Üreme Tedavisinde Anne-Bebek Bağlanması: Kavram Analizi

Bu çalışmada üreme tedavisinde anne-bebek bağlanması kavramının analizi yapılarak, tedavide kilit role sahip olan infertilite hemşirelerine ve anne-bebek bağının devam etmesini sağlayan kadın sağlığı ve hastalıkları, pediatri hemşireleri için yol gösterici olması amaçlanmaktadır. Literatür incelemesi; Clinical Key Elsevier, Science Direct, Taylor&Francis Online, Ulakbim, Pubmed, Dergipark, Yöktez veri tabanlarında “Anne-bebek, bağlanma, kavram analizi, bonding, attachment, neonatal bonding, concept analysis” anahtar kelimeleri ile yapılan taramalar sonucunda kavram analizi için uygun ve ulaşılabilen 14 Türkçe, 3 İngilizce makale, 1 kitap, Türk Dil Kurumu Sözlüğü, Chambridge İngilizce Sözlük ve Psikoloji Sözlüğü ele alınmıştır. Walker and Avant’ın kavram analizi yöntemine uygun olarak yapılan analizin ilk adımında kavram “üreme tedavisinde anne-bebek bağlanması” olarak seçilmiş, ikinci adımda analizin amacına yer verilmiştir. Üçüncü adımda kavramının sözlük tanımı ve diğer kullanım alanları belirlenerek tanımlar belirtilmiştir. Dördüncü adımda kavramın tanımlayıcı özellikleri; ilişki, yakınlık ve bağlılık olarak belirlenmiştir. Beşinci ve altıncı adımda kavram tanımlayıcı özellikler doğrultusunda model, sınırda ve karşıt vakalarda açıklanmıştır. Yedinci adımda kavramın ortaya çıkmasını sağlayan hazırlayıcı faktörler ve sonuçlar anne-bebek açısından ele alınmıştır. Son adımda ise kavramın değerlendirilmesi için ölçekler sunulmuştur. Üreme tedavisinde anne-bebek bağlanması kavramının kavram analizi yöntemiyle ayrıntılı bir şekilde incelenmesinin, bağlanma kavramının netleştirilmesine ve hemşirelerin, üreme tedavisinde, annelerin bebekleriyle güvenli bir bağlanma yaşamasına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Mother-Baby Attachment in Reproductive Treatment: Concept Analysis

___

  • 1. Aydemir-Karakulak, H. (2009). Anne-bebek bağlanma ölçeğinin türk toplumuna uyarlanması (aydın örneği). (Yüksek lisans tezi). Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Sivas.
  • 2. Cambridge İngilizce Sözlüğü. (2021) Erişim adresi: https://dictionary.cambridge.org/dictionary/english-turkish/bond_2?q=bonding (Erişim tarihi: 01 Mayıs 2021)
  • 3. Çetin Abalı S. (2019). İnfertilite. H. Arslan Özkan (Ed.), Hemşirelik ve ebelik için kadın sağlığı ve hastalıkları kitabı içinde (s.132-143). Ankara: Akademisyen Kitabevi.
  • 4. Dereli Yılmaz, S. (2013). Prenatal anne - bebek bağlanması. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 10 (3): 28-33.
  • 5. Duyan V., Kapısız Gül S., Yakut İbrahim H. (2013). Doğum öncesi bağlanma envanteri’nin bir grup gebe üzerinde türkçeye uyarlama çalışması The Journal of Gynecology - Obstetrics and Neonatology, 10 (39): 1609-1614 2013.
  • 6. Gibson, F. L., Ungerer, J. A., McMahon, C. A., Leslie, G. I., & Saunders, D. M. (2000). The mother-child relationship following in vitro fertilisation (IVF): infant attachment, responsivity, and maternal sensitivity. Journal of Child Psychology and Psychiatry, and Allied Disciplines, 41(8), 1015–1023.
  • 7. Güleç D, Öztürk R, Sevil Ü, Kazandı M. (2014). Gebelerin yaşadıkları doğum korkusu ile algıladıkları sosyal destek arasındaki ilişki. Türkiye Klinikleri Journal of Gynecology and Obstetrics, 24(1):36-41.
  • 8. İslam Ansiklopedisi. (2021). Erişim adresi: https://islamansiklopedisi.org.tr/arama/?q=ba%C4%9Flanma&p=m (Erişim tarihi: 01.05.2021).
  • 9. Karataş, Z. (2017). Bağlanma kuramı açısından kurum bakımının çocuklar üzerindeki etkileri. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10:54. doi: http://dx.doi.org/10.17719/jisr.20175434654
  • 10. Koniak-Griffin D. (1988). The relationship between social support, self-esteem, and maternal-fetal attachment in adolescents. Research in Nursing & Health, 11(4), 269–278. https://doi.org/10.1002/nur.4770110408
  • 11. Lang, C. (2018) Bağlanma, Doğum Öncesi ve Sonrası Dönemde Bağlanmanın Güçlendirilmesi. Çev.:Üzel N. Ve Özbalcı S. Modern Tıp Kitabevi. Ankara. p.1-67.
  • 12. Meleis, A. (2012) Theoretical Nursing Development & Progress. 5th Edition, Lippincott William & Wilkins, Wolters Kluwer, Philadelphia.
  • 13. Numan, M., & Young, L. J. (2016). Neural mechanisms of mother-infant bonding and pair bonding: Similarities, differences, and broader implications. Hormones and Behavior, 77, 98–112. https://doi.org/10.1016/j.yhbeh.2015.05.015
  • 14. Ohoka, H., Koide, T., Goto, S., Murase, S., Kanai, A., Masuda, T., Aleksic, B., Ishikawa, N., Furumura, K., & Ozaki, N. (2014). Effects of maternal depressive symptomatology during pregnancy and the postpartum period on infant-mother attachment. Psychiatry and Clinical Neurosciences, 68(8), 631–639. https://doi.org/10.1111/pcn.12171
  • 15. Türk Dil Kurumu Sözlükleri. (2021). Erişim adresi: https://sozluk.gov.tr/ (Erişim tarihi: 01 Mayıs 2021)
  • 16. Ünder Kavlak, O. (2004). Maternal bağlanma ölçeğinin Türk toplumuna uyarlanması. (Doktora tezi). Ege Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • 17. Yalçın Y. J. (2010). Anne bebek arasındaki bağlanma olgusunun infantil kolik ile ilişkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Mersin: Mersin Üniversitesi.
  • 18. Yalçın, S.S., Örün, E., Özdemir, P., Mutlu, B. ve Dursun, A. (2014). Türk annelerde doğum sonrası bağlanma ölçeklerinin güvenilirliği. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 57, 246-251.