YABANCILARA TÜRKÇE ÖĞRETİMİNDE ULAM TEMELLİ SÖZCÜK ÖĞRETİMİNİN BAŞARIYA ETKİSİ
Kelime dağarcığının geniş olması yabancı dil öğreniminde hedef dile hâkimiyet açısından önemlidir. Yabancı dilde kelime öğretiminde farklı yöntem ve teknikler kullanılmaktadır. Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde son zamanlarda bilimsel araştırmalar yoğunlaşmasına rağmen, bu alanda hâlâ ciddi eksiklikler bulunmaktadır. Bu eksikliklerden biri kelime öğretimi üzerine yapılan ampirik çalışmaların azlığıdır. 2014-2015 eğitim-öğretim yılında İstanbul’daki bir Türkçe öğretim merkezinde A1 düzeyinde öğrenim görmekte olan 39 öğrenci üzerinde beş hafta boyunca yürütülen bu çalışmada, ulam temelli sözcük öğretimi uygulamalarının başarıya etkisini ortaya koymak amaçlanmıştır. Öntest-sonteste dayalı kontrol gruplu araştırma desenin benimsendiği çalışmada, araştırmacılar tarafından geliştirilen kelime testi uygun örneklem yoluyla belirlenmiş deney (n=18) ve kontrol (n=21) grubundaki öğrencilere öntest ve sontest olarak uygulanmıştır. Son test sonuçlarının deney grubundaki katılımcıların lehine anlamlı bir fark göstermesi, ulam temelli kelime öğretiminin klasik yöntemlere oranla daha başarılı olduğunu göstermektedir. Çalışmada ayrıca yabancılara Türkçe öğretiminde ulam temelli kelime öğretimine dair önerilerde bulunulmuştur.
___
- Akkaya, A. (2013). Yabancılara Türkçe öğretimi kapsamında Fıkralar: Nasreddin hoca
fıkraları. Milli Folklor, 25(100), 171-181.
- Atay, M. S. (2007). İngilizce dersinde oyunlarla kelime öğretiminin okuduğunu anlamaya
etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya: Selçuk üniversitesi, Sosyal
Bilimler Enstitüsü.
- Arslan, M., Adem, E. (2010). Yabancılara Türkçe öğretiminde görsel ve işitsel araçların
etkin kullanımı. Dil Dergisi, 147, 63-86. http://dx.doi.org/10.1501/Dilder_
0000000126.
- Arslan, M., Gürdal, A. ( 2012). Yabancılara görsel ve işitsel araçlarla Türkçe kelime
öğretim yöntemi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 20(1), 255-270.
- Apaydın, D. (2007). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde sözcük öğretimi üzerine
bir yöntem Denemesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Ankara:
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Bilkan, N. (2006). Türkçe öğretiminde çoklu zekâ uygulamaları, İzmir: Dilset ve Zambak
Yayınları.
- Bircan, P. (2010). Lexical approach in teaching vocabulary to young language learners.
Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Eğitim
Bilimleri Enstitüsü.
- Bozdoğan, M. (2013). The role of using vocational texts in vocabulary teaching. Yayımlanmamış
Yüksek Lisans Tezi, Samsun: Ondokuz mayıs Üniversitesi Eğitim
Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Bozdoğan, S. C. (2013). Teaching vocabulary in cultural context to efl students through
multimedia. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mersin: Çağ Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü.
- Büyükikiz, K. K., Hasırcı, O. S. (2013). Yabancı dil olarak Türkçenin öğretiminde sözcük
öğretimi üzerine bir değerlendirme. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü Dergisi, 10(21), 145-155.
- Çeçen, M. A. ( 2002). İlköğretim öğrencilerinde kelime hazinesinin geliştirilmesi. Yayımlanmamış
Yüksek Lisans Tezi, Malatya: İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü,
- Demircioğlu, Ş. (2008). Teaching english vocabulary to young learners via drama. Yayımlanmamış
Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri
Enstitüsü.
- Demirel, M. V. (2013). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlere kelime öğretiminde farklı
kelime gruplarının kullanımının etkisi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür
Eğitim Dergisi, 2(4) , 286-299.
- Dervişoğulları, N. (2008). Yabancı dil olarak Türkçe öğretilen sınıflarda oyunlarla sözcük
öğretimi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Akara: Ankara Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü,
- Dinçer, E. (2014). The effects of media and technology- enhanced vocabulary teaching
ın a foreign language classroom. Yayımlanmamış Yüksek lisans Tezi, Muğla:
Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi.
- Doğan A. F. (2009). Use of vıdeo in teaching vocabulary to intermediate students. Yayımlanmamış
Yüksek Lisans Tezi, Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü.
- Doğan, Y. (2014). Yabancılara Türkçe kelime öğretiminde market broşürlerinden yararlanma.
Journal of Language and Linguistic Studies, 10(1), 89-98
- Duisem B. (2014). The use of english songs on youtube to teach vocabulary to young
learners. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim
Bilimleri Enstitüsü.
- Ergül, Y. (2014). The effectiveness of using corpus-based materials in vocabulary teaching.
Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Denizli: Pamukkale Üniversitesi
Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Erten, I. H., Tekin, M. (2008). Effects on vocabulary acquisition of presenting new words
in semantic sets versus semantically unrelated sets. System, 36(3), 407-422.
http://dx.doi.org/10.1016/j.system.2008.02.005
- Finkbeiner, M., Nicol, J. (2003). Semantic category effects in second language word
learning. Applied Psycholinguistics, 24, 369-383. http://dx.doi.org/10.1017/
S0142716403000195
- Gedikoğlu, G. (2009). Using authentic newspaper texts in teaching intermediate vocabulary.
Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Muğla: Muğla üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü.
- Güçlü Kale, N. ( 2010). Using authentic video in teaching vocabulary in turkish secondary
level Efl classrooms. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Muğla: Muğla
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Gülcü, İ. (2015). Yabancı dil olarak mobil destekli Türkçe öğretimi. Yayımlanmamış
Doktora Tezi, Çanakkale: Çanakkale On sekiz Mart Üniversitesi Eğitim Bilimleri
Enstitüsü.
- Güleç, E. (2012). Using story telling supported by nlp techniques in the teaching of vocabulary
to young learners. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Gazi
Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Gülseven, Ü. (2014). Yabancılara Türkçe öğretiminde filmlerin önemi ve kullanımı. 3rd
International Conference On Language And Literature “Turkish in Europa”.
Tirana/Albania, Proceedings Book, 404.
- Gülsoy, H (2013). Teaching vocabulary to sıxth graders through games. Yayımlanmamış
Yüksek Lisans Tezi, Mersin: Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Gülten, D. (2012). Evaluating the effıciency of nlp applications for the teaching of English
vocabulary of young learners: adaptıng songs. Yayımlanmamış Yüksek Lisans
Tezi, Ankara: Başkent Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Güneş, F. (2013). Dil bilgisi öğretiminde yeni yaklaşımlar. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi
2(7), 71-92.
- Güney, N., Aytan, T. (2014). Aktif kelime hazinesini geliştirmeye yönelik bir etkinlik önerisi:
Tabu. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(5), 617-628. http://dx.doi.
org/10.16992/asos.326.
- Gürsoy, A., Arslan, M. (2011). Eğitsel oyunlar ve etkinliklerle yabancılara Türkçe öğretim
yöntemi. 1st International Conference on Foreign Language Teaching and
Applied Linguistic. S. 5-7, p.177-185.
- Harmankaya, R. (2009). Halk hikâyelerini kelime öğretimi için kullanmak. Yayımlanmamış
Yüksek Lisans Tezi, Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Hiebert, E. H., Kamil, M. L. (2005). Teaching and learning vocabulary: Bringing research
to practice. Mahwah, N. J: L. Erlbaum Associates.
- Hazar, E. (2007). İngilizce derslerinde resimlerle kelime öğretiminin başarıya etkisi. Yayımlanmamış
Yüksek Lisans Tezi, Niğde: Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü.
- Ilgar, M. (2013). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde e-öğrenim yoluyla kelime öğretimi.
Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim
Bilimleri Enstitüsü.
- İnal, H. (2010). Story-based vocabulary teachıng to advanced learners. Yayımlanmamış
Yüksek Lisans Tezi, Konya: Selçuk üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- İşcan, A. (2011). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde filmlerin yeri ve önemi. Electronic
Turkish Studies, 6(3), 939-948.
- Kara, M. (2010). Oyunlarla yabancılara Türkçe öğretimi. TÜBAR-XXVII,407-421.
Karakoç, E. (2012). Using nursery rhymes in teaching vocabulary to young Efl learners.
Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Samsun: Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim
Bilimleri Enstitüsü.
- Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Seçkin Yayıncılık
Korkmaz, Z. (1992). Gramer terimleri sözlüğü. Ankara: TDK Yayınları.
- Maden, S., Dincel, Ö.(2015). İnformal öğrenme yaklaşımının yabancı dil olarak Türkçe
sözcük öğretimine etkisi. Milli Eğitim Dergisi, 206,30-51.
- Melanlıoğlu, D., Tayşi, E. K., Özdemir, B. (2012). Yabancılara Türkçe öğretiminde karikatür
kullanımı. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,
9(19), 241-256.
- Mirjalili, F., Jabbari, A. A., & Rezai, M. J. (2012). The effects of semantic and thematic
clustering of words on Iranians vocabulary learning. American International
Journal of Contemporary Research, 2, (214-221).
- Nation, P. (2000). Learning vocabulary in lexical sets: Dangers and guidelines. TESOL
Journal, 9 (2), 6-10.
- Özbay, M., Melanlıoğlu, D.(2008). Türkçe eğitiminde kelime hazinesinin önemi. Yüzüncü
Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi. 5(1), 30-45
- Özdoğru, G. (2008). Teaching vocabulary through using audıo jokes to pre-intermediate
level preparatory class students at Selcuk University. Yayımlanmamış Yüksek
Lisans Tezi, Konya: Selçuk üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Özlü, H. G. (2009). Shall we teach vocabulary in lexical sets, thematically related set sor
unrelated sets? Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi
Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Saussure, F. (2001). Genel dilbilim dersleri. İstanbul: Multilingual Yay.
Schmitt, N. (2000). Vocabulary in language teaching. Cambridge: Cambridge University
Press.
- Şenergüç, G. (2007). How games work on adults in teaching vocabulary. Yayımlanmamış
Yüksek Lisans Tezi, Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Şentürk, L., Şentürk, N. (2012). Effect of cooperative learning to teach vocabulary in turkish
as a second language course. Avrasya İncelemeleri Dergisi, 1(2), 363-380.
- Thornbury, S. (2002). How to teach vocabulary. Harlow: Longman, Pearson Education.
Tokaç, A. (2005). A comparison of computer-assisted vocabulary instruction and teacher-
led vocabulary instruction. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara:
Bilkent Üniversitesi Ekonomik ve Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Uçgun, D. (2006). Yabancılara Türkçe öğretiminde sözcük dağarcığını geliştirme teknikleri.
Türklük Bilimi Araştırmaları, 20(20), 217-228.
- Yalçın, T. A. (2009). Teaching vocabulary through anecdotes. Yayımlanmamış Yüksek
Lisans Tezi, Konya: Selçuk üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Yıldız, A. (2012). Teaching vocabulary to young efl learners through semantic-mapping
technique. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Samsun: Ondokuz mayıs Üniversitesi
Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Yıldız, M. (2008). A comparative study into the effect of using short story in Efl classes
on vocabulary ınstruction. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale: Çanakkale
On Sekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Yılmaz, F., & Diril, A. (2015). Filmlerle yabancılara Türkçe öğretimi: Beyaz melek film
örneği. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(10), 223-240. http://dx.doi.
org/10.16992/asos.513
- Yopp, H. K., Yopp, R. H., Bishop, A. (2009). Vocabulary instruction for academic success.
Huntington Beach, CA: Shell Education.