SİYASİ PARTİLERİN FİNANSMANI VE MALİ DENETİMİ

Siyasi partiler, demokratik sistem içerisinde hayati öneme sahip işlevler yerine getirirler ve demokrasinin vazgeçilmez unsuru olarak nitelendirilirler. Bu kapsamda siyasi partilerin finansmanı ve o finansmanın denetimi de oldukça önem arz etmektedir. Çalışma kapsamında da siyasi partilerin finansmanı, mali denetimi ve siyasi partilere devlet tarafından yapılan yardımların tarihsel gelişimi incelenmiş, bazı ülkelerde ve Türkiye'de siyasi partilere devlet yardımı uygulaması üzerinde durularak Türkiye'de mevcut sistem üzerinden devlet yardımının yararları ve zararları ele alınmıştır. Ayrıca siyasi partilerin mali denetiminde yaşanan temel aksaklıklar belirtilerek yasal düzenlemelerde yapılacak değişikliklerle denetimin daha etkin hale getirilebileceği ve bu doğrultuda aksaklıkların ortadan kaldırılabileceği ifade edilmiştir.

POLITICAL PARTY FINANCING AND FINANCIAL AUDITING

Political parties carry out very crucial functions in democratic systems and are qualified as the most essential constituent of democracy. In that respect, the financial matters of political parties and their auditing become more of an issue. This paper analyzes the political party financing, financial auditing and historical development process of state aids given to the political parties along with the pros and cons of state aids to political parties by elaborating on the current system in Turkey and in some other countries. This paper argues all defects in financial auditing of political parties can be resolved through legal arrangements that make the auditing more effective.

___

  • Abadan, Yavuz: Ankara Üniversitesi Siyasi Bilimler Fakültesi Dergisi, C. 21, S. 3, 1966.
  • Alataş, Ömer Faruk: Siyasi Partilerin Mali Yapısı ve Denetimi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2010.
  • Anayasa Mahkemesi Kararlar Dergisi.
  • Aydın, Mesut: "Türkiye'de Siyasi Partilere Devlet Yardımı", 80. Yıl Armağanı, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 54, S. 4, 2005.
  • Çelik, Özlem: "Türk Anayasa Hukukunda Siyasi Partilerin Gelir ve Giderlerinin Mali Denetimi", Prof. Dr. Burhan CEYHAN'a Armağan, C. 2, 2012.
  • Çelik, Özlem: Siyasi Partilerin Seçim Harcamalarının Denetimi, Ankara 2012.
  • Çoban, Ali Rıza: "Devlet Siyasi Partilere Hakça ve Yeterli Düzeyde Yardım Yapıyor Mu?", Prof. Dr. Atilla ÖZER'e Armağan, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 12, S. 1-2, 2010.
  • Demirel, Savaş: "Siyasi Partilerin Mali Denetimi", Sayder Dış Denetim Dergisi, S. 3, 2011.
  • Gençkaya, Ömer Faruk: "Devletleşen Partiler, Türkiye'de Siyasi Partilerin Başlıca Gelir Kaynakları", Anadolu Stratejik Araştırmalar Vakfı, 2002.
  • Gözler, Kemal: Türk Anayasa Hukuku Dersleri, Dokuzuncu Baskı, Bursa 2010.
  • Gürbüz, Reşit: "Siyasi Partilere Devletçe Yapılan Mali Yardım", Türk İdare Dergisi, S. 450, 2006.
  • Kaplan, Recep: "Bazı Yabancı Ülkelerde Siyasi Partilerin Mali Denetimini Yapan Kurumlar ve Türkiye Açısından Bir Değerlendirme", Maliye Dergisi, S. 162, 2012.
  • Kırca, Ali Coşkun: Devlette Yozlaşmayı Yenmek, İstanbul 1994.
  • Koçak, Mustafa: Siyasi Partiler ve Türkiye'de Parti Yasakları, Ankara 2002.
  • Oktar, Suat: "Türkiye'de Siyasetin Finansmanı ve Finansmanının Denetimi: Siyasette Şeffaflık", Marmara Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C. 25, S. 2.
  • Özcan, Hüseyin/Yanık, Murat: Siyasi Partiler Hukuku, İstanbul 2007.
  • Tanör, Bülent: Türkiye'nin İnsan Hakları Sorunu, Genişletilmiş 3. Baskı, İstanbul 1994.
  • Taşar, Mehmet Okan: "Demokrasinin Finansmanı: Siyasi Partilerin Gelir Kaynakları", Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 11, S. 3- 4, 2003.
  • Uzun, Cem Duran: "Anayasa Önerilerinde Siyasi Partilerin Finansmanı ve Yeni Bir Öneri", Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S. 94, 2011.
  • Uzun, Cem Duran: Anayasa Hukuku Açısından Siyasi Partilerin Finansmanı, Ankara 2010.
  • Yüce, Müge: "Siyasetin Finansmanı Sorunu ve Çözüm Önerileri", (www.siyasaliletişim.org) (Erişim: 20 Aralık 2013).
  • Yüksel, Nihat: "Siyasetin Kamusal Finansmanı (Siyasal Partilere Devlet Yardımı)", Yüksek Lisans Tezi, Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı, 2007.
  • http://www.akparti.org.tr/gelir_gider (Erişim: 20 Aralık 2013).
  • http://www.dunya.com/demokratiklesme-paketi-alt-komisyona-sevkedildi214768h.htm (Erişim: 10 Ocak 2014).
  • www.anayasa.gov.tr/files/pdf/anayasa_yargisi/anyarg8/hmehter.pdf
  • (Mehter, Hamdi: "Siyasi Partilerin Mali Denetimi") (Erişim: 15 Aralık 2013).
  • http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/10/20131026-7.htm, (Erişim: 10 Ocak 2014).
  • www.abgs.gov.tr/files/strateji/2012_ilerleme_raporu.pdf , (Erişim: 10 Aralık 2013).