LİSE ÖĞRENCİLERİNİN ALIŞVERİŞ MERKEZİ GEREKSİNİMLERİNİN KANO MODELİ İLE SINIFLANDIRILMASI: İZMİR İLİ UYGULAMASI

Son yıllarda sayıları giderek artan alışveriş merkezleri, özellikle büyükşehirlerde toplumsal yaşamın bir parçası haline gelmektedir. Bu çalışma, alışveriş merkezleri için önemli bir pazar bölümü olan ve ülkemiz nüfusunun en büyük bölümünü oluşturan 15-19 yaş grubunun alışveriş merkezleri ile ilgili gereksinimlerinin memnuniyetlerini ne düzeyde etkilediğini ortaya çıkararak bir sınıflandırma yapmayı amaçlamaktadır. Çalışmada, İzmir ilinde 359 lise öğrencisinin alışveriş merkezleri ile ilgili gereksinimleri Kano modeli ile sınıflandırılmıştır. Sonuçlar, 41 gereksinimden 13’ünün beklenen/doğrusal, diğerlerinin ise fark yaratmayan gereksinimler olarak tanımlandığını göstermektedir. Çalışmanın sonuçlarının alışveriş merkezi yönetimlerine geleceğin tüketicileri olarak tanımlanan bu pazar dilimi için pazarlama stratejileri geliştirmede katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

LİSE ÖĞRENCİLERİNİN ALIŞVERİŞ MERKEZİ GEREKSİNİMLERİNİN KANO MODELİ İLE SINIFLANDIRILMASI: İZMİR İLİ UYGULAMASI

Son yıllarda sayıları giderek artan alışveriş merkezleri, özellikle büyükşehirlerde toplumsal yaşamın bir parçası haline gelmektedir. Bu çalışma, alışveriş merkezleri için önemli bir pazar bölümü olan ve ülkemiz nüfusunun en büyük bölümünü oluşturan 15-19 yaş grubunun alışveriş merkezleri ile ilgili gereksinimlerinin memnuniyetlerini ne düzeyde etkilediğini ortaya çıkararak bir sınıflandırma yapmayı amaçlamaktadır. Çalışmada, İzmir ilinde 359 lise öğrencisinin alışveriş merkezleri ile ilgili gereksinimleri Kano modeli ile sınıflandırılmıştır. Sonuçlar, 41 gereksinimden 13’ünün beklenen/doğrusal, diğerlerinin ise fark yaratmayan gereksinimler olarak tanımlandığını göstermektedir. Çalışmanın sonuçlarının alışveriş merkezi yönetimlerine geleceğin tüketicileri olarak tanımlanan bu pazar dilimi için pazarlama stratejileri geliştirmede katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

___

  • Aksulu, İ. & Özgül, E. (1999). Değişen Pazarlama Çevresi ve Pazarlamada Yeni Yaklaşımlar. 4. Ulusal Pazarlama Kongresi, Mustafa Kemal Üniversitesi, İİBF, Antakya, 83-94.
  • Alexander, A.A. & Muhlebach R.F. (1992), Shopping Center Management. Chicago, IL: IREM.
  • Alkibay, S., Tuncer, D. & Hoşgör, Ş. (2007). Alışveriş Merkezleri ve Yönetimi. Ankara: Siyasal Kitapevi.
  • Altunışık, R. & Mert, K. (2007). Tüketicilerin Alışveriş Merkezlerindeki Satın Alma Davranışları Üzerine Bir Saha Çalışması: Tüketiciler Kontrolü Yitiriyor mu? Alışveriş Merkezleri ve Perakendeciler Derneği. İndirilme Tarihi: 17.01.2007, WWW:Web: www.ampd.org/ sektorel_bilgiler/tuketici_kontrolu.pdf.
  • Arslan, M. (2004). Mağazacılıkta Atmosfer. İstanbul: Derin Yayınları.
  • Berger, C., Blauth, R., Boger, D., Bolster, C., Burchill, G., DuMouchel, W., Pouliot, F., Richter, R., Rubinoff, A., Shen, D., Timko, M. & Walden, D. (1993). A Special Issue on Kano’s Methods for Understanding Customer-defined Quality. Center for Quality of Management Journal, 2 (4): 1-36
  • Berman, B. & Evans, J.R. (2004). Retail Management. Upper Saddle River, NJ: Prentice-Hall.
  • Dennis C.E., Murphy, J., Marsland, D., Cockett, W. & Patel, T. (2002). Measuring Image: Mall Case Studies. International Review of Retail, Distribution and Consumer Research, 12 (4): 353-373.
  • Demirci O.F. (2000). Yerleşim Yerlerine Yakınlığın Alışveriş Merkezi Müşterisi Olma Üzerindeki Etkileri. 5. Ulusal Pazarlama Kongresi, Antalya, 301-312.
  • Donovan, R.J., Rossiter, J.R., Marcoolyn G. & Nesdale, A. (1994). Store Atmosphere and Purchasing Behavior. Journal of Retailing, 70: 283-94.
  • Doocey, P. (1993). Ethno-centers. Stores, 37-42. Durakbaşa, A. & Cindoğlu, D. (2005). Tezgah Üstü Karşılaşmalar: Toplumsal Cinsiyet ve Alışveriş Deneyimi. D.Kandiyoti ve A. Saktanber (Der.), Kültür Fragmanları: Türkiye’de Gündelik Hayat. İstanbul: Metis Yayınları.
  • Fickes, M. (1998). Expanding the Limits of the Regional Mall. Shopping Center World, 27 (2): 62-67.
  • Finn, A. & Louviere, J. (1990). Shopping-center Patronage Models: Fashioning a Consideration Set Segmentation Solution. Journal of Business Research, 21 (3): 259-75.
  • Finn, A. & Louviere J. (1996). Mall image, Consideration and Choice: Anchor Store Contribution. Journal of Business Research, 35: 241- 251.
  • Haytko, D.L. & Baker, J. (2004). It's All at the Mall: Exploring Adolescent Girls’ Experiences. Journal of Retailing, 80: 67-83
  • Hildebrandt, L. (1988). Store Image and the Prediction of Performance in Retailing. Journal of Business Research, 17: 1, 91-100.
  • Hu, Haiyan & Jasper, C.R. (2007). A Cross-Cultural Examination of the Effects of Social Perception Styles on Store Image Formation. Journal of Business Research, 60: 222-230
  • İlter Tabak, B., Özgen, Ö. & Aykol, B. (2006). High School Girls’ Shopping Mall Experiences, Perceptions and Expectations: A Qualitative Study. Ege Akademik Bakış, 6 (1): 107-120.
  • İlter Tabak, B., Özgen, Ö. & Aykol, B. (2007). 5W’s and 1H for Shopping Malls: Gender Effect and Teenagers. DEÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9 (1): 474-495.
  • Kano, N., Seraku, N., Takahashi, F. & Tsjui, S. (1984). Attractive Quality and Must-be Quality. Hinshitsu, 14 (2): 147-56.
  • Kasulis, J. & Lusch, R.F. (1981). Validating the Retail Store Image Concept. Journal of the Academy of Maketing Science, 9: 419–435.
  • Kenyon, K. (1998). Developers Retool Centers to Better Serve TimePressed Shoppers. Shopping Centers Today, 1-14.
  • King, B. (1995). Designing Products and Services That Customers Want. Portland, OR : Productivity Press.
  • Kvist A. & Klefsjö, B. (2006) Which Service Quality Dimensions are Important in Inbound Tourism?: A Case Study in a Peripheral Location. Managing Service Quality, 16 (5): 520-537.
  • LeHew, M.L.A. & Fairhurst, A.E. (2000). US Shopping Mall Attributes: An Exploratory Investigation of Their Relationship to Retail Productivity. International Journal of Retail & Distribution Management, 28 (6): 261-79.
  • Levy, M. & Weitz, B. (1998). Retailing Management. New York: McGraw Hill.
  • Lindquist, J.D. (1975). Meaning of Image: Survey of Empirical and Hypothetical Evidence. Journal of Retailing, 50: 29-38.
  • Martin C.A. & Bush, A.J. (2000). Do Role Model Influence Teenagers’ Purchase Intentions and Behavior? Journal of Consumer Marketing, 17 (5): 441-454.
  • Machleit, K.A., Meyer, T. & Eroğlu, S.A. (2005). Ealuating the Nature of Hassles and Uplifts in the Retail Shopping Context. Journal of Business Research, 58: 655-663.
  • Matzler, K. & Hinterhuber, H.H. (1998). How to Make Product Development Projects More Successful by Integrating Kano’s Model of Customer Satisfaction into Quality Function Deployment. Technovation, 18: 25-38.
  • McGoldrick, P.J. & Thompson, M.G. (1992). The Role of Image in the Attraction of the out of Town Mall. The International Review of Retail, Distribution and Consumer Research, 2 (1): 81-98.
  • Newman, A.J. & Patel, D. (2004). The Marketing Directions of Two Fashion Retailers. European Journal of Marketing, 38 (7/8): 770- 789.
  • Nilsson-Witell, L. & Fundin, A. (2005). Dynamics of Service Attributes: A Test of Kano's Theory of Quality. International Journal of Service Industry Management, 16 (2): 152-68.
  • Odabaşı, Y. & Barış, G. (2003). Tüketici Davranışı. İstanbul: MediaCat. Pan, Yue & Zinkhan, G.M. (2006). Determinants of Retail Patronage: A Meta-analytical Perspective. Journal of Retailing, 82(3): 229-243
  • Rahman, Z. (2004). Developing Customer Oriented Service: A Case Study. Managing Service Quality, 14 (5): 426-435.
  • Schiffman L. & Kanuk, G. (1997). Consumer Behavior. USA: Prentice Hall.
  • Segal, M.N. & Giacobbe, R.W. (1994). Market Segmentation and Competitive Analysis for Supermarket Retailing. International Journal of Retail and Distribution Management, 22 (1): 38-48.
  • Severin V., Louviere, J.J. & Finn, A. (2001). The Stability of Retail Shopping Choices over Time and across Countries. Journal of Retailing, 77 (2): 185-202.
  • Sherman, E., Mathur, A. & Smith, R.B. (1997). Store Environment and Consumer Purchase Behavior: Mediating Role of Consumer Emotions. Psychology and Marketing, 14: 361-78.
  • Sit, J., Merrilees, B. & Birch, D. (2003). Entertainment Seeking Shopping Center Patrons: The Missing Segments. International Journal of Retail & Distribution Management, 31 (2): 80-94.
  • Tan, K.C. & Pawitra, T.A. (2001). Integrating SERVQUAL and Kano's Model into QFD for Service Excellence Development. Managing Service Quality, 6 (11): 418-30.
  • Taylor, S.L. & Cosenza, R.M. (2002). Profiling Later Aged Female Teens: Mall Shopping Behavior and Clothing Choice. Journal of Consumer Marketing, 19 (5): 393-408.
  • Tek, Ö.B. & Demirci Orel, F. (2006). Perakende Pazarlama Yönetimi. İzmir: Birleşik Matbaacılık.
  • Turchiano, F. (1990a). Farewell, Field of Dreams. Retailing Issues Letter, 2 (9): 1-5.
  • Turchiano, F. (1990b). The Un-malling of America. American Demographics, 37-9.
  • Turley, L.W. & Miliman, R.E. (2000). Atmospheric Effects on Shopping Behavior: A Review of the Experimental Evidence. Journal of Business Research, 49: 193-211.
  • TÜİK (2004). Türkiye İstatistik Yıllığı 2004. İndirilme Tarihi: 06.12.2005. WWW:Web:http://www.die.gov.tr/yillik/yillik_2004.pdf.
  • Zinn, L., Power C., Siler, J.F., DeGeorge, G. & Zellner, W. (1990). Retailing: Who Will Survive. Business Week, 134-44.