ERKEN DÖNEM İSLAM TARİHİNDE MERKEZ-ÇEVRE ÇATIŞMASI

Bu makalede erken dönem İslam tarihinde meydana gelen merkez ve çevre çatışmaları ele alınmıştır. Arap Yarımadası'nın sakinleri olan kabileler daha önce aşina olmadıkları bir siyaset ve idare modeli ortaya koyarak kısa süre içinde büyük başarı elde eden İslam dininin yayılış ve yükselişine tanık olmuşlardı. Bazı kesimler de Hz. Peygamber'in irtihali sürecinde bu modeli yeni oluşumlara uyarlama çabası içine girmişlerdir. Medine yönetimine açık cephe alan bu oluşumlardan farklı olarak Hz. Osman döneminin son yıllarında İslam toplumunda bazı değerlerin icrası noktasında taşımış oldukları rahatsızlıklar Medine yönetimi kanalıyla giderme amacı taşıyan başka hareketlenmeler de görülmüştür. Bu makalede dört halife döneminde merkez çevre çatışmasının temel tezahürleri üzerinde durulmuştur. Anahtar kavramlar: Medine yönetimi, yalancı peygamberlik, dört halife, çatışma

A SURVEY ON CENTRAL AND ENVIRONMENTAL CONFLICTS IN EARLY ISLAMIC PERIOD

Abstract Many aspects of conflict appeared in early Islamic history are studied in this paper. Tribal communities in Arabic peninsula witnessed a very new event which was not familiar to them before, during the Islamic spread and rise period carrying out a model of policy and administration result of which was a full success. Observing that event some tribal communities tried to follow the same method in order to succeed in favors of their own tribes and some in religious forms false claiming the propethood when The Prophet passed away. On the other hand different from the mentioned acts some communities were not pleasant with many practices by the Caliph Othman and they tried to archive what they deserve according to their claims through Medine administration but events ended in unprediction results. Many conflicts of this kind appeared in the period of first-four caliphs are examined in this paper. Key Words: Medine administration, liar prophets, first-four caliphs, conflict

___

  • Azimli Mehmet, Dört Halifeyi Farklı Okumak-1, Hz. Ebu Bekir, Ankara, 2013.
  • Azimli Mehmet, Dört Halifeyi Farklı Okumak-2, Hz. Ömer, Ankara, 2013.
  • Belazuri, Ensabu’l-Eşraf, Dımeşk, 1997.
  • Belazuri, Fütûhü’l-Buldân, Beyrut, 1991.
  • Đbn Hişâm, es-Siretu’n-Nebeviyye, Beyrut, 1994.
  • Đbn Kesîr, el-Bidâye, Beyrut, 2005.
  • Đbn Sa’d, et-Tabakâtü’l-Kübrâ, Beyrut, 1986.
  • Đbn Şebbe, Tarihu’l-Medinetu’l-Münevvera, byy, trz. Đbnü’l-Esir, el-Kamil, Beyrut 1987.
  • Mesudi, Mürucü’z-Zeheb, Beyrut 2002.
  • Şerif Razi, Nehcu’l-belağa, Haz; Adnan Demircan, Đstanbul 2007.
  • Taberî, Tarihu’l-Ümem ve’l-Mulük, Beyrut, 1995.
  • Vakıdî, Meğazi, Beyrut, 1984, 97.
  • Wellhausen Julies, Đslam’ın En Eski Tarihine Giriş, çev: Fikret Işıltan, Đstanbul 1960. Yıldız Harun, “Hariciliğin Erken Dönem Tarih Algısı: Salim b. Zekvan Örneği”, e-makalat, Mezhep Araştırmaları, II/2 (Güz 2009). Benzer söylemler için bkz. Taberî, IV, 553