İLKER KAZAZ, DİLEK OKUYUCU, İRFAN KOCAMAN

Tarihi Erzurum Yakutiye Medresesi’nin Yapısal Davranışının İncelenmesi

t: Bu çalışma kapsamında taşınmaz kültür varlığı olarak tescillenmiş tarihi Erzurum Yakutiye Medresesi'nin yapısal performansı statik ve dinamik açıdan irdelenmiştir. Yapının malzeme ve taşıyıcı eleman özelliklerini belirlemek için literatürde mevcut yığma mekanik modelleri incelenerek teorik bir yaklaşım ortaya konulmuştur. Dinamik analizlere göre kritik kesitin minarenin duvarlarla birleştiği bölge olduğu ve uygulanan yer hareketleri etkisi altında minarenin duvar seviyesi üstünde kalan kısmının göçtüğü belirlenmiştir. Ana yapıda kılcal çatlaklar dışında herhangi bir hasar gözlemlenmemiştir. Dinamik analizler neticesinde hesaplanan deprem yükünün yönetmelik bağıntısıyla elde edilen yapı yük kapasitesinin altında olduğu görülmüştür.

Investigation of Structural Behavior of Historical Erzurum Yakutiye Madrasah

In this study, structural performance of Yakutiye Madrasah, which is an important historical structure located in the city center of Erzurum, is investigated using static and dynamic analyses. For determining the material and load carrying member properties of the structure a theoretical approach was proposed based on the available masonry mechanical models. Dynamic analysis displayed that the most critical part of the structure is the base region of the minaret where it connects with the walls. Under the applied earthquake load intensity the part of the minaret above the madrasah main walls collapsed. No damage but only local minor cracks were observed on the main structure. The earthquake load on the structure due to application of different ground motions was lower than the lateral load capacity of the structure calculated according to code

PDF

___

[1] Çalık, İ., Bayraktar, A., Türker, T. 2016. Betonarme Kubbeli Taş Yığma Duvarlı Camilerin Dinamik Davranışına Etkisinin Çevresel Titreşim Yöntemiyle İncelenmesi, Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University, 31:3, 621-630.
[2] Koseoglu, G.C, Canbay, E. 2015. Assessment and rehabilitation of the damaged historic Cenabı Ahmet Pasha Mosque, Engineering Failure Analysis, 57, p.389-398.
[3] Kavali, E., Şeker, B.Ş., Çakır, F. ve Uysal, H. 2015. Erzurum Yakutiye Medresesinin yapısal performansının sonlu elemanlar yöntemiyle belirlenmesi, 5. Tarihi Eserlerin Güçlendirilmesi ve Geleceğe Güvenle Devredilmesi Sempozyumu, Cilt-I, s. 329-340, Erzurum.
[4] Şeker, B. Ş., 2011. Mimar Sinan Camilerinin statik ve dinamik yükler etkisindeki davranışlarının incelenmesi, Doktora Tezi, 336s Trabzon.
[5] Demir, C. ve Ilki, A. 2014. Characterization of materials used in the multi-leaf masonry walls of monumental structures in İstanbul, Turkey, Construction and Building Materials, 64, 398-413.
[6] Cakir, F., Seker, B.S., Durmus, A., Dogangun, A. and Uysal, H. 2015. Seismis assessment a historical masonry mosque by experimental test and finite element analyses, Structural Engineering, 19(1), 158- 164.
[7] Kuran, A. 1969. Anadolu Medreseleri. C I. Ankara.
[8] Çam N. Erzurum’da Yakutiye Medresesi İle İlgili Bazı Mülahazalar, Vakıflar Dergisi, XX, 1988, s.289-310.
[9] Bayülke, N. 1992. Yığma Yapılar, Bayındırlık ve İskân Bakanlığı- Afet İşleri Genel Müdürlüğü, Deprem Araştırma Dairesi Başkanlığı, Ankara.
[10] Tsoutrelis, C.E. and Exadaktylos, G.E. 1993. Effect of rock discontinuities on certain rock strength and fracture energy parameters under uniaxial compression, Geotech Geol Eng, 11(2), p.81-105.
[11] Tomazevic, M. 1999. Earthquake Resistant Design of Masonry Buildings, Singapore: Imperial College Press, p.268.
[12] Binda, L., Pina-Henriques, J., Anzani, A., Fontana, A., Lourenco, P.B. 2006. A contribution for the understanding of load-transfer mechanisms in multi-leaf masonry walls: Testing and modelling, Engineering Structure. 28(8), p.1132-1148.
[13] European Committe for Standardization, 1999.
[14] SolidWorks, Modeling Software, 2013.
[15] ANSYS, Finite Element Analysis Program, 2015.
[16] Willam, K.J., Warnke, E.D. 1975. Constitutive Model for the Triaxial Behavior of Concrete, International Association for Bridge and Structural Engineering, 19.
[17] Erzurum Çevre Durum Raporu, Erzurum Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, 2011.
[18] Kazaz, İ., Yakut, A., Gülkan, P. 2006. Numerical simulation of dynamic shear wall tests: A benchmark study, Computers & Structures, 84(8-9), 549-562.
[19] T.C. Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı Deprem Dairesi Başkanlığı. Sayısal Veriler, [http://kyh.deprem.gov.tr/ftpt.htm ], Erişim Tarihi: 30.01.2013.
[20] Bayülke, N. 1999. Yapıların Onarımı ve Güçlendirilmesi, İnşaat Mühendisliği Odası İzmir Şubesi, 15.
[21] T.C. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı. Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik, Afet İşleri Genel Müdürlüğü, 2007.