ESAD REJİMİ NEDEN YIKILMADI: TEMEL DİNAMİKLERİ VE STRATEJİLERİ

Arap Baharının etkileri Suriye’ye ulaştığında pek çok kesim Esad için kısa bir ömür biçmişti. Ancak Esad iktidarı, rejimin ülkede köklendirdiği bir takım iç dinamikler ve dış müttefiklerin etkisinin yanı sıra, yaptığı stratejik hamleleri sayesinde 2011 yılında başlayan direniş hareketlerine karşı ayakta kalmayı başarabilmiştir. Özellikle, kendisine sadakatle bağlı bir kesimin desteğinin yanı sıra, diğer kesimlerden de kendisine çıkar bağları ile bağlı gruplar Baas rejiminin elini güçlendirmektedir. Ayrıca, Baas rejiminin güçlü ve yaygın iç istihbarat birimleri ile desteklenen baskıcı yapısı, Esad’a karşı direnişi zayıflatan bir etki olmuştur. Dahası, İran ve Rusya’nın ne yaparsa yapsın Esad’ın yanında yer alarak BM’nin müdahalelerinin önünü tıkamaları ve askeri, parasal ve lojistik her türlü desteklerini esirgememeleri de rejimin yıkılmasını engellemiştir. Bütün bunların yanı sıra, bazı stratejik manevraları da Esad’ın elini güçlendirmiştir.

WHY ASSAD REGIME DID NOT COLLAPSE: BASIC DYNAMICS AND STRATEGIES

When the effects of Arab Spring reached out to Syria, many thought that Assad regime would collapse in a short time. However, Assad thanks to a number of internal dynamics, which took root in the country because of the regime and thanks to the influence of foreign allies, and the strategic moves that he made, was able to survive, despite the resistance movements, which started in 2011. Especially, alongside the people who are bond with him at heart, some other groups of the society who are bond with him for their own benefit make Baas regime stronger. Besides, the oppressive structure of Bass regime that has been supported with the strong and widespread domestic intelligence agency has been effective on weakening the resistance against Esad. Moreover, the fact that Russia and Iran always stand beside Esad no matter what happens and that they block the interventions of UN and the fact that they always provide military, financial and logistical aid, have prevented the destruction of the regime. Besides all of these, some strategical maneuvers have also made Esad more powerful.

___

Abbas, H. (2011), The Dynamics of the Uprising in Syria. Arab Reform Brief, 51, ss. 1-10.

Alemdar, Ş. (2016), “Cenevre III Görüşmeleri: Tünelin Sonundaki Işık mı, Suriye Çölündeki Serap mı?”, http://researchturkey.org/tr/geneva-talks-iii-light-at-the-end-of-the-tunnelor-a-mirage-in-the-syrian-desert/ (3.01.2017).

Aljazeera (2016), “İlerleyemeyen Cenevre 3’ün Düğümleri", http://www..com.tr/haber/ilerleyemeyen-cenevre-3un-dugumleri (3.01.2017).

Atalay, S. (2013), "Suriye'ye Müdahale Askıda", http://www.ntv.com.tr/dunya/suriyeyemudahale- askida,ydtaw1rB202odRJGyF0v-g (24.12. 2016).

Azmeh, S. (2016), Syria’s Passage to Conflict: The End of the “Developmental RentierFix” and the Consolidation of New Elite Rule, Politics and Society, 44(4), ss. 499–523.

Bar, S. (2006), Bashar’s Syria: The Regime and its Strategic, Comparative Strategy, 25, ss. 353–445.

BBC (2013), "BBC araştırması: Suriye Alevilerinin Katliam Korkusu", http://www.bbc.com/turkce/haberler/2013/03/130315_suriye_aleviler_2 (16.12.2016).

Bozarslan, H. (2014), Ortadoğu: Bir Şiddet Tarihi, 3. Baskı, (A. Berktay, Çev.), İstanbul: İletişim Yayınları.

Bozarslan, H. (2016), Ortadoğu'nun Siyasal Sosyolojisi: Arap İsyanlarından Önce ve Sonra, (M. I. Durmaz, Çev.), İstanbul: İletişim Yayınları.

Cumhuriyet (2017), “Rusya ve Çin'den 'Esad' Vetosu”, http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/dunya/687745/Rusya_ve_Cin_den__Esad__vetosu.html (04.05.2017).

Dalar, M. (2016), “Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin Suriye Krizindeki Durumu” İçinde, F. Taşdemir (Editör), Suriye, Çatışma ve Uluslararası İlişkiler, ss. 37-38, Ankara: Nobel Yayınları.

Dam, N. (1980), Middle Eastern Political Clichés: Takriti and Sunni Rule in Iraq; Alawi Rule in Syria: A Critical Appraisal, Orient, 21(1), ss. 42-57.

Dam, N. (2000), Suriye’de İktidar Mücadelesi, 1. Baskı, İstanbul: İletişim Yayınları.

Darke, D. (2010), Syria, London: Bradt Travel Guides Ltd.

Darwisheh, H. (2013), Syria and the Arab Spring: Unraveling the Road to Syria’s Protracted Conflict, The Asan Institute for Policy Studies (elektronik versiyon), 44, ss. 1-12.

Dinçer, O. B. ve Çoşkun, G. (2011), Mayınlı Arazide Yürümenin Adı: Suriye'de Değişimi Zorlamak, Ankara: USAK Yayınları.

Durgun, H. (2017), De Mistura: Suriye muhalefeti savaşı kazanmadığının farkına varmalı”, https://tr.sputniknews.com/ortadogu/201709071030035450-de-mistura-suriyemuhalefet- savas/ (05.05.2018).

Durgun, H. (2017), “SMDK: Suriye'de 43 Silahlı muhalif Birleşip 'Ulusal Ordu' Kuracak”, https://tr.sputniknews.com/ortadogu/201709071030036055-smdk-suriye-muhalifulusal- ordu/ (05.05.2018). Dünya (2016), "Rusya, Suriye'de Kalıcı Donanma Üssü Kuracak", http://www.dunya.com/dunya/rusya-suriyede-kalici-donanma-ussu-kuracak-haberi-332935 (15.12.2016).

Ekrem, E. (2012), "Çin’in Suriye Politikası ve Çözüm Planı”, http://www.sde.org.tr/userfiles/file/suriye%20analiz.pdf (12.11.2016).

Fuller, G. (2016), Türkiye ve Arap Baharı, Çev. Mustafa Acar, Ankara: Eksi Kitaplar.

Globalsecurity (2012), "Syria Intelligence Security Agencies", http://www.globalsecurity.org/intell/world/syria/intro.htm (31.12.2016).

Globalsecurity (2016), "Democratic Union Party [PYD]", http://www.globalsecurity.org/military/world/para/pyd.htm (01.01.2017).

Gürson, P. (2010). Suriye. Ankara: Atılım Üniversitesi Yayınları.

Haberler (2013), "Suriye'ye Askeri Müdahale Tartışmalarında Son Durum", http://www.haberler.com/suriye-ye-askeri-mudahale-tartismalarinda-son-5010252haberi/ (24.12.2016).

Habertürk (2018), “ABD'den Şok İfade: Rusya Esad'a Destek Vermeseydi”, http://www.haberturk.com/abd-den-sok-ifade-esad-rusya-dan-destek-aldi-1849716(04.05.2018).

Habertürk (2018), “Son Dakika: ABD, İngiltere ve Fransa Suriye'yi Vurdu”, http://www.haberturk.com/son-dakika-abd-baskani-trump-tan-suriye-aciklamasi-saldiriemrini-verdim-1919037 (07.05.2018).

Hasan, Z. (2012). "2012 Suriye Söyleşileri", (O. Orhan, Röportaj Yapan) ORSAM.

İnternethaber (2012), "Beşar Esad Kontrolü PKK'ya Bıraktı", http://www.internethaber.com/besar-esad-kontrolu-pkkya-birakti-440297h.htm(11.11.2017).

Koçak, K. (2012), Yasemin Devrimi'nden" Arap Baharın"a, Yasama Dergisi, ss. 22-61.

Kodmani, B. (2015). Syrian Voices on the Syrian Conflict: A solution for Syria. The Norwegian Peacebuilding Resource Centre (elektronik versiyon), ss. 1-8.

Lister, C. (2014), Assessing Syria’s Jihad, Survival Global Politics and Strategy (elektronik versiyon), 56(6), ss. 87-112.

McCain, J. (2016), Rewarding Aggression: Bleak Outlook for Syria Agreement, Hampton Roads International Security Quarterly (elektronik versiyon), 2, ss. 22-24.

Nasser, R., Mehchy, Z., Jebaie, J.A., Marzouk, N., Saba, K., Aita, S. ve Dahi, O. (2016). Syria Confronting Fragmentation! Impact of Syrian Crisis Report: Quarterly based report (2015). Syria: Syrian Centre for Policy Research (elektronik versiyon).

Oğuzlu, T. (2011), Arap Baharı ve Yansımaları, Ortadoğu Analiz,36(3), ss. 8-16.

Phillips, C. (2012), Syria's Torment, Survival, 54(4), ss. 67-82.

Pipes, D. (1990), Greater Syria: The History Ambition, Oxford: Oxford University Press.

Rezaei, F. (2016), Putin'in Suriye Süprizini Anlamak, Ortadoğu Analiz, 8(74), ss. 76-77.

Ryan, C. (2012). The New Arab Cold War and the Struggle for Syria. Middle East Report (elektronik versiyon), 262, ss. 28-31.

Sabah (2017), "PYD/PKK ile Esad'dan Suriye'de Kirli İttifak", https://www.sabah.com.tr/gundem/2017/02/12/pydpkk-ile-esaddan-siriyede-kirli-ittifak (16.02.2018).

Sandıklı, A. ve Semin, A. (2012). Bütün Boyutlarıyla Suriye Krizi ve Türkiye. İstanbul: Bilgesam Yayınları.

Seale, P. (1989), Asad: The Struggle For The Middle East, Los Angeles: University of California Press.

Semin, A. (2015), Suriye Krizindeki İç Dinamikler: ÖSO-IŞİD-PYD Denklemi, Bilge Adamlar Stratejik Araştırmalar Merkezi (BİLGESAM) Analiz (elektronik versiyon), 1234, ss. 1-8.

Serim, M. (2014), "Suriye’deki Alevilere Dair Bir Cehaletin Analizi", http://www.ydh.com.tr/HD13449_suriyedeki-alevilere-dair-bir-cehaletin-analizi.html (16.12.2016).

Sputnik (2017), “İran: Esad Kırmızı Çizgimizdir”, https://tr.sputniknews.com/ortadogu/201708301029941548-iran-besar-esad-kirmizicizgimizdir/(04.05.2018).

Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu (2017), "İranlı Muhalif: Halep’te 25 Bin İranlı Savaşçı Bulunuyor", http://tr.etilaf.org/haberler/siyasihaberler/iranl%C4%B1-muhalif-halepte-25-bin-iranl%C4%B1-savasc%C4%B1-bulunuyor.html (3.01.2017).

Suriye Ulusal Konseyi ve Devrimci Güçler Koalisyonu (2012), "Misyon" http://tr.etilaf.org/about-us/misyon.html (03.01.2017).

Şen, A. (2015), Suriye Akeri Muhalefeti, Ankara: Ortadoğu Stratejik Araştırmalar Merkezi.

Taştekin, F. (2015). Suriye: Yıkıl Git, Diren Kal! 4. Baskı, İstanbul: İletişim Yayınları.

Tello, F. (2012, Haziran 27). Suriyeli Siyasal Muhalif ve Suriye Ulusal Konseyi Eski Üyesi Fawaz Tello ile Söyleşi. (O. Orhan, Röportaj Yapan) ORSAM.

Tekin, A. R. (2016), “Türkiye’nin Suriye Politikası: Demokratik Reformlardan Esad’sız Suriye’ye, Rojova’dan Kuzey Suriye’ye” İçinde, N. Akyeşilmen, Ö. A. Afşar (Editörler), Suriye’de Barışın İmkanları, ss. 145-216, Ankara: Orion Kitabevi.

The Guardian (2012), "Saudi Arabia Plans to Fund Syria Rebel Army", https://www.theguardian.com/world/2012/jun/22/saudi-arabia-syria-rebel-army (01.01.2017).

Ulutaş, U., Kanat, K. B. ve Acun, C. (2015), Sınırları Aşan Kriz, SETA Analiz (elektronik versiyon, 120, ss. 1-40.

UNOCHA (2017), "About the Crisis", http://www.unocha.org/syrian-arab-republic/syriacountry-profile/about-crisis (10.02.2017).

Yalçın H. B. ve Duran B. (2016), Küresel ve Bölgesel Aktörlerin Suriye Stratejileri, Ankara: Seta Kitapları.

Zisser, E. (2007), Commanding Syria: Bashar al-Asad and the First Years in Power, London: I.B.Tauris.

Zisser, E. (2012, March). The ‘Struggle for Syria’: Return to the Past ? Mediterranean Politics (elektronik versiyon), 17(1), ss. 105-110.

White, J. (2013). The Military Opposition on the Ground. J. White, A. J. Tabler, & A. Y. Zelin içinde, Syria's Military Opposition: How Effective, United, or Extremist? (s. 3-19). Washington: The Washington Institute for Near East Policy.