Mustafa YAKAR

6231

TÜRKİYE’DE İLLER ARASI NET GÖÇLERLE SOSYO-EKONOMİK GELİŞMİŞLİK ARASINDAKİ İLİŞKİNİN COĞRAFİ AĞIRLIKLI REGRESYON İLE ANALİZİ

Araştırmanın amacı, Türkiye’de iller arası net göçlerin illerin sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeyleri ile olan ilişkisinin Coğrafi Ağırlıklı Regresyon (CAR) analizi kullanılarak belirlenmesi ve modellenmesidir. Araştırmanın veri kaynakları, Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi’nden (ADNKS) yıllık elde edilen iller arası göç verileri (2007-2012) ile Yıldız vd.(2010) yapmış olduğu “Türkiye’de İllerin Sosyo-ekonomik Gelişmişlik Sıralaması2010”adlı yayındaki illerin Sosyo-ekonomik Gelişmişlik Endeksi (SEGE) değerlerinden oluşmaktadır.Bu araştırmada iller arasındaki net göçü açıklamak için çok sayıda değişken kullanmak yerine, illerin gelişmişlik düzeyini belirleyen pek çok değişkenin tek değerdeki özeti olan SEGE’nin bağımsız değişken olarak kullanılmasının daha uygun olduğu düşünülmüştür. İllere göre oluşturulan net göçlerle illerin SEGE değerlerinden oluşan veriler,  SPSS 11.5 ve ArcGIS 9.3 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Yapılan Sıralı En Küçük Kareler analizi sonucunda R2=0.64 bulunmuş ve kurulan regresyon denklemi anlamlı (F<0,001) bulunmuştur. Bunun anlamı, iller arası net göçlerle illerin sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeyi arasında pozitif güçlü bir korelasyon bulunmakta ve net göçlerin % 64’ünü illerin sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeyi belirlemektedir. Aynı değişkenlerin CAR analizi sonucunda ise R2=0.85 (Adjusted R2 0.81)  olarak çıkmıştır. CAR analizine göre, lokal R2’lerin dağılımı, illerin sosyo-ekonomik gelişmişlik seviyesinin iller arası net göçleri en iyi Marmara Bölgesi ve çevresini açıklarken, Türkiye’nin doğu ve güneydoğusunda bu ilişkinin zayıfladığı ortaya çıkmıştır. Sonuçta, Türkiye’de illerin gelişmişlik farklılığının iller arası göçleri nerelerde ve ne düzeyde etkilediği ortaya konmuştur.  Anahtar Kelimeler: Net Göçler, Sosyo-ekonomik Gelişmişlik Endeksi, Coğrafi Ağırlıklı Regresyon, Sıralı En Küçük Kareler Yöntemi, Türkiye 
Anahtar Kelimeler:

Net Göçler, Sosyo-ekonomik Gelişmişlik Endeksi, Coğrafi Ağırlıklı Regresyon

Analysis of the Relationship between Net Inter Provincial Migration and Socio-Economic Development in Turkey by Using Geographically Weighted Regression Analysis

The aim of the study was to determine and model the affiliation between net inter-provincial migration inTurkeyand socio-economic development levels by using Geographically Weighted Regression (GWR) analysis. The data sources of the study consist of annual migration related data (2007-2011) obtained from the Address-based Population Registry System (ABPRS) and the values given in the publication ‘Socio-Economic Development Ranking of Provinces (SEDI 2010) which was prepared by the Yıldız et al. (2010) and consists of the socio-economic development index (SEDI) values for provinces.In this study it was considered more appropriate to use the SEGE which is the single summarized value of multiple variables determining the development levels of provinces as an independent variable to explain net migration between provinces. The data established for the provinces were analyzed with the use of SPSS 11.5 and ArcGIS 9.3 programs. The executed OLS analysis revealed result of R2=0.64 and the established regression equation (F<0,001) was found to be statistically significant. This signifies that there is a strong positive correlation between inter-provincial net migration and the economic development levels of provinces and that 64% of net migration are determined by the socio-economic development levels of provinces R2=0.85(R2 Adjusted 0.81) was obtained as a result of the GWR analysis of the same variables. While the distribution of local R2’s reveals that the Marmara Region and its periphery have the highest net migration with the highest socio-economic development level among provinces, this affiliation grows weaker in the eastern and southeastern parts of Turkey. As a result, differences in development level of provinces in Turkey, where, and how to affect inter-provincial migration have been revealed.Keywords: Net Migrations, Socio-economic Development Index, Geographically Weighted Regression, Ordinary Least Squares, Turkey
Keywords:

Net Migrations, Socio-economic Development Index, Geographically Weighted,

PDF

___

  • Abadan-Unat, N. 2006. Bitmeyen Göç: Konuk İşçilikten Ulusötesi Yurttaşlığa. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. İstanbul.
  • Abar H. 2011. Türkiye’de İller Arası Göçün Belirleyicileri: Mekânsal Ekonometrik Model Yaklaşımı Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Erzurum.
  • Akarca A.T., Tansel A. 2012. “Southwest as the New Internal Migration Destination in Turkey” IZA Discussion Paper, Paper No: 6627. http://www.iza.org/en/webcontent/publications/papers/viewAbstract?dp_id=6627 (Erişim: 01.05.2013)
  • Aslan T., Arı A., Zeren F. 2013. “The Impact of Electricity Consumption on Economic Development in Turkey: A Geographically Weighted Regression Approach” Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi 1 (1): 31-48.
  • Atalık, G. ve Çıracı, H. 1993. “Bölgelerarası Farklılaşmanın Bir Sonucu Olarak Bölgelerarası Göçler”, 3.Ulusal Bölge Bilimi/Bölge Planlama Kongresi, 24-25 Haziran 1993, İstanbul.
  • Bakırtaş T. ve Kandemir O. 2010. “Türkiye’nin Doğu Bölgeleri İle Kıyı-Batı Bölgeleri Arasındaki Kitlesel Göç Süreci” Uluslararası Avrasya Ekonomileri Konferansı, 4-5 Kasım 2010, İstanbul (http://www.eecon.info/papers/185.pdf(Erişim: 02.05.2013)
  • Başar Ö.D. 2009. Uzamsal Regresyon Analizi Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi, İstanbul.
  • Başel, H. 2007. “Türkiye’de Nüfus Hareketleri ve İç Göçün Nedenleri” Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 53, 516-542.
  • Baysal, T. 2010. İl Ölçeğinde Diğer Sosyo-Ekonomik Verilerle Göç Oranları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi TUİK Uzmanlık Tezi, Ankara.
  • Berker, A. 2011. "Labor-market Consequences of Internal Migration in Turkey" Economic Development and Cultural Change, 6 (1) 197-239.
  • Bozbeyoğlu, A.Ç. ve Tılıç, H.R. 2011. “Türkiye’de Değişen Nüfus Bilgi Sisteminin Kamu Yönetimine Katılan ve Kamu Hizmetlerinden Faydalanan “Vatandaşla” İlişkisi” Amme İdaresi Dergisi, 44 (1): 89-112.
  • Büyüköztürk Ş. 2011. Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Pegem Akademi, Ankara.
  • Büyüköztürk, Ş., Çokluk, Ö., Köklü, N. 2011. Sosyal Bilimler İçin İstatistik, Pegem Akademi, Ankara.
  • Çağlayan, S. 2006. “Göç Kuramları, Göç ve Göçmen İlişkisi” Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Entitüsü Dergisi (İLKE), 17, 67-91.
  • Çelebioğlu, F., Dall’erba, S. 2010. “Spatial Disparities Across the Regions of Turkey: an Exploratory Spatial Data Analysis” The Annals of Regional Science, 45 (2), 379-400.
  • Çelik, F. 2002. “İç Göçler: Teorik Bir Analiz” Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14 (2), 167-184.
  • Demir M.Ö. 2012. Sosyal Bilimlerde İstatistiksel Analiz: SPSS 20 Kullanım Kılavuzu. Detay Yayıncılık. Ankara.
  • Dinler, Z. 2005. Bölgesel İktisat. Ekin Kitabevi Yayını, Bursa.
  • Doğan M.G.U. 2010. Türkiye’de İç Göçü Belirleyen Etkenlerin 1980-2000 Döneminde Panel Veri Analizi ile İncelenmesi TUİK Uzmanlık Tezi. Ankara.
  • DPT 1996. İllerin Sosyo-ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması. DPT Yayınları. Ankara.
  • DPT 2003. İllerin ve Bölgelerin Sosyo-ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması. DPT Yayınları. Ankara.
  • DPT 2004. İlçelerin Sosyo-ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması. DPT Yayınları. Ankara.
  • Ercilasun M., Gencer E.A., Ersin Ö.Ö. 2011.”Türkiye’deki İç Göçleri Belirleyen Faktörlerin Modellenmesi” International Conference on Eurasian Economies, 12-14 October 2011, Beykent University & Kırgızistan-Türkiye Manas University, Bishkek, Kyrgyzstan, In the Proceeding Book, pp. 319-324 (http://www.eecon.info/papers/378.pdf (Erişim: 01.05.2013)
  • Evcil, A.N. Dökmeci, V., Kıroğlu, G.B. 2006. “Regional Migration in Turkey: Its Directions and Determinants” 46. European Congress of the Regional Science Association. August 30th-September 3rd 2006 Volos-Greece.
  • Evcil, N. 2009. “People’s Propensities on the Internal Migration: The Case of Turkey”, City Futures 2009 An International Conference on Globalism and Urban Change, 4-6 Haziran 2009, Madrid-İspanya.
  • Filiz, Ş.E. 2008. Internal Migration Patterns of Turkey Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
  • Gezici, F. 2006. “Türkiye’de Bölgeler Arası Farklılıkların Mekânsal Veri Analizi Yöntemiyle İncelenmesi” Değişen Mekân içinde (Editör) Ayda Eraydın,: Dost Kitabevi. Ankara
  • Gezici, F., Hewings,G.J.D. 2002. “Spatial Analysis of Regional Inequalities in Turkey” REAL Discussion Paper, University of Illinois at Urbana-Champaign.
  • Gezici, F., Keskin, B. 2005. "Interaction between Regional Inequalities and Internal Migration in Turkey", ERSA Conference Papers.
  • Gökhan, A. 2008. The Determinants of Internal Migration in Turkey Sabancı Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
  • Guinness, P. 2002. Migration. Access to Geography Series, Hodder & Stoughton, London.
  • İçduygu, A., Ünalan T. 1998. “Türkiye’de İç Göç: Sorunsal Alanları ve Araştırma Yöntemleri”, Türkiye’de İç Göç Konferansı Gerede-Bolu, 6-8 Haziran 1997, Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı, İstanbul.
  • İçduygu, A., Sirkeci, İ. 1999. “Cumhuriyet Dönemi Türkiye'sinde Göç Hareketleri”, Ed. O. Köymen içinde, 75 Yılda Köylerden Şehirlere, Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul.
  • İçduygu, A. Sirkeci, İ., Muradoğlu, G. 2001. “Socio-economic Development and International Migration: A Turkish Study” International Migration, 39 (4), 39-61
  • Karaca, O. 2004. Türkiye’de Bölgeler Arası Gelir Farklılıkları: Yakınsama Var Mı? Türkiye Ekonomi Kurumu, Tartışma Metni, 2004/7, www.tek.org.tr/dosyalar/O-KARACA.pdf (Erişim: 02.05.2013)
  • Kırdar, M.G., Saraçoğlu, D.Ş. 2006. “Does Internal Migration Lead to Faster Regional Convergence in Turkey? An Empirical Investigation” MPRA Paper 2648, University Library of Munich, Germany.
  • Lee, E. S. 1966. “A Theory of Migration“ Demography, 3 (1), 47-57.
  • Mutluer, M. 2003. Uluslararası Göçler ve Türkiye. Çantay Kitabevi, İstanbul.
  • Özgür E.M. 2011. Nüfus Coğrafyası. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Coğrafya Bölümü Ders Notları, Ankara.
  • Özgür, E. M., Aydın, O. 2011. “Türkiye’de Evlilik Göçünün Mekânsal Veri Analizi Teknikleriyle Değerlendirilmesi” Coğrafi Bilimler Dergisi, 9 (1), 29-40.
  • Özgür, E.M., Aydın, O. 2012. “Spatial Patterns of Marriage Migration in Turkey” Marriage & Family Review, 48 (5), 418-442.
  • Özmucur, S., Silber, J., 2002. “Spatial Inequality in Turkey and the Impact of Internal Migration” Cornell/LSE/Wider Conference on Spatial Inequality and Development, London, United Kingdom.
  • Parnwell, M. 1993. Population Movements and The Third Worlds. London and New York: Routledge.
  • Peker, M. 1999. “Türkiye'de İçgöçün Değişken Yapısı”, O. Köymen (Editör), 75 Yılda Köylerden Şehirlere içinde Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul.
  • Rogerson A. P. 2001. Statistical Methods for Geography. Sage Pablications. London
  • Sirkeci, İ., Cohen, J.H., Yazgan, P. 2012. “Türkiye’de Göç Kültürü: Türkiye ile Almanya Arasında Göç Hareketleri, Sosyo-ekonomik Kalkınma ve Çatışma” Migration Letters, 9 (4), 373-386
  • Tekeli, İ. 2008. Göç ve Ötesi. Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı Yayınları. İstanbul.
  • Tobler, W. R. (1970). “A Computer Movie Simulating Urban Growth in the Detroit Region” Economic Geography, 46 (2): 234-240.
  • TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU (TÜİK). Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) Veri Tabanı http://tuikapp.tuik.gov.tr/adnksdagitapp/adnks.zul
  • Yakar M. 2012a. “Türkiye'de İç Göçlerin İlçelere Göre Mekânsal Analizi: 1995:2000 Dönemi” Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 9 (1): 741-768.
  • Yakar M. 2012b. “21.Yüzyılın İlk Çeyreğinde Türkiye Nüfusunda Ne Değişti?” Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5 (21): 382-402.
  • Yakar M. ve Saraçlı S. 2010. “Türkiye’de İller Arası Net Göçlerle ile Sosyo-ekonomik Gelişmişlik Endeksi Arasındaki İlişkilerin Analizi” e-Journal of New World Sciences Academy (NWSA) Nature Sciences, 5 (2): 46-59.
  • Yakar, M., Saraçlı, S., Yazıcı, H. 2010. “Afyonkarahisar İlinde İller Arası Göçlerin Gelişmişlik Endeksleriyle Analizi” Doğu Coğrafya Dergisi, 15 (24): 255-271.
  • Yamak, R., Yamak, N. 1999. “Türkiye’de Gelir Dağılımı ve İç Göç” D.E.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(1), 16-28.
  • Yasa, İ. 1979. Yurda Dönen İşçiler ve Toplumsal Değişme, TODAİE Yayınları, Ankara.
  • Yıldırım J., Öcal N., Özyıldırım S. 2007. “Türkiye’de Gelir Eşitsizliği ve Ekonomik Yakınsama: Bir Mekânsal Etki Analizi” TÜBİTAK Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırma Projesi, Proje No: SOBAG105K013, Ankara.
  • Yıldırım J., Öcal N., Özyıldırım S. 2009a. “Income Inequality and Economic Convergence in Turkey: A Spatial Effect Analysis” International Regional Science Review, 32 (2): 221-254.
  • Yıldırım J., Öcal N., Özyıldırım S. 2009b. “Analysing the Determinants of Terrorism in Turkey using Geographically Weighted Regression” III. World Confeence of Spatial Econometric, 8-10 July 2009, Barcelona, İspanya.
  • Yıldız E. B., Sivri, U., Berber, M. 2010. “Türkiye’de İllerin Sosyo-ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması (2010)” Uluslararası Bölgesel Kalkınma Sempozyumu, 7-9 Ekim 2010, Yozgat.
  • Yüceşahin, M., Özgür, E. M. 2006. “Türkiye’nin Güneydoğusunda Nüfusun Zorunlu Yerinden Oluşu: Süreçler ve Mekânsal Örüntü” Coğrafi Bilimler Dergisi, 4 (2), 15-34.
  • Zeren F. 2010. “Mekânsal Etkileşim Analizi” İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi, Ekonomi ve İstatistik Dergisi, 12: 18-39.
  • Zeren F., Yurtkur, A.K. 2012. “Türkiye’de Telekomünikasyon Altyapısının Ekonomik Gelişmişliğe Etkisi: Coğrafi Ağırlıklı Regresyon Yöntemi” Sosyoekonomi, 1: 64-83.
Ege Coğrafya Dergisi-Cover
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 1983
  • Yayıncı: Prof. Dr. Şevket IŞIK
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

İKLİM DEĞİŞİKLİKLERİ: KAMBRİYEN’DEN PLEYİSTOSENE, GEÇ HOLOSEN’DEN 21. YÜZYIL’A

Murat TÜRKEŞ

TÜRKİYE’DE İLLER ARASI NET GÖÇLERLE SOSYO-EKONOMİK GELİŞMİŞLİK ARASINDAKİ İLİŞKİNİN COĞRAFİ AĞIRLIKLI REGRESYON İLE ANALİZİ

Mustafa YAKAR

İZMİR VE MANİSA’DA MEYDANA GELEN BÜYÜK ORMAN YANGINLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Semra SÜTGİBİ