Farklı frekanslardaki ve şiddetlerdeki işitsel uyaranların insanda basit reaksiyon zamanına etkileri

İşitsel, görsel ve taktil uyaranlara reaksiyon zamanı (RZ) üzerinde birçok çalışma yapılmıştır. Ancak basit reaksiyon zamanının (BRZ) değişik şiddet düzeylerinde ve frekanslardaki işitsel uyaranlardan nasıl etkilendiği iyi bilinmemekte-dir. Özellikle, ses frekansının BRZ’ye etkisi ile ilgili çalışmalar nadirdir. Bu çalışma ile hangi frekans ve şiddet düzeylerindeki ses uyaranlarının BRZ’yi en çok etkilediğini saptamayı amaçladık. Bu amaçla denekler cinsiyete ve yaşa göre gruplandırıldı. Her grup için ses şiddet düzeyi ve frekansı değiştirilerek BRZ’ler ölçüldü. Deneye sağlıklı, erişkin ve bilinen bir işitsel rahatsızlığı olmayan yaşları 17-24 arasında değişen 20 kadın ve 20 erkek denek (her iki grupta ortalama yaş: 20.65) dahil edildi. Ses uyaranları olarak, insan kulağının en duyarlı olduğu frekans aralığında yer alan 1kHz, 2kHz ve 4kHz frekanslı saf ses tonları ile bu aralığın dışında kalan 500 Hz frekanslı saf ses tonu kullanıldı. Her ses üç değişik şiddet düzeyinde (60, 70 ve 80 dB) uygulandı. BRZ’nin şiddet düzeyi artışıyla anlamlı ölçüde kısaldığı görüldü. BRZ’nin frekansa göre de anlamlı olarak değiştiği saptandı. Şiddet düzeyi ve cinsiyet ayrımına gidilmeden tüm verilerin genel ortalaması alındığında BRZ’nin en kısa 500 Hz’de, en uzun 2 kHz’de olduğu gözlendi. Kullanılan uyaranlar arasında 500 Hz - 80 dB şiddet düzeyli sesin insanda işitsel uyaranlara reaksiyon vermede en etkili uyaran olduğu sonucuna varıldı. Tüm deneklerin tüm uyaranlara reaksiyon zamanları 160- 190 ms aralığında bulundu. Bu reaksiyon zamanı aralığı benzer çalışmalardan elde edilen değerlerle uyumludur.

Anahtar Kelimeler:

Reaksiyon zamanı, Işık, Ses, Cinsiyet dağılımı, Akustik uyarılma

The effects auditory stimuli with varying frequency and intensitiy on human simple reaction time

Several studies have been performed on the reaction time stimuli of different modalities in man. However, studies concerned with how ‘Simple Reaction Time’ (SRT) is affected by auditory stimuli with different intensities and frequencies are rare. In this study, we aimed at determining the pure sound tone of which frequency and intensity affects SRT the most. For this purpose, the subjects were classified according to age and sex and SRTs were measured by changing the sound intensity and frequency one at a time. Healthy male and female adults, aged between 17 and 24 (mean age: 20.65 yrs in both groups) were included in the study. Sound frequencies used were 500 Hz, 1 kHz, 2 kHz and 4 kHz. Each pure tone was applied at three different intensities; 60, 70 and 80 dB. It was observed that SRT gets shorter statistically significantly as the stimulus intensity is increased and that SRT changes significantly with frequency. The mean reaction time of all subjects regardless of sex for all intensities was calculated. It was shortest for 500 Hz and longest for 2 kHz. It has been concluded that among the stimuli used in this study the tone beep with a frequency of 500 Hz and intensity level 80 dB is the most effective stimulus which causes the shortest auditory reaction time in our subjects. Simple reaction times of all subjects regardless of gender to all stimuli fell in the range of 160- 190 ms.

Keywords:

Reaction Time, Light, Voice, Sex Distribution, Acoustic Stimulation,

PDF

___

1. Graham R. Use of auditory icons as emergency warnings: Evaluation within a vehicle collision avoidance application. Ergonomics 1999;42(9):1233-1248.
2. Özcan T, Alyürük K, Çakır Y. Trafik kazalarında aracı kullanan insana psiko-nörolojik yönden bir yaklaşım; sese ve ışığa reaksiyon zamanı ve Benton Visual Retention testi ile iki grup sürücünün kıyaslanması. 18. Ulusal Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Kongresi Çalışmaları Kitabı. Türk Nöro-Psikiyatri Derneği. İstanbul:1983: 53-60.
3. Savaş S. 8 Haftalık interval sprint sürat antrenmanının elit basketbolcuların görsel ve işitsel reaksiyon zamanı üzerine etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi 2000;8(2):239-246.
4. Yalaz G, Hariri Nİ. Motorlu araç kullananlarda alkolün reaksiyon zamanına olan etkisinin araştırılması. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 1979;18(1): 41-55.
5. Tiefenau A, Neubauer H, Von Specht H, Heil P. Correcting for false alarms in a simple reaction time task. Brain Res 2006;1122(1):99-115
6. Durmuş O. Futbol, Bilim ve Teknoloji Dergisi, Futbol Federasyonu Yayını 1995; 4:15-18.
7. Drever J: Dictionary of Psychology. 11 th. Ed. Penguin Books,1968.
8. Terzioğlu M: Fizyoloji Ders Kitabı. İstanbul: Çeltüt Matbası, 1974; 161-312.
9. Ricci B: Experiments in the physiology of human performance, Lea and Febiger, Philadelphia;1970;48.
10. Kohfeld DL. Simple reaction time as a function of stimulus intensity in decibels of light and sound. J Exp Psychol 1971; 88: 251-257.
11. Carlsen AN, Dakin CJ, Chua R,Franks IM. Startle produces early responce latencies that are distinct from stimulus intensitiy effects. Exp Brain Res 2006;176:199-205.
12. Jevas S and Yan J H. The effect of aging on cognitive function: a preliminary quantitative review. Res Q Exercise Sport 2001; 72: A-49.
13. Demirkan L. Futbol hakemlerinde yorgunluğun reaksiyon zamanına etkisi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü .Yüksek Lisans Tezi. Ege Üniversitesi, İzmir, 1996.
14. Lyon RJ, Tong JE. The influence of alcohol and tobacco on the componenets of choice reaction time. J Stud Alcohol 1975;36(5), 578-596.
15. Temuçin HS. Sigara şeklinde alınan nikotinin kadın ve erkekte reaksiyon zamanı üzerine etkisi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi. Ege Üniversitesi, İzmir,1990.
16. Çelebi G. Simple apparatus for generating reaction time histograms. Physiol Behav 1978; 20(3):355-356.
17. Kutukcu Y, Marks WJ, Goodin DS, Aminoff MJ. Simple and choice reaction time in Parkinsons’s disease. Brain Res 1999; 815 367-372.
18. Brand G. Reaction time measures in depressed patients. Encephale 1994; 20 (5):505-9.
19. Epstein M, Florentine M. Reaction time to 1 – and 4 kHz tones as function of, sensation level in listeners with normal hearing. Ear Hear 2006;27(4):424-429.
20. Chocholle R. Reaction time: its possible utilization in audiology. Ann Otolaryngol Chir Cervicofac. 1954;71:379-389.
21. Çelebi G: Biyomedikal Fizik.2. Baskı. İzmir: Barış Yayınları, 1995:90-117.
22. Pehlivan F:Biyofizik Ders Kitabı. 2.Baskı. Ankara: Hacettepe - Taş Yayınları, 1997:313-327
23. A Literature Review on Reaction Time. Robert J. Kosinski. Clemson University (http://biae.clemson.edu/bpc/bp/Lab/110/reaction.htm) (erişim tarihi: 11.12.2002)
24. Kandel ER, Schwartz JH, Jessell TM: Principles of Neural Science. International Edition. Mc Graw Hill, 2000:590-624.
25. Adam J, Paas F, Buekers M, Wuyts I, et al. Gender differences in choice reaction time: Evidence for differential strategies. Ergonomics 1999; 42(2): 327-335
26. Noble CE, Baker BL and Jones TA. Age and sex parameters in psychomotor learning, Percept Mot Skills 1964;19:935-945.
27. Pain MT, Hibbs A. Sprint starts and the minimum auditory reaction time. J Sports Sci 2007; 25(1):79-86.