Formel olmayan okuma envanterleri, okuma beceri ve stratejilerini kullanma durumunu belirlemeye hizmet ederek öğrencilerin birebir ortamlarda değerlendirilebilmesine ve öğrenme ortamı ile okuma düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesine olanak veren bir değerlendirme aracıdır. Formel olmayan okuma envanterleri, öğrencinin güçlü ve zayıf yönlerini ortaya koyan özellikleri değerlendirebilmek amacıyla başlangıç düzeyi ile ileri düzey arasındaki öğrenciler için hazırlanan öykü ve bilgi verici metinler ile sözcük listelerini içermektedir. Formel olmayan okuma envanterlerinin uygulanması sonucunda, öğrencinin sözcük tanıma ve okuduğunu anlamada bağımsız, öğretimsel ve zorlanma düzeyleri belirlenerek öğretim programını öğrencinin ihtiyaçları doğrultusunda düzenlenmede kullanılacak bilgilere ulaşılabilir.

Informal reading inventories are evaluation tools which serve to assess the students' reading skills and their use of reading strategies in individual sessions and provide opportunities to examine the relationship between the learning environment and the reading levels. Informal reading inventories include narratives, expository texts and word lists which aim to evaluate strong and weak properties of the students who are between the beginers and advanced levels. By using informal reading inventories the student's independent, instructional and frustration levels in word recognition and reading comprehension skills could be determined and the information could be obtained for developing individualized reading instruction program.