OSMANLI DEVLETİ VE TÜRKİYE CUMHURİYETİ DÖNEMİNDE DÜZCE’NİN İDARİ YAPISINA GENEL BİR BAKIŞ
Osmanlı Devleti'nin fethettiği ilk yerlerden olan Düzce, bulunduğu coğrafi konumundan ötürü her zaman değerli olmuştur. Bu çalışmanın temel amacı, Düzce ve çevresinin Osmanlı Devleti ve Türkiye Cumhuriyeti dönemlerindeki idari yapısının genel olarak incelenmesidir. İncelediğimiz konunun kapsam bakımından geniş olması gerek duyulan kaynakları da çeşitlendirmiştir. İki bölümden meydana gelen çalışmamızın temel kaynaklarını arşiv vesikaları, Kastamonu vilâyetine ait çeşitli yıllarda yayınlanmış on sekiz adet salnâme, Bolu livasına ait 1925 tarihli salnâme ve Düzce'de ve vilâyet merkezi Bolu'da yayınlanan yerel gazeteler oluşturmaktadır. Makalemizin birinci bölümünde Osmanlı Devleti döneminde Düzce'nin idari yapısında zaman içerisinde meydana gelen değişiklikler iki alt başlık altında ele alınmıştır. Bu bölümde Düzce'nin, fetihten XIX. yüzyıla kadar olan idari yapısı ile XIX. yüzyılda Düzce'nin idari yapısında meydana gelen değişiklikler incelenmiştir. Cumhuriyet döneminde Düzce'nin idari yapısının ele alındığı ikinci bölümde ise Düzce kazasında ihtiyaca ve gelişen şartlara göre meydana gelen birtakım değişiklikler inceleme konusu olmuştur. Düzce'nin hem Osmanlı, hem de Türkiye Cumhuriyeti döneminde önemli bir yere sahip olmasına rağmen Düzce ile ilgili pek fazla bir çalışma yapılmadığı görülmektedir. Çalışmamızın amacı bu eksikliği gidermeye çalışmaktır
Düzce is one of the first places which the Ottoman Empire conquered and it has always been important due to its geographical location. The main purpose of this study is to analyze the administrative structure of Düzce and its environment during the period of both the Ottoman Empire and the Republic of Turkey. The subject is very extensive, so the sources are diversified. The main sources of the study which is consisted of two parts are the archive documents, eighteen yearbooks which were published in different years belonged to Kastamonu Province, and the yearbook dated in 1925 and belonged to Bolu Province, the local newspapers published in Düzce and the center of province Bolu. In the first part of our article, the changes in the administrative structure of Düzceoccurred in time during the Ottoman Empire are handled under two sub-headings. Düzce’s administrative structure from the conquest to the 19th C. and the changes which were occurred in Düzce’s administrative structure in 19th C. are examined in this part. The administrative structure of Düzce during the Republic period is discussed in the second part. Several of changes which were occurred according to the needs and developing requirements in Düzce Province are also analyzed in the second part. Although Düzce has an important place both in the Ottoman Empire and the Republic of Turkey, it has been seen that there aren’t many studies about Düzce. The aim of this study is to fill this deficiency.
___
Arşiv Belgeleri Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi Bakanlar Kurulu Kararları Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi Muamelât Genel Müdürlüğü Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi Özel Kalem MüdürlüğüSalnameler Bolu Vilâyeti Salnâmesi, sene M. 1925 (Rumî 1341) Kastamonu Vilâyeti Salnâmesi, sene M. 1870 (H. 1287) Kastamonu Vilâyeti Salnâmesi, sene M. 1871 (H. 1288) Kastamonu Vilâyeti Salnâmesi, sene M. 1872 (H. 1289) Kastamonu Vilâyeti Salnâmesi, sene M. 1873 (H. 1290) Kastamonu Vilâyeti Salnâmesi, sene M. 1874 (H. 1291) Kastamonu Vilâyeti Salnâmesi, sene M. 1875 (H. 1292) Kastamonu Vilâyeti Salnâmesi, sene M. 1876 (H. 1293) Kastamonu Vilâyeti Salnâmesi, sene M. 1879 (H. 1296) Kastamonu Vilâyeti Salnâmesi, sene M. 1880 (H. 1297) Kastamonu Vilâyeti Salnâmesi, sene M. 1881 (H. 1298) Kastamonu Vilâyeti Salnâmesi, sene M. 1882 (H. 1299) Kastamonu Vilâyeti Salnâmesi, sene M. 1889 (H. 1306) Kastamonu Vilâyeti Salnâmesi, sene M. 1893 (H. 1310) Kastamonu Vilâyeti Salnâmesi, sene M. 1894 (H. 1311) Kastamonu Vilâyeti Salnâmesi, sene M. 1895 (H. 1312) Kastamonu Vilâyeti Salnâmesi, sene M. 1897 (H. 1314) Kastamonu Vilâyeti Salnâmesi, sene M. 1900 (H. 1317)
Süreli Yayınlar 3.1. Resmi Gazeteler Ceride-i Resmiye, 7 Teşrin-i Evvel 1336 Resmi Gazete, sayı 1413, 2 Şubat 1930 Resmi Gazete, sayı 2878, 12 Kanun-ı Evvel 1934, Resmi Gazete, sayı 9029, 15 Haziran 1955 Resmi Gazete, sayı 9029, 15 Haziran 1955 Resmi Gazete, sayı 8746, 5 Temmuz 1954, Resmi Gazete, sayı 9977, 9 Ağustos 1958, Resmi Gazete, sayı 10244, 4 Temmuz 1959 Resmi Gazete, sayı . 9194, 30 Aralık 1955 Resmi Gazete, sayı 10278, 13 Ağustos 1959 Resmi Gazete, sayı 6543, 27 Şubat 1947 Resmi Gazete, sayı 6846, 2 Mart 1948 Resmi Gazete, sayı 6865, 24 Mart 1948 Resmi Gazete, sayı 7756, 12 Mart 1951 Resmi Gazete, sayı 7821, 30 Mayıs 1951 Resmi Gazete, sayı 7783, 13 Ağustos 1951 Resmi Gazete, sayı 8064, 20 Mart 1952 Resmi Gazete, sayı 8185, 15 Ağustos 1952 Resmi Gazete, sayı 8289, 22 Aralık 1952 Resmi Gazete, sayı 8426, 5 Haziran 1953 Resmi Gazete, sayı 9034, 21 Haziran 1955 Resmi Gazete, sayı 9008, 17 Mayıs 1955 Resmi Gazete, sayı 9206, 13 Ocak 1956 Resmi Gazete, sayı 9325, 6 Haziran 1956 Resmi Gazete, sayı 9683, 16 Ağustos 1957 Resmi Gazete, sayı 2846, 5 Teşrinisani 1934 Resmi Gazete, sayı 2742, 3 Temmuz 1934 Resmi Gazete, sayı 9029, 15 Haziran 1955 3.2. Gazeteler ve Dergiler Bolu Ekspres Düzce Postası, Düzce Hakikat Filiz Yeni Düzce
Kitaplar ve Makaleler Afyoncu, E. (2001), Sorularla Osmanlı İmparatorluğu, cilt 1, İstanbul: Kırmızı Yayınları.
Armaoğlu, F. (1999),19. Yüzyıl Siyasi Tarihi(1789–1914), Ankara: TTK Yayınları.
Artukmaç, S. (1960), Bizde Vilâyet İdaresinin Tarihçesi, İller ve Belediyeler Dergisi, (176), ss. 53-57.
Aşık Paşaoğlu Tarihi, (1985), Yay. Haz. A. Nihal Atsız, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
Bayraktar, D. (1995), Şer’iye Sicillerine Göre Tanzimat’ın İlk Yıllarında Bolu (1838-1850), İdari-Sosyal-Ekonomik-Askeri Durum, Yayınlanmamış Yüksek Lisans
Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İslam Tarihi ve Medeniyeti Anabilim Dalı, Ankara.
Bolu Maddesi (1982), Yurt Ansiklopedisi, cilt 2, Anadolu Yayıncılık, İstanbul, ss. 1445-1534.
Çadırcı, M. (1989), Türkiye’de Kaza Yönetimi (1840-1876), Belleten, cilt LIII sayı (207-208), ss. 237-257.
Davison, R. H. (2005) Osmanlı İmparatorluğu’nda Reform (1856–1876), çev. Osman Akınbay, İstanbul: Agora Yayınları.
İnalcık, H. Osmanlı Tarihinde Dönemler, Türkler, (1), ss. 61-72.
Karal, E. Z. Büyük Osmanlı Tarihi, cilt 3, Ankara: TTK Yayınları.
Koca, S. (2003), Türkiye Selçukluları Tarihi (Malazgirt’ten Miryakefalon’a 10711176), (2), Çorum: Karam Araştırma ve Yayıncılık.
Konukçu, E. (1967), Tarih Bölümü, Bolu 1967 İl Yıllığı, Bolu: Bolu Valiliği Yayınları, ss. 157-202.
(1984), Düzce Tarihi(İlk Devirlerden Cumhuriyete), Düzce Ticaret Odası 1984 Yıllığı.
(1998), Tarih Bölümü Bolu 1998 Yıllığı, Bolu: Bolu Valiliği Yayınları. Kutlu, A. H. (1964), Bolu Tarihine Kısa bir Bakış, Bolu: Halk Eğitim Merkezi Yayınları.
Küçük, C. (2002), Türk Hâkimiyetinde Ege Adaları’nın Yönetimi, Ankara: Stratejik Araştırma ve Etüdler Milli Komitesi Yayınları.
Şimşirgil, A. Osmanlı Devleti’nin Kuruluşunda Hizmeti Geçen Alpler ve Gaziler, Türkler, cilt 9, ss. 99-106.
Tapan, F. (2010), 2 Numaralı Anadolu Ahkâm Defterinde Yer Alan Kütahya Sancağı İle İlgili Hükümlerin Analizi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- ISSN: 2146-5975
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Yayıncı: Düzce Üniversitesi