Hıristiyan Avrupa'nın Cadılarından Sinemanın Masumlarına Dönüşüm (Netflix Filmleri Örneği)

Makalenin konusu Hıristiyan Avrupa’nın cadılık fikrinin sinemanın gücüyle masumlara dönüşümüdür. Konu, Netflix’in orjinal yapımı olan Cursed (Lanetli), Luna Nera (Kara Ay) ve Akelarre (Kurtuluş Ayini) isimli filmlerle sınırlandırılmıştır. Bu filmler hem konunun anlaşılması hem de Netflix’in konuya bakış açısının ortaya konulması açısından yeterli düzeydedir. Burada temel amaç Hıristiyan dünyada cadılığa yüklenen anlamı ve bu anlamın sinemanın gücüyle masumiyete dönüştürülmesini açığa çıkarmaktır. Çalışmada önce Avrupa’da cadılık ve bunun Hıristiyanlıkla ilişkisi tarihsel verilere dayanarak ele alınmıştır. Film çözümlemesinde ise Avrupa’da eskiden yaşananla sinemadaki kurgusal yansıması arasında karşılaştırmaya dayalı yorumu hedeflenmiştir. Avrupa’da yaşanan cadı avı sürecinde Kilise, topluma zarar vereceğini düşündüğü cadılığın karşısında yer almış ve koruma içgüdüsüyle hareket ederek yıkıcı sonuçlara ve ölümlere sebep olmuştur. Sinema, suçluların masumiyetini açığa çıkarma yoluyla Kilise’nin geçmişteki bu değiştiremediği günahı ifadeye dökmekte ve itiraf mekanizmasını çalıştırmaktadır. Böylece bugünkü Kilise’nin itirafını ve masumiyetini mümkün kılmaktadır. Dolayısıyla çalışmada örneklem olarak seçilen üç filmin yayıncı platformu olan Netflix, bir yandan cadı olarak nitelendirilen insanların masumiyetini ortaya koymaya çalışırken diğer yandan Kilise açısından bir günah çıkarma eylemine girişmiştir. Burada verilmek istenen mesajlar neticesinde cadılarla birlikte Kilise de aklanmaya çalışılmış ve böylece dinden uzaklaşma eğiliminde olan modern insanla bağların güçlendirilmesi hedeflenmiştir.

THE TRANSFORMATION FROM THE WITCHES OF THE CHRISTIAN EUROPE TO THE INNOCENTS OF CINEMA (NETFLIX MOVIES EXAMPLE)

The subject of the article is to highlight how the idea of witchcraft in Christian Europe is depicted as a reflection innocence, by means of cinema, in the example of Netflix movies. The subject is limi- ted to Netflix’s original productions of the series such as Cursed and Luna Nera and the movie Ake- larre. These films are sufficient in terms of both understanding the subject and revealing Netflix’s point of view. The main purpose here is to reveal the meaning attributed to witchcraft in the Christi- an Europe and to reveal the transformation of this understanding into innocence through cinema. In the study, based on historical background, witchc- raft in Europe and its relationship with Christia- nity are discussed. In the film analysis, it is aimed to develop an interpretation based on the compari- son between what happened past in Europe and its fictional reflection in the cinema. During the wit- ch hunt in Europe, the Church opposed witchcraft, because it was thought that witchcraft would harm the society, for this reason, the Church assumed an attitute with the instinct of protecting the public, causing devastating results and deaths. By reve- aling the innocence of the criminals, the cinema expresses this sin of the past that the Church could not change and activates the confession mecha- nism. Thus it wishes to make possible the confes- sion and innocence of the Church today. Netflix, the broadcaster platform of the three productions selected as samples in the study, on the one hand, tried to reveal the innocence of people who were described as witches, and on the other hand, en- gaged in an act of confession for the Church. As a result of the messages to be given here, the Church tried to be acquitted together with the witches and it was aimed to strengthen the ties with the modern people (viewer) who tended to move away from religion.

___

  • Agüero, Pablo. Akelarre (Tarihi Drama, 2021). Netflix.
  • Akın, Haydar. Ortaçağ Avrupası’nda Cadılar ve Cadı Avı. İstanbul: Alfa Yayınevi, 2021.
  • Altunay, Erhan. Kadim Cadılık Öğretisi Wicca. İstanbul: Destek Yayınları, 2021.
  • Biersack, Aletta. “From Witchcraft to the Pentecostal-Witchcraft Nexus”. Pentecostalism and Witchcraft: Spiritual Warfare in Africa and Me- lanesia. ed. Knut Rio, Micheller MacCaarthy, Ruy Blanes. 293-304. Atlanta: Palgrave Macmillan Press, 2017.
  • Blizek, William L. “Sinema Filmleri ve Din” çev. Bilal Yorulmaz, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 47 (2014), 193-202.
  • Ebersole, Amy. “From Netflix to Netflixed: Digital Television Production in the Post-TV Platinum Age of the Audience”. University of Sout- hern California Critical Studies 587/ (2013), 1-36.
  • Esgin, Mehmet. “Engizisyonun Günümüze Hatırlattıkları”. Journal of Faculty of Theology of Bozok University 1/1 (2021), 91-99.
  • Federici, Silvia. Caliban ve Cadı. çev. Bilge Tanrısever, Ece Durmuş vd. İstanbul: Otonom Yayınları, 2020.
  • Forrest, Beth. “Witchcraft”, Encyclopedia of Crime and Punishment. ed. David Levinson. 1711-1716. Thousand Oaks: SAGE Publigations, 2002.
  • Forsyth, Miranda. “The Regulation of Witchcraft and Sorcery Practices and Beliefs”. Annual Review of Law and Social Science 12/1 (2016), 4-21.
  • Gaskill, Malcolm. Cadılık. çev. Sinem Gül. Ankara: Dost Yayınevi, 2020.
  • Gün, Mukadder & Şahinoğlu, Serap. “Büyücülükten Şifacılığa Kadın Sağaltıcıların Öyküsü”. Lokman Hekim Journal 5/1 (2015), 27-32.
  • Gündüz, Şinasi. Din ve İnanç Sözlüğü. İstanbul: Vadi Yayınları, 2017.
  • Haleva, Yitshak vd. (ed.). Türkçe Çeviri ve Açıklamalarıyla Tora ve Aftara. çev. Moşe Farsi. İstanbul: Gözlem Basım ve Yayın, 2010.
  • Halsted, Chris. “They Ride on the Backs of Certain Beasts: The Night Rides, the Canon Episcopi and Regino of Prüm’s Historical Method”. Magic, Rituel and Witchcraft 15/3 (2020), 361-385.
  • Hansen, Joseph. Zur Enstehung der Grossen des Mittelalters. Frankfurt am Main: 1998.
  • Hefner, Robert. “Naming The Witch”. American Anthropologist 109/2 (2007), 420-421.
  • Herriman, Nicholas. “A Din of Whispers: The In-Group Manifestation of Sorcery in Rural Banyuwangi”. Anthropological Forum 19/2 (2009), 119-141.
  • Işık, Halim. “Katharlar: Balkan Kökenli, Avrupa Ortaçağında Katoliklerce Yakılarak Öldürülen Heretik Hıristiyan Dinî Hareket Üzerine Bir İnceleme”. Mevzu Sosyal Bilimler Dergisi 2/ (2019), 279-321.
  • King, Irving. “Magic”. A Dictionary of Religion and Ethics. 268. New York: The Macmillan Company, 1923.
  • Karaküçük, Suna Arslan. “Korkunun Kadınları: Cadılar ve Cadıcılık”. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi 13/2 (2010), 41-64.
  • Katolik Kilisesi Din ve Ahlak İlkeleri, çev. Dominik Pamir. İstanbul: Yaylacık Matbaacılık, 2000.
  • Kutsal Kitap: Tevrat, Zebur, İncil. İstanbul: Kitabı Mukaddes Şirketi-Yeni Yaşam Yayınları, 2013.
  • Levack, Brian. The Witch-Hunt In Early Modern Europe. Boston: Pearson Longman Press, 2015.
  • Martin, Lois. Cadılığın Tarihi: Ortaçağ’da Bilge Kadının Katli. çev. Barış Baysal. İstanbul: Kalkedon Yayınları, 2009.
  • McClear, Ernest V.. “The Fall of Man and Original Sin in the Theology of Gregory of Nyssa”. Theological Studies 9/2 (1948), 175-212.
  • Mencej, Mirjam. “Origins of Witchcraft Accusations”, Studia Mythologica Slavica, 18 (2015), 111-130.
  • Miller, Frank & Wheeler, Tom. Cursed (Fantastik Macera, 2020). Netflix.
  • O’Connor, Paul. “The Witch”. Journal of Religion & Film 25/1 (2021), 1-8.
  • Paolucci, Laura & Manieri, Francesca. Luna Nera (Fantastik Drama, 2020). Netflix.
  • Ray, Benjamin C.. “The Salem Witch Mania: Recent Scholarship and American History Textbooks”. Journal of the American Academy of Religion 78/1 (2010), 40-64.
  • Seyfeli, Canan. Ermeni Kilisesi’nde Sakramentler. Konya: Çizgi Kitabevi, 2015.
  • Shakespeare, William. Kral Lear. İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları, 2009.
  • Şenavcu, Halil İbrahim. “Filmlerde Kutsal Kitap: ‘The Book of Eli’ Örneği”, Darulfunun İlahiyat 31/1 (2020), 99-118.
  • Tanyu, Hikmet. “Büyü”, TDV İslâm Ansiklopedisi, 6 (İstanbul: TDV Yayınları, 1992), 6/501-506.
  • Taşpınar, İsmail. Hıristiyanlık ve Mistik Semboller. İstanbul: M.Ü. İlahiyat Fakültesi Yayınları, 2019.
  • Wiener, Margaret. “Magic, (Coloniel) Science and Science Studies”. Social Anthropology 21/4 (2013), 492-509.
  • Wilson, Eric. “Institoris at Innsbruck: Heinrich Institoris the Summis Desiderantes and the Brixen Witch-Trial of 1485”. Popular Religion in Germany and Central Europa 1400-1800. ed. Bob Scribner, Trevor Johnson. 87-101. New York: Macmillan Company Press, 1996.
  • Yorulmaz, Bilal. “Din Eğitimine Yardımcı Bir Araç Olarak Tebliğ Filmleri: ‘Horton Hears A Who’ Örneği”, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 44 (2013), 247-262.