KÜRESELLEŞME, HAREKETLİLİK VE SOSYAL HİZMET: “DÜZENSİZ” GÖÇ VE ULUS ÖTESİ SOSYAL HİZMET UYGULAMASI

Bu çalışmanın amacı küreselleşme sürecinin etkisiyle artan hareketliliğin sosyal hizmet meslek ve disiplinine etkisini ve bu etkinin düzensiz göçmenler özelinde ifade ettiği anlamı tartışmaktır. Bu doğrultuda öncelikle küreselleşme kavramına, boyutlarına ve sosyal hizmet meslek ve disiplini açısından çıkarımlarına yer verilmektedir. Küreselleşme olgusu hareketlilik açısından düşünüldüğünde sosyal hizmet mesleğinin yerleşiklik zeminine kurulu ontolojik zemininin sarsılmasına yol açmıştır. Bu durum, hem sosyal hizmet teorisi hem de uygulaması açısından dikkate değer bir konudur. Bu konu yabancı literatürdeki çalışmalardan yola çıkılarak Türkiye’deki uygulamalara dair çıkarımlar yapılarak tartışılmaktadır. Bununla birlikte küreselleşmenin yarattığı yeni güç eşitsizlikleri ve bu güç eşitsizlikleri ile mücadelede uluslararası sosyal hizmet ve ulus ötesi sosyal hizmet yaklaşımlarının sağladıkları perspektifler ifade edilecektir. Artan hareketliliğin sosyal refah hizmetlerine ulaşımı nasıl etkilediği, ulus devlet üyeliği olarak vatandaşlığın ve yasal statünün göçmenlerle sosyal hizmet uygulamalarını nasıl şekillendirdiği ve sürecin düzensiz göçmenlerle sosyal hizmet uygulamasına nasıl yansıdığı değerlendirilecektir.

GLOBALIZATION, MOBILITY AND SOCIAL WORK: THE “IRREGULAR” MIGRATION AND TRANSNATIONAL SOCIAL WORK PRACTICE

The aim of this study is to discuss the impact of increased mobility on the profession and discipline of social work due to the globalization process and the meaning expressed by this effect in the special case of irregular immigrants. In this direction, the concept of globalization, its dimensions and its conclusions in terms of the profession and discipline of social work are included first. Considering the phenomenon of globalization in terms of mobility, it has led to the shaking of the ontological ground of the social work profession established on the basis of settlement. This is a remarkable issue both in terms of Social Work theory and practice. This topic is discussed based on studies in foreign literature, making inferences about practices in Turkey. However, the new power inequalities created by globalization and the perspectives provided by international social work and transnational social work approaches in combating these power inequalities will be expressed. How increased mobility affects access to social welfare services, how citizenship and legal status as nation-state membership shape social work practices with immigrants, and how the process is reflected in social work practices with irregular immigrants will be evaluated.

___

  • Agus, A., Lia, I. S., & Akbar, M. (2018). The role of social work in the context of refugess and asylum seekers rights in Indonesia. Asian Social Work Journal (ASWJ), 3(5), 39–47.
  • Ahmadi, N. (2003). Globalisation of consciousness and new challenges for ınternational social work. International Journal of Social Welfare, 12, 14–23. https://doi.org/10.1111/1468-2397.00005
  • Akbaş, E. (2010). Berlin’de yaşayan Türk toplumu arasındaki dayanışma ilişkileri ve sosyal hizmetlerin sivil oluşumu. Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Hizmet Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Ankara.
  • Akbaş, E. (2019). Sosyal hi̇zmeti̇n revi̇ze edi̇len küresel tanımının gösterdi̇kleri̇: Paradi̇gma deği̇şi̇mi̇. Turkish Studies-Social Sciences, 14(5), 1945–1956. https://doi.org/10.29228/turkishstudies.30191
  • An, S., Chambon, A., & Köngeter, S. (2016). Transnational histories of social work and social welfare, an introduction. Transnational Social Review, 6(3), 236–241. https://doi.org/10.1080/21931674.2016.1222788
  • Atasü-Topçuoǧlu, R. (2015). Düzensiz göç: Küreselleşmede kısıtlanan insan hareketliliği. Içinde S. G. Ihlamur-Öner & N. A. Şirin Öner, (Ed.), Küreselleşme Çağında Göç Kavramlar, Tartışmalar (ss. 501–518). İletişim Yayınları.
  • Atasü-Topçuoǧlu, R. (2016). Ulusaşırı sermaye ve uluslararası göç kıskacında refah devletini tartışmak. Içinde Dezavantajlı Gruplar ve Sosyal Politika (ss. 159–176). Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Atasü Topçuoğlu, R. (2016). Göç yazınındaki düzenli ve düzensiz göç kavramları: İnsan hakları temelinde bir kavramsal sorgulama. İnsan Hakları Yıllığı, 34, 1–20.
  • Atasü Topçuoğlu, R., & Akbaş, E. (2009). Küreselleşme sürecinde daralan sosyal haklar ve Türkiye’de sosyal hizmet sunumunda yaşanan dönüşümlerin kuramsal ve politik çerçevesi. Içinde Uluslararası Sosyal Haklar Sempozyumu Bildiri Kitabı (ss. 175–181). Belediye İş Yayınları.
  • Bartley, A., & Beddoe, L. (2018). Transnational social work: opportunities and challenges of a global profession. Içinde Allen Bartley; Liz Beddoe (Ed.), Transnational Social Work: Opportunities and Challenges of a Global Profession (ss. 1–16). Bristol University Press, Policy Press.
  • Bolzman, C. (2015). Immigrant social workers and transnational practices: the example of Latin Americans in Switzerland. Journal of Immigrant and Refugee Studies, 13(3), 281–301.
  • Bosniak, L. S. (1991). Human rights, state sovereignty and the protection of undocumented migrants under the ınternational migrant workers convention. International Migration Review, 25(4), 737–770.
  • Buz, S. (2008). Türki̇ye sığınma sisteminin sosyal boyutu. TBB Dergisi, 76(18 (2)), 120–130.
  • Buz, S. (2016). A profile of the Turkish social welfare system and social work. Içinde B. Schwarzer, U. Kämmerer-Rütten, A. Schleyer-Lindenmann, & Y. Wang (Ed.), Transnational Social Work and Social Welfare (ss. 107–114). Routledge.
  • Castles, S. (2010). Understanding global migration: A social transformation perspective. Journal of Ethnic and Migration Studies, 36(10), 1565–1586.
  • Coşkun, E. (2016). Türkiye’nin göç rejiminde toplumsal cinsiyet faktörü: Ugandalı göçmen kadınlar örneği. Fe Dergi, 8(1), 91–104.
  • Coşkun, E. (2017). Türkiye’ de kağıtsız göçmen kadınlar ve sosyal hizmetler. Çalışma ve Toplum, 3, 1299–1316.
  • Cox, D., & Pawar, M. (2013). International social work: ıssues, strategies, and programs (Second Edi). SAGE Publications.
  • Cuadra, C. B., & Staaf, A. (2014). Public social services’ encounters with ırregular migrants in sweden: amid values of social work and control of migration. European Journal of Social Work, 17(1), 88–103. https://doi.org/10.1080/13691457.2012.739556
  • Dağdelen, G. (2015). Türkiye’nin değişen vatandaşlık rejimi ve emek göçü. İdealkent, 15, 172–197.
  • Echeverría, G. (2020). Towards a systemic theory of irregular migration. Springer International Publishing.
  • Erder, S. (2010). “Düzensiz” göç, göçmen korukusu ve çelişen tepkiler. Içinde B. Pusch & T. Wilkoszewski (Ed.), Türkiye’ye Uluslararası Göç Toplumsal Koşullar-Bireysel Yaşamlar (ss. 41–55). Kitap Yayınevi.
  • Faist, T. (2003). Uluslararası göç ve ulusaşırı toplumsal alanlar. Bağlam Yayıncılık.
  • Furman, R., Negi, N. J., & Salvador, R. (2010). An introduction to transnational social work. Içinde N. J. Negi & R. Furman (Ed.), Transnational Social Work Practice (ss. 3–19). Columbia University Press.
  • GİGM. (2019). Geri gönderme merkezleri psikososyal destek hizmetleri yönergesi. https://www.lexpera.com.tr/mevzuat/yonergeler/goc-idaresi-genel-mudurlugu-geri-gonderme-merkezleri-psikososyal-destek-hizmetleri-yonergesi-1
  • Gray, B., & Levitt, P. (2020). Social welfare versus transnational social protection regimes: the changing roles of church and state. Journal of Ethnic and Migration Studies, 0(0), 1–19.
  • Gray, M., & Fook, J. (2004). The quest for a universal social work: some ıssues and ımplications. Social Work Education, 23(5), 625–644.
  • Groenendijk, K. (2017). Citizenship, diversity and mobility. Içinde R. Bauböck & M. Tripkovic (Ed.), The Integration of Migrants and Refugees: An EUI Forum on Migration, Citizenship and Demography (ss. 48–50). Europen University Institute, Robert Schuman Centre for Advanced Studies.
  • Harris, J., & Chou, Y.-C. (2001). Globalization or glocalization? community care in Taiwan and Britain. European Journal of Social Work, 4(2), 161–172.
  • Healy, L. M. (2008). International social work professional action in an ındependent world. Içinde Oxford Unıversıty Press.
  • Healy, L. M. (2017). Situating social work within the post-2015 global agenda. European Journal of Social Work, 20(1), 5–16.
  • Hugman, R., Moosa-Mitha, M., & Moyo, O. (2010). Towards a borderless social work: reconsidering notions of ınternational social work. International Social Work, 53(5), 629–643.
  • Humphries, B. (2004). An unacceptable role for social work: ımplementing ımmigration policy. British Journal of Social Work, 34(1), 93–107.
  • İçduygu, A., Erder, S., & Gençkaya, Ö. F. (2014). Türkiye’nin uluslararası göç politikaları, 1923-2023: ulus-devlet oluşumundan ulus-ötesi dönüşümlere. MİRekoç- Koç Üniversitesi Göç Araştırmaları Merkezi.
  • IOM. (2016). Göç terimleri sözlüğü. Uluslarası Göç Örgütü. https://publications.iom.int/system/files/pdf/iml31_turkish_2ndedition.pdf
  • Jönsson, J. H. (2014). Local reactions to global problems: undocumented ımmigrants and social work. British Journal of Social Work, 44, i35–i52.
  • Kaya, A. (2003). Önsöz. Içinde Uluslararası Göç ve Ulusaşırı Toplumsal Alanlar (ss. 13–16). Bağlam Yayıncılık.
  • Khan, P., & Dominelli, L. (2000). The ımpact of globalization on social work in The UK. European Journal of Social Work, 3(2), 95–108.
  • Levitt, P., Viterna, J., Mueller, A., & Lloyd, C. (2017). Transnational social protection: setting the agenda. Oxford Development Studies, 45(1), 2–19.
  • Lyons, K. (2006). Globalization and social work: international and local implications. British Journal of Social Work, 36(3), 365–380.
  • Lyons, K. (2015). Globalization: welfare and social work. International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences, 10, 262–267.
  • Lyons, K., & May-Chahal, C. (2017). Glocal social work. European Journal of Social Work, 20(1), 1–4.
  • Midgley, J. O. (2010). Promoting reciprocal international social work exchanges. professional imperialism revisited. Içinde M. Gray, J. Coates, & M. Yellowbird (Ed.), Indigenous Social Work around the World: Towards Culturally Relevant Education and Practice (ss. 31–45). Ashgate.
  • Oomen, B. (2017). Beyond the nation state? global citizenship and its consequences for integration. Içinde R. Bauböck & M. Tripkovic (Ed.), The Integration of Migrants and Refugees: An EUI Forum on Migration, Citizenship and Demography (ss. 57–60). Europen University Institute, Robert Schuman Centre for Advanced Studies.
  • Owen, D. (2011). Transnational citizenship and rights of political participation. http://publikationen.ub.uni-frankfurt.de/frontdoor/index/index/docId/22387
  • Özgür, E. M. (2018). Küresel göçün sosyo-mekânsallığı: ulusötesi mekânlar / yerelötesi yerler, topluluklar ve kimlikler. Coğrafi Bilimler Dergisi, 16(1), 1–35.
  • Özkul, D. (2015). Ulus-ötesi göç: uluslararası göç yazınında yeni bir paradigma. Içinde S. G. Ihlamur-Öner & N. A. Şirin Öner, (Ed.), Küreselleşme Çağında Göç Kavramlar, Tartışmalar (ss. 483–500). İletişim Yayınları.
  • Özmete, E., & Arslan, E. (2018). Transnasyonalizm ve transnasyonal sosyal hizmet. Toplum ve Sosyal Hizmet, 1(29), 173–207.
  • Özservet, Y. Ç. (2013). İstanbul Zeytinburnu ilçesi’nde Afgan Türklerinin ulusötesi kentleşme ağlarının analizi. FSM İlmi Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, 2. Portes, A., & Rumbaut, R. G. (2001). Legacies. University of California Press.
  • Righard, E. (2008). The welfare mobility dilemma. transnational strategies and national structuring at crossroads. Lund University, The School of Social Work.
  • Righard, E., & Boccagni, P. (2015). Mapping the theoretical foundations of the social work–migration nexus. Journal of Immigrant and Refugee Studies, 13(3), 229–244.
  • Şahin-Taşğın, N. (2017). Türkiye’nin Taraf olduğu insan hakları sözleşmeleri bağlamında sosyal hizmet uygulamaları. Içinde N. Şahin-Taşğın, U. Tekin, & Y. Ahi (Ed.), Sosyal Hizmetlerde Güncel Tartışmalar (ss. 23–51). Nika Yayınevi.
  • Schwarzer, B. (2016). Transnational social work: an introduction. Içinde B. Schwarzer, U. Kämmerer-Rütten, A. Schleyer-Lindenmann, & Y. Wang (Ed.), Tansnational Social Work and Social Welfare (ss. 4–13). Routledge.
  • Schwarzer, B., Kämmerer-Rütten, U., Schleyer-Lindenmann, A., & Wang, Y. (2016). Theotical perspectives. Içinde Transnational Social Work and Social Welfare (ss. 1–4). Routledge.
  • Şenses Özcan, N. (2015). Düzensiz göç üzerine bir inceleme: küresel dinamikler, ulus-devletler, göçmenler. İdealkent, 15, 22–39.
  • Straub, U. (2016). International social work- an overview. Içinde B. Schwarzer, U. Kämmerer-Rütten, A. Schleyer-Lindenmann, & Y. Wang (Ed.), Transnational Social Work and Social Welfare (ss. 13–23). Routledge.
  • Tekin, U. (2007). Avrupa’ya göç ve Türki̇ye. İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 7(37), 43–56.
  • Thompson, N. (2014). Kuram ve uygulamada sosyal hizmeti anlamak. Ankara: Dipnot Yayınları.
  • Uluslararası Sosyal Hizmet Uzmanları Birliği (IFSW). (2014). Global definition of the social work profession. https://www.ifsw.org/what-is-social-work/global-definition-of-social-work/
  • Vink, M. (2017). Citizenship and legal statüses in relation to the integration of migrants and refugees. Içinde R. Bauböck & M. Tripkovic (Ed.), The Integration of Migrants and Refugees: An EUI Forum on Migration, Citizenship and Demography (ss. 24–47). Europen University Institute, Robert Schuman Centre for Advanced Studies.
  • Withaeckx, S., Schrooten, M., & Geldof, D. (2017). Thinking and acting globally and locally: developing transnational social work practices in Belgium. Transnational Social Review, 7(2), 143–157.