KLÂSİK HİKÂYEYE MODERN BİR BAKIŞ2

Akademik dünyada modern hikâyenin Tanzimat’la beraber Türk edebiyatına girdiği fikri genel kabullerden biridir. Ancak şimdiye kadar klâsik Türk hikâyesi modern anlatı teknikleri açısından yeterince değerlendirilmemiştir. Bunun yerine, bilim insanları kolay yolu seçerek basmakalıp ifadeleri, kendilerinden öncekiler gibi, sürekli olarak tekrarlamayı tercih etmişlerdir. Bu çalışmada, iki ayrı hikâye metni aracılığıyla klâsik Türk hikâyesi değerlendirildiğinde ortaya modern hikâyeden başka bir şeyin çıkmadığı gösterilmiştir. Bunun için örnek olarak Cinânî’nin Bedâyiü’l-âsâr’ından alınan bir mensur ve Nev’î-zâde Atâyî’nin Nefhatü’l-ezhâr mesnevisinden alınan bir manzum hikâye metni özelinde klâsik Türk hikâyesinin teknik açıdan bir değerlendirmesi yapılmıştır. Bu değerlendirmeyle, örnek hikâye metinlerinde bulunan ve modern tekniğe göre farklı olan bazı özellikleri de gösterilmiştir. Ayrıca bu farklılıkların, eserlerin yazıldıkları dönem edebî anlayışı ve geleneğinin bir gereği olarak kabul görmesi klâsik hikâyenin edebiyat tarihi içindeki yerinin kavranmasında önemli rol oynayacaktır

A MODERN OVERVIEW TO CLASSICAL STORY

In the academic world, the idea that the story into Turkish literature the Tanzimat period was generally agreed. However, until now classical Turkish story not been adequately assessed in terms of modern narrative techniques. Instead, researchers choosing the easy path stereotyped expressions have chosen to repeat continuously. In this study, by two different stories texts, classical Turkish story are considered to occur when out of nothing more than a modern story was shown. For this, from Cinânî's the Bedâyiü'l- âsar a prose story text and Nev'îzâde Atâyî’s the Nefhatü'l-ezhâr mathnawi a verse story text taken exclusively on classical Turkish story made an assessment from a technical point. With this assessment, founded sample story texts and some of the features that differ according to modern techniques als have been shown. Moreover, these differences understanding of literary Works written in the period and a requirement of tradition acceptance as a classical literary history of story will play an important role

___

Aktaş, Ş. (1995), Bir Anlayışın Romanı, Şeyh Galib Kitabı, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür İşleri Daire Başkanlığı Yayınları, İstanbul. ss. 123-130.

Aktaş, Ş. (2013), Anlatma Esasına Bağlı Edebî Metinlerin Tahlili –Teori ve Uygulama-, Kurgan Edebiyat, Ankara.

And, M. (1969), Geleneksel Türk Tiyatrosu, Bilgi Yayınevi, Ankara.

Holbrook, V. R. (1998), Aşkın Okunmaz Kıyıları: Türk Modernitesi ve Mistik Romans,