KRONİK HASTALIKLARIN VE ÇEŞİTLİ DEMOGRAFİK FAKTÖRLERİN HASTALIĞA BAĞLI DEVAMSIZLIĞA ETKİSİ

Bu çalışmanın amacı, kronik hastalıkların ve çeşitli demografik faktörlerin hastalığa bağlı işe gidilemeyen gün sayısını (işteki devamsızlığı) etkileme derecesini tespit etmektir. 2016 “TÜİK Sağlık Araştırması” verileri ile üç model kurgulanmıştır. On üç kronik hastalığa ait verilerin ve sosyo demografik faktörlerin işe gidilemeyen gün sayısını etkileme derecesini tespit etmek için Kantil Regresyon analizi gerçekleştirilmiştir. Kroner kalp hastalığının, inme, karaciğer yetmezliği ve depresyonun araştırma kapsamında kurulan her üç modelde devamsızlığı etkileyen kronik hastalık grupları arasında olduğu belirlenmiştir. Bunun yanında ağrının hayatı engelleme durumu arttıkça devamsızlık süresinin arttığına yönelik ilişki tespit edilmiştir. Eğitim düzeylerinin orta kantil düzeylerinde devamsızlığı azaltıcı etkisi bulunmakta iken, gelir düzeylerindeki ve yaştaki artış orta ve üst kantillerde devamsızlığı arttırdığı görülmektedir. Yürüme değişkenin ise orta düzey kantilde devamsızlığı azaltıcı etkisi bulunduğu anlaşılmaktadır. Çalışma şeklinin yarı zamanlı olmasının da devamsızlığı azalttığı belirlenmiştir (p<0,05). Çalışma sonuçlarına göre, kronik hastalıkların doğrudan maliyetler yanında hastalığa bağlı iş günü kayıplarıyla da dolaylı maliyetleri arttırdığı tespit edilmiştir. Karar vericiler özellikle işe bağlı devamsızlığı azaltmak için kroner kalp hastalığı, inme, depresyon ve karaciğer yetmezliği hastalıklarını önleme çalışmalarına öncelik vermelidir. Ağrı yönetimi her sağlık kurumunda planlanmalıdır. Son olarak yürüyüşün hastalığa bağlı devamsızlığı azalttığı desteklenmelidir. Hareketli yaşam tarzını destekleyen sağlığı geliştirme programlarına politika yapıcılar tarafından kaynak aktarılmalıdır.

THE EFFECT OF CHRONIC DISEASES AND VARIOUS DEMOGRAPHIC FACTORS ON SICKNESS ABSENTEEISM

___

  • Alonso, J., Petukhova, M., Vilagut, G., Chatterji, S., Heeringa, S., Üstün, T. B., … Kessler, R. C. (2011). Days out of role due to common physical and mental conditions: results from the WHO World Mental Health surveys. Molecular Psychiatry, 16(12), 1234–1246. https://doi.org/10.1038/mp.2010.101
  • Altın Yavuz, A., & Gündoğan Işık, E. (2017). Kantil Regresyon. Uluslararası Mühendislik Araştırma ve Geliştirme Dergisi, 2017(9), 2.
  • Asay, G. R. B., Roy, K., Lang, J. E., Payne, R. L., & Howard, D. H. (2016). Absenteeism and employer costs associated with chronic diseases and health risk factors in the us workforce. Preventing Chronic Disease, 13(10), 150503. https://doi.org/10.5888/pcd13.150503
  • Bacharach, S. B., Bamberger, P., & Biron, M. (2010). Alcohol consumption and workplace absenteeism: The moderating effect of social support. Journal of Applied Psychology, 95(2), 334–348. https://doi.org/10.1037/a0018018
  • Baptista, M. C., Burton, W. N., Nahas, A. K., Wang, Y.-P., Viana, M. C., & Andrade, L. H. (2019). Absenteeism and presenteeism associated with common health conditions in brazilian workers. Journal of Occupational and Environmental Medicine, 61(4), 303–313. https://doi.org/10.1097/JOM.0000000000001538
  • Barmby, T., Orme, C., & Treble, J. (1995). Worker absence histories: a panel data study. Labour Economics, 2(1), 53–65. https://doi.org/10.1016/0927-5371(95)80007-K
  • Bierla, I., Huver, B., & Richard, S. (2013). New evidence on absenteeism and presenteeism. The International Journal of Human Resource Management, 24(7), 1536–1550. https://doi.org/10.1080/09585192.2012.722120
  • Çamurlu, S., & Erilli, N. A. (2019). Kantil Regresyon Analizinde Bootstrap Tahmini. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 35(2), 16–25.
  • Carls, G. S., Roebuck, M. C., Brennan, T. A., Slezak, J. A., Matlin, O. S., & Gibson, T. B. (2012). Impact of Medication Adherence on Absenteeism and Short-Term Disability for Five Chronic Diseases. Journal of Occupational and Environmental Medicine, 54(7), 792–805. https://doi.org/10.1097/JOM.0b013e31825463e9
  • Chatterji, M. (2002). Sickness, absenteeism, presenteeism, and sick pay. Oxford Economic Papers, 54(4), 669–687. https://doi.org/10.1093/oep/54.4.669
  • Dünya Sağlık Örgütü Avrupa Birliği Ofisi, & T.C. Sağlık Bakanlığı. (2017). Türkiye Hanehalkı Sağlık Araştırması Bulaşıcı Olmayan Hastalıkların Risk Faktörleri. Dünya Sağlık Örgütü Avrupa Bölge Ofisi. Copenhagen: DSÖ Avrupa Birliği Ofisi. Tarihinde adresinden erişildi https://www.who.int/ncds/surveillance/steps/WHO_Turkey_Risk_Factors_A4_TR_19.06.2018.pdf
  • Ejebu, O.-Z., & Skåtun, D. (2018). Vocation, mental ıllness, and the absenteeism decision. Journal of Occupational and Environmental Medicine, 60(12), 1136–1142. https://doi.org/10.1097/JOM.0000000000001454
  • European Foundation. (2010). Absence from Work. European Foundation for the Improvement of Living and Working Conditions. Duplin. Erişim Adresi: https://www.eurofound.europa.eu/sites/default/files/ef_files/docs/ewco/tn0911039s/tn0911039s.pdf
  • Firat, H., Yuceege, M., Kiran, S., Akgun, M., Demir, A. U., Aksu, M., … Yilmaz, H. (2019). Absenteeism and delay to work due to sleep disorders in the Turkish adult population: a questionnaire-based national survey. Workplace Health & Safety, 67(1), 27–35. https://doi.org/10.1177/2165079918785392
  • Grinza, E., & Rycx, F. (2020). The ımpact of sickness absenteeism on firm productivity: new evidence from belgian matched employer–employee panel data. Industrial Relations: A Journal of Economy and Society, 59(1), 150–194. https://doi.org/10.1111/irel.12252
  • Halpern, M. T. (2001). Impact of smoking status on workplace absenteeism and productivity. Tobacco Control, 10(3), 233–238. https://doi.org/10.1136/tc.10.3.233
  • Kandemir, A. (2014). Hastane Çalışanları Arasında Sağlık Sorunları Nedeniyle Yaşanan İşte Var Olamama ve İşe Devamsızlık Davranışı ile Maliyetini Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Løkke Nielsen, A.-K. (2008). Determinants of absenteeism in public organizations: a unit-level analysis of work absence in a large Danish municipality. The International Journal of Human Resource Management, 19(7), 1330–1348. https://doi.org/10.1080/09585190802110158
  • MacGregor, J., & Cunningham, J. B. (2018). To be or not to be…at work while ill: A choice between sickness presenteeism and sickness absenteeism in the workplace. Journal of Organizational Effectiveness, 5(4), 314–327. https://doi.org/10.1108/JOEPP-02-2018-0007
  • Mesas, A. E., González, A. D., Mesas, C. E., de Andrade, S. M., Magro, I. S., & del Llano, J. (2014). The association of chronic neck pain, low back pain, and migraine with absenteeism due to health problems in Spanish workers. Spine, 39(15), 1243–1253. https://doi.org/10.1097/BRS.0000000000000387
  • North, F., Syme, S. L., Feeney, A., Head, J., Shipley, M. J., & Marmot, M. G. (1993). Explaining socioeconomic differences in sickness absence: the Whitehall II Study. BMJ, 306(6874), 361–366. https://doi.org/10.1136/bmj.306.6874.361
  • Öncü, J. (2014). Work absenteeism and ıts determinant factors in patients with ankylosing spondylitis: A cross-sectional study. Archives of Rheumatology, 29(1), 1–7. https://doi.org/10.5606/tjr.2014.3827
  • Örücü, E., & Kaplan, E. (2001). Kamu ve özel sektör çalışanlarında devamsızlık sorunu. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(1), 93–112.
  • Ozturk, A., & Karatepe, O. M. (2019). Frontline hotel employees’ psychological capital, trust in organization, and their effects on nonattendance intentions, absenteeism, and creative performance. Journal of Hospitality Marketing & Management, 28(2), 217–239. https://doi.org/10.1080/19368623.2018.1509250
  • Ramsey, J., Punnett, B. J., & Greenidge, D. (2008). A social psychological account of absenteeism in Barbados. Human Resource Management Journal, 18(2), 97–117. https://doi.org/10.1111/j.1748-8583.2007.00053.x
  • Reynolds, A. C., Appleton, S. L., Gill, T. K., Taylor, A. W., McEvoy, R. D., Ferguson, S. A., & Adams, R. J. (2017). Sickness absenteeism is associated with sleep problems independent of sleep disorders: results of the 2016 Sleep Health Foundation national survey. Sleep Health, 3(5), 357–361. https://doi.org/10.1016/j.sleh.2017.06.003
  • Şahin, F. (2011). İşe devamsızlığın nedenleri, sonuçları ve örgütler için önemi. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4(1), 24–39.
  • Schaufeli, W. B., Bakker, A. B., & Van Rhenen, W. (2009). How changes in job demands and resources predict burnout, work engagement, and sickness absenteeism. Journal of Organizational Behavior, 30(7), 893–917. https://doi.org/10.1002/job.595
  • Sönmez, Y., Uçku, R., Kitay, Ş., Korkut, H., Sürücü, S., Sezer, M., … Gülcan, M. A. (2007). İzmir’de Bir sağlık ocağı bölgesinde yaşayan 75 yaş ve üzeri bireylerde yaşam kalitesi ve etkileyen etmenler. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 21(3), 145–153. https://doi.org/10.18614/deutfd.13699
  • T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. (2013). Türkiye Kronik Hastalıklar ve Risk Faktörleri Sıklığı Çalışması. Ankara: Sağlık Banaknlığı. Erişim Adresi: file:///C:/Users/User/Downloads/_Ekutuphane_kitaplar_khrfat.pdf
  • Ünsal, A., Demir, G., Özkan, A., & Arslan, G. (2011). Huzurevindeki yaşlılarda kronik hastalık sıklığı ve ilaç kullanımları. ADÜ Tıp Fakültesi Dergisi, 12(3), 5–10.
  • Ünsal, E. M. (2014). Mikro İktisat (10. Baskı). BigBang Yayınları.
  • Wee, L. H., Yeap, L. L. L., Chan, C. M. H., Wong, J. E., Jamil, N. A., Swarna Nantha, Y., & Siau, C. S. (2019). Anteceding factors predicting absenteeism and presenteeism in urban area in Malaysia. BMC Public Health, 19(S4), 540. https://doi.org/10.1186/s12889-019-6860-8
  • Yıldırım, Z. (2017). Kantil Regresyon ve Sansürlü Modellerle Türkiye’de Hanehalkı Tasarruf Eğilimi: Mikroekonometrik Analiz. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Yıldız, H., Yıldız, B., Zehir, C., & Aykaç, M. (2015). The antecedents of presenteeism and sickness absenteeism: a research in Turkish health sector. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 207, 398–403. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2015.10.109
  • Zhang, W., McLeod, C., & Koehoorn, M. (2016). The relationship between chronic conditions and absenteeism and associated costs in Canada. Scandinavian Journal of Work, Environment & Health, 42(5), 413–422. https://doi.org/10.5271/sjweh.3583
Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi-Cover
  • ISSN: 1304-0278
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 2002
  • Yayıncı: Cahit AYDEMİR
Sayıdaki Diğer Makaleler

DEVLET KURUMLARINDA GÖRSEL KİMLİK: TÜRKİYE CUMHURİYETİ BAKANLIK LOGOLARINDA DÖNÜŞÜM

Serdar PEHLİVAN

TOPLULUK ÖNÜNDE KONUŞMA KAYGISI ÖLÇEĞİ’NİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Nurdan DOĞRU ÇABUKER, Seher BALCI ÇELİK, ABDULLAH ALDEMİR

İPEKÇİLİK KÜLTÜRÜ VE TURİZM: PAYDAŞLARIN HATAY’DA İPEKÇİLİĞE YÖNELİK GÖRÜŞLERİ

Çağrı SAÇLI, Fulin Başak ÖZTÜRK

FEN VE TEKNOLOJİ/FEN BİLİMLERİ DERSİNDE TAHMİN ET-GÖZLE-AÇIKLA YÖNTEMİ İLE DESTEKLENMİŞ YANSITICI DÜŞÜNMEYE DAYALI ETKİNLİK UYGULAMALARININ BAŞARI, KALICILIK, MADDE VE DEĞİŞİM ÖĞRENME ALANINA YÖNELİK TUTUM, BİLİMSEL SÜREÇ BECERİLERİ VE AKADEMİK RİSK ALMA DAVRANIŞLARINA ETKİSİ

Meral ÖNER SUNKUR, Sebahattin ARIBAŞ

FİBROMİYALJİ SENDROMU TANILI KADINLARDA PSİKODRAMA GRUP TERAPİSİNİN AĞRI, DEPRESYON VE YAŞAM DOYUMU ÜZERİNE ETKİLERİ

Sevil ALTINKILIÇ, F.figen ATEŞÇİ, Tuğçe TOKER UĞURLU

REGIONAL TALENT MANAGEMENT IN THE CONTEXT OF UNIVERSITY-INDUSTRY COOPERATION: A MODEL PROPOSAL

Kamil AHAT, Özdal KOYUNCUOĞLU

OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ SORUNA İLİŞKİN ALGILARI VE YÖNELİMLERİ

Emel TOK, Gülsüm ÇATALBAŞ

DESTİNASYON PAZARLAMA FAALİYETLERİ KAPSAMINDA YÜRÜTÜLEN SOSYAL MÜŞTERİ İLİŞKİLERİ YÖNETİMİNİN ROLÜNÜ TESPİTE YÖNELİK NİTEL BİR ARAŞTIRMA

Gülizar AKKUŞ, Gürkan ÇALIŞKAN

ORİGAMİ SANATININ TEKSTİL ALANINDAKİ GÖRSEL ETKİSİNİN İRDELENMESİ

Özlem USLU, Fazilet CEYHANLI

MESLEK YÜKSEKOKULU ÖĞRENCİLERİNİN MESLEKİ EĞİTİME YÖNELİK TUTUMLARI VE GELECEK BEKLENTİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ

Murat TUNCER, Ramazan TANAŞ