YARGITAY 12. CEZA DAİRESİ’NİN 16.02.2015 TARİH, 2014/13444 E. 2015/2705 K. SAYILI KARARININ DEĞERLENDİRİLMESİ - KARAR İNCELEMESİ -

Ceza Muhakemesi Hukukunun amaçlarından en önemlisi maddi gerçeğe ulaşmadır. Bu amacı yerine getirirken kullanılan en temel araçlar koruma tedbirleridir. Fakat koruma tedbirlerinin uygulanması bazen hukuka aykırı olabilir ya da haksız neticeler doğurabilir. İşte bu noktada koruma tedbirleri nedeniyle doğacak haksızlıkların giderilmesi için tazminat kurumu devreye girmektedir. Koruma tedbirleri nedeniyle tazminat Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 141. maddesinde düzenlenmiş ve tazminat istenebilecek haller burada sıralanmıştır. Bu haller tek tek belirtilmesine rağmen burada sayılmayan bir koruma tedbirine ilişkin de tazminat istenip istenemeyeceği tartışmalı bir husustur. Bu sebeple çalışmamızda ilk olarak Ceza Muhakemesi Kanunu m. 141/1’de belirtilen hallerin sınırlayıcı olup olmadığını ve bu değerlendirme neticesinde ilgili maddenin kapsamını belirterek, sonrasında 141. maddenin 1. fıkrası ile 3. fıkrası arasındaki bağlantı üzerinde duracak, son olarak Yargıtay içtihadını değerlendirerek, inceleme konusu karara hangi gerekçelerle katılmadığımızı ortaya koyacağız.

ASSESSMENT OF THE DECISION OF 12TH CRIMINAL DIVISION TURKISH COURT OF APPEAL ON CASE DATE: 16.02.2015, CASE:2014/13444, DECISION: 2015/2705 - REVIEW OF JUDGMENT

The most important aim of criminal procedure law is to find out the material truth. Protective measures are the main legal instruments to realise this aim. On the other hand application of these measures might sometmes be illegal or cause damages. At this point compensation for protective measures are applied to compensate these damages. Compensation for protective measures is regulated under Art. 141 of Criminal Procedure Code and the reasons for compensation are listed. Despite the listing of the code it is still discussed if the protective measures that are not mentioned in the list migt be subject to compensation claim. Within the scope this work we are planning first to discuss if the list in Art. 141/1 of the criminal procedure code is numerus clausus and according to the conclusion we will mention the link between Art. 141/1 and 141/3 and as our last topic we will evaluate the decision of the court of appeal and explain why we have a different opinion.

___

  • Aksünger, Duygu: Koruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminat, İstanbul 2017.
  • Akyüz, Umut: Ceza Muhakemesi Hukuku Bağlamında Koruma Tedbirlerinden Dolayı Tazminat Sorumluluğu, İstanbul 2011.
  • Albayrak/Mustafa, Özer/Fatma, İlhan/Fikret, Erdoğan/Mustafa: Yargı Kararları Işığında Koruma Tedbirleri Nedeniyle Haksız Yakalama, Gözaltı, Tutuklama, Arama ve El Koymadan Kaynaklanan Tazminat Davaları, Adalet Yayınevi, Ankara 2014.
  • Aldemir, Hüsnü: Koruma Tedbirlerinden Dolayı Tazminat Davaları, Bilgi Yayınevi, Ankara 2012.
  • Aşkın, Uğur: Koruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminatta Rücu Sorunu, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 9, Sayı: 2, 2018.
  • Aycı, Emrullah: Koruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminat, 2012.
  • Baytar, Serdal: “Koruma Tedbirlerinden Doğan Zararın Karşılanması”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Sayı: 61, 2005.
  • Biçer, Yılmaz: “Haksızca Tutuklananlara Devlet Ödencesi”, Yargıtay Dergisi, Cilt:13, Yıl:2013, Sayı:1-2, Ankara, Ocak-Nisan 1987.
  • Canoğlu, Veysel Candan: Ceza Muhakemesi Hukukunda Koruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminat Davaları, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2017.
  • Centel, Nur/Zafer, Hamide: Ceza Muhakemesi Hukuku, 14. Baskı, Beta Yayıncılık, İstanbul 2017.
  • Centel, Nur: Yeni Ceza Muhakemesi Yasası’nda Adli Kontrol-TutuklamaYakalama ve Haksızlıkların Tazminatla Giderilmesi, Doç. Dr. Mehmet Somer’in Anısına Armağan, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, İstanbul 2006.
  • Donay, Süheyl: Ceza Yargılama Hukuku, 2. Baskı, İstanbul 2012.
  • Düzgün, Nuri/Elmacı, Şerafettin: Koruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminat Davaları, 2. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara 2014.
  • Düzgün, Nuri/Elmacı/Şerafettin: Haksız Yakalama, Elkoyma ve Tutuklamadan Kaynaklanan Tazminat Davaları, Adalet Yayınevi, Ankara 2010.
  • Epözdemir, Rezan: Koruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminat, Terazi Hukuk Dergisi, Cilt:12, Sayı:135, Kasım 2017.
  • Gökcen, Ahmet/Balcı, Murat/Alşahin, M. Emin/Çakır, Kerim: Ceza Muhakemesi Hukuku, Cilt:2, Adalet Yayınevi, Ankara 2017.
  • Günay, Erhan: Koruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminat, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2014.
  • Hakeri, Hakan: Haksız Yakalanan ve Tutuklananlara Tazminat Verilmesi, Seçkin Yayıncılık, Ankara 1999.
  • Hakeri, Hakan: Türk ve Alman Hukukunda Koruma Tedbirlerinden Dolayı Tazminat, Dönmezer Armağanı, C. II, Ankara 2008.
  • İste, Onur: Koruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminat, İstanbul 2009.
  • Karakehya, Hakan: Ceza Muhakemesi Hukuku, 1. Baskı, Savaş Yayınevi, Ankara 2015.
  • Kargı, Halil İbrahim: Koruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminat, Konya 2010.
  • Keten Savaş, Semra: Türk Ceza Hukukunda Koruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminat, Gaziantep 2018.
  • Kunter, Nurullah/Yenisey, Feridun/Nuhoğlu, Ayşe: Muhakeme Hukuku Dalı Olarak Ceza Muhakemesi Hukuku, İstanbul 2010.
  • Mahmutoğlu, Fatih Selami: “Beden Muayenesi ve Vücuttan Örnek Alınması”, http://fsmahmutoglu.av.tr/pdf/76b00da1de336791f454b4977f6319d9cdf46 56d7818071225.pdf.
  • Özbek, Veli Özer/Doğan, Koray/Bacaksız, Pınar/Tepe, İlker: Ceza Muhakemesi Hukuku, 11. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2018.
  • Özen, Mustafa: Ceza Muhakemesi Hukuku Dersleri, Adalet Yayınevi, Ankara 2017.
  • Öztürk, Bahri: Yeni Yargıtay Kararları Işığında Delil Yasakları, AÜSBF İnsan Hakları Merkezi Yayınları, Ankara 1995.
  • Öztürk, Bahri/Kazancı, Eker Behiye/Güleç, Soyer Sesim: Ceza Muhakemesi Hukukunda Koruma Tedbirleri, 2. Baskı, Ankara 2017.
  • Öztürk, Bahri/Erdem, M. Ruhan/Sırma, Özge/Saygılar, Yasemin/Alan, Esra/ Erden, Efser: Ceza Muhakemesi Hukuku Ders Kitabı, 9. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2015.
  • Soyaslan, Doğan: Ceza Muhakemesi Hukuku, Yetkin Yayıncılık, Ankara 2016.
  • Soyaslan, Doğan: Ceza Muhakemesi Hukuku, Yetkin Yayıncılık, Ankara 2014.
  • Şahin, Cumhur: Ceza Muhakemesi Hukuku I, Gözden Geçirilmiş ve Güncellenmiş 9. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2018.
  • Şen, Ersan/Özdemir, Bilgehan: “Tutuklama, Uygulamada Şüpheli ve Sanık Haklarının Korunması, Seçkin Yayıncılık, 3. Baskı, Ankara 2011.
  • Şen, Ersan: Türk Hukuku’nda Telefon Dinleme, Gizli Soruşturmacı, X Muhbir, 3. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara 2009.
  • Tangal, Murat: Koruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminat, İzmir 2016.
  • Tezcan, Durmuş, Türk Hukukunda Haksız Yakalama ve Tutuklama, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Döner Sermaye İşletmesi Yayınları: 9, Ankara 1989.
  • Toroslu, Nevzat/Feyzioğlu, Metin: Ceza Muhakemesi Hukuku, 5. Baskı, Savaş Yayınları, Ankara 2012.
  • Toroslu, Nevzat: “Şüpheli, Sanık veya Üçüncü Kişilerin Bedenlerine Delil, Eser, İz ve Emare Elde Etmek Amacıyla Müdahale İmkânı Veren Hükümler ve Tedbirler”, Hukuk Kurultayı 2000, Cilt II, Ankara 2000.
  • Turhan, Faruk: Ceza Muhakemesi Hukuku, Asil Yayınevi, Ankara 2006.
  • Ungan, Abdulkadir: Haksız Fiil Tazminatı ile Koruma Tedbirlerine Aykırılıktan Doğan Tazminat, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2017.
  • Ünver, Yener/Hakeri, Hakan: Ceza Muhakemesi Hukuku, Ankara 2012.
  • Yalvaç, Gürsel: Koruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminat, CHKD, Cilt: 3, Sayı: 2, 2015.
  • Yaşar, Osman/Otacı, Cengiz: Yeni İçtihatlarla Uygulamalı ve Yorumlu Ceza Muhakemesi Kanunu, 2. Cilt, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2015.
  • Yenidünya, Caner/İçer, Zafer: Ceza Muhakemesi Hukuku, Adalet Yayınevi, Ankara 2016.
  • Yerdelen, Erdal: Soruşturma ve Koruma Tedbirleri, Adil Yayınevi, Ankara 2006.
  • Yurtcan, Erdener: Ceza Muhakemesi Şerhi,4. Baskı, Beta Yayınevi, İstanbul 2005.
  • Yurtcan, Erdener: Ceza Yargılaması Hukuku,11. Baskı, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2005.
  • Zafer, Hamide: Ceza Muhakemesinde Koruma Tedbiri Mağdurlarının Tazminat Hakkı, Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2010.