Sıdıka ERKEN, Çiğdem SÖNMEZ, Sezgin SANCAKTAROĞLU, Emine BAYRAM

Farklı Dikim Sıklıklarının Fesleğen (Ocimum basilicum L.) Bitkisinin Verim ve Kalite Özellikleri Üzerine Etkisi

B u çalışmada, farklı dikim sıklıklarının Ocimum basilicum L. bitkisinde verim ve kalite özelliklerine etkisini belirlemek amaçlanmıştır. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü deneme tarlasında 2007 ve 2008 yıllarında iki yıl süreyle yürütülen bu araştırmada 20x10, 20x20, 30x10, 30x20, 40x10, 40x20, 50x10 ve 50x20 cm dikim sıklığı uygulanmıştır. Araştırmanın her iki yılında da dörder biçim yapılmış, bitki boyu (cm), yeşil herba verimi (kg/da), drog herba verimi (kg/da), drog yaprak verimi (kg/da), uçucu yağ oranı (%) ve bileşimi incelenmiştir. İncelenen bu özelliklerden ikinci yıla ait veriler ilk yıla oranla daha yüksek bulunmuştur. 2007 yılında yeşil herba verimi 642.2-3901.2 kg/da, drog herba verimi 116.6-942.1 kg/da, drog yaprak verimi 93.4-608.4 kg/da arasında değişim gösterirken; 2008 yılında yeşil herba verimi 568.9-3256.0 kg/da, drog herba verimi 92.0-558.8 kg/da, drog yaprak verimi 72.5-465.5 kg/da arasında saptanmıştır. Dikim sıklıklarının uçucu yağ oranlarına etkisi önemsiz olup ilk yıl %0.36-1.33, ikinci yıl %0.48-1.45 arasında değişmiştir

Anahtar Kelimeler:

-

Effects of different plant densities on yield and quality characteristics of Sweet Basil (Ocimum basilicum L.)

Keywords:

-,

PDF

___

Açıkgöz, N., Akkaş, M.E. Özcan, K. Moghaddam, A.F. 1994. PC’ler için veritabanı esaslı türkçe istatistik paketi: TARIST, Tarla Bitkileri Kongresi, 25-29 Nisan 1994. E.Ü.Z.F. Bornova/İzmir.
Adıgüzel, A., M. Güllüce, M. Şengül, H.Öğütçü, F. Şahin, I. Karaman, 2005. Antimicrobial effects of Ocimum basilicum (Labiatae) extract, Türk J Biol, 155-160.
Akgül, A., 1993. Baharat bilimi ve teknolojisi, Gıda Teknolojisi Derneği, Yayınları No:15, 451.
Anonim, 2007-2008. İzmir devlet meteoroloji istasyonu kayıtları.
Bugayenko, L.A., N.P., Demchenko, L.G., Nazarenko, 1995. Effective methods of sellection of essential oil crops. flaours, fragrances and essential oils. proceedings of the 13th International congress of flavours, fragrance and essential oils, İstanbul, Turkey, 15-19 October 1995. vol: 2 1995, AREP Pub. İstanbul.
Clark, R.J. R. C. Menary, 1982. Enviromental and cultural factors affecting the yield and composition of peppermint. VII. international congress of essential oil. Fedarum, 14: 74-79
Ceylan, A. 1997. Tıbbi Bitkiler-II (Uçucu Yağ Bitkileri) E.Ü.Z.F. Yayınları No:481, Bornova, İzmir, s.306.
Erşahin, L., 2006. Diyarbakır ekolojik koşullarında yetiştirilen fesleğen (Ocimum basilicum L.) popülasyonlarınnıın agronomik ve kalite özellikleri. C. Ü. Fen Bil. Enst. Yüksek Lisans Tezi. Adana
Gürbüz, B., A. İpek, D. Başalma, E.O. Sarıhan, C. Sancak, S. Özcan, 2006. Effects of diurnal variability on essential oil composition of sweet basil (Ocimum basilicum L.), Asian Journal of Chemistry, Vol. 18 (1), pp. 285-288.
Havla, S., L. Pukka, 1987. Studies on fertilization of dill (Anethum graveolens L.) and basil (Ocimum basilicum L.) Journal of Agricultural Sciences in Finland, 59, 11-17.
Khalid, Kh., A., S. F. Hendawy, E. El-Gezawy, 2006. Ocimum basillicum L. prodoctuion under organic farming, Research Journal of Agriculture and Biological Sciecnes 2(1): 25-32.
Kovancı, İ. 1990. Bitki besleme ve toprak verimliliği. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi. Teksir No: 107/3. s: 286. Bornova/İzmir.
Lee, S., K. Umano, T. Shibamoto, K. Lee, 2005. Identification of volatile components in basil (Ocimum basilicum L.) and thyme leaves (Thymus vulgaris L.) and their antioxidant properties, Food Chemistry 91 (2005) 131–137.
Nacar, Ş., 1997. Farklı yörelerden sağlanan fesleğen (Ocimum basilicum L.) bitkilerinde değişik dikim sıklıklarının verim ve kaliteye etkisi. C. Ü. Fen Bil. Enst. (Doktora Terzi), 159 sayfa. Adana.
Nacar, Ş., S. Tansı, 2000. Chemical components of different basil (Ocimum basilicum L.) cultivars grown in çukurova regions in turkey. Israil Lournal of Plant Science. 48, 109-112.
Putievsky, E., D., Basker, 1977. Experimental cultivation of majoram, oregano and basil. J. Hort. Sci. 52, 181-188.
Sajjadi, S. E. 2006. Analysis of the essential oils of two cultivated basil (Ocimum Basilicum L.) From Iran, Daru. 14(3):128-129.
Sarıhan, E.O., A. İpek, B. Gürbüz, N. Arslan, 2004. Farklı azot dozlarının fesleğen (Ocimum basilicum L.)’de herba verimi ve uçucu yağ oranı üzerine etkisi. XV. Bitkisel İlaç Hammaddeleri Toplantısı, 6-9 Ekim 2004, 305-310. Belek-Antalya.
Stengele, M., E., Stahl-Biskup, 1993. Seasonal variation of essential oil of Europen pennyroyal (Mentha pulegium L.) Acta Horticulture 344, 41-51.
Szöllôsi, R., I. S. Varga, 2002. Total antioxidant power in some species of Labiatae (adaptation of FRAP method), Proceedings of the 7th Hungarian Congress on Plant Physiology, S2-P24, Acta Biologica Szegediensis, Volume 46(3-4):125-127, 2002.
Tada, H., Y. Ikeda, T. Omoto, K. Shimomura, K. Isimaru, 1996. Rosmarinic acid and related phenolics in adventitious root cultures of Ocimum basilicum L., Plant Tissue Culture Letters, 13 (1), 69-71 (1996).
Telci, İ., E. Bayram, G. Yılmaz, A.B. Avcı, 2005. Türkiye’de kültürü yapılan yerel fesleğen (Ocimum spp) genotiplerinin morfolojik, agronomik ve teknolojik özelliklerinin karakterizasyonu ve üstün bitkilerin seleksiyonu (Sonuç Raporu), TOGTAG-3102 No’lu Proje. TÜBİTAK.
Verma, P.K., M.S., Punia, G.D., Saharma, G., Talwar, 1989. Evaluation of different species of Ocimum for their herb and oil field under Hayrana conditions. Indian Perfumer, 33(2): 79-83.
Vömel , A., A. Ceylan, 1977. Ege Bölgesinde bazı tıbbi bitkilerin yetiştirme denemeleri. Doğa, 1, 79-83.
Wichtl, 1971. Die pharmakogostich-chemisehe analys band, 12, Frankfurt/M.