Finansal Gelişmişlik ve Doğrudan Yabancı Yatırımlar İle İstihdam Arasındaki İlişki: Türkiye Ekonomisi Üzerine Granger Nedensellik Testi

Finansal gelişmişlik ve doğrudan yabancı yatırımların ekonomik büyümeye katkı sağlayarak istihdamı olumlu yönde etkilemesi beklenmektedir. Bu çalışma, bu beklenti çerçevesinde Türkiye ekonomisinde finansal gelişmişlik ve doğrudan yabancı yatırımların istihdamı nasıl etkilediğini araştırmayı amaçlamaktadır. Bu amaçla, 1988-2017 döneminde Türkiye ekonomisine ait veriler kullanılarak Zaman Serisi Analizi yapılmıştır. Bu analizde istihdam bağımlı değişken olarak, finansal gelişmişlik ve doğrudan yabancı yatırımlar bağımsız değişkenler olarak belirlenmiştir. Johansen Eşbütünleşme Testi sonuçlarına göre değişkenler arasında uzun dönemli bir nedensellik bulunmamaktadır. VAR modeli çerçevesinde yapılan Granger Nedensellik Testi sonuçları göre ise; kısa dönemde hem finansal gelişmişlikten hem de doğrudan yabancı yatırımlardan istihdama doğru pozitif bir nedensellik bulunmaktadır.

The Relation Between Financial Development, Foreign Direct Investments and Employment: Granger Causality Test for Turkish Economy

Financial development and foreign direct investments are expected to affect employment positively by contributing to economic growth. Within the framework of this expectation, this study aims to investigate how financial development and foreign direct investments in Turkish economy affect employment. For this purpose, a Time Series Analysis is carried out by using the data on Turkish economy for the period of 1988-2017. In this analysis, employment is selected as the dependent variable, while financial development and foreign direct investments are chosen as the independent variables. According to the results of the Johansen Cointegration Test, there is no long-term causality between the variables. Based on the results of the Granger Causality Test that is carried out based on the VAR model, there is a positive causality from both financial development and foreign direct investments towards employment in the short-term.

___

  • Ajaga, E., & Nunnenkamp, P. (2008). Inward FDI, value added and employment in US states: A panel cointegration approach. Kiel Working Paper, 1420, 1-22.
  • Aslan, N., & Yılmaz, O. (2015). Finansal gelişme ve büyüme ilişkisinin solow modeli ile analizi: Türkiye üzerine bir çalışma. Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 7(12), 17-39.
  • Choe, J. I. (2003). Do foreign direct investment and gross domestic investment promote economic growth?. Review of Development Economics, 7(1), 44-57.
  • Çeştepe, H., Yıldırım, E., & Bayar, M. (2013). Doğrudan yabancı yatırım, ekonomik büyüme ve dış ticaret: Toda-yamamoto yaklaşımıyla Türkiye’den nedensellik kanıtlar. Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(27), 1-37.
  • Dinçer, H., Yüksel, S., & Adalı, Z. (2017). Identifying Causality Relationship between Energy Consumption and Economic Growth in Developed Countries. International Business and Accounting Research Journal, 1(2), 71-81.
  • Doğan, B., & Değer, O. (2016). Enerji tüketimi, finansal gelişme ve ekonomik büyüme ilişkisi: Hindistan örneklemi. Journal of Yasar University, 11(44), 326-338. Ekinci, A. (2011). Doğrudan yabancı yatırımların ekonomik büyüme ve istihdama etkisi: Türkiye uygulaması (1980‐2010). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 6(2), 71-96.
  • Ergeç, E. H., & Ersin, İ. (2019). The Relationships between Public Expenditure and Sectorial Employment in Turkey. BİLTÜRK Ekonomi ve İlişkili Çalışmalar Dergisi, 1(2), 150-168.
  • Ersin, İ. (2018). İhracata Dayalı Büyüme Hipotezinin Test Edilmesi: MINT Ülkeleri Örneği. Ekonomi İşletme ve Maliye Araştırmaları Dergisi, 1(1), 26-38.
  • Ersin, İ., & Baş, H. (2019). Güney Avrupa Refah Ülkelerinde Sosyal Harcamalar ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. SGD-Sosyal Güvenlik Dergisi, 9(1), 193-213.
  • Ersin, İ., & Ergeç, E. H. (2018). Harcama Bileşenleri ve Sektörel İstihdam Arasındaki Nedensellik İlişkisi. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 16(Özel Sayı 1), 161-180.
  • Göçer, İ., Mercan, M. & Bölükbaş, M. (2015). Bankacılık sektörü kredilerinin istihdam ve ekonomik büyüme üzerindeki etkileri: Türkiye ekonomisi için çoklu yapısal kırılmalı eş bütünleşme analizi. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 33(2), 65-84.
  • Güneş, S. (2012). Finansal gelişmişlik ve büyüme arasındaki nedensellik testi: Türkiye örneği. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 14(1), 73-85.
  • Hjalmarsson, E., & Österholm, P. (2010). Testing for cointegration using the Johansen methodology when variables are near-integrated: size distortions and partial remedies. Empirical Economics, 39(1), 51-76.
  • Kanberoğlu, Z. (2014). Finansal sektör gelişimi ve işsizlik: Türkiye örneği. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(1), 83-93.
  • Kandır, S. Y., İskenderoğlu, Ö. & Önal, Y. B. (2007). Finansal gelişme ve ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin araştırılması. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(2), 311-326.
  • Karaçayır, E., & Karaçayır, E. (2016). Yurtiçi kredi hacminin işsizlik üzerindeki etkisi: Türkiye uygulaması. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 18(30), 13-18.
  • Kurum, M. E., & Oktar, (2019). S. Zorunlu Karşılık Politikasının Enflasyon Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği. Ekonomi İşletme ve Maliye Araştırmaları Dergisi, 1(3), 186-204.
  • Kutlar, A. (2017). Ekonometrik zaman serileri. Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
  • Le, Kim-Song, Hassan K, Gasbarro D, and Cullen G. (2014). The relation between financial development, energy consumption and economic growth: empirical evidence for the United States. Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract=2484279 (accessed on 11th July, 2019)
  • Özgür, M. I., & Demirtaş, C. (2015). Finansal gelişme ve doğrudan yabancı yatırımların ekonomik büyüme üzerindeki etkileri: Türkiye örneği. NWSA-Social Sciences, 10(3), 76-91.
  • Paparoditis, E., & Politis, D. N. (2018). The asymptotic size and power of the augmented Dickey– Fuller test for a unit root. Econometric Reviews, 37(9), 955-973.
  • Peker, O., & Göçer, İ. (2010). Yabancı doğrudan yatırımların Türkiye’deki işsizliğe etkisi: Sınır testi yaklaşımı. Ege Akademik Bakış Dergisi, 10(4), 1187-1194.
  • Pinn, S. L. S., Ching, K. S., Kogid, M., Mulok, D., Mansur, K., & Loganathan, N. (2011). Empirical analysis of employment and foreign direct investment in Malaysia: An ARDL bounds testing approach to cointegration. Advances in Management and Applied Economics, 1(3), 77.
  • Sandalcılar, A. (2012). Türkiye’de yabancı doğrudan yatırımların istihdama etkisi: Zaman serisi analizi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 26(3-4), 273-285. Saray, M. O. (2011). Doğrudan yabancı yatırımlar-istihdam ilişkisi: Türkiye örneği. Maliye Dergisi, 161(2), 381-403.
  • Shabbir, G., Anwar, S., Hussain, Z., & Imran, M. (2012). Contribution of financial sector development in reducing unemployment in Pakistan. International Journal of Economics and Finance, 4(1), 260-268.
  • Siddique, H. M. A., & Majeed, M. T. (2015). Energy consumption, economic growth, trade and financial development nexus in South Asia. Pakistan Journal of Commerce and Social Sciences (PJCSS), 9(2), 658-682.
  • Ünalmış, D. (2002). The Causality between financial development and economic growth: The case of Turkey. The Central Bank of the Republic of Turkey Working Paper, 3,1-12
  • Yüksel, S. (2017). The impacts of research and development expenses on export and economic growth. International Business and Accounting Research Journal, 1(1), 1-8.
  • Yüksel, S., & Canöz, İ. (2017). Does Islamic Banking Contribute to Economic Growth and Industrial Development in Turkey. Ikonomika, 2(1), 93-102.
  • Yüksel, S., & Zengin, S. (2016). Causality relationship between import, export and growth rate in developing countries.
  • Yüksel, S., Canöz, İ., & Özsarı, M. (2017). Causality relationship between interest rate of deposit banks and profit share rate of islamic banks in turkey. Ikonomika, 2(2), 131-148.
  • Zivot, E., & Wang, J. (2007). Modeling financial time series with S-Plus® (Vol. 191). Springer Science & Business Media.