İLKÖĞRETİM OKULLARINDA GÖREV YAPAN ÖĞRETMENLERİN OKULDAKİ ŞİDDET ÜZERİNE GÖRÜŞLERİ

Şiddet konusu tüm boyutları ile son günlerde hem medyayı hem de toplumsal sorumluluklarımızı yerine getirme açısından kişileri meşgul eden bir konu haline geldi. Şiddet toplumda genel olarak küçük bir sorun olarak algılanırken son dönemlerde şiddetin değişen yüzü, artık hem anne-babaları hem eğitimcileri hem de toplumun genelini kaygılandıracak bir boyuta ulaştı. Bu araştırmada ilköğretim okullarındaki şiddet kavramı irdelenmeye çalışılmıştır. Araştırmanın amacı; ilköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin okuldaki şiddet üzerine ilgili görüşlerini ortaya koymaktır. Bu amaçla araştırma, nitel araştırma yöntemleri benimsenerek desenlenmiş ve Eskişehir il merkezinde bulunan ilköğretim okullarında görev yapan 20 öğretmenle yarı yapılandırılmış görüşme gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre; öğretmenler şiddeti fiziksel şiddet, sözel şiddet, psikolojik şiddet şeklinde tanımlamışlardır. Okulda şiddet deyince, öğretmenlerin şiddet tanımlarından farklı olarak okul eşyalarına zarar verme gibi olan kurumsal şiddette görüşler arasında belirtilmiştir. Okulda yaşanan şiddet davranışlarının türlerini ise kavga, tehdit ve küfür olarak ifade ederken, şiddet olaylarının en fazla 7. sınıflarda öğrenci-öğrenci arasında yaşandığını belirtmişlerdir. Ayrıca okulda yaşanan şiddet olaylarının nedenlerini çoğunlukla aileden kaynaklanan sebeplere bağlamaktadırlar.

PRIMARY SCHOOL TEACHERS VIEWS of VIOLENCE IN SCHOOLS

Abstract In recent days violence has become a subject that occupied us with all aspects of fulfilling our responsibilities in terms of both the media and the public. Generally in society violence was perceived as a minor problem in recent years but the changing face of violence, now both parents, educators also big part of community worry about this. In this study violence in primary schools is investigated. The purpose of this research is to present the primary school teachers' views of violence in schools. For this purpose, in the research, qualitative research methods were used and semi-structured interviews were conducted with 20 teachers who work in the city center Eskişehir primary schools. According to the result of the research, teachers defined violence as physical violence, verbal violence and psychological violence. Unlike the violence definitions' of teachers, they indicated school violence such as damage to possessions of the school and expressed opinions about institutional violence. They express types of violent behavior at school as fighting, threatening and swearing and violence is seen more often in the 7th stated students between students in classes. Also teachers often consider the causes of the violence in schools due to reasons coming from the family. Key Words: Violence, school violence, primary school.
Keywords:

-,

___

  • Akbaba-Altun, S., Yerin Güneri, O. ve Erdur Baker, Ö. (2006). Bilgi ve iletişim teknolojileri çocukları ve gençleri nasıl etkiliyor?, I Şiddet ve Okul: Okul ve Çevresinde Çocuğa Yönelik Şiddet ve Alınabilecek Tedbirler Sempozyumu, İstanbul.
  • Alkan, H.B. (2007). İlköğretim Öğretmenlerinin İstenmeyen Davranışlarla Baş Etme Yöntemleri ve Okulda Şiddet. Yüksek Lisans Tezi, Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde.
  • Anderson, C. A. & Bushman, B.J. (2002). Human aggression, Annual Review of Psychology, 53, 27
  • Astor, R.A. & Meyer, H. A. (2001). The conceptualization of violence-prone school sub contexts. Urban Education, 36(3), 374-399.
  • Avcı, R. (2006). Şiddet Davranışı Gösteren ve Göstermeyen Ergenlerin Ailelerinin Aile İşlevleri Öfke ve Öfke İfade Tarzları Açısından İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi,
  • Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana. Ayan, S. (2006). Şiddet ve Fanatizm. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 7 (2), 209.
  • Beyazova, U. ve Şahin, F. (2001). Çocuğun şiddetten korunma hakkı. Milli Eğitim- Online, 151,
  • Online]: http://www.meb.gov.tr adresinden 12.12.2009 tarihinde ulaşılmıştır.
  • Crick, N.R. & Grotpeter, J.K. (1995). Relational aggression, gender and social-physlogical adjustment. Child Development, 66, 710-722.
  • Deveci, H., Karadağ, R. & Yılmaz, F. (2008). İlköğretim öğrencilerinin şiddet algıları. Elektronik
  • Sosyal Bilimler Dergisi, 7(24), 351-368. Ekiz, D. (2004). Eğitim dünyasının nitel araştırma paradigmasıyla incelenmesi; Doğal ya da yapay.
  • Türk Eğitim Bilimleri, 2(4), 415-439. Ersoy, A. (2009). Eğitim biliminde araştırma yöntemleri. M. Gültekin (Ed.), Eğitim Bilimine Giriş içinde. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
  • Gözütok, F. D., Er, K. O. & Karacaoğlu, C. (2006). Okulda dayak (1992 ve 2006 yılları karşılaştırması). Şiddet ve Okul. Okul ve Çevresinde Çocuğa Yönelik Şiddet ve Alınabilecek
  • Tedbirler Uluslararası Katılımlı Sempozyum, 28-31 Mart, İstanbul. Johnson, D. W. & Johnson, R. T. (1995). Reducing school violence through conflict resolution. Virginia: ASCD.
  • Kartal, H. & Bilgin, A. (2009). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenler ve öğrenim gören öğrencilerin zorbalığa yönelik görüşleri, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(3), 539-562.
  • Kepenekçi, K.Y. & Çınkır, Ş. (2003). Öğrenciler arası zorbalık. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 34, 236-253.
  • Kocacık, F. (2001). Şiddet olgusu üzerine. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Dergisi, (1), 1-7.
  • Koç, M. (2006). Şiddetin ortaya çıkardığı psikolojik travmayla baş etmede sporun işlevselliği, 1.
  • Şiddet ve Okul: Okul ve Çevresinde Çocuğa Yönelik Şiddet ve Alınabilecek Tedbirler Sempozyumu, 28-31 Mart, İstanbul. Korkut, F. (2004). Okul temelli önleyici rehberlik ve psikolojik danışma. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Menifield, C., Rose, W.H., Homa, J., & Cunningham, A. B. (2001). The media’s portrayal of urban and rural school violence: A preliminary analysis. Deviant Behavior: An Interdisciplinary Journal, 22, 447–464.
  • Meyer, A.L., & Farrell, A.D. (1998). Social skills training to promote resilience in urban sixth- graduate students: one product of an action research strategy to prevent youth violence in high- risk environments, Education&Treatment of Children, 21(4), 461-78.
  • Michaud, Y. (1991). Şiddet (Çev: Cem Muhtaroğlu). İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis (Second edition). London: Sage Publications.
  • Orpinas, P., & Horne, M. A. (2006). Bullying prevention: Creting positive school climate and developing social competence. Washington: American Psychological Association.
  • Pişkin, M. (2002). Okul zorbalığı: Tanımı, türleri, ilişkili olduğu faktörler ve alınabilecek önlemler.
  • Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri (Educational Sciences: Theory & Practice), 2(2), 531- Subaşı, N. & Akın, A. pdf/kadina_yon_siddet.pdf (Erişim tarihi: 23.03.2012). (2006). http://www.huksam.hacettepe.edu.tr/ilgiliyayinlar/
  • Terzi Ş. (2007). Okullarda yaşanan şiddeti önleyici bir yaklaşım: Kendini toparlama gücü, Aile ve Toplum Eğitim Kültür ve Araştırma Dergisi, 3(12), 73-82.
  • Tor, H. & Sargın, N. (2005). İlköğretim okullarının ikinci kademesinde okuyan öğrencilerin şiddet hakkındaki görüşleri. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Denizli, 28-30 Eylül, 751-756.
  • Tural, K. N. (2006). Okul kültürü içinde şiddet. Toplumsal Bir Sorun Olarak Şiddet Sempozyumu,
  • Eğitim Sen Yayınları, 237-239. Türk Eğitim-Sen. (2005). Şiddet ve taciz. İlköğretim 7.ve 8. sınıflarında okuyan öğrencilerin okulda şiddet ve taciz kavramlarına ilişkin kavramsallaştırmaları, Ankara.
  • Uysal, A. (2003). Şiddet karşıtı programlı eğitimin öğrencilerin çatışma çözümleri, şiddet eğilimleri ve davranışlarına yansıması. Yayımlanmamış doktora tezi, Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Uzbaş, A. (2009). Okul psikolojik danışmanlarının okulda saldırganlık ve şiddete yönelik görüşlerinin değerlendirilmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(18), 90-110.
  • Ünsal, A. (1996). Genişletilmiş bir şiddet tipolojisi, Şiddet, Cogito, Sayı:6-7,Kış-Bahar, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 29-36.
  • Verlinden, S. Hersen, M. & Thomas, J. (2000). Risk factors in school shootings, Clinical Psychology Review, 20(1), 3-56.
  • Walker, H. M. & Walker, J, E. (2000). Key questions about school safety critical ıssues and recommended solutions, preventing school violence, NASSP Bulletin/March, 46-55.
  • Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Yin, R. K. (2003). Case study researh, design and methods (3rd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.