Tuncay CANBULAT, Uğur CİPCEVİZCİ, Beste KALFA, Erdal FAHLİOĞULLARI

Kesintili Zorunlu Eğitimden Etkilenen İlkokul Öğrencilerinin Okula Bağlanma ve Akademik Özyeterlik Düzeylerinin Değerlendirilmesi

Bu araştırmanın amacı 4+4+4 olarak bilinen kesintili zorunlu eğitim sisteminde öğrenime başlayan ilkokul öğrencilerinin okula bağlanma ve akademik özyeterlik düzeylerini değerlendirmektir. Araştırma tarama modelinde desenlenmiştir. Araştırmanın örneklemini; 2015-2016 eğitim-öğretim yılı İzmir ili Buca ilçesi devlet okullarında okuyan 612 ilkokul 4. sınıf öğrencisi oluşturmuştur. Bu öğrenciler 4+4+4 olarak bilinen eğitim sisteminin başladığı 2012-2013 eğitim-öğretim yılında ilkokul 1. sınıfa başlayan öğrencilerdir. Araştırmanın bulgularına göre; ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin cinsiyet değişkenine göre okula bağlanma ve akademik özyeterlik düzeylerinde kız öğrencilerin lehine anlamlı fark bulunmuştur. Öğrencilerinin okul öncesi eğitim alma durumlarına göre akademik özyeterliklerinde okul öncesi eğitim alanlar lehine anlamlı fark bulunmuş olup, okula bağlanma değişkeninde okul öncesi eğitim alan ya da almayanlar arasında anlamlı fark yoktur. Öğrencilerinin yaş değişkenine göre ilkokula başladıklarında yaşı büyük olanların (72 ay ve üstü doğumlular, 66-71 ay arası doğumlular) yaşı küçük olanlara (60-65 ay arası doğumlular) göre akademik özyeterlikleri daha yüksektir. İlkokula başladıklarında 72 ay ve üstü doğumlular ile 66-71 ay arası doğumlular arasında akademik özyeterliklerinde anlamlı fark yoktur. Okula bağlanma değişkeninde ise yaşa göre anlamlı fark yoktur. Araştırmaya katılan öğrencilerin okula bağlanma ve akademik özyeterlikleri arasında orta düzeyde, pozitif ve anlamlı bir ilişki olduğu ortaya çıkmıştır. Bu sonuca göre öğrencilerin okula bağlanma ile akademik özyeterliklerini arasında doğru bir orantı olduğu söylenebilir. Bu araştırmanın sonuçlarının yeni sistemle birlikte yaşandığı iddia edilen bazı sorunlar üzerinde veriye dayalı düşünme ve tartışma ortamı yaratacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Okula bağlanma, akademik özyeterlik, ilkokul öğrencisi, kesintili-zorunlu eğitim sistemi

PDF

___

Bandura, A. (1977). Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioural change, Psychological Review, 84(2), 191-215.
Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: Freeman and Company.
Bellici, N. (2015). Ortaokul öğrencilerinde okula bağlanmanın çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 48-65.
Bruce, G. ve Crump, D. A. (2003). Association of parental involvement and social competence with school adjustment and engagement among six graders. Journal of School Health, 73,(3), 121-126.
Büyüköztürk Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem-A Yayıncılık.
Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Yayıncılık.
Canbulat, T. ve Küçükkaragöz, H. (2013, Mayıs). Kesintili zorunlu eğitimden etkilenen ilkokul birinci sınıf öğrencilerinin okula uyum ve okula hazır bulunuşluk düzeylerinin değerlendirilmesi. XII. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu, Aydın, Türkiye.
Conchas, G. Q. (2001). Structuring failure and success: Understanding the variability in Latino school engagement. Harvard Educational Review, 71(3), 475-505.
Creswell, J. W. (1998). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five traditions. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
Çetin, B. (2009). Yeni ilköğretim programı (2005) uygulamalarının ilköğretim 4. ve 5.sınıf öğrencilerinin öz-yeterliliklerine etkisi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 130-141.
Duy, B. ve Yıldız, M.A. (2014). Farklı zorbalık statüsüne sahip erinlerde okula bağlanma ve yalnızlık. Eğitim ve Bilim Dergisi, 39(174),173-188.
Eğitim Reformu Girişimi (2012a). 4+4<8 Bilgi notları. http://erg.sabanciuniv.edu/node/756 adresinden elde edildi.
Eğitim Reformu Girişimi (2012b). Eğitim izleme raporu. http://erg.sabanciuniv.edu/node/1197 adresinden elde edildi.
Fowler, F. J. (2009). Survey research methods (4th ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
Fullarton, S. (2002). Student engagement with school: Individual and school-level influences (LSAY Research Report No. 27
Gündüz, F. ve Çalışkan, M. (2013). 60-66, 66-72, 72-84 aylık çocukların okul olgunluk ve okuma yazma becerilerini kazanma düzeylerinin incelenmesi. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(8), 379-398.
Hill, L. G. (2005). Investigation of a brief measure of school attachment. Unpublished manuscript, Department of Human Development, Washington State University, USA.
Hill, L. G., ve Werner, N. E. (2006). Affiliative motivation, school attachment, and aggression in school. Psychology in the Schools, 43 (2), 231-246.
Işıkoğlu Erdoğan, N. ve Şimşek. Z. C., (2014). Birinci sınıfa başlayan çocukların, velilerin ve öğretmenlerin okula uyumlarının incelenmesi. International Journal of New Trends In Arts, Sports &Science Education, 3(2), 62-70.
Janosz, M., Archambault, I., Morizot, J., ve Pagani, L. (2008). School engagement trajectories and their differential predictive relations to dropout. Journal of Social Issues, 63, 21-40.
Jinks, J. ve Morgan, V. (1999). Children’s perceived academic self-efficacy: An inventory scale. The Clearing House, 72(4), 224-230.
Karasar, N. (2013). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Kerimoğlu, F. (2014). Farklı yaştaki çocukların oluşturduğu ilkokul 1. sınıflarda yaşanan sorunların belirlenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Kuş, E. (2009). Nicel-nitel araştırma teknikleri: Sosyal bilimlerde araştırma teknikleri nicel mi? Nitel mi? (3. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık
Maddox, S. L. & Prinz, R.J. (2003). School bonding in children and adolescents: conceptualization, assessment, and associated variables. Clinical Child and Family Psychology Review, 6, 31-49.
Mengi, S. (2011). Ortaöğretim 10. ve 11. sınıf öğrencilerinin sosyal destek ve özyeterlik düzeylerinin okula bağlılıklarıyla ilişkisi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2013). Millî eğitim bakanlığı okul öncesi eğitim ve ilköğretim kurumları yönetmeliği. http://mevzuat.meb.gov.tr/html/ilkveokuloncyon_0/ilkveokuloncyon_0.html internet adresinden elde edildi.
Oktay, A. (2014). Yeni eğitim sistemi hakkında düşünceler. Ege’den eğitime bakış 2013: eğitim sisteminde 4+4+4 düzenlemesi üzerine değerlendirmeler. İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi, Yayın No: 14.
Osterman, K. F. (2000). Students’ need for belonging in the school community. Review of Educational Research, 70(3), 323-367.
Öncü, H., (2012). Akademik özyeterlik ölçeğinin türkçeye uyarlanması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 13(1), 183-206.
Özdemir, M. ve Kalaycı, H., (2013). Okul bağlılığı ve metaforik okul algısı üzerine bir inceleme: Çankırı ili örneği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi. 13(4), 2125-2137.
Özdemir, Y. ve Koruklu, N.(2013). İlk ergenlikte ana-babaya bağlanma, okula bağlanma ve yaşam doyumu. İlköğretim Online, 12(3), 836‐848.
Roeser, R. W., Midgley, C. ve Urdan, T. C. (1996). Perceptions of the school psychological environment and early adolescents psychological and behavioral functioning in school: The mediating role of goals and belonging. Journal of Educational Psychology, 88, 408-422.
Savi, F. (2011). Çocuk ve ergenler için okula bağlanma ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. İlköğretim Online, 10(1), 80-90.
Savi Çakar, F. (2011). School attachment and quality of life in children and adolescents of elementary school in Turkey. Educational Research, 1(9), 1465-1471.
Schunk, D. H. (2003). Self-efficacy for reading and writing: Influence of modeling, goal setting, and self-evaluation. Reading & Writing Quarterl, 19(2), 106-111.
Ünver, G. B., Dikbayır, A., ve Yurdakul, B. (2015). Kesintili zorunlu eğitim ilkokul birinci sınıf uygulamalarının incelenmesi. K. Ü. Kastamonu Eğitim Dergisi 23(4), 1647-1664.
Yavuzer, H. (2002). Çocuk psikolojisi. İstanbul: Remzi Kitapevi.
Yılmaz, E., Yiğit, R. ve Kaşarcı, İ. (2012). İlköğretim öğrencilerinin özyeterlilik düzeylerinin akademik başarı ve bazı değişkenler açısından incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12( 23), 371-388.
Zimmerman, B. J. (1995). Self-efficacy and educational development. İçinde A. Bandura (Ed.), Self-efficacy in changing societies (s. 202–231). New York: Cambridge Univ. Press.
Zusho, A., Pintrich, P.R. (2003). Skillandwill: The role of motivation and cognition in the learning of college chemistry. International journal of science education, 25(9), 1081–1094.