6. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ‘DÜNYA’, ‘AY’ VE ‘GÜNEŞ’ KAVRAMLARINA YÖNELİK ALGILARININ BELİRLENMESİ

Bu çalışmanın amacı, araştırmaya katılan ortaokul 6. sınıf öğrencilerinin “Dünyamız, Ay ve Yaşam Kaynağımız Güneş” ünitesi kapsamında gerçekleştirilen etkinlikler öncesinde ve sonrasında zihinlerinde ‘Dünya’, ‘Ay’ ve ‘Güneş’ kavramlarını nasıl betimlediklerini ortaya çıkarmaktır. Araştırmanın çalışma grubunu, 2015-2016 eğitim öğretim yılında, Konya ili Çumra ilçesinde yer alan bir taşıma merkezi ortaokuldaki 6. sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Çalışmaya 19’u kız ve 12’si erkek olmak üzere 31 kişi katılmıştır. Bu çalışmada, nitel araştırma yöntemlerinden fenomenoloji deseni kullanılmıştır. Öğrencilerin algılarını belirlemek için veri toplama aracı olarak çizim tekniği kullanılmıştır. Veri toplama aracı, Ortaokul 6. Sınıf Fen Bilimleri 3-8. Sınıf Öğretim Programı “Dünyamız, Ay ve Yaşam Kaynağımız Güneş” ünitesi işlenmeden önce ve sonra uygulanmıştır. Çalışmaya katılan bütün öğrencilerden ‘Dünya’, ‘Ay’ ve ‘Güneş’kavramları ile ilgili düşüncelerini yansıtan bir resim çizmeleri istenmiştir. Resimlerin altına ise, çizimlerinde anlatmak istediklerini ifade etmeleri beklenmiştir. Verilerin analizinde fenomenolojik çalışma için kodlama şablonu ve içerik analizi kullanılmıştır. Öğrencilerden çizim yöntemiyle alınan veriler çözümlenirken ortak kodlar ile sınıflandırılmıştır ve öğrenci ifadelerinden örneklerle birlikte “Inspiration 9” programı kullanılarak zihin haritaları oluşturulmuştur. Elde edilen bulgular ışığında, araştırmaya katılan ortaokul 6. sınıf öğrencilerinin uygulama öncesi genel olarak ‘Dünya’, ‘Ay’ ve ‘Güneş’ konusunda eksik ve bilimsel olmayan kavramlara sahipken, ilgili ünite işlendikten sonra, öğrencilerin çoğunun bu Astronomi kavramlarını daha bilimsel kavramlarla ifade ettikleri ve algılarının bilimsel yönde değiştiği görülmüştür. 

DETERMINATION OF 6th GRADE STUDENTS’ PERCEPTIONS REGARDING THE CONCEPTS OF ‘THE EARTH’, ‘THE MOON’ AND ‘THE SUN’

The aim of this study is to reveal how 6th grade students taking part in the research describe the concepts of ‘the Earth’, ‘the Moon’ and ‘the Sun’ in their minds before and after the activities conducted as part of the unit  “Our Earth, the Moon and our life source, the Sun”. The study group of the research constitutes the 6th grade students at a secondary school which is a transfer center for the secondary school students from the surrounding villages situated within Çumra town of Konya province in Academic Year 2015-2016. In the study, 19 female and 12 male, 31 students in total participated. Phenomenology pattern, one of the qualitative research methods, was applied in this study. Drawing technique was used as data collection tool in order to determine the students’ perceptions. The data collection tool was practised before and after teaching the unit “Our Earth, the Moon and our life source, the Sun” within Secondary School Grade 6 Science of Science Teaching Program Grade 3-8. All the students participating in the study were asked to draw a picture reflecting their ideas regarding the concepts of ‘the Earth’, ‘the Moon’ and ‘the Sun’. Beneath the pictures, they were expected to state what they wanted to express. Analysing the data; coding template and content analysis were applied for phenomenological study. The data, collected from the students by drawing technique, were classified with common codes and mind-maps were composed using “Inspiration 9” program along with the examples of students’ statements. In consideration of the acquired results, while 6th grade students participating in the study had lacking and pseudo-scientific concepts related to the subjects of ‘the Earth’, ‘the Moon’ and ‘the Sun’ before the application, most of the students were seen to express these astronomy concepts with more scientific terms, and their perceptions changed in scientific direction after the related unit taught.

___

  • Agan, L. & Sneider, C. (2004). Learning about the earth’s shape and gravity: a guide for teachers and curriculum developers. Astronomy Education Review, 2(2), 90-117.
  • Artut, K. (2004). Okul öncesi resim eğitiminde çocukların çizgisel gelişim düzeylerine ilişkin bir inceleme. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(1), 223-234.
  • Aslan, Z. (2005). Değişen yıldızların amatör gökbilimcilerince gözlenmesinin ve veri tabanı oluşturulmasının önemi. Journal of Istanbul Kultur University, 2, 9-12.
  • Asworth, P., & Lucas, U. (1998). What is ‘world’ of phenomenography? Scandinavian Journal of Educational Research, 42(4), 415-431.
  • Babaoğlu, G. (2016). 6. sınıf öğrencilerinin astronomi kavramlarına yönelik algılarının belirlenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Aksaray Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Aksaray.
  • Baş, T. & Akturan U. (2013). Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Belet, D. S. & Türkkan, B. (2007). İlköğretim öğrencilerinin yazılı anlatım ve resimsel ifadelerinde algı ve gözlemlerini ifade biçimleri (avrupa birliği örneği). VI. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Bolat, A., Aydoğdu, R. Ü., Uluçınar Sağır, Ş. & Değirmenci S. (2014). 5. sınıf öğrencilerinin güneş, dünya ve ay kavramları hakkındaki kavram yanılgılarının tespit edilmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(1), 218-229.
  • Canales, E., Camacho, F. & Cazares, L. (2013). Elemantary students’ mental models of the solar system. Astronomy Education Review, 12(1), 010108. Doi:10.3847/AER2012044.
  • Colombo, P., Aroca, S. & Silva, C. (2010). Daytime school guided visits to an astronomical observatory in brazil. Astronomy Education Review, 9, 010113-1, Doi:10.3847/AER2010017.
  • Creswell, J.W. (2015). Nitel araştırma yöntemleri (M. Bütün & S. B. Demir, Çev.). Ankara: Siyasal Kitabevi.
  • Çepni, S. (2007). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş. Trabzon: Celepler Matbaacılık.
  • Direkci, D. (2014). Ortaokul 5. sınıf öğrencilerinin güneş, dünya ve ay kavramlarına ilişkin sahip oldukları kavram imajları üzerine fenomenografik bir çalışma (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.
  • Evren, S. (2005). Amatör gökbilimde üniversitelerin yeri. Journal of Istanbul Kultur University, 2, 97-118.
  • Ezberci, E. (2014). Üstkavramsal faaliyetleri aktif hale getirici etkinliklerle desteklenmiş 5E modelinin 7. sınıf öğrencilerinin ay’ın evreleri konusundaki kavramsal anlamalarına etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Gehret, L., Winters, W. & Coberly, S. (2005). The internet telescope: remote observing for the city astronomy class. Astronomy Education Review, 2(3), 170-177.
  • Gülseçen, H. (2002). Astronominin diğer temel bilimlerle ilişkisi. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, 16-18 Eylül, Ankara
  • Gündoğdu, T. (2014). 8. sınıf öğrencilerinin astronomi konusundaki başarı ve kavramsal anlama düzeyleri ile fen dersine yönelik tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Kabaş A., 2013. The sundial, TÜBİTAK AstroÇOMÜ Astronomi Yaz Bilim Kampı, Çanakkale.
  • Karaköse, T. (2006). Eğitim örgütlerindeki iç ve dış paydaşların kurumsal itibara ilişkin algılamaları (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
  • Kavanagh, C., Agan, L. & Sneider, C. (2005). Learning about phases of the moon and eclipses: a guide for teachers and curriculum developers, Astronomy Education Review, 1(4), 19-52.
  • Keleş, Ö. (Ed.) (2014). Fen eğitiminde yeni yaklaşımlar. Ankara: Pegem Akademi.
  • Koçer, D. (2002). Türkiye’de astronomi eğitiminin önemi, gerekliliği ve yapılabilecekler. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, 16-18 Eylül, Ankara.
  • Limboz, F. (2002). Tarihsel süreç içerisinde astronomiye genel bakış. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Ankara.
  • Öztürk, A. & Doğanay, A. (2013). İlköğretim beşinci ve sekizinci sınıf öğrencilerinin dünyanın şekli ve yerçekimi kavramlarına ilişkin anlamaları ve zihinsel modelleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(4), 2455-2476.
  • Öztürk, D. (2011). İlköğretim 6. ve 8. sınıf öğrencilerinin ayın evreleri konusunda kavram yanılgıları ve kavram değişimlerinin işbirliğine dayalı ortamda incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
  • Öztürk, D. & Uçar, S. (2012). İlköğretim öğrencilerinin ay’ın evreleri konusunda kavram değişimlerinin işbirliğine dayalı ortamda incelenmesi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 9(2), 98-112.
  • Selçuk, Z. (2004). Gelişim ve öğrenme. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Starakis, J. & Halkia K. (2010). Primary school students’ ideas concerning the apparent movement of the moon. Astronomy Education Review, 9, 010109-1. Doi: 10.3847/AER2010007.
  • Tunca, Z. (2002). Türkiye’de ilk ve orta öğretimde astronomi eğitim öğretiminin dünü, bugünü. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, 16-18 Eylül, Ankara.
  • Trumper, R. (2006). Teaching future teachers basic astronomy concepts-sun-earth-moon relative movements- at a time of reform in science education. Research in Science & Technological Education, 24(1), 85-109.
  • Ulu, H. (2012). İlköğretim öğrencilerinin fen öğretimine yönelik algılarına bazı değişkenlerin etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.
  • Uluç, K., Yetkiner, R., Taner, M. S., Kaynar, S., Okuyan, O., Eryılmaz Kılıç, S., Kırbıyık, H., Esenoğlu, H. H. & Özışık, T. (2016). Tug bitom eğitsel faaliyetlerinin meb öğrencilerinin astronomi kavramlarını anlama düzeyine etkisi, Ulusal Astronomi Kongresi, Sözlü Bildiri, Erzurum.
  • URL-1 Erişim tarihi: 10.10.2015. http://analyzer.depaul.edu/paperplate/ Oreo %20Moon%20Phases.htm
  • URL-2 Erişim tarihi: 08.10.2015. https://www.youtube.com/watch?v=5L9 066yRi2w
  • URL-3 Erişim tarihi: 08.10.2015. https://www.youtube.com/ watch?v=S6U dBVDlhDI
  • White, R. & Gunstone R. (1992). Probing understanding, UK: The Falmer Press.
  • Yalaki Y., 2015. Etkinliklerle bilimin doğasının öğretimi (e kitap). Erişim tarihi:12.10.2015. http://www.bilimindogasi.hacettepe.edu.tr/Bidomeg_ Kitap.pdf
  • Yalçın, M. & Erginer, A. (2014). İlköğretim okulu öğrencilerinin okul müdürü algılarına ilişkin yaptıkları çizimler. Eğitim ve Bilim, 34(171), 270-285.
  • Yıldırım, Ş. (2016). İlkokul öğrencilerinin dünya ve evren ile ilgili kavram yanılgıları (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Aksaray Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aksaray.
  • Yıldırım, A. & Şimşek H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9. Basım). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Eğitimde Kuram ve Uygulama-Cover
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 2005
  • Yayıncı: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi