FEN VE TEKNOLOJİ/FEN BİLİMLERİ DERSİNDE TAHMİN ET-GÖZLE-AÇIKLA YÖNTEMİ İLE DESTEKLENMİŞ YANSITICI DÜŞÜNMEYE DAYALI ETKİNLİK UYGULAMALARININ BAŞARI, KALICILIK, MADDE VE DEĞİŞİM ÖĞRENME ALANINA YÖNELİK TUTUM, BİLİMSEL SÜREÇ BECERİLERİ VE AKADEMİK RİSK ALMA DAVRANIŞLARINA ETKİSİ

Bu araştırmada, Tahmin Et-Gözle-Açıkla Yöntemi İle Desteklenmiş Yansıtıcı Düşünmeye Dayalı Uygulamaların Milli Eğitim Bakanlığı tarafından önerilen etkinliklere göre 7. sınıf Fen ve Teknoloji dersinin “Maddenin Yapısı ve Özellikleri ” ünitesinde çeşitli öğrenme ürünlerine etkisi incelenmiştir. Araştırmada kontrol gruplu öntest-sontest deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, 2010-2011 eğitim-öğretim yılında Diyarbakır ili Bağlar ilçesinde bulunan bir ilköğretim okulu 7/A ve 7/B sınıflarına devam eden öğrenciler oluşturmaktadır. Araştırma sekiz hafta sürmüş, deney grubunda Tahmin Et-Gözle-Açıkla Yöntemi İle Desteklenmiş Yansıtıcı Düşünmeye Dayalı Uygulamaların (TGA formu, öğrenme yazıları, anlaşmalı öğrenme, amaçlı grup tartışmaları, kendine soru sorma, kendini değerlendirme), kontrol grubunda ise Milli Eğitim Bakanlığı tarafından önerilen etkinlikler uygulanmıştır. Araştırma sonucunda, 7. sınıf Fen ve Teknoloji dersinin “Maddenin Yapısı ve Özellikleri ” ünitesinde Tahmin Et–Gözle–Açıkla (TGA) Yöntemi İle Desteklenmiş Yansıtıcı Düşünmeye Dayalı Etkinliklerin uygulandığı deney grubu ile Milli Eğitim Bakanlığı tarafından önerilen etkinliklerin uygulandığı kontrol grubu karşılaştırıldığında; başarı, kalıcılık, Madde ve Değişim öğrenme alanına yönelik tutum, bilimsel süreç becerileri ve akademik risk alma davranışları puanları arasında deney grubu lehine anlamlı fark vardır. Elde edilen bulgular ilgili literatür ışığında tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

TGA Yöntemi, Yansıtıcı Düşünme, Fen Öğretimi, Etkinlik Değerlendirme

THE EFFECT OF THE IMPLEMENTATION OF REFLECTIVE THINKING ACTIVITIES SUPPORTED BY PREDICT-OBSERVE-EXPLAIN METHOD ON ACHIEVEMENT, RETENTION, ATTITUDE TO THE LEARNING DOMAIN OF “SUBSTANCE AND CHANGE”, SCIENCE PROCESS SKILLS, AND ACADEMIC RISK-TAKING LEVEL IN SCIENCE AND TECHNOLOGY/SCIENCES COURSE

PDF

___

Akgün, Ö. E. & Deryakulu, D. (2007). Düzeltici Metin ve Tahmin-Gözlem-Açıklama Stratejilerinin Öğrencilerin Bilişsel Çelişki Düzeyleri ve Kavramsal Değişimleri Üzerindeki Etkisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 40(1),17-40.
Arslan, Y., Çelik, Z. & Çelik, E. (2009). Üniversite Öğrencilerinin Okuma Alışkanlığına Yönelik Tutumlarının Belirlenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 113-124.
Ayas, A., Karamustafaoğlu, S., Cerrah, L. & Karamustafaoğlu, O. (2001, Haziran). Fen Bilimlerinde Öğrencilerdeki Kavram Anlama Seviyelerini ve Yanılgılarını Belirleme Yöntemleri Üzerine Bir İnceleme. X. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresinde Sunulmuş Bildiri, Bolu.
Ayaydın, A. & Özsöy, V. (2011). Çoklu Zekâ Kurumına Dayalı Öğretimin İlköğretim 6. Sınıf Resim-İş Dersinde Öğrenci Tutumuna Etkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(3), 497-518.
Aydın, M. (2010). Fen ve Teknoloji Öğretiminde Tahmin Et-Gözlem-Açıkla Tekniğinin Kullanımının Kavram Yanılgılarının Giderilmesine ve Öğrenci Başarısına Etkisinin Araştırılması. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Zonguldak.
Baş, G. & Beyhan, Ö. (2012). İngilizce Dersinde Yansıtıcı Düşünme Etkinliklerinin Öğrencilerin Akademik Başarılarına ve Derse Yönelik Tutumlarına Etkisi. Amasya Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(2), 128-142.
Baykul, Y. (2003). İlköğretimde Matematik Öğretimi: 6-8. Sınıflar için. Ankara: PegemA Yayıncılık.
Beghetto, R. A. (2009). Correlates of Intellectual Risk Taking in Elementary School Science. Journal of Research in Science Teaching, 46(2), 210 - 223.
Bentler, P. M., & Bonett, D. G. (1980). Significance Tests and Goodness of Fit in the Analysis of Covariance Structures. Psychological Bulletin, 88, 588-606.
Bilen, K. & Köse, S. (2012). Yapılandırmacı Öğrenme Teorisine Dayalı Etkili Bir Strateji: Tahmin-Gözlem-Açıklama (TGA) “Bitkilerde Büyüme ve Gelişme”. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31, 121-134.
Bölükbaş, F. & Özdemir, E. (2009). Aktif Öğrenmenin Yazılı Anlatım Becerilerine Etkisi. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(2), 27-43.
Boyd, E., & Fales, A.W. (1983). Reflective Learning: Key to Learning from Experience. Journal of Humanistic Psychology, 23, 99–117.
Bransford, J. D. & Donovan, M. S. (2005). Scientific inquiry and how people learn. In Committee on How People Learn, A Targeted Report for Teachers, M.S. Donovan and J. D. Bransford (Eds.), How students learn: History, Mathematics, and Science in the Classroom (pp. 397–420). Washington, DC: National Academic Press.
Brown, M., & Cudeck, R. (1993). Alternative Ways of Assessing Model Fit. In K. A. Bollen & J. S. Long (Eds.). Testing Structural Equation Models (pp. 136-162). Newbury Park, CA: Sage.
Büyüköztürk, Ş. (2007). Deneysel Desenler: Öntest-Sontest Kontrol Gruplu Desen ve SPSS Uygulamalı Veri Analizi. Ankara: PegemA Yayınları.
Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara: PegemA Yayınları.
Byrnes, J. P. (1998). The Nature and Development of Decision Making: A Self-Regulation Model. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum.
California Department of Education (CDE). (2001) Elementary Makes the Grad: Executive Summary. California Department Of Education. Retrieved on June 26, 2011 from http://www.cde.ca.gov/ci/gs/em/emgsummary.asp .
Campbell, D.T. & Stanley, J.C. (1966). Experimental and Quasi-Experimental Designs for Research. Chicago: Rand McNally.
Chuang, H. F. & Cheng, Y. J. (2002). The Relationships Between Attitudes toward Science and Related Variables of Junior High School Students. Chinese Journal of Science Education, 10 (1), 1-20.
Clifford, M. M. (1991). Risk-Taking: Theoretical, Emprical, and Educational Considerations, Educational Psychologists, 26, 263-297.
Clifford, M. M. & Chou, F. C. (1991). Effects Of Payoff And Task Context On Academic Risk-Taking. Journal of Educational Psychology, 83, 499-507.
Cohen L. & Manion, L. (1994). Research Methods in Education, London and New York: Routledge.
Çepni, S., Ayas, A., Akdeniz, A. R., Özmen, H., Yiğit, N. & Ayvacı, H. Ş. (2008). Kuramdan Uygulamaya Fen ve Teknoloji Öğretimi. Ankara: PegemA Yayıncılık.
Çinici, A. & Demir, Y. (2010, Eylül). İşbirlikli ve Bireysel TGA Etkinliklerinin 9. Sınıf Öğrencilerinin Difüzyon ve Osmoz Kavramlarını Öğrenmelerine Etkisi. IX. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresinde Sunulmuş Bildiri, İzmir.
Demir, M. & Dindar, H. (2006). Beşinci Sınıf Öğretmenlerinin Fen Bilgisi Dersi Sınav Sorularının Bloom Taksonomisine Göre Değerlendirilmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26(3), 87-96.
DeVaney, T. A. (2010), Anxiety and Attitude of Graduate Students in On-Campus vs. Online Statistics Courses Journal of Statistics Education, 18 (1), 1-15.
Dweck, C. S. (2002). Messages That Motivate: How Praise Molds Students' Beliefs, Motivation and Performance (İn Surprising Ways). In J. Aronson (Ed.), Improving Academic Achievement: Impact of Psychological Factors on Education (pp. 38-61). New York: Academic Press.
Downing, J. E. & Filer, J. D. (1999). Science Process Skills and Attitudes Preservice Elementary Teachers. Journal of Elementary Science Education, 11(2), 57–64.
Dunlap, J. (2006). Using Guided Reflective Journaling Activities to Capture Students' Changing Perceptions. TechTrends, 50(6), 20-25.
Eichler, D. F. (2009). The Experience of Using Reflective Journals on an Outward Bound Course. The Pennsylvania State University, Unpublished Ph.D Thesis, Pennsylvania.
Enger, S. G. & Yager, R. E. (1998). The Iowa Assessment Handbook. Iowa, USA: Science Education Center of The University of Iowa.
Erdoğan, M. N. (2005). İlköğretim 7. Sınıf Öğrencilerinin Atomun Yapısı Konusundaki Başarılarına, Kavramsal Değişimlerine, Bilimsel Süreç Becerilerine ve Fene Karşı Tutumlarına Sorgulayıcı-Araştırma Yönteminin Etkisi. Gazi Üniversitesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
Ersözlü, Z. N. (2008). Yansıtıcı Düşünmeyi Geliştirici Etkinliklerin İlköğretim 5. Sınıf Öğrencilerinin Sosyal Bilgiler Dersindeki Akademik Başarılarına ve Tutumlarına Etkisi. Fırat Üniversitesi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Elazığ.
Esen Kıran, B. (2005). Ergenlerde Risk Alma Davranışı ile Akademik Başarının İncelenmesi. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2 (29), 8-13.
Finch, A. E. (2004). Promoting Positive Attitude Change: Interactive Learner Journals. English Language Teaching, 16(4), 1-26.
Fraenkel, R. M. & Wallen, N.E. (2006). How to Design and Evaluate Research in Education. Newyork: McGraw-Hill International Edition.
Green S. B., Salkind N. J. & Akey T. M., (2000). Using SPSS for Windows Analyzing and Understanding Data. Upper Saddle River, New Jersey: Prentice Hall Prentice.
Hattie, J. A. (1999, June). Influences on Student Learning (Inaugural professorial address, University of Auckland, New Zealand). Retrieved December 20, 2010 from http://www.arts.auckland.ac.nz/staff/index.cfm?P?8650.
Hiemstra, R. (2001). Uses and Benefits of Journal Writing. New Directions for Adult and Continuing Education, 90, 19-26.
House, D. J. (2002). An İnvestigation Of The Effects Of Gender And Academic Self-Efficacy on Academic Risk-Taking for Adolescent Students. Oklahoma: Oklahoma State University.
Inhelder, B. & Piaget, J. (1958) The Growth of Logical Thinking from Childhood to Adolescence, New York: Basic Books.
İnönü, Y. (2006). Tarih Öğretmenlerinin Yansıtıcı Öğretmen Özelliklerine Sahiplik Düzeyi (Van Örneği). Yüzüncü Yıl Üniversitesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Van.
Kaptan, F. & Korkmaz, H. (2001). İlköğretim Okullarında Fen Bilgisi Dersinin Uygulanmasında Karşılaşılan Güçlükler. Çağdaş Eğitim, 281, 19-26.
Karar, E. E. & Yenice, N. (2012) İlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerinin Bilimsel Süreç Beceri Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(1), 83-100.
Karasar, N. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları.
Kesamang, M. E. E. & Taiwo, A. A. (2002). The Correlates of The Socio-Cultural Background of Botswana Junior Secondary School Students with Their Attitudes towards and Achievements in Science. International Journal of Science Education, 24, 919-940.
Keskinkılıç, G. (2010). İlköğretim 7. Sınıf Fen ve Teknoloji Dersinde Uygulanan Yansıtıcı Düşünmeye Dayalı Etkinliklerin Bilimsel Süreç Becerilerinin Gelişimine ve Başarıya Etkisi. Selçuk Üniversitesi, Doktora Tezi, Konya.
Klangmanee, R. & Sumranwanich, W. (2009, November). The Development of Grade 5 Thai Students’ Metacognitive Strategies in Learning about Force and Pressure through Predict Observe Explain (POE). Paper presented at 3. International Conference on Science and Mathematics Education(CoSMEd) Penang, Malaysia.
Koray, Ö., Köksal, M. S., Özdemir, M. & Presley, A. İ. (2007). Yaratıcı ve Eleştirel Düşünme Temelli Fen Laboratuarı Uygulamalarının Akademik Başarı ve Bilimsel Süreç Becerileri Üzerine Etkisi. İlköğretim Online, 6(3), 377-389.
Korkmaz, H. (2002). Fen Eğitiminde Proje Tabanlı Öğrenmenin Yaratıcı Düşünme, Problem Çözme ve Akademik Risk Alma Düzeylerine Etkisi. Hacettepe Üniversitesi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
Korucuoğlu, P. (2008). Fizik Öğretmen Adaylarının Bilimsel Süreç Becerilerini Kullanım Düzeylerinin Fizik Tutumu, Cinsiyet, Sınıf Düzeyi ve Mezun Oldukları Lise Türü ile İlişkilerinin Değerlendirilmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
Kubiszyn, T. & Borich, G. (2003). Educational Testing and Measurement: Classroom Application and Practice. United States of America: John Wiley & Sons Inc.
Liew, C. W. & Treagust, D. F. (1995). A Predict–Observe–Explain Teaching Sequence for Learning about Understanding of Heat and Expansion of Liquids. Australian Science Teachers’ Journal, 41(1), 68–71.
Marzano, R. J., Pickering, D. J. & Pollock, J. E. (2008). Öğrenci Başarısını Arttıran Öğretim Stratejileri. (S. Sakacı, Çev.). İstanbul: Acar Basım ve Cilt San. Tic. A.Ş.
MEB. (2006). İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersi (6.,7., 8. Sınıflar) Öğretim Programı.
Mısır, N. & Saka, A. Z. (2012a, Haziran). Fizik Öğretiminde Elektriksel İş ve Isı Konusunda Tahmin Et–Gözle–Açıkla Yöntemine Dayalı Olarak Geliştirilen Etkinlik Uygulaması, X. Ulusal Fen ve Matematik Eğitimi Kongresinde Sunulmuş Bildiri.
Mısır, N. & Saka, A. Z. (2012b). Fizik Öğretiminde İletkenin Sığası Konusunda TGA Yöntemine Dayalı Olarak Geliştirilen Etkinliklerin Uygulanması. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi. Journal of Research in Education and Teaching, 1(3), 2146-9199.
Morello, J. (1988). Attitudes of Students of French toward Required Language Study. Foreign Language Annals, 21(5), 435–442.
Mthembu, Z. P. (2001). Using Predict, Observe and Explain Technique to Enhance Students’ Understanding of Chemical Reactions. Retrieved on April 20, 2011, http://www.aare.edu.au/01pap/mth01583.htm .
Own, Z. (2005). The Application of an Adaptive Web-Based Learning Environment on Oxidation–Reduction Reactions. International Journal of Science and Mathematics Education 4(1), 73-96.
Özmen, H. (2005). Kimya Öğretiminde Yanlış Kavramlar: Bir Literatür Araştırması. [Online] 10 Mart 2010 tarihinde http://www.tebd.gazi.edu.tr/arsiv/2005_cilt3/sayi_1/23-45.pdf adresinden alınmıştır.
Öztürk, N., Tezel, Ö. & Acat, M. B. (2011). İlköğretim Öğrencilerinin BSB Kazanma Düzeyleri ile Başarıları ve Fene Yönelik Tutumları Arasındaki İlişki. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 24(2), 389-424.
Özyılmaz Akamca, G. (2008). İlköğretimde Analojiler, Kavram Karikatürleri ve Tahmin-Gözlem-Açıklama Teknikleriyle Desteklenmiş Fen ve Teknoloji Eğitiminin Öğrenme Ürünlerine Etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İzmir.
Pallant, J. (2005). SPSS Survival Manual: A Step by Step Guide to Data Analysis Using SPSS for Windows. Australia: Australian Copyright.
Phillips, A.H. (2009). The Effects of Student-Centered, Technology-Based Instruction on the Intrinsic Motivation of Secondary Students. Retrieved on May 2 2011, from Valdosta State University http://teach.valdosta.edu/are/litreviews/vol4no2/AshleyPhillips_LitRev.pdf
Pollard, A. (Ed) (2002) Readings for Reflective Teaching. London: Continuum. International Publishing Group Ltd. Rodgers, C. (2002). Defining Reflection: Another Look at John Dewey and Reflective Thinking. Teachers College Record, 104(4), 842-866.
Russell, D. W., Lusac, K. B. & Mcrobbie, C. J. (2003). The Role of the Microcomputerbased Laboratory Display in Supporting the Construction of new Understandings in Kinematics. Research in Science Education, 33(2), 217-243.
Şahin, A. (2010). Türkçe Öğretmeni Adaylarına Öğretim Tekniklerinin Yansıtıcı Öğretim Etkinlikleriyle Öğretilmesinin Akademik Başarıya Etkisi. Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları Dergisi, 9(1), 28-33.
Schaninger, C. M., (1976). Perceived Risk and Personality, Journal of Consumer Research, 3, 95-100.
Shrigley, R.L., Koballa, T.R. & Simpson, R.D. (1988). Defining Attitude for Science Educators. Journal of Research in Science Teaching, 25(8), 659-678.
Sittirug, H. (1997). The Predictive Value of Science Process Skills, Cognitive Development, Attitude toward Science on Academic Achievement in a Thai Teacher İnstitution. University of Missouri, Unpublished Ph.D Thesis, Missouri, Columbia.
Sorge, C. (2007). What Happens? Relationship of Age and Gender with Science Attitudes from Elementary to Middle School. Science Educator, 16(2), 33-37.
Strum, I. S. (1971). The Relationship of Creativity and Academic Risk-Taking Among Fifth Graders: Final Report. ERIC Document Reproduction Service No: ED046212.
Sünbül, A. M. (2007). Eğitime Gelişim ve Değişim –I – (Editör). Konya: Eğitim Yayınevi.
Şimşek, A. (2006). Önbilgi. Eğitimde Bireysel Farklılıklar. Editör: Kuzgun ve Deryakulu, (ss:139-169). Ankara: Nobel Yayıncılık.
Tatar, N., Korkmaz, H. & Ören, F. Ş. (2007). Araştırmaya Dayalı Fen aboratuvarlarında Bilimsel Süreç Becerilerini Geliştirmede Etkili Araçlar: Vee ve I Diyagramları. İlköğretim Online, 6(1), 76-92.
Tavşancıl, E. (2010). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Tekin, S. (2008). Kimya Laboratuvarının Etkililiğinin Aksiyon Araştırması Yaklaşımıyla Geliştirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 16(2), 567-576.
Thompson, R. A. & Zamboanga, B. L. (2003). Prior Knowledge and Its Relevance to Student Achievement in Introduction to Psychology. Teaching of Psychology, 30(2), 96 – 101.
Tok, Ş. (2008a), The Effects of Reflective Thinking Activities in Science Course on Academic Achievements and Attitudes toward Science, Elementary Education Online, 7(3), 557-568.
Tokur, F. (2011). TGA Stratejisinin Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Bitkilerde Büyüme Gelişme Konusunu Anlamalarına Etkisi. Adıyaman Üniversitesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adıyaman.
Türkmen, L. (2002). Sınıf Öğretmenliği Birinci Sınıf Öğrencilerinin Fen Bilimleri ve Fen Bilgisi Öğretimine Yönelik Tutumları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, 218–228.
Ülgen, G. (1996). Kavram Geliştirme. Ankara: Setma Baskı.
Ün, Açıkgöz, K. (2009). Etkili Öğrenme ve Öğretme. İzmir: Biliş Gelişim Çoşkusu Yay.
Ünver, G. (2003), Yansıtıcı Düşünme, Pegem A Yayıncılık, Ankara.
Veneziano L. & Hooper J. (1997). A Method for Quantifying Content Validity of Health-Related Questionnaires. American Journal of Health Behavior, 21(1), 67-70.
Weinburgh, M. (1995). Gender Differences in Student Attitudes toward Science: A Meta-Analysis of the Literature from 1970 to 1991. Journal of Research in Science Teaching, 32, 387-398.
White, R. & Gunstone, R. F. (1992). Prediction-Observation-Explanation. In White, R., & Gunstone, R. (Eds), Probing Understanding (pp.44-64). London: The Falmer Press.
Wilson J. & Jan, L. W. (1993). Thinking for Themselves; Developing Strategies for Reflective Thinking. Australia: Eleanor Curtain Publishing.
Yılmaz, V. & Çelik H. E. (2009). Lisrel ile Yapısal Eşitlik Modellemesi-I: Temel Kavramlar, Uygulamalar, Programlama. Pegem Akademi Yayınları, Ankara.
Yurdagül, H. (2005). Ölçek Geliştirme Çalışmalarında Kapsam Geçerliliği İçin Kapsam Geçerlilik İndeksinin Kullanılması. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresinde Sunulmuş Bildiri, Denizli.