Sivrihisar (Eskişehir) Geleneksel Kent Dokusunun Koruma Bağlamında Değerlendirilmesi

Zengin tarihi ve kültürel değerlere sahip birçok kenti bulunan Türkiye’ de tarihi kentlerin korunmasına yönelik ulusal ve uluslar arası çalışmaların yürütülmesi büyük önem taşımaktadır. Özellikle 1950 sonrasında ortaya çıkan hızlı nüfus artışı ve çarpık kentleşme sonucunda tarihi kent dokularında tahribatın artmasıyla taşınmaz eski eserleri koruma çalışmaları gündeme gelmiş ve çeşitli yasal düzenlemeler yapılmıştır. Günümüzde de korumaya yönelik çalışmalar devam etmekte olup, tarihi bölgelerde sağlıklaştırma uygulamaları sürdürülmektedir. Bu bağlamda çalışmada, doğal, kültürel ve geleneksel dokusu ile Anadolu Türk kenti özellikleri gösteren Sivrihisar kentinin korunabilirliği üzerine bir araştırma yapılmış ve öneriler geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

kentsel koruma, tarihi çevre, geleneksel doku

Evaluation of Sivrihisar (Eskişehir) traditional urban texture in the context of conservation

The national and international studies for the conservation of the city are carried out in Turkey has many cities with rich historical and cultural values. Especially after 1950 with the increase in the destruction of historical city textures as a result of the rapid population growth and unplanned urbanization, the conservation of immovable antiquities has come to the fore and various legal regulations have been made. Conservation efforts continue today, and rehabilitation practices are continued in historical regions. It is of great importance to carry out conservation activities within the framework of sustainability in the historical cities, which contain the traces of various civilizations. Sivrihisar city, which has a deep-rooted history and preserved its traditional texture, was chosen as the study area. The method of the study consists of 5 stages as determination of the problem, literature review, on-site observation and examination, evaluation, results and recommendations. Although Sivrihisar lost its importance in the past, today it has started to gain value again with its tourism potential. Planning studies have the quality to ensure theconservation of Sivrihisar historical city texture. Restoration, facade renovation and street improvement works have gained speed in Sivrihisar recently. These are important studies for the future of Sivrihisar. However, it is clear that uncontrolled tourism will have negative effects on the historical urban texture. The problem of the study is the presence of buildings in the historical city center that need conservation and not to be conserved against tourism. In this context, evaluating the planning studies by considering the old and new urban texture and proposing solutions to the problems constitute the aim of the study.The carrying capacity of Sivrihisar should be taken into consideration in order not to be adversely affected by the excessive tourist density. Tourism in Sivrihisar should be handled within the framework of sustainability principles. By applying policies such as conservation, rehabilitation and renewal, the continuity of the worn out historical texture should be ensured.

Keywords:

Urban conservation, historical enviroment, traditional texture,

PDF

___

AKS Planlama ve Mühendislik Ltd. Şti. 2011. Sivrihisar Kentsel Sit Alanı Koruma Amaçlı İmar Planı, Plan Açıklama Raporu, Sivrihisar Belediye Başkanlığı, Sivrihisar.
Aksoy, E. 2010. Kentsel Gelişmede Ulaşımın Etkinliği Sivrihisar. Eski Yeni Dergi, 17.
Aytekin, O. 2013. Eskişehir İli Sivrihisar İlçesi Kapaklıkaya Evi Restorasyon Önerisi, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Bultan, S. 2019. Eskişehir İli, Sivrihisar İlçesi, Mavi Han Restorasyon Önerisi, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Cansever, T. 2010. Osmanlı Şehri. (1). İstanbul: Timaş Yayınları, 66, 95-98.
Çeçener, B. 1992. Ülkemizde Taşınmaz Kültür ve Doğa Varlıklarını Koruma Olayı ve Bu Konuda Bazı Eleştirel Görüşler. Ege Mimarlık Dergisi, 2: 46-48.
Çöteli, M.G. 2012. Kültürel Peyzajın Korunması Ve Sürdürülebilir Kentsel Gelişmenin Yaratılması Yönünde Bir Politika Önerisi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (32):1,71-110.
Halaç, H. H., Yıldırım, Ö. C., Abacı, C. S. 2017. Sivrihisar Sakin Şehir Olabilir Mi?, Route Educational and Social Science Journal, 4(7), 142-160.
İnceoğlu, M., 2013. Sivrihisar’da Sürdürülebilirlik Üzerine Üç Mimari Proje, E-Journal of New World Sciences Academy NWSA-Social Sciences, 8 (3), 133-152.
Kan, H., 2009. Taraklı Yerleşimindeki Tarihi Dokunun Sürdürülebilirliği Bağlamında Kentsel Koruma ve Geliştirme Stratejileri, Yüksek Lisans Tezi, Bartın Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Bartın.
Kapuci, C. 2004. Tarihi Kent Dokusunun Turizm Potansiyeline Etkisi: İznik Kenti Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bartın, 298 s
Karaağaç, N. 2018. Sivrihisar Süpürgelik Mevkii III. Derece Arkeolojik Sit Alanı Koruma Amaçlı Nazım İmar Planı Açıklama Raporu.
Kuçak Toprak, G. 2020. Türkiye’de Kentsel Sit Alanlarında Yeni Yapı Tasarımlarına Yönelik Bir Yöntem Önerisi: Göynük, Sivrihisar, Sille, Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Öz, K. 2018. Eskişehir İli Sivrihisar İlçesi Mevcut Geleneksel Ve Yeni Kent Dokusunun Mekansal Kullanım Bağlamında Biçim Grameri Analizi, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Özcan, K. 2009. Sürdürülebilir Kentsel Korumanın Olabilirliği Üzerine Bir Yaklaşım Önerisi: Konya Tarihi Kent Merkezi Örneği, METU JFA 26(2), 1-18.
Özdemir, H. 2007. Tarihi Çevrede Kentsel Peyzaj Tasarım İlkelerinin Belirlenmesi, İstanbul Zeyrek Örneğinde Bir İrdeleme. Yüksek Lisans Tezi, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bartın, 129 s.
Ramsay, W.M. 1960. Anadolu’nun Tarihi Coğrafyası, Mihri Pektaş (çev.), İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
Sayan, Y. 2009. Sivrihisar Evleri. İzmir / Türkiye: Ege Üniversitesi Yayınları.
Sivrihisar Belediyesi Arşivi, 2017. Sivrihisar Koruma Amaçlı Revizyon imar Planı Raporu, 2016.
Texier, C. 1849. Küçük Asya. Paris / Fransa 476
Urlu, N., Mut, T. 2016. Sivrihisar Nazım İmar Planı Açıklama Raporu, Ortek Proje Ltd.Şti. Eskişehir.
Yazgan, M. E., Erdoğan, E. 1992. Tarihi Çevrelerde Peyzaj Planlama. Peyzaj Mimarlığı Derneği Yayınları: 2, Ankara, 205 s.
Yusof, N.A., Mui, L.Y., Meng, L.L., Fern,T.S. 2007. Urban Conservation as a Development Strategy to Revitalize Real Estate Market: An Analysis of Property Transactions in Georgetown Penang, Journal of Construction in Developing Countries, Vol. 12, No. 2, 2007, p.46.
Url-1. Blogspot, 2020. https://2.bp.blogspot.com/-8jtSnNW78T0/XF2jYEg8fSI/AAAAAA AAvk8/bP6x1wfqMIoemfUz7Tle42ZDQVq 6BgqACLcBGAs/s1600/sivrihisar_eskisehir.jpg, Erişim Tarihi.26.10.2020.
Url-2. Gezilecek Yerler, 2020. https://gezilecekyerler.com/wp-content/uploads/2017/04/ Sivrihisar.jpg Erişim Tarihi. 26.10.2020
Url-3. Sivrihsar Kültür ve Haber Portalı, 2020. www.sivrihisar.web.tr Erişim Tarihi. 26.10.2020
Url-4. Google Earth, 2020. Google.earth.com Erişim Tarihi.04.12.2020
Url-5. Anadolu Ajansı, 2020. https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/dunya-mirasi-sivrihisar-ulu-cami-cemaatine-kavustu/1870331 Erişim Tarihi.04.12.2020.
Url 6. Sivrihisar Belediyesi, 2020. https://sivrihisar.bel.tr/gezilecek-yerler/ulu-cami/ Erişim Tarihi.04.12.2020