Olasılıkla klozapinin neden olduğu mani: Bir olgu sunumu

Atipik antipsikotiklerin kullanımı manik kaymaya neden olabilir. Literatürde olanzapin, risperidon, ketiyapin, ziprasidon, amisulpirid, aripiprazol, zotepin, perospiron ve paliperidonun yol açtığı hipomani/mani epizotları sıklıkla tanımlanmıştır. Hipomanik/manik kaymanın öne sürülen altta yatan mekanizmaları 5HT2A ve D2 reseptörlerinin blokajı, 5HT1A reseptörlerinin uyarılması ve prefrontal/frontal dopamin salımının artışıdır. Bugüne kadar klozapin kullanımı sırasında tanımlanmış bir mani epizodu yoktur. Aşağıda 30 yaşında şizoafektif bozukluk depresif tip tanısıyla izlenen ve hemen hiç yaşam boyu manik ya da karma epizodu olmayan bir bayan hastada klozapin kullanımı sırasında gözlenen manik bir kayma sunulmuştur.

Mania Possibly Induced by Clozapine: a Case Report

Mania possibly induced by clozapine: a case reportManic shift can be caused by the use of atypical antipsychotics. Hypomanic/manic episodes caused by olanzapine, risperidone, quetiapine, ziprasidone, amisulpride, aripiprazole, zotepine, perospirone, and paliperidone have been frequently described in the literature. The proposed causes of mania/hypomania switching are due to blockages of 5HT2A and D2 receptors, enhancement of 5HT1A receptors, and dopamine release in the prefrontal/frontal regions. There have been no hypomanic/manic episodes described during clozapine use up to the present. A manic shift observed during clozapine use in a 30-yearold woman with schizoaffective disorder depressive type without any history of manic or mixed episodes was presented below.

___

  • 1. Cascade E, Kalali AH, Buckley P. Treatment of schizoaffective disorder. Psychiatry (Edgmont) 2009; 6:15-17.
  • 2. Michalopoulou PG, Lykouras L. Manic/hypomanic symptoms induced by atypical antipsychotics: a review of the reported cases. Prog Neuropsychopharmacol Biol Psychiatry 2006; 30:549-564.
  • 3. Benyamina A, Samalin L. Atypical antipsychotic-induced mania/ hypomania: a review of recent case repor ts and clinical studies. Int J Psychiatry Clin Pract 2012; 16:2-7.
  • 4. Wahlbeck K, Cheine M, Essali A, Adams C. Evidence of clozapine's effectiveness in schizophrenia: a systematic review and meta-analysis of randomized trials. Am J Psychiatry 1999; 156:990-999.
  • 5. Kapur S, Seeman P. Does fast dissociation from the dopamine d(2) receptor explain the action of atypical antipsychotics? A new hypothesis. Am J Psychiatry 2001; 158:360-369.
  • 6. Kostakoglu E, Batur S, Tiryaki A, Gogus A. Validity and reliability of Positive and Negative Syndrome Scale (PANSS) Turkish adaptation. Turkish Journal of Psychology 1999; 14:23- 32.
  • 7. Akdemir A, Orsel S, Dag I, Turkcapar H, Iscan N, Ozbay H. Reliability, validity and clinical use of Hamilton Depression Rating Scale. Journal of 3P 1996; 4:251-259.
  • 8. Karadag F, Oral T, Yalcin FA. Validity and reliability of Young Mania Rating Scale in Turkey. Turk Psikiyatri Derg 2002; 13:107- 114.
  • 9. Rachid F, Bertschy G, Bondolfi G, Aubry JM. Possible induction of mania or hypomania by atypical antipsychotics: an updated review of reported cases. J Clin Psychiatry 2004; 65:1537-1545.
  • 10. Lane HY, Lin YC, Chang WH. Mania induced by risperidone: dose related? J Clin Psychiatry 1998; 59:85-86.
  • 11. Ichikawa J, Ishii H, Bonaccorso S, Fowler WL, O'Laughlin IA, Meltzer HY. 5-HT(2A) and D(2) receptor blockade increases cortical DA release via 5-HT(1A) receptor activation: a possible mechanism of atypical antipsychotic-induced cortical dopamine release. J Neurochem 2001; 76:1521-1531.
  • 12. Aubry JM, Simon AE, Bertschy G. Possible induction of mania and hypomania by olanzapine or risperidone: a critical review of reported cases. J Clin Psychiatry 2000; 61:649-655.
  • 13. Cotton SM, Lambert M, Schimmelmann BG, Mackinnon A, Gleeson JF, Berk M, Hides L, Chanen AM, Scott J, Schöttle D, McGorry PD, Conus P. Differences between first episode schizophrenia and schizoaffective disorder. Schizophr Res 2013; 147:169-174.
  • 14. Naranjo CA, Busto U, Sellers EM, Sandor P, Ruiz I, Roberts EA, Janecek E, Domecq C, Greenblatt DJ. A method for estimating the probability of adverse drug reactions. Clin Pharmacol Ther 1981; 30:239-245.
  • 15. Robinson DS. CNS receptor partial agonists: a new approach to drug discovery. Prim Psychiatry 2007; 14:22-24.
  • 16. Naheed M, Green B. Focus on clozapine. Curr Med Res Opin 2001; 17:223-229.
  • 17. Grebb JA. Neural sciences: Introduction and overview: In Sadock BJ, Sadock VA (editors). Kaplan and Sadock's Comprehensive Textbook of Psychiatry. 8th edition. Lippincott Williams & Wilkins: Philadelphia, 2005, 49-50.
Düşünen Adam - Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi-Cover
  • ISSN: 1018-8681
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 1984
  • Yayıncı: Kare Yayıncılık
Sayıdaki Diğer Makaleler

Olasılıkla klozapinin neden olduğu mani: Bir olgu sunumu

Nihan OĞUZ, Mustafa GÜLEÇ, Almıla EROL

Rates of Carrying a Firearm During The Admission to a Neuropsychiatry Hospital

Gül ERYILMAZ, Gökben HIZLI SAYAR, Eylem ÖZTEN, Işıl GÜL GÖĞCEGÖZ

Erken ve geç başlangıçlı alkol bağımlılığında dürtüsellik ve karar vermenin değerlendirilmesi

Halime DAL, Ercan DURMAZ, Nabi ZORLU, Rüstem AŞKIN, İbrahim TAYMUR, Buket Belkız GÜNGÖR, Buket Belkız GÜNGÖR

Nalmefene for Reduced-Risk Drinking: it is not Only Fancy Term For Harm Reduction

Cüneyt EVREN

Preklinik ve klinik dönemdeki Türk tıp öğrencilerinde empati becerileri ve çatışma eğiliminin karşılaştırılması: Kesitsel bir çalışma

İnci Meltem ATAY, Mehmet SARI, Mehmet DEMİRHAN, Evrim AKTEPE

Üniversite giriş sınavına katılıcak öğrencilerde sınav kaygısı yaygınlığı ve ilişkili değişkenler

Önder KAVAKÇI, Murat SEMİZ, Aysegul KARTAL, Ayfer DİKİCİ, Nesim KUĞU

Leuven Algılanan Ana Babalık Ölçeği ergen ve ana baba sürümlerinin uyarlanması

SEHER A. SEVİM

Türkiye'nin iki farklı coğrafik bölgesinde yaşayan cinsel istismar mağdurların sosyodemografik ve istismara ait özelliklerin karşılaştırılması

CEM UYSAL, Şeref ŞİMŞEK, Yasin BEZ, Salih GENCOĞLAN

Hiperemesis gravidarum tedavisi için göz hareketleri ile duyarsızlaştırma ve yeniden işleme (EMDR) tedavisi: Olgu serisi

Önder KAVAKÇI, Gonca İmir YENİCESU

Sentetik kannabinoid kullanımı nedeniyle polikliniğe başvuran hastaların klinik özellikleri ve laboratuvar sonuçları

Müge BOZKURT, Gökhan UMUT, Cünayt EVREN, Vahap KARABULUT