İstanbul’da Karayolu Yolcu Taşımacılığında Elektrikli Araç Kullanımının İncelenmesi
İstanbul’da ulaştırma kaynaklı çevreye zararlı gazların azalmasına büyük katkısı olacağı düşünülen, içten yanmalı motor yerine elektrik motoru kullanılan elektrikli araçların işletilmesi gündemdedir. Çalışmada, gelecekte toplu taşıma araçlarında elektrikli araç sistemlerine geçileceği varsayılan senaryolar oluşturulmuştur. Bu senaryolarda öncelikle ticari taksilerin %30 oranında elektrikli araçlara geçeceği, ikinci senaryoda ticari taksilerin %70 ve otobüslerin %30 oranında elektrikli araçlara geçeceği, üçüncü senaryoda ticari taksilerin %100 otobüslerin %70 ve minibüslerin %30 oranında elektrikli araçlara dönüşeceği kabulu yapılmıştır. Toplamda altı farklı senaryo ile bütün toplu taşıma araçlarının elektrikli araç olacağı düşünülmüştür. Kaynak emisyonları belirlendikten sonra, toplu taşıma araçlarından dolayı artan enerji ihtiyacı miktarının da oluşturacağı kirlilikler hesaplanmıştır. Elektrikli sisteme geçiş ile azalan emisyonlar ile kaynakta oluşan emisyonlar arasındaki farktan net emisyon azalışı belirlenmiştir. Özel araçlar için de elektrikli sisteme geçişle azalan emisyonlar ile kaynakta oluşan emisyonlar saptanarak net emisyon azalışı belirlenmiştir. Sonuç olarak elektrikli araç sistemine geçiş, emisyonlarda azalmalar sağlayacaktır.
___
- [1] T.C İstanbul Valiliği (2016) İstanbulun yerlekşkesi ve yapısı [2016/09
Bülten],http://www.istanbul.gov.tr/Files/ebulten/20169/icerikyerlesim.html.
[2] Türkiye İstatistik Kurumu (2016) İstatistik yıllığı 2016, TÜİK Ankara.
[3] Ay, Eyüp F., Balta, M., Çolak, M., Semercioğlu, H. (2010) Hava Kirliliği ve Modellenmesi.
Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
[4] Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi (2016) İstatistikler, DEM-TMK Ankara.
[5] Öztürk, Z., (2006), Motorlu Araçlardan Oluşan Kirlilik ve Egzos Emisyon Regülasyonları, II.
Ulaşım ve Trafik Kongresi Sergisi.
[6] Erel, A.,(1986), Sosyal ve Ekonomik Gelişmemizde Ulaştırma Sempozyumu, Ulaştırma ve
Enerji, TÜBİTAK Mühendislik Araştırma Grubu İTÜ Ulaştırma ve Ulaşım Araçları UYG-AR
Merkezi.
[7] Andersson, E., Lukaszewicz, P., (2006), Energy Consumption and Related Air Pollution for
Scandinavian Electric Passenger Trains, Department of Aeronautical and Vehicle Engineering
Royal Institute of Technology, KTH.
[8] TUBİTAK-TTGV (1998), Enerji Teknolojileri Politikası Çalışma Grubu Raporu, Ankara,
TUBİTAK-TTGV.
[9] Tünay, O, Alp, K, (1996), Hava Kirlenmesi Kontrolü, İstanbul Ticaret Odası.
[10] Öztürk, Z., Ulaştırmanın Çevresel Etkileri, Ders Notları.
[11] Gürbüz, A. A. & Kulaksız, A. A. (2016). Elektrikli Araçlar ile Klasik İçten Yanmalı Motorlu
Araçların Çeşitli Yönlerden Karşılaştırılması, GÜFBED/GUSTIJ (2016) 6 (2): 117-125.
[12] Soruşbay, C. ve diğerleri. (2009), Ulaştırma Sektöründe Sera Gazı Azaltımı, Proje No:
105G039, TÜBİTAK (Kamu Kurumları Ar-Ge Projesi-1007) ve T.C. Ulaştırma Bakanlığı,
Ankara.
[13] Samur, H. (2011) Küresel İklim Değişiminin Etkileri ve Uluslararası Alandaki Mücadele
Stratejileri, Selçuk Üniversitesi İİBF Kamu Yönetimi, Konya.
[14] Kozak M., Kozak Ş. (2012). Enerji Depolama Yöntemleri. SDU International Technologic
Science, vol. 4, no 2, November.
[15] Yıldız Teknik Üniversitesi. (2011). Türkiye Hibrit&Elektrikli Araçlar Çalıştayı İstanbul: YTÜ.
[16] Ünlü, N., Karahan, Ş., Tür, O., Uçarol, H., Özsu, E., Yazar, A., Turhan, L., Akgün, F., Tırıs, M.
(2003). Elektrikli Araçlar, TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi Enerji Sistemleri ve Çevre
Araştırma Enstitüsü, Gebze.
[17] Öztürk, T. (2013). Asenkron motor ile sürülen elektrikli aracın modellenmesi, Yüksek Lisans
Tezi, Karabük Üniversitesi, FBE, Karabük.
[18] Hızar, G., Aras, M. (2010). Elektrikli Otomobil, Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri
Enstitüsü, Karabük.
[19] Kerem A. (2014). Elektrikli Araç Teknolojisinin Gelişimi ve Gelecek Beklentileri, Mehmet
Akif Ersoy Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 5 (1): 1-13.
[20] Dülger, Z., Özdemir, E. (2010) Fotovoltaik Batarya Şarj Sistemi Gelişimi le Hibrit Elektrikli
Araçlarda Enerji Verimliliği, Kocaeli Üniversitesi, 270-271.
[21] Aydemir, T (2014). Elektrikli Araçların Çevresel Etkilerinin ve Yakıt Avantajlarının
İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
[22] Özel Tüketim Vergisi Kanunu (2011) T.C. Resmi Gazete,4760,26 Şubat
[23] Polat, Ö.,Yumak, K., Sezgin, M.S., Yumurtacı G., Gül, Ö. (2009). Elektrikli Araç Şarj
İstasyonlarının Türkiye’deki Güncel Durumu, İstanbul Teknik Üniversitesi.
[24] Koç, E., Şenel, M. C. (2013). Dünyada ve Türkiye’de Enerji Durumu- Genel Değerlendirme,
Mühendis ve Makina, cilt 54, sayı 639, sf. 32-44.
[25] Avinç, A. (1998). Değişik Enerji Kaynakları ve Çevreye Etkileri, Çev-kor, cilt 7, sayı 27,19-23.
[26] T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı (2017). Dünya ve Türkiye Enerji ve Tabii Kaynaklar
Görünümü, T.C Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Ankara.
[27] , erişim tarihi 19.09.2017.
[28] Çukurçayır M. A., Sağır H. (2013). Enerji Sorunu Çevre ve Alternatif Enerji Kaynakları,
Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Konya.
[29] Türkiye İstatistik Kurumu (2012).Ulusal Seragazı Emisyon Envanteri Raporu, TÜİK Ankara.