KÖLELİK VE KULLUK YASAĞININ AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ KARARLARI IŞIĞINDA DEĞERLENDİRİLMESİ

Ücretli ev hizmetlilerinin sayısı günümüzde pek çok nedenden ötürü artmıştır. Ev hizmetlilerinin çalıştıkları ve barındıkları yer aynı olduğundan bu kişilere zorlu çalışma ve yaşam koşullarının dayatılması kolaylaşmaktadır. İşin doğasından kaynaklanan birtakım güçlüklerin yanı sıra, ev hizmeti piyasası aynı zamanda dezavantajlı bir sektördür. Kölelik ve kulluk, pek çok kişi tarafından geçmişe ait uygulamalar olarak tanımlansa da günümüzde de varlıklarını devam ettirmektedirler. AİHS’in 4. maddesi bir yandan, kölelik ve kulluğu yasaklarken, diğer yandan da zorla çalıştırma ve zorunlu çalışmayı ele almaktadır. Çalışmamızda başta AİHM kararlarından yola çıkarak maddede yasaklanan kölelik, kulluk, zorla çalıştırma ve zorunlu çalışma kavramlarının tanımları ortaya konmaya çalışılacak; ardından ise Mahkemenin bu alanda Sözleşmeci Devletlere yüklediği pozitif yükümlülükler üzerinde durulacak ve çeşitli ülkelerdeki bu alandaki gelişmelere değinilecektir.

AN EVALUATION OF PROHIBITION OF SLAVERY AND SERVITUDE IN THE LIGHT OF EUROPEAN COURT OF HUMAN RIGHTS DECISIONS

The number of paid housekeepers has increased has increased for many reasons nowadays. It is difficult to keep domestic service under control. Since the domestic housekeepers work and shelter at the same place, and usually do not have other colleagues, it is easier to impose tough working and living conditions on them. Besides the difficulties in the nature of the business, the industry itself is a disadvantageous sector at the same time. Although slavery and servitude are defined by many as past practices, they still exist today. Article 4 of the ECHR, on the one hand, forbids slavery and servitude, while on the other hand it deals with forced and compulsory labour. In this study, we will try to put forward the definitions of the concepts of slavery, servitude and forced and compulsory then the positive obligations that the ECtHR places on the Contracting States and the developments in this area in various countries will be addressed.

PDF

___

Allain, Jean: “Rantsev v Cyprus and Russia: The European Court of Human Rights and Trafficking as Slavery”, HRLR, Volume 10, Issue 10, (2010), 546-557.
Androff, David: “The problem of contemporary slavery: An international human rights challenge for social work”, International Social Work, Vol.65, No.2, 2010/2, 209-222.
Araz, Murat: “Ev Hizmetlerinde Çalışanlar İçin Sorun Çözüldü mi?”, Yaklaşım Dergisi, Y. 22, S. 264, (Aralık 2014), 233-239.
Aybay, Rona: İnsan Hakları Hukuku, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 3. Baskı, İstanbul 2017.
Bales, Kevin: “Hidden Slaves: Forced Labour in the United States”, Berkeley Journal of International Law, Volume 23, Issue 1, (2005) 47-111.
Bilir, Fakuk: Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Yargılama Yetkisi, Adalet, Ankara 2012.
Callista, Harris/Yiannikas, Sofia: “The Queen v Tang (2008) HCA 39 (28 August 2008)”, Australian International Law Journal, Volume 17, (2010), 253-266.
Cullen, Holly: “Siliadin v France: Positive Obligations under Article 4 of the European Convention on Human Rights”, HRLR, Volume 6, Issue 3, 2006, 585-592.
Dickson, Brice, “Positive Obligations and the European Court of Human Rights”, Northern Ireland Legal Quarterly, Volume 61(3), 2010, 203-208.
Doğru, Osman/Nalbant, Atilla: İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi C.1, Legal, İstanbul 2016.
Donald, Alice/Gordon, Jane/Leach, Philip: “The UK and the European Court of Human Rights”, Equality and Human Rights Commission Report 83.
Drew, Sandhya: “Human Trafficking? A Modern Form of Slavery”, EHRLR, Volume 4, 2002, 481-492.
Duymaz, Erkan: “Avrupa Konseyi Hukukunda Kölelik, Kulluk ve Zorla Çalıştırma Yasakları Üzerine Bir İnceleme”, Legal Hukuk Dergisi, C. 11, S. 123, 2013, 67-104.
Erdoğan, Mustafa: İnsan Hakları Teorisi ve Hukuku, Orion, 3. Baskı, Ankara 2012.
Erdoğdu, Seyhan/Toksöz, Gülay, Kadınların Görünmeyen Emeğinin Görünen Yüzü, Türkiye’de Ev İşçileri, Çalışma Koşulları ve İstihdam Serisi No. 42.
Farrior, Stephanie: “Human Trafficking Violates Anti-Slavery Provision: Introductory Note to Rantsev v. Cyprus and Russia”, International Legal Materials, Volume 49(2), (2010), 415-473.
Gözübüyük, Şeref/Gölcüklü, Feyyaz, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Uygulaması, Turhan Kitabevi, 11. Baskı, Ankara 2016.
Göynüklü, Ceren: Kuzey Kıbrıs’ta Göçmen İşçilerin İnsan Hakları, Kıbrıslı Türk İnsan Hakları Vakfı Yayınları No. 6, 2012, s. 27, http://www.ktihv.org/raporlar/kibrista_gocmen_haklari.pdf.
Güleç Soyer, Sesim: “Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Güney Kıbrıs ve Rusya’ya Karşı Verdiği 07. 01. 2010 Tarihli “Rantseva” Kararından Çıkan Bazı Sonuçlar”, İÜHFM, C. LXX, S. 1, (2012), 123-152.
Güler, Mehmet Atilla: “Modern Kölelik ve Modern Köleliğin Görünümleri”, İş ve Hayat Dergisi, S. 2, (2015), 23-46.
Harris, Callista/Yiannikas, Sofia: “The Queen v Tang (2008) HCA 39 (28 August 2008)”, Australian International Law Journal, Volume 17, (2010), 253-266.
Harris, David/O’Boyle, Michael/Bates, Ed/Buckley, Carla: Law on the European Convention on Human Rights, OUP, Oxford 2014.
Henderson, Alasdair: “UK not doing enough to combat human trafficking and domestic slavery”, UK Human Rights Blog, (2012), https://ukhumanrightsblog.com/2012/11/28/uk-not-doing-enough-tocombat-human-trafficking-and-domestic-slavery/ (2.12.2017).
İnceoğlu, Sibel: İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi ve Anayasa, Beta, 3. Baskı, İstanbul 2013.
Kalabalık, Halil: İnsan Hakları Hukuku, Seçkin, 3. Baskı, Ankara 2013.
Karadeniz, Oğuz: “Ev Hizmetlerinde Çalışanlar ve Sosyal Koruma Sorunu”, II. Çalışma Yaşamı Kongresi, İş Müfettişleri Derneği, A.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi, Sosyal Politika Araştırma Merkezi, 26-27 Nisan, 176-204
Keane, David: “Abolitionist in Heart but not in Action: Slavery, Servitude and the Status of Article 4 ECHR in Irish Law”, Irish Jurist, Volume 50, (2013), 166-198.
Kirchner, Stefan/Frese, Vanessa M.: “Slavery Under the European Convention on Human Rights and the Jus Cogens Prohibition of Human Trafficking”, Denning Law Journal, Volume 27, (2015), 130-145.
Kurt, Gülşah: İnsan Ticareti, (Özel Ceza Hukuku, C.1, Uluslararası Suçlar), On İki Levha, İstanbul 2016
Leventhal, Zoe: “Focus on the Article 4 of the ECHR”, Jud. Review, Volume 10, (2005), 237-243.
Manav, Eda: “Ev Hizmetlerinde Çalışanların Sigortalılığı”, TBBD, S. 120, (2015), 509-538.
Mantouvalou, Virginia: “Am I Free Now? Overseas Domestic Workers in Slavery”, Journal of Law and Society, Volume 42(3), (2015), 329-357.
Mantouvalou, Virginia, “Modern Slavery: the UK Response”, Industrial Law Journal, Volume 39, Issue 4, (2010), 425-431.
Mantouvalou, Virginia: “Servitude and forced labour in the 21st century: the human rights of domestic workers”, Industrial law Journal, Volume 35, (2006), 394-414.
Moeckli, Daniel/Shah, Sangeeta/Sivakumaran, Sandesh: International Human Rights Law, OUP, Oxford 2014.
Moerman, Jochen: “A Critical Analysis of the Prohibition of Slavery and Forced Labour under Article 4 of the European Convention on Human Rights”, Inter-American and European Human Rights Journal, Volume 3, No. 1-2 (2010), 86-110.
Mowbray, Alastair: Cases, Materials and Commentary on the European Convention on Human Rights, 3. Baskı, OUP, Oxford 2012.
Murphy, Cliodhna: “Protection from Slavery, Servitude and Forced Labour under the ECHR: Problems and Prospects”, Human Rights in Ireland, (2013), http://humanrights.ie/international-lawinternational-human-rights/ protection from-slavery-servitude-and-forced-labour-under-the-echrproblems-and-prospects/ (ET. 25.11.2017).
O’Doherty, Caroline: “Workers Held as “Slaves” in Irish Homes”, Irish Examimer, (2011), http://www.irishexaminer.com/ireland/icrime/workersheld-as-slaves-in-irish-homes-167300.html (ET. 2.12.2017).
Özdek, Yasemin: Avrupa İnsan Hakları Hukuku ve Türkiye, 2. Baskı, İstanbul 2004.
Pati, Roza: “Domestic Servitude: A Contemporary Form of Slavery”, Intercultural Human Rights Law Review, Volume 7, (2012), 9-20.
Pati, Roza: “States Positive Obligations with Respect to Human Trafficking: The European Court of Human Rights Breaks New Ground in Rantsev v Cyprus”, Boston University International Law Review, Volume 29, (2011), 79-142.
Piotrowicz, Ryszard: “States’ Obligations under Human Rights Law towards of Trafficking in Human Beings: Developments in Positive Obligations” International Refugee Law, Volume 24(2), (2012), 181-201.
Polat, Oğuz/Şahin, Sultan: “İnsan Ticareti ve Fuhuşun Uluslararası Düzenlemeler Çerçevesinde Değerlendirilmesi”, TAAD, S.16, Ocak 2014, 53-77.
Radacic, Ivana: “The Margin of Appreciations, Consensus, Morality and the Rights of Vulnerable Groups”, Prav. Fak. Sveuc Rij., Volume 31, (2010), 599-616.
Rainey, Bernadette/Wicks, Elizabeth/Ovey, Clare: The European Convention on Human Rights, OUP, Oxford 2014.
Shannon, Geoffrey: Fifth Report of the Special Rapporteur on Child Protection: A Report Submitted to Oireachtas, prg. 1.6.2. https://www.dcya.gov.ie/ documents/publications/5RapporteurRepChildProtection.pdf (2.12.2017).
Stone, Richard: Textbook on Civil Liberties & Human Rights, OUP, 10. Baskı, Newark 2014.
Stoyanova, Vladislava: “Article 4 of the ECHR and the Obligation of Criminalising Slavery, Sevitude, Forced Labour and Human Trafficking”, CJICL, Volume 3, Issue 3(2), 2014, 407-443.
Stoyanova, Vladislava: “Dancing on the Borders of Article 4: Human Trafficking and the European Court of Human Rights in the Rantsev Case”, Netherlands Quarterly of Human Rights, Volume 30(2), 2012, 163- 194.
Strasbourg Observers: “C.N. v. United Kingdom: the Court addresses domestic servitude”, (2012), https://strasbourgobservers.com/2012/11/20/cn-v-united-kingdom-the-court-addresses-domestic-servitude/ (ET. 21.11.2017).
Sunay, Reyhan: “İnsan Haklarının Yatay Yetkisi ve Devletin Sorumluluğu”, SÜHFD, Cilt 23, Sayı, 1, (2015), 9-52.
Tezcan, Durmuş/Erdem, Mustafa Ruhan/Önok, R. Murat: Teorik ve Pratik Ceza Özel Hukuku, Seçkin, 12. Baskı, Ankara 2015.
Tezcan, Durmuş/Erdem, Mustafa Ruhan/Sancakdar, Oğuz/Önok, Rifat Murat: İnsan Hakları El Kitabı, Seçkin, 6. Baskı, Ankara 2016.
Topgül, Seda: “Ev Hizmetlerinde Çalışan Kadınların Sosyal Güvenliği”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C.21, S. 1, (2016), 339-352.
Weatherburn, Amy: “Using an integrated human rights based approach to address modern slavery: the UK experience”, EHRLR, Volume 2, 2016, 184-194.
Yavaş, Mahmut: “Çalışma Yaşamında İnsan Hakları: Kölelik, Kulluk ve Zorla Çalıştırma”, TÜHİS (Şubat 2005), 23-33.
Yıldırımalp, Sinem: “Türkiye’de Ev Hizmetinde Çalışanların Sorunları”, Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C. 4, S. 1, (2014), 45-59.