İLKÖĞRETİM DENETMENLERİNİN ALGILARINA GÖRE İLKÖĞRETİM I. KADEMEDE GÖREVLİ ÖĞRETMENLERİN SINIF İÇİ DAVRANIŞLARI (Güneydoğu Anadolu Bölgesi Örneği)

Bu araştırmanın amacı, ilköğretim denetmenlerinin algılarına göre ilköğretim I. kademede görevli öğretmenlerin sınıf içi davranışlarına ilişkin algılarını saptamaktır. Bu nedenle, (1) ilköğretim denetmenlerinin, I. kademede görevli öğretmenlerin sınıf içi davranışlarına ilişkin algıları; öğrenim düzeyi, mesleki kıdem ve cinsiyet değişkenlerine göre anlamlı fark oluşturup oluşturmadığı ve (2) genel olarak, ilköğretim denetmenlerinin algılarına göre, ilköğretim I. kademede görevli öğretmenlerin sınıf içi davranışlarının nasıl bir dağılım gösterdiği araştırılmıştır. Araştırmanın evrenini, 2008-2009 öğretim yılında Güneydoğu Anadolu Bölgesine bağlı illerdeki (Adıyaman, Batman, Diyarbakır, Gaziantep, Kilis, Mardin, Şanlıurfa ve Şırnak) İl Milli Eğitim Müdürlüklerinde görev yapan 261 ilköğretim denetmeni oluşturmaktadır. Bu illerde toplam 210 denetmene anket uygulanmış, ancak geçerli olan 188 anket değerlendirmeye alınmıştır. Araştırmada Büyüköztürk, Kılıç, Karadeniz ve Karataş (2004) tarafından geliştirilen ve 27 maddeden oluşan "Sınıf İçi Öğretmen Davranışları Ölçeği" başlıklı ölçme aracı kullanılmıştır. Verilerin analizinde t-testi, varyans analizi (one way) ve Scheffé testinden yararlanılmıştır. Anlamlılık düzeyi 0,05 olarak alınmıştır. Verilerin analizi sonucunda bazı önemli bulgular şöyle sıralanabilir: (1) İlköğretim I. kademede görevli öğretmenlerin sınıf içi davranışlarına ilişkin ilköğretim denetmenlerinin algıları arasında öğrenim düzeyi ve mesleki kıdem değişkenlerine göre anlamlı fark saptanmıştır. (2) İlköğretim denetmenlerinin, ilköğretim I. kademede görevli öğretmenlerin sınıf içi davranışlarına ilişkin algılarının genel ortalaması "bazen" düzeyinde ortaya çıkmıştır. (3) Denetmenlerin, öğretmenlerin sınıf içi davranışlarından olan "öğrencilerini yanlış anladıkları konularda yanlışlarını görebilmeleri için yönlendirirler" ifadesine en yüksek düzeyde katıldıkları, diğer taraftan "öğrencilerine öğrenme yöntemlerini kendilerinin belirlemelerine izin verirler" ifadesine ise en düşük düzeyde katıldıkları saptanmıştır. Anahtar Sözcükler: Denetim, ilköğretim denetmeni, sınıf içi öğretmen davranışları.

Anahtar Kelimeler:

Denetim, ilköğretim denetmeni, sınıf içi öğretmen davranışları

PERCEPTION OF PRIMARY SCHOOL INSPECTORS REGARDING TEACHER BEHAVIOURS IN THE CLASSROOM ENVIRONMENT AT THE FIRST LEVEL OF ELEMENTARY EDUCATION (South-ea

Abstract The aim of this research is to determine the perception of primary inspectors regarding teacher behaviours in the classroom environment during the first segment of elementary education. Therefore (1) the perception of primary inspectors regarding teacher behaviourshin classrooms in the first segment of elementary education; whether this perception makes significant difference due to the level of education , seniority and gender and (2) teachers' behaviours in the classroom environment were investigated.,. for data collection 261 primary school inspectors working in the directories of education in some provinces of the following cities:Adıyaman, Batman, Diyarbakır, Gaziantep, Kilis, Mardin, Siirt, Şanlıurfa ve Şırnak in South-east Anatolian Region of Turkey during the academic years of 2008-2009. Surveys were applied on 210 inspectors in these cities, however only 188 surveys wereevaluated. . In the research a questionnaire of 27 items with the title "Scale of Teacher Behaviours Within Classroom" was used and developed by Büyüköztürk, Kılıç, Karadeniz and Karataş (2004) . For analysis of the datum T-test, variance of analysis (one-way) and Scheffe test were used. Meaningfulness level was taken as 0,05. After the analysis of datum some important results can be specified in this way: (1) Depending on the level of education and seniority variables, a significant difference is determined among perceptions of primary school inspectors regarding the teacher behaviours in classroom environments in the first segment of elementary education. (2) The general average point of the perception of primary school inspectors regarding teacher behaviours within classrooms in the first segment of elementary education is in "sometimes" level. (3) The inspectors agreed with the statement "They guide their students to see their own mistakes about subjects they misunderstood" the most, on the other hand they agreed with the statement "They permit students to determine learning methods by themselves" the least about teacher behaviours within classroom. Keywords: Inspection, primary inspector, teacher behaviours within classroom.

Keywords:

-,

PDF

___

Aydın, M. (2000). Çağdaş Eğitim Denetimi. Ankara: Hatiboğlu Yayınevi.
Aytaç, T. (2003). 21.Yüzyılın Başında Öğretmenin ve Öğretmenin Değişen Rolleri. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi. Kasım 2003, Yıl 4, Sayı: 45.
Balay, R. (2004). Küreselleşme, Bilgi Toplumu ve Eğitim. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. Cilt: 37, Sayı: 2, Ss: 61-82.
Başar, H. (2005). Okulda Denetim. Eğitim ve Okul Yöneticiliği. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Başaran, İ. E. (2006). Türk Eğitim Sistemi ve Okul Yönetimi. Ankara: Ekinoks Yayın Dağıtım.
Bilgin, İ. ve Bahar, M. (2008). Sınıf Öğretmenlerinin Öğretme ve Öğrenme Stilleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi. Cilt: 28, Sayı: 1, Ss: 19-38.
Bilgin, İ., Uzuntiryaki, E. ve Geban, Ö. (2008). Kimya Öğretmenlerinin Öğretim Yaklaşımlarının Lise 1 ve 2. Sınıf Öğrencilerinin Kimya Dersi Başarı ve Tutumlarına Etkisinin İncelenmesi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. http://www.fedu.metu.edu.tr/ufbmek- 5/b_kitabi/pdf/kimya/bildiri/t155d.pdf [(Erişim Tarihi: 12.01.2009)].
Bostan, L. (2007). Lise Biyoloji Öğretmenlerinin Öğrenci Merkezli Öğretim ve Uygulamalı Çalışmalar’ Hakkındaki Görüşleri. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç, E., Karadeniz, Ş. ve Karataş, S. (2004). Sınıf İçi Öğretmen Davranışları Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Analizleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. Bahar 2004, Sayı: 38, Ss: 212-239.
Can, N. (2004). Öğretmenlerin Geliştirilmesi ve Etkili Öğretmen Davranışları. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Yıl: 2004/1, Sayı: 16, Ss: 103-119.
Coşkun, A. ve Coşkun, F. (1999). Demokratik Öğretmen Davranışları. Eğitim-Sen Eğitici ve Yönetici Eğitimi Seminer Notları. Ekim 1999. Ankara: Eğitim-Sen Yayınları.
Çağlayan, A. (2006). Öğrenci Merkezli Eğitim. İstanbul: Gülhane Yayınları.
Çetin, O. ve Günay, Y. (2006). Fen Öğretiminde Yapılandırmacı Öğrenme Yaklaşımının Öğrenci Tutumlarına ve Öğrenme Ortamına Etkileri. Eğitim Araştırmaları. Eurasian Journal of Educational Research. Güz 2006, Sayı: 25.
Dağlı, A. (1998). İlköğretim Denetmenlerinin Algılarına Göre, İlköğretim Öğretmenlerinin Yeterlikleri. Eğitimde Yansımalar: IV Cumhuriyetin 75. Yılında İlköğretim 1. Ulusal Sempozyumu. Ankara: Tekışık Yayıncılık.
Demirel, Ö. (2009). Öğretme Sanatı, Öğretim İlke ve Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
Erdem, A. R. (2005). Öğrenmede Etkili Yollar: Öğrenme Stratejileri ve Öğretimi. İlköğretim Online Dergisi. Ocak 2005, Yıl 4, Sayı: 1, Ss: 1-6.
Erdem, A. R. (2006a). Nasıl Öğretmeliyim: Öğretim Strateji Yöntem ve Teknikleri. Üniversite ve Toplum. Haziran 2006, Cilt: 6, Sayı: 2.
Erdem, A. R. (2006b). Eğitimin Denetimsel Temelleri. (Ed. Veysel Sönmez). Eğitim Bilimine Giriş. Ankara: Anı Yayıncılık.
Gelbal, S. ve Kelecioğlu, H. (2007). Öğretmenlerin Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri Hakkındaki Yeterlik Algıları ve Karşılaştıkları Sorunlar. Uluslararası Öğretmen Yetiştirme Politikaları ve Sorunları Sempozyumu. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. Sayı: 33, Ss: 135- 145.
Güven, İ. (2004). Etkili Bir Öğretim İçin Öğretmenden Beklenenler. Milli Eğitim Dergisi. Güz 2004, Sayı: 164.
Ingleton, C., Kiley, M., Cannon, R. ve Rogers T. (2000). Student-Centred Learning. Adelaide Üniversitesi Avustralya. http://www.adelaide.edu.au/. [(Erişim Tarihi: 18.03.2009)].
İlğan, A. (2008). İlköğretim Müfettişleri ve Öğretmenlerinin Farklılaştırılmış Denetim Modelini Benimseme ve Uygulanabilir Bulma Düzeyleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. Yaz 2008, Sayı: 55, Ss: 389-422.
Kaloç, İ. (2006). İlköğretim Müfettişlerinin Öğretmenlerin Eğitsel Yeterliliklerine İlişkin Görüşleri. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Kızılca, M. (2007). Lise 3’üncü Sınıflarda Türk Dili ve Edebiyatı Dersinde ‘Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı’nın Öğrenci Merkezli Öğretim Modeliyle İşlenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Korkut, B. (2006). Fen Eğitiminde Öğrenci Merkezli Öğretimin 8. Sınıf Yaşamımızı Etkileyen Manyetizma Ünitesinde Geleneksel Yöntemle Karşılaştırılması Üzerine Bir Deneysel Araştırma. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
M.E.B. (2007). Öğrenci Merkezli Eğitim Uygulama Modeli. Milli Eğitim Bakanlığı Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
Memişoğlu, S. P. (2008). Sınıf Ortamında Öğrenme-Öğretme Sürecinin Yönetimi. Yapılandırmacı Yaklaşıma Göre Sınıf Yönetimi. Ankara: Anı Yayıncılık.
Online-1. Öğrenci Merkezli Eğitim Nedir? http://talimterbiye.mebnet.net/. Erişim Tarihi, 12.01.2009.
Orbeyi, S. ve Güven, B. (2008). Yeni İlköğretim Matematik Dersi Öğretimi Programı’nın Değerlendirme Öğesine İlişkin Öğretmen Görüşleri. Eğitimde Kuram ve Uygulama. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Fakültesi Araştırma Dergisi. Cilt: 4, Sayı: 1, Ss: 133-147.
Özel, A. ve Bayındır, N. (2008). Yapılandırmacı Anlayışa Göre Sınıf Yönetimi. Ankara: Pegem Akademi.
Saban, A. (2005). Öğrenme Öğretme Süreci Yeni Teori ve Yaklaşımlar. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Senemoğlu, N. (2005). Gelişim Öğrenme ve Öğretim Kuramdan Uygulamaya. Ankara: Gazi Kitapevi.
Sönmez, M. (2008). Zihinde Yapılandırma ile Öğrenme Yaklaşımı. http://mail.baskent.edu.tr. ErişimTarihi, 23.10.2008.
Sparrow, L., Sparrow, H. ve Swan, P. (2000). Student Centred Learning: Is It Possible? Proceedings of the 9th Teaching and Learning Forum 2000. http://otl.curtin.edu.au/tlf/tlf2000/sparrow. Erişim Tarihi, 28.04.2009.
Vural, B. (2004). Eğitim-Öğretimde Planlama-Ölçme ve Stratejiler. İstanbul: Hayat Yayıncılık.
Vural, B. (2005). Öğrenci Merkezli Eğitim ve Çoklu Zeka. İstanbul: Hayat Yayıncılık.
Yeşilyurt, E. ve Çankaya, İ. (2008). Sınıf Yönetimi Açısından Öğretmen Niteliklerinin Belirlenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. Kış 2008, Cilt: 7, Sayı: 23, Ss:274-295. http://www.e- sosder.com. Erişim Tarihi, 09.03.2009.