Finansal Oranlar ile Firma Değeri İlişkisinin Borsa İstanbul ve Londra Borsası İmalat Sanayi Sektörlerinde Karşılaştırılması
Firmaların faaliyet sonuçlarının, mevcut finansal durumlarının detaylı olarak yorumlayabilmek için finansal oranlar kullanılmaktadır. Firmaların ürettikleri söz konusu muhasebe bilgisi ile piyasa değerleri arasında ilişkinin incelenmesi uzun zamandır araştırmacıların odak noktası olmuştur. Genel geçer bir modelin ortaya konulamaması, konunun uzun süre gündemde kalmasını sağlamıştır. Bu çalışmanın amacı, aynı sektörde fakat farklı piyasalarda faaliyet gösteren firmaların finansal oranları ile piyasa değeri arasındaki ilişkinin incelenmesi ve karşılaştırılmasıdır. Bu amaç doğrultusunda, Borsa İstanbul (BIST) ve Londra Borsası (FTSE) imalat sektöründe işlem gören firmalara ait veri kullanılmıştır. Analiz dönemi olarak 2008-2018 yılları belirlenirken, ilgili dönemde veri sürekliliği gözetilerek Borsa İstanbul’da 36, Londra Borsası’nda ise 45 imalat firmasının verisine ulaşılmıştır. Panel veri analizinin kullanıldığı tahminler sonucunda, Borsa İstanbul için dönen varlık devir hızı, borçlanma oranı ve fiyat kazanç oranı ile firma değerinin istatistiksel olarak anlamlı ilişkisi olduğu gözlemlenmiştir. Londra Borsası için ise öz kaynak devir hızı, borçlanma oranı ve öz sermaye karlılık oranı istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Analiz sonuçlarına göre, genel-geçer bir model olabileceği yargısı reddedilirken; aynı sektörde fakat farklı piyasalarda faaliyet gösteren firmalar için benzer finansal oran grubu firma değeri ilişkisinin görülebileceği tespit edilmiştir.
The Relationship of Financial Ratios and Market Value in the Manufacturing Sector: Comparison of Borsa Istanbul and London Exchange
Since half of the century, financial ratios are useful tools to analyze the relationship between the accounting information and market value of firms in finance literature. However, any researcher could find a valid model for all sectors or firms. The aim of this study is to examine and compare the relationship between financial ratios and market value in terms of different markets. For this purpose, the yearly data gathered from Borsa İstanbul (BIST) and London Stock Exchange (FTSE) manufacturing sectors for the period 2008-2018. The data involves 36 manufacturing companies traded on the BIST and 45 companies traded on the FTSE. As a result of the estimations using panel data analysis, it was observed that there is a statistically significant relationship between the asset turnover rate, borrowing rate and price gain rate and market value for BIST; equity turnover rate, borrowing rate and equity profitability ratio were found statistically significant in the FTSE. It is consistent with the literature that we cannot discover a general-valid model for all markets. Nevertheless, similar financial ratio groups have impact on market value of firms.
___
- Aktaş, M. (2008). İstanbul menkul kıymetler borsasında hisse senedi getirileri ile ilişkili olan finansal
oranların araştırılması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 37(2), 137-150. Erişim
adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/ibr
- Asiri, B. and Hameed, S.A. (2014). Financial ratios and firm's value in the Bahrain bourse. Research
Journal of Finance and Accounting, 7(5), 1-9. Retrieved from https://iiste.org/
- Ayrıçay, Y. ve Türk, V. E. (2014). Finansal oranlar ve firma değeri ilişkisi: BİST’de bir uygulama.
Muhasebe ve Finansman Dergisi, (64), 53-70. doi:10.25095/mufad.396490
- Baltagi, B. (2008). Econometric analysis of panel data. England: John Wiley and Son.
- Baum, C. F. (2001). Residual diagnostics for cross-section time series regression models. The Stata
Journal, 1(1), 101-104. Retrieved from https://journals.sagepub.com/
- Bayrakdaroğlu, A. (2012). Performans ölçütlerinin hisse senedi getirilerini açıklayabilme gücü üzerine
ampirik bir çalışma. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (53), 139-158. Erişim adresi:
https://dergipark.org.tr/tr/pub/mufad
- Binti Mohamad, N. E. A. and Bin Zolkifli, I. A. (2014). The determinant factors of real estate investment
trust (REIT)’s performance: Evidence from Asian REIT. Indonesian Capital Market Review, 6(1),
53-59. doi:10.21002/icmr.v6i1.2987
- Birgili, E. ve Düzer, M. (2010). Finansal analizde kullanılan oranlar ve firma değeri ilişkisi: İMKB’de bir
uygulama. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (46), 74–83. Erişim adresi:
https://dergipark.org.tr/tr/pub/mufad
- Büyükşalvarcı, A. ve Uyar, S. (2012). Farklı muhasebe düzenlemelerine göre hazırlanan mali tablolardan
elde edilen finansal oranlar ile şirketlerin hisse senedi getirileri ve piyasa değerleri arasındaki
ilişki. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (53), 25-48. Erişim adresi:
https://dergipark.org.tr/tr/pub/mufad
- Cai, J. and Zhang, Z. (2011). Leverage change, debt overhang, and stock price. Journal of Corporate
Finance, 17(3), 391-402. doi:10.1016/j.jcorpfin.2010.12.003
- Chowdhury, A. and Chowdhury, S. P. (2010). Impact of capital structure on firm’s value: Evidence from
Bangladesh. Business and Economic Horizons, 3(3), 111-122. doi:10.15208/beh.2010.32
- Çakır, H. M. ve Küçükkaplan, İ. (2012). İşletme sermayesi unsurlarının firma değeri ve karlılığı
üzerindeki etkisinin İMKB’de işlem gören üretim firmalarında 2000 – 2009 dönemi için analizi.
Muhasebe ve Finansman Dergisi, (53), 69-86. Erişim Adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/mufad
- Çevik, N. K. (2016). Borsa İstanbul'da faaliyet gösteren imalat şirketlerinin hisse senedi performansları
ile finansal oranları arasındaki ilişki: Panel logit regresyon tahminleri. Namık Kemal Üniversitesi
Sosyal Bilimler Metinleri, (01), 25-37. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/sbm
- Ege, İ. ve Bayrakdaroğlu, A. (2009). İMKB şirketlerinin hisse senedi getiri başarılarının lojistik regresyon
tekniği ile analizi. ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 5(10), 139–158. Erişim adresi:
http://www.ijmeb.org/
- Gemici, G. Ç. (2010). Mali oranların firma değerine etkisinin analizi (Yayımlanmamış doktora tezi).
Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Gümüş, U. T., Şakar, Z., Akkın, G. ve Şahin, M. (2017). Finansal analizde kullanılan oranlar ve firma
değer ilişkisi: BİST’de işlem gören çimento firmaları üzerine bir analiz. Karadeniz Sosyal Bilimler
Dergisi, 9(16), 1-23. Erişim Adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/ksbd
- Kalaycı, Ş. ve Karataş, A. (2005). Hisse senedi getirileri ve finansal oranlar ilişkisi: İMKB’de bir temel
analiz araştırması. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (27), 146-157. Erişim adresi:
https://dergipark.org.tr/tr/pub/mufad
- Kurtaran, A., Kurtaran, A. T., Kurtaran, M. Ç. ve Temizer, Z. (2015). Finansal oranlar ile firma değeri
ilişkisi: BIST’te bir uygulama. Küresel İktisat ve İşletme Çalışmaları Dergisi, 4(8), 35-45.Erişim
Adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/gumusgjebs
- Küçükkaplan, İ. (2013). İstanbul menkul kıymetler borsasında işlem gören üretim firmalarının piyasa
değerini açıklayan içsel değişkenler: Panel verilerle sektörel bir analiz. Eskişehir Osmangazi
Üniversitesi İİBF Dergisi, 8(2), 161-182. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/oguiibf
- Lee, C. and Hong, W. L. (2008). Can financial ratios predict the Malaysian stock return? (MPRA
Working Paper No. 59170). Retrieved from: https://mpra.ub.uni-muenchen.de/59170/
- Levin, A., Lin, C. and Chu, J. (2002). Unit roots tests in panel data: Asymptotic and finite sample
properties. Journal of Econometrics, 108(1), 1-24. doi:10.1016/S0304-4076(01)00098-7
- Lewellen, J. (2004). Predicting returns with financial ratio. Journal of Financial Economics, 74(2), 209-
235. doi:10.1016/j.jfineco.2002.11.002
- Lin, F. and Chang, T. (2011). Does debt affect firm value in Taiwan? A panel threshold regression
analysis. Applied Economics, 43(1), 117-128. doi:10.1080/00036840802360310
- Manjunatha, K. (2013). Impact of debt-equity and dividend payout ratio on the value of the firm. Global
Journal of Commerce and Management Perspective, 2(2), 18-27. Retrieved from
https://www.longdom.org/
- Modigliani, F. and Miller M. H. (1958). The cost of capital, corporation finance and the theory of
investment. The American Economic Review, 3(48), 261-297. Retrieved from
https://www.aeaweb.org/
- Pech, C. O. T., Noguera, M. and White, S. (2015). Financial ratios used by equity analysts in Mexico and
stock returns. Contaduría y Administración, 60(3), 578-592. doi:10.1016/j.cya.2015.02.001
- Pouraghajan, A., Mansourinia, E., Bagheri, B., Emamgholipour, M. and Emamgholipour, B. (2013).
Investigation the effect of financial ratios, operating cash flows and firm size on earnings per
share: Evidence from the Tehran stock exchange. International Research Journal of Applied and
Basic Sciences, 4(5), 1026-1033. Retrieved from http://www.irjabs.com/
- Rayan, K. (2008). Financial leverage and firm value (Unpublished doctoral dissertation). Gordon
Institute of Business Science University of Pretoria, Johannesburg, South Africa.
- Sharma, K. (2012). Identifying relationship between capital structure and value of the firm for Indian
pharmaceutical companies. The Journal Contemporary Management Research, 6(2), 77-85.
Retrieved from https://www.cmr-journal.org/
- Tian, S. and Yu, Y. (2017). Financial ratios and bankruptcy predictions: An international evidence.
International Review of Economics and Finance, 51, 510–526. doi:10.1016/j.iref.2017.07.025
- Torres-Reyna, O. (2007). Panel data analysis: fixed and random effects using Stata (Princeton University
Working Paper December 2007). Retrieved from http://www.princeton.edu/~otorres/Panel101.pdf
- Uluyol, O. ve Türk, V. E. (2013). Finansal rasyoların firma değerine etkisi: Borsa İstanbul’da bir
uygulama. Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, 15(2), 365-384. Erişim adresi:
https://dergipark.org.tr/tr/pub/akuiibfd
- Ural K., Gürarda, Ş. ve Önemli, M. B. (2015). Lojistik regresyon modeli ile finansal başarısızlık
tahminlemesi: Borsa İstanbul’da faaliyet gösteren gıda, içki ve tütün şirketlerinde uygulama.
Muhasebe ve Finansman Dergisi, (67), 85-100. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/mufad
- Yener, E. ve Karakuş, R. (2012). Sermaye yapısı ve firma değeri ilişkisinin farklı aktif büyüklüklerde
karşılaştırmalı incelenmesi: İMKB 100 firmaları üzerine bir uygulama. Gazi Üniversitesi İktisadi
ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(2), 75-98. Erişim adresi:
https://dergipark.org.tr/tr/pub/gaziuiibfd
- Yücel, İ. (2001). Türkiye’deki halka açık anonim şirketlerin sermaye yapılarının ve kâr dağıtımı
politikalarının firma değeri üzerindeki etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Atatürk Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
- Zor, İ. ve Karakuş, R. (2014). Tek düzen hesap planı ve UFRS ’ye göre elde edilen finansal oranların
hisse getirileri ile ilişkisinin karşılaştırmalı incelenmesi: BİST ’te bir uygulama. Journal of Yasar
University, 9(34), 5870-5886. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/jyasar