gelişme riski üzerine etkileri. Uluslararası Hakemli İletişim ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 2 (4), 97-107.
Çelebi, E. (2014b). 4-6 Yaş Arası Çocukların Televizyon İzleme Alışkanlıkları Üzerine Okul Öncesi Öğretmenlerin Görüş ve Tutumları. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7 (32), 476-485.
Çelebi, E. (2018). Filmlerdeki Sigara Sahnelerine Yönelik Medya Okuryazarlığı Bilgisi ve Sigara Kullanım Alışkanlığı Arasındaki İlişki. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 11 (1), 366-381.
Dağsalgüler, A. (2020). Toplumsal cinsiyet ve medya, ingev.
European Institute for Gender Equality (EIGE). https://eige.europa.eu/ Erişim Tarihi: 01.09.2021.
European Union. https://ec.europa.eu/info/policies/justice-and-fundamental-rights/gender-equality/gender-equality-strategy_en Erişim Tarihi: 09.09.2021.
Frisen, A. & Wangqvist, M. (2011). Emerging adults in Sweden: Identity formation in the light of love, work, and family. Journal of Adolescent Research, 26, 200-221.
Kantoğlu, A., Çetin, N.Y. & Erdoğan, A. (2018). Ergenlerde toplumsal cinsiyet algılarının sosyodemografik özelliklere göre değerlendirilmesi. Konuralp Tıp Dergisi, 10(2), 175-187.
McLuhan, M. (1964). “The medium is the message”, In Understanding Media: The Extensions of Man, pp. 23–35, 63–7. New York: Signet.
Palczewski, C. H., DeFrancisco, V. P. & McGeough, D. D. (2017). Gender in communication: A critical introduction, Sage Publications.
Radyo Ve Televizyonların Kuruluş Ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun. Kanun No: 6112, Kabul Tarihi: 15/2/2011 https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/03/20110303-1.htm
Tazeen, S. A., Gunilla K., Raisa G., Nargis A., Eva j. & Ingrid M. (2011). Gender roles and their influence on life prospects for women in urban Karachi, Pakistan: a qualitative study, Global Health Action, 4(1), 7448.
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası. Kanun No.: 2709 Kabul Tarihi: 7.11.1982 (http://www.tbmm.gov.tr/anayasa/anayasa_2011.pdf) E.T.: 04.09.2021
T.C. Radyo Ve Televizyon Üst Kurulu (RTUK). (https://www.medyaokuryazarligi.gov.tr/), E.T.: 08.02.2021.
UNESCO. https://www.unesco.org.tr/Pages/42/215/Toplumsal-Cinsiyet-E%C5%9Fitli%C4%9Fi-%C4%B0htisas-Komitesi Erişim Tarihi: 01.09.2021
United Nations Development Programme (2014). http://www.tr.undp.org/content/dam/turkey/docs/Publications/hdr/HDR2014%20FAQ%20GII%20EN.pdf E.T.: 12.09.2021